کاربر ناشناس
معتزله: تفاوت میان نسخهها
←رابطه شیعه و معتزله: گسترش مقاله
imported>Kmhoseini (←اشتراک و اختلاف شیعیان و معتزله در اصول عقاید: گسترش مقاله) |
imported>Kmhoseini (←رابطه شیعه و معتزله: گسترش مقاله) |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
نظریه تاثیر پذیری شیعیان از معتزله با نقد برخی از نویسندگان شیعه مواجه شده است که ریشه عقلگرایی در اندیشه شیعه را به تعالیم [[امامان]] باز میگردانند.<ref>جوادی٬ تاثیر اندیشه های کلامی شیعه بر معتزله٬ ص 126-128</ref> و با اشاره به قدمت تاریخی تشیع نسبت به معتزله٬ معتزلیان را پیرو شیعه دانستهاند و انتساب عقاید شیعی به معتزله را اتهامی از سوی مخالفان به شمار آورده اند.<ref>عطایی٬ معتزله و عقاید و افکار آنان٬ ص 12-17 ٬ کاشفی٬ کلام شیعه٬ ص 176-180</ref> برخی دیگر با استناد به گفتار خود معتزله که پارهای از عقایدشان را منتسب به آموزهها و سخنان امام علی(ع) کردهاند٬ بر تاثیر پذیری معتزله از فرهنگ [[اهل بیت]] تاکید کردهاند. <ref>سبحانی٬ تفاوتهای جوهری دو مکتب کلامی شیعه ومعتزله٬ ص 4-5</ref> برخی دیگر از نویسندگان با اشاره به ردیههایی که علمای شیعه مانند شیخ مفید و سید مرتضی بر عقاید معتزلیان نگاشتند و نشان دادن اختلافنظرات آنان با معتزله نظریه تاثیر پذیری شیعه از معتزله را نادرست دانستهاند. <ref>کاشفی٬ کلام شیعه٬185-192</ref> | نظریه تاثیر پذیری شیعیان از معتزله با نقد برخی از نویسندگان شیعه مواجه شده است که ریشه عقلگرایی در اندیشه شیعه را به تعالیم [[امامان]] باز میگردانند.<ref>جوادی٬ تاثیر اندیشه های کلامی شیعه بر معتزله٬ ص 126-128</ref> و با اشاره به قدمت تاریخی تشیع نسبت به معتزله٬ معتزلیان را پیرو شیعه دانستهاند و انتساب عقاید شیعی به معتزله را اتهامی از سوی مخالفان به شمار آورده اند.<ref>عطایی٬ معتزله و عقاید و افکار آنان٬ ص 12-17 ٬ کاشفی٬ کلام شیعه٬ ص 176-180</ref> برخی دیگر با استناد به گفتار خود معتزله که پارهای از عقایدشان را منتسب به آموزهها و سخنان امام علی(ع) کردهاند٬ بر تاثیر پذیری معتزله از فرهنگ [[اهل بیت]] تاکید کردهاند. <ref>سبحانی٬ تفاوتهای جوهری دو مکتب کلامی شیعه ومعتزله٬ ص 4-5</ref> برخی دیگر از نویسندگان با اشاره به ردیههایی که علمای شیعه مانند شیخ مفید و سید مرتضی بر عقاید معتزلیان نگاشتند و نشان دادن اختلافنظرات آنان با معتزله نظریه تاثیر پذیری شیعه از معتزله را نادرست دانستهاند. <ref>کاشفی٬ کلام شیعه٬185-192</ref> | ||
با وجود ارتباط و نزدیکی شیعیان با معتزله، این ارتباط همواره یکسان نبود و نسبت به گروه های مختلف شیعی یا معتزلی و نیز نسبت به دوره های مختلف تاریخی تفاوت می یافت؛ برای نمونه گروهی از علمای شیعه که گرایش حدیثی بیشتری داشتند با معتزله اختلاف بیشتری داشتند و علمای شیعی عقل گرا به طور طبیعی نزدیکی های فکری بیشتری با معتزله داشتند هر چند این نزدیکی هیچ گاه به شکل کامل نبود و اختلاف نظرهای جدی بین شیعیان و معتزله همواره وجود داشت.<ref>گزارشی از جنبه های مختلف ارتباط شیعیان با معتزله را در اینجا بنگرید: مکتبها و فرقه های اسلامی در سده های میانه، مادلونگ، ص 151-171</ref> | |||
===معتزله و شیعه:نخستین ارتباط ها=== | ===معتزله و شیعه:نخستین ارتباط ها=== | ||
معتزله سیاسی و کلامی در آغاز نزدیکی چندانی با شیعیان نداشتند اما در دورههای بعدی تمایلات شیعی بین معتزلیان فزونی یافت. معتزله در آغاز درباب داوری درباره شرکت کنندگان در [[جنگ جمل]] و مخالفان امام علی(ع) سکوت میکردند اما در دورههای متاخر بیشتر معتزلیان مخالفان امام علی(ع) در جنگهای آن حضرت را گمراه و گناهکار میدانستند و بر حقانیت امام علی(ع) تصریح میکردند.<ref>جعفریان٬ مناسبات فرهنگی معتزله و شیعه٬ ص 7-8</ref> | معتزله سیاسی و کلامی در آغاز نزدیکی چندانی با شیعیان نداشتند اما در دورههای بعدی تمایلات شیعی بین معتزلیان فزونی یافت. معتزله در آغاز درباب داوری درباره شرکت کنندگان در [[جنگ جمل]] و مخالفان امام علی(ع) سکوت میکردند اما در دورههای متاخر بیشتر معتزلیان مخالفان امام علی(ع) در جنگهای آن حضرت را گمراه و گناهکار میدانستند و بر حقانیت امام علی(ع) تصریح میکردند.<ref>جعفریان٬ مناسبات فرهنگی معتزله و شیعه٬ ص 7-8</ref> |