۱۷٬۲۶۸
ویرایش
محسن بن علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==محسن در منابع تاریخی و حدیثی== | ==محسن در منابع تاریخی و حدیثی== | ||
در منابع مختلف شیعه<ref> برای نمونه نگاه کنید به یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۱۳؛ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۸۸؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵؛ ابن صوفی، المجدی، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۳.</ref> و اهل‌سنت<ref> ابن‌حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۵۹، ۲۴۶؛ بخاری، الادب المفرد، ۱۴۰۹ق، ص۲۸۶؛ ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۲۱۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۸۹؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۵۳؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۱۸۰ ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۹۹-۳۰۰؛ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۵۷؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۶۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۱۹۱.</ref> محسن جزو فرزندان حضرت فاطمه و امام علی(ع) شمرده شده است. | در منابع مختلف شیعه<ref> برای نمونه نگاه کنید به یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۱۳؛ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۸۸؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵؛ ابن صوفی، المجدی، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۳.</ref> و اهل‌سنت<ref> ابن‌حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۵۹، ۲۴۶؛ بخاری، الادب المفرد، ۱۴۰۹ق، ص۲۸۶؛ ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۲۱۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۸۹؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۵۳؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۱۸۰ ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۹۹-۳۰۰؛ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۵۷؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۶۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۱۹۱.</ref> محسن جزو فرزندان حضرت فاطمه و امام علی(ع) شمرده شده است. به گفته ابن حجر عسقلانی این کلمه به صورت مُحَسِّن تلفظ می‌شود.<ref>ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۱۹۱.</ref> | ||
به گفته ابن حجر عسقلانی به صورت مُحَسِّن تلفظ می‌شود.<ref>ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۱۹۱.</ref> | |||
==شهادت== | ==شهادت== | ||
منابع درباره چگونگی درگذشت وی اختلاف‌نظر دارند. منابع شیعه، علت شهادت محسن را [[سقط جنین|سقط]] شدن او دانسته‌اند.<ref> نگاه کنید به شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> منابع اهل‌سنت غالبا خبر درگذشت او را با عبارت «مات صغیرا»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۰۰.</ref> «مات و هو صغیر»<ref>ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۲۱۱.</ref> و یا چیزی شیبه آن<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۵.</ref> آورده‌اند. که دلالت بر زنده به دنیا آمدن او دارد. ابن‌حزم عبارت «مات صغیرا جدا إثر ولادته؛ بسیار کوچک و بلافاصله پس از ولادت از دنیا رفت» را آورده است.<ref> ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۳۸.</ref> براساس برخی روایات که در منابع اهل سنت نقل شده محسن در زمان حیات پیامبر(ص) به دنیا آمده و [[پیامبر(ص)]] این نام را بر او نهاده است.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۹۹؛ ابن‌حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۵۹، ۲۴۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۴.</ref> در منابع شیعی نیز به نامگذاری وی توسط پیامبر(ص) اشاره شده است البته قبل از سقطش.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> | منابع درباره چگونگی درگذشت وی اختلاف‌نظر دارند. منابع شیعه، علت شهادت محسن را [[سقط جنین|سقط]] شدن او دانسته‌اند.