۱۶٬۵۵۲
ویرایش
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود که در کودکی با پیامبر(ص) [[بیعت]] نمود. در حمایت از [[علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفّین]] شرکت کرد. | او نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]] در [[حبشه]] بود که در کودکی با پیامبر(ص) [[بیعت]] نمود. در حمایت از [[علی(ع)]] در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفّین]] شرکت کرد. | ||
وی تا زمان [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن(ع) با معاویه]]، با آن حضرت همراه بود. او در دوره حکومت [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید]] عطایای آنها را می‌پذیرفت و در [[واقعه کربلا]] حضور نداشت؛ اما دو تن از فرزندانش به نام‌های [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمد بن عبدالله بن جعفر|محمد]] در [[روز عاشورا]] به شهادت رسیدند و برخی دیگر از فرزندانش نیز در [[واقعه حره| | وی تا زمان [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن(ع) با معاویه]]، با آن حضرت همراه بود. او در دوره حکومت [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید]] عطایای آنها را می‌پذیرفت و در [[واقعه کربلا]] حضور نداشت؛ اما دو تن از فرزندانش به نام‌های [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]] و [[محمد بن عبدالله بن جعفر|محمد]] در [[روز عاشورا]] به شهادت رسیدند و برخی دیگر از فرزندانش نیز در [[واقعه حره|واقعه حَرِّه]] کشته شدند. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب، از [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] | عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب، از [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] فرزند [[جعفر بن ابی‌طالب]] و [[اسماء بنت عمیس]] بود. | ||
{{شجره نامه بنی هاشم}} | {{شجره نامه بنی هاشم}} | ||
==ولادت و کودکی== | ==ولادت و کودکی== | ||
جعفر بن ابی‌طالب در [[هجرت به حبشه]]، همسرش اسماء را با خود برد.<ref>ابن‌هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۲۳.</ref> و عبدالله، به عنوان نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]]، در آنجا متولد شد.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۸۰ـ۸۸۱.</ref> عبدالله در [[سال هفتم هجری قمری|سال هفتم هجرت]]، پس از [[غزوه خیبر]]، به همراه خانواده‌اش به [[مدینه]] رفت.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۴۲.</ref> | جعفر بن ابی‌طالب در [[هجرت به حبشه]]، همسرش اسماء را با خود برد.<ref> ابن‌هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۲۳.</ref> و عبدالله، به عنوان نخستین مولود [[اسلام|مسلمانان]]، در آنجا متولد شد.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۸۰ـ۸۸۱.</ref> عبدالله در [[سال هفتم هجری قمری|سال هفتم هجرت]]، پس از [[غزوه خیبر]]، به همراه خانواده‌اش به [[مدینه]] رفت.<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۴۲.</ref> | ||
بنابر برخی روایات، هنگامی که جعفر در [[جنگ موته]] به شهادت رسید، پیامبر(ص) فرزندان او از جمله عبدالله را مورد نوازش قرار داد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۶۶ـ۷۶۷.</ref> پس از این جنگ، عبدالله را، باتوجه به حدیثی از پیامبر دربارۀ جعفر، | بنابر برخی روایات، هنگامی که جعفر در [[جنگ موته]] به شهادت رسید، پیامبر(ص) فرزندان او از جمله عبدالله را مورد نوازش قرار داد.<ref> واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۶۶ـ۷۶۷.</ref> پس از این جنگ، عبدالله را، باتوجه به حدیثی از پیامبر دربارۀ جعفر، ابن‌ذی‌الجناحین (صاحب دو بال) خواندند.<ref> نگاه کنید به ابن حجر، الاصابه، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۵۹۴.</ref> | ||
==در دوران خلفا== | ==در دوران خلفا== | ||
بنابر کتاب [[فتوح الشام (کتاب)|فتوح الشام]]، | بنابر کتاب [[فتوح الشام (کتاب)|فتوح الشام]]، عبدالله در فتوحات شام که در زمان خلافت [[عمر بن خطاب]] رخ داد، مشارکت نمود و [[ابوعبیده جراح| اَبوعُبَیده جَرّاح]] او را امیر ۵۰۰ سواره‌نظام کرد.<ref>واقدی، فتوح‌الشام، ج۱، ص۱۰۰ـ۱۰۸.</ref> | ||
در دورۀ خلافت [[عثمان]]، هنگام تبعید [[ابوذر]] به [[ربذه]]، عبدالله به تبعیت از علی(ع)، ابوذر را تا بیرون مدینه بدرقه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۲.</ref> | در دورۀ خلافت [[عثمان]]، هنگام تبعید [[ابوذر]] به [[ربذه|رَبَذه]]، عبدالله به تبعیت از علی(ع)، ابوذر را تا بیرون مدینه بدرقه کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۷۲.</ref> | ||
به | به گفته [[ابن‌ابی‌الحدید]] هنگامی که [[ولید بن عقبه]] والی عثمان در [[کوفه]] شراب‌خواری کرد، عبدالله به دستور علی(ع) بر ولید [[حد]] جاری کرد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۲۳۲ و۲۳۴.</ref> همچنین در [[سال ۳۵ قمری]] هنگامی که مخالفان عثمان را محاصره کردند، عبدالله جزو کسانی بوده که از طرف علی(ع) برای حفظ جان عثمان از تعرض مخالفان کوشیده است.<ref>نک: مفید، الجمل، ص۴۳۵ـ۴۳۶.</ref> | ||
===در عصر امام علی(ع) === | ===در عصر امام علی(ع) === | ||
عبدالله در بیشتر حوداث دوران [[خلافت علی(ع)]] حضور داشت و با او [[بیعت]] کرد.<ref>مفید، الجمل، ص۱۰۷</ref> او به طرفداری از علی(ع) در [[جنگ جمل]] شرکت کرد<ref>مسعودی، مروج الذهب، بیروت، ج۳، ص۱۰۵</ref> و شاید پس از این جنگ بود که همراه حضرت علی در [[کوفه]] اقامت گزید.<ref>نک: به خلیفةبن خیاط، ص۲۱۳</ref> | عبدالله در بیشتر حوداث دوران [[خلافت علی(ع)]] حضور داشت و با او [[بیعت]] کرد.<ref>مفید، الجمل، ص۱۰۷</ref> او به طرفداری از علی(ع) در [[جنگ جمل]] شرکت کرد<ref>مسعودی، مروج الذهب، بیروت، ج۳، ص۱۰۵</ref> و شاید پس از این جنگ بود که همراه حضرت علی در [[کوفه]] اقامت گزید.<ref>نک: به خلیفةبن خیاط، ص۲۱۳</ref> | ||
او در [[جنگ صفین]] نیز در کنار امام بود و بر قبایل [[قریش]]، [[قبیله اسد|اَسَد]] و [[قبیله کنانه|کنانه]] ریاست داشت<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۲.</ref> و پیادگانِ سَمت راست سپاه امام را فرماندهی | او در [[جنگ صفین]] نیز در کنار امام علی(ع) بود و بر قبایل [[قریش]]، [[قبیله اسد|اَسَد]] و [[قبیله کنانه|کنانه]] ریاست داشت<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۲.</ref> و پیادگانِ سَمت راست سپاه امام را فرماندهی می‌کرد.<ref> ابن‌اعثم کوفی، ج۳، ص۲۴</ref> و به همراه عده‌ای از [[قریش]] و [[انصار]] به [[عمرو بن عاص]] حمله کرد.<ref> دینوری، ص۱۸۴.</ref> | ||
بنا به نقلی علی(ع) علت پذیرش [[ماجرای حکمیت|حَکَمیت]] را زنده ماندن افرادی از جمله عبدالله بن جعفر دانست.<ref> نصر بن مزاحم، ص۵۳۰</ref> عبدالله از کسانی بود که به پایبندی [[عراق|عراقیان]] بر عهدنامه حکمیت گواهی داد.<ref> نصربن مزاحم، ص۵۰۷.</ref> | بنا به نقلی علی(ع) علت پذیرش [[ماجرای حکمیت|حَکَمیت]] را زنده ماندن افرادی از جمله عبدالله بن جعفر دانست.<ref> نصر بن مزاحم، ص۵۳۰</ref> عبدالله از کسانی بود که به پایبندی [[عراق|عراقیان]] بر عهدنامه حکمیت گواهی داد.<ref> نصربن مزاحم، ص۵۰۷.</ref> | ||
علی(ع) به پیشنهاد او [[محمد بن ابی‌بکر]] (برادر مادری عبدالله) را به جای [[قیس بن سعد]] به ولایت [[مصر]] منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، | علی(ع) به پیشنهاد او [[محمد بن ابی‌بکر]] (برادر مادری عبدالله) را به جای [[قیس بن سعد]] به ولایت [[مصر]] منصوب کرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۵۵۴-۵۵۵.</ref> | ||
به گفتۀ [[ابن ابی‌الحدید]] | به گفتۀ [[ابن ابی‌الحدید]] علی(ع) می‌خواست عبدالله را به سبب [[تبذیر]]، از تصرف در اموالش منع کند، از این رو او با [[زبیر]] شریک شد و امام دیگر او را [[محجور]] نکرد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۳.</ref> | ||
===پس از شهادت امام علی(ع)=== | ===پس از شهادت امام علی(ع)=== | ||
به گزارش |ابن سعد و [[مسعودی]] عبدالله، پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، [[ابن ملجم]] را [[قصاص]] کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات‌الکبری، دارالفکر، ج۳، ص۳۹-۴۰؛ مسعودی، مروج‌الذهب، قم،ج۲، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> البته این گفته خلاف مشهور است و با عبارت دیگری از مسعودی که می‌گوید: «و قتل الحسنُ عبدالرحمن بن ملجمَ علی حسب ما ذکرنا»<ref>مسعودی، مروج‌الذهب، قم، ج۲، ص۴۲۶</ref> سازگار نیست. طبق نظر مشهور [[امام حسن مجتبی(ع)]] ابن‌ملجم را قصاص کرده است.<ref>مفید، الارشاد، ج۱، ص۲۲.</ref> | به گزارش |ابن سعد و [[مسعودی]] عبدالله، پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، [[ابن ملجم]] را [[قصاص]] کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات‌الکبری، دارالفکر، ج۳، ص۳۹-۴۰؛ مسعودی، مروج‌الذهب، قم،ج۲، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> البته این گفته خلاف نقل مشهور است و با عبارت دیگری از مسعودی که می‌گوید: «و قتل الحسنُ عبدالرحمن بن ملجمَ علی حسب ما ذکرنا»<ref>مسعودی، مروج‌الذهب، قم، ج۲، ص۴۲۶</ref> سازگار نیست. طبق نظر مشهور [[امام حسن مجتبی(ع)]] ابن‌ملجم را قصاص کرده است.<ref>مفید، الارشاد، ج۱، ص۲۲.</ref> | ||