<ref> نگاه کنید به شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> منابع اهل‌سنت غالبا خبر درگذشت او را با عبارت «مات صغیرا»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۰۰.</ref> «مات و هو صغیر»<ref>ابن‌قتیبة، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۲۱۱.</ref> و یا چیزی شیبه آن<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۷۵.</ref> آورده‌اند. که دلالت بر زنده به دنیا آمدن او دارد. ابن‌حزم عبارت «مات صغیرا جدا إثر ولادته؛ بسیار کوچک و بلافاصله پس از ولادت از دنیا رفت» را آورده است.<ref> ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۳۸.</ref> براساس برخی روایات که در منابع اهل سنت نقل شده محسن در زمان حیات پیامبر(ص) به دنیا آمده و [[پیامبر(ص)]] این نام را بر او نهاده است.<ref> ابن‌اثیر، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۹۹؛ ابن‌حنبل، مسند، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۵۹، ۲۴۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۴.</ref> در منابع شیعی نیز به نامگذاری وی توسط پیامبر(ص) اشاره شده است البته قبل از سقطش.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۵.</ref> | ||
بسیاری از منابع [[شهادت]] محسن را مصادف با حمله به خانه [[حضرت فاطمه(س)]] برای [[بیعت]] گرفتن از [[حضرت علی(ع)]] دانسته‌اند. [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی]] (درگذشته ۵۴۸ق) در کتاب [[الملل و النحل (شهرستانی)|الملل و النحل]] به نقل از [[ابراهیم بن سیار معتزلی]] معروف به نظام (درگذشته۲۳۰ق) از بزرگان [[معتزله]] نقل می‌کند که ضربه در به پهلوی [[فاطمه(س)]] موجب [[سقط جنین|سقط]] محسن شد.<ref> شهرستانی، الملل والنحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۷۱.</ref> همچنین [[ابن‌ابی‌الحدید]] در داستان مناظره با استادش [[ابوجعفر نقیب]] به [[سقط جنین|سقط]] محسن در جریان بیعت اشاره می‌کند.<ref>ابن‌ابی الحدید، شرح | بسیاری از منابع [[شهادت]] محسن را مصادف با حمله به خانه [[حضرت فاطمه(س)]] برای [[بیعت]] گرفتن از [[حضرت علی(ع)]] دانسته‌اند. [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی]] (درگذشته ۵۴۸ق) در کتاب [[الملل و النحل (شهرستانی)|الملل و النحل]] به نقل از [[ابراهیم بن سیار معتزلی]] معروف به نظام (درگذشته۲۳۰ق) از بزرگان [[معتزله]] نقل می‌کند که ضربه در به پهلوی [[فاطمه(س)]] موجب [[سقط جنین|سقط]] محسن شد.<ref> شهرستانی، الملل والنحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۷۱.</ref> همچنین [[ابن‌ابی‌الحدید]] در داستان مناظره با استادش [[ابوجعفر نقیب]] به [[سقط جنین|سقط]] محسن در جریان بیعت اشاره می‌کند.<ref>ابن‌ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۱۴، ص۱۹۲–۱۹۳.</ref> | ||
===تاریخ شهادت=== | ===تاریخ شهادت=== | ||
| خط ۴۰: | خط ۳۸: | ||
در منابع تاریخی، به محل [[دفن]] محسن(ع) اشاره نشده است؛ اما در روایتی آمده است که حضرت علی(ع) به [[فضه خادم حضرت زهرا]] فرمود بدن محسن را در آستانه خانه دفن کند.<ref>سبزواری، جامع النورین، ص۲۰۶.</ref> | در منابع تاریخی، به محل [[دفن]] محسن(ع) اشاره نشده است؛ اما در روایتی آمده است که حضرت علی(ع) به [[فضه خادم حضرت زهرا]] فرمود بدن محسن را در آستانه خانه دفن کند.<ref>سبزواری، جامع النورین، ص۲۰۶.</ref> | ||
==عذاب قاتل محسن== | ==عذاب قاتل محسن== | ||
[[ | بر پایه روایتی که در [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] نقل شده، اولین شخصی از فرزندان پیامبر(ص) که در [[قیامت]] به پرونده‌اش رسیدگی می‌شود، محسن است، سپس قاتل او مواخذه می‌شود.<ref> ابن‌قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۳۴.</ref> | ||
== تک‌نگاری== | == تک‌نگاری== | ||
* کتاب «غنچه یاس؛ محسن بن علی» نوشته مهدی فاطمی به زبان‌های فارسی و عربی که در سال ۱۳۸۶ش منتشر شده است.<ref>[https://www.gisoom.com/book/1420029 شبکه جامع کتاب گیسوم]</ref> | * کتاب «غنچه یاس؛ محسن بن علی» نوشته مهدی فاطمی به زبان‌های فارسی و عربی که در سال ۱۳۸۶ش منتشر شده است.<ref>[https://www.gisoom.com/book/1420029 شبکه جامع کتاب گیسوم]</ref> | ||