عبدالله تا [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن با معاویه]] با امام حسن(ع) همراه بود.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۱۶۵.</ref> | عبدالله تا [[صلح امام حسن علیه السلام|صلح امام حسن با معاویه]] با امام حسن(ع) همراه بود.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۱۶۵.</ref> | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
===بیعت با عبدالله بن زبیر=== | ===بیعت با عبدالله بن زبیر=== | ||
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]] | [[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|250px|جایگاه قبر عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب در [[قبرستان بقیع]]]] | ||
{{-}} | |||
به گزارش بلاذری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref>بلاذری ج۴، ص۳۹۱</ref> وی به دربار [[عبدالملک بن مروان]] در [[دمشق]] نیز آمدوشد داشت<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۴۸</ref>، اما مورد بی‌مهری او قرار گرفت و در اواخر عمر به تنگدستی گرفتار شد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۱، ص۲۵۵</ref> | به گزارش بلاذری بعد از مرگ [[یزید]]، عبدالله بن جعفر با [[عبدالله بن زبیر]] [[بیعت]] کرد.<ref>بلاذری ج۴، ص۳۹۱</ref> وی به دربار [[عبدالملک بن مروان]] در [[دمشق]] نیز آمدوشد داشت<ref>ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۴۸</ref>، اما مورد بی‌مهری او قرار گرفت و در اواخر عمر به تنگدستی گرفتار شد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۱، ص۲۵۵</ref> | ||
| خط ۸۹: | خط ۹۰: | ||
==خصوصیات فردی== | ==خصوصیات فردی== | ||
گفته شده است عبدالله دوستدار موسیقی بود و گوش دادن آن را ناروا نمی‌دانست. و از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نک: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۳۳۶ـ۳۳۷؛ ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱</ref> عبدالله را به صفاتی چون زیرکی، نکته‌سنجی، خوش‌خلقی، پاک‌دامنی و بخشندگی ستوده‌اند. همچنین وی ملقب به بحرالجود بوده است<ref>ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، | گفته شده است عبدالله دوستدار موسیقی بود و گوش دادن آن را ناروا نمی‌دانست. و از مغنیانی چون بُدَیح، سائب خاثر و نشیط، حمایت می‌کرد.<ref>نک: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۳۳۶ـ۳۳۷؛ ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱</ref> عبدالله را به صفاتی چون زیرکی، نکته‌سنجی، خوش‌خلقی، پاک‌دامنی و بخشندگی ستوده‌اند. همچنین وی ملقب به بحرالجود بوده است<ref>ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۱.</ref> و نام او را در زمره چهار بخشنده [[بنی‌هاشم|هاشمی]] ذکر کرده‌اند.<ref>ابن‌عنبه، ص۳۶.</ref> به گزارش [[یعقوبی]] وی یک‌بار جامه‌های تن خود را به فردی مستحق داد.<ref>یعقوبی ج۲، ص۲۷۷</ref> | ||
[[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده<ref>نک: ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۱ـ۲۷۲</ref> و حکایاتی نیز دربارۀ جود و سخاوت او نقل شده است.<ref>نک | [[عبیدالله بن قیس]] درباره جود و بخشش وی اشعاری سروده<ref>نک: ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۷۱ـ۲۷۲</ref> و حکایاتی نیز دربارۀ جود و سخاوت او نقل شده است.<ref>نک ابن‌عبدالبرّ، ج۳، ص۸۸۲</ref> | ||
==راویان== | ==راویان== | ||
عبدالله از پیامبر اکرم(ص) | عبدالله از پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع) و مادر خود [[اسماء بنت عمیس]] روایت کرده است.<ref>ابن‌اثیر، ج۳، ص۱۹۸.</ref> عده‌ای نیز از او روایت کرده‌اند.<ref> نک:ابن‌عساکر، ج۲۷، ص۲۴۸</ref> | ||
او حدیثی دربارۀ نزول [[آیه تطهیر]] و درخواست [[حضرت زینب(س)]] برای ورود به [[اهل بیت]] و ردّ آن توسط پیامبر روایت کرده است.<ref>کوفی، ج۲، ص۱۳۸</ref> | او حدیثی دربارۀ نزول [[آیه تطهیر]] و درخواست [[حضرت زینب(س)]] برای ورود به [[اهل بیت]] و ردّ آن توسط پیامبر روایت کرده است.<ref>کوفی، ج۲، ص۱۳۸</ref> | ||
==همسران و فرزندان== | ==همسران و فرزندان== | ||
[[پرونده:قبر منسوب به بلال حبشی در قبرستان باب الصغیر دمشق.jpg|بندانگشتی|قبر منسوب به [[بلال حبشی]] و مقام عبدالله بن جعفر در [[قبرستان باب‌الصغیر]] [[دمشق]] | [[پرونده:قبر منسوب به بلال حبشی در قبرستان باب الصغیر دمشق.jpg|بندانگشتی|قبر منسوب به [[بلال حبشی]] و مقام عبدالله بن جعفر در [[قبرستان باب‌الصغیر]] [[دمشق]]]] | ||
عبدالله بن جعفر با [[زینب دختر علی بن ابی‌طالب]] ازدواج کرد. | {{-}} | ||
عبدالله بن جعفر با [[زینب دختر علی بن ابی‌طالب]] ازدواج کرد. ثمره این ازدواج چهار فرزند پسر (علی، عباس، [[عون بن عبدالله بن جعفر|عون]]، [[محمد بن عبدالله بن جعفر|محمد]]) و دختری به نام ام کلثوم بود.<ref> ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> او همچنین در زمان حیات زینب، با لیلا دختر مسعود نیز ازدواج کرد.<ref> ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> | |||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة‌الله، شرح نهج‌البلاغة، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۹۶۵م/۱۳۸۵ق. | |||
* ابن | |||
* ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، چاپ محمدابراهیم بنا، محمد احمدعاشور و محمود عبدالوهاب فاید، بیروت ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق. | * ابن‌اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، چاپ محمدابراهیم بنا، محمد احمدعاشور و محمود عبدالوهاب فاید، بیروت ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق. | ||
* ابن‌اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م. | * ابن‌اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م. | ||
* ابن‌سعد، الطبقات‌الکبیر، چاپ علی‌محمد عمر، قاهره ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م. | * ابن‌سعد، الطبقات‌الکبیر، چاپ علی‌محمد عمر، قاهره ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م. | ||
* ابن‌سعد، الطبقات‌الکبری، چاپ درالفکر- یا دارصادر، بیروت، قم ۱۴۰۵ق. | * ابن‌سعد، الطبقات‌الکبری، چاپ درالفکر- یا دارصادر، بیروت، قم ۱۴۰۵ق. | ||
* ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | * ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | ||
* ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۵ق. | * ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی‌شیری، بیروت ۱۴۱۵ق. | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۲: | ||
* ابن‌قتیبه، المعارف چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰م. | * ابن‌قتیبه، المعارف چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰م. | ||
* ابن‌هشام، السیرةالنبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری و عبدالحفیظ شلبی، قاهره ۱۹۳۶م. | * ابن‌هشام، السیرةالنبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری و عبدالحفیظ شلبی، قاهره ۱۹۳۶م. | ||
* ابوالفرج اصفهانی، کتاب الاغانی، | * ابوالفرج اصفهانی، کتاب الاغانی، قاهره، ۱۳۸۳ق. | ||
* ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، چاپ سیداحمد صقر، قاهره ۱۳۶۸ق. | * ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، چاپ سیداحمد صقر، قاهره ۱۳۶۸ق. | ||
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م. | * بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق ۱۹۹۷ـ۲۰۰۰م. | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۳: | ||
* مفید، محمد بن محمد، الجمل، چاپ علی میرشریفی، قم، ۱۳۷۴م. | * مفید، محمد بن محمد، الجمل، چاپ علی میرشریفی، قم، ۱۳۷۴م. | ||
* فهری، سید اجمد، مراقد اهل البیت فی الشام، مکتب الامام الخامنئی، سوریه، ۱۴۲۸ق. | * فهری، سید اجمد، مراقد اهل البیت فی الشام، مکتب الامام الخامنئی، سوریه، ۱۴۲۸ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||