پرش به محتوا

سوره ص: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
←‏معرفی سوره: ویرایش شکلی و لینک کلمات
جز (←‏معرفی سوره: ویرایش شکلی و لینک کلمات)
خط ۵: خط ۵:
==معرفی سوره==
==معرفی سوره==
* '''نامگذاری'''
* '''نامگذاری'''
شروع این سوره با حرف مقطعه «ص» دلیل نام‌گذاری این سوره به نام '''ص''' است.<ref>شیخ‌الاسلامی، آشنایی با سوره‌های قرآن، ۱۳۷۷ش، ص۶۸.</ref>
شروع این سوره با حرف مقطعه «ص» دلیل نام‌گذاری این سوره به نام '''«صاد»''' است.<ref>شیخ‌الاسلامی، آشنایی با سوره‌های قرآن، ۱۳۷۷ش، ص۶۸.</ref>


* '''محل و ترتیب نزول'''
* '''محل و ترتیب نزول'''
خط ۱۴: خط ۱۴:


==محتوا==
==محتوا==
موضوع اصلی این سوره درباره [[پیامبر اسلام(ص)]] و دعوت به [[توحید]] و [[اخلاص]] با کتابی است که خداوند بر او نازل کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۱۸۱.</ref>
موضوع اصلی این سوره درباره [[پیامبر اسلام(ص)]] و دعوت به [[توحید]] و [[اخلاص]] با کتابی است که [[خدا|خداوند]] بر او نازل کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۱۸۱.</ref>


محتوای این سوره را در پنج بخش می‌توان خلاصه کرد:
محتوای این سوره را در پنج بخش می‌توان خلاصه کرد:
خط ۳۰: خط ۳۰:


==داستان‌ها و روایت‌های تاریخی==
==داستان‌ها و روایت‌های تاریخی==
داستان برخی از پیامبران و گفتگوی خدا و [[ابلیس]] از جمله داستان‌های سوره ص است.
===داستان‌های پیامبران===
===داستان‌های پیامبران===
* تکذیب [[پیامبران]] توسط اقوامی مانند قوم نوح، [[قوم عاد|عاد]]، [[قوم ثمود|ثمود]]، [[قوم لوط|لوط]]، [[اصحاب الایکه]]، [[فرعون]] و عذاب آنان. (آیات ۱۲-۱۶)
* تکذیب [[پیامبران]] توسط اقوامی مانند قوم نوح، [[قوم عاد|عاد]]، [[قوم ثمود|ثمود]]، [[قوم لوط|لوط]]، [[اصحاب الایکه]]، [[فرعون]] و عذاب آنان. (آیات ۱۲-۱۶)
* داستان داوود: امکانات متعدد [[داوود]]، تسبیح‌گویی کوه‌ها و پرندگان همراه او، استواری پادشاهی او، دادخواهی دو مدعی از داوود برای داوری و شنیدن سخن یک طرف دعوا توسط داوود، استغفار داوود، خلافت داوود در زمین. (آیات ۱۷-۲۷)
* داستان داوود: امکانات متعدد [[داوود]]، تسبیح‌گویی کوه‌ها و پرندگان همراه او، استواری پادشاهی او، دادخواهی دو مدعی از داوود برای داوری و شنیدن سخن یک طرف دعوا توسط داوود، [[استغفار]] داوود، [[خلافت]] داوود در زمین. (آیات ۱۷-۲۷)
* داستان سلیمان: عرضه اسب‌های اصیل بر سلیمان، توجه [[سلیمان]] به اسب‌ها و فراموش کردن نماز و دستور به رد الشمس،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۰۲-۲۰۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۲۷۱-۲۷۹.</ref> افکندن جسد بر تخت سلیمان، توبه و استغفار سلیمان، دعا برای پادشاهی بی‌نظیر، تسخیر باد و شیاطین، بنایی و غواصی شیاطین برای سلیمان. (آیات ۳۰-۴۰)
* داستان سلیمان: عرضه اسب‌های اصیل بر سلیمان، توجه [[سلیمان]] به اسب‌ها و فراموش کردن نماز و دستور به رد الشمس،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۰۲-۲۰۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۲۷۱-۲۷۹.</ref> افکندن جسد بر تخت سلیمان، [[توبه]] و استغفار سلیمان، [[دعا]] برای پادشاهی بی‌نظیر، تسخیر باد و [[شیاطین]]، بنایی و غواصی شیاطین برای سلیمان. (آیات ۳۰-۴۰)
*ایوب: رنج و بلای [[ایوب]]، کوبیدن پا بر زمین و درآمدن چشمه، بازبخشیدن اولاد و اموال او، زدن همسر با بسته ترکه به جای صد ضربه و نشکستن سوگند. (آیات ۴۱-۴۴)
*ایوب: رنج و بلای [[ایوب]]، کوبیدن پا بر زمین و درآمدن چشمه، بازبخشیدن اولاد و اموال او، زدن همسر با بسته ترکه به جای صد ضربه و نشکستن سوگند. (آیات ۴۱-۴۴)
* یادکردن بندگان خالص خدا [[ابراهیم]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[اسماعیل]]، [[الیسع]]، [[ذاالکفل]].‌ (آیات ۴۵-۴۸)<ref>صفوی،«سوره ص»، ص۷۵۰-۷۵۱.</ref>
* یادکردن بندگان خالص خدا [[ابراهیم]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[اسماعیل]]، [[الیسع]]، [[ذاالکفل]].‌ (آیات ۴۵-۴۸)<ref>صفوی،«سوره ص»، ص۷۵۰-۷۵۱.</ref>


=== آفرینش آدم و گفتگوی خدا با ابلیس ===
=== آفرینش آدم و گفتگوی خدا با ابلیس ===
آیات ۷۱ تا ۸۵ سوره ص، به داستان آفرینش [[حضرت آدم|آدم]] و دستور [[خداوند]] به [[ملائکه]] برای سجده به آدم(ع) و سرپیچی [[شیطان]] می‌پردازد.
آیات ۷۱ تا ۸۵ سوره ص، به داستان آفرینش [[حضرت آدم|آدم]] و دستور [[خداوند]] به [[ملائکه]] برای [[سجده]] به آدم(ع) و سرپیچی [[شیطان]] می‌پردازد.


* '''آفرینش آدم:''' آیات ۷۱ تا ۷۴ این سوره به گفتگوی خداوند با فرشتگان درباره آفرینش آدم، امر کردن فرشتگان برای سجده به آدم و سرپیچی ابلیس از  سجده بر آدم می‌پردازد.  
* '''آفرینش آدم:''' آیات ۷۱ تا ۷۴ این سوره به گفتگوی خداوند با فرشتگان درباره آفرینش آدم، امر کردن [[فرشتگان]] برای سجده به آدم و سرپیچی ابلیس از  سجده بر آدم می‌پردازد.  
* '''دلیل ابلیس برای سرپیچی:''' در آیات بعد (۷۵ تا ۷۶) خداوند دلیل سرپیچی شیطان را از سجده بر آدم می‌پرسد و او در پاسخ برتری خلقت خود را که از آتش است بر خلقت آدم که از گِل است، دلیل این کار خود می‌داند. [[علامه طباطبایی]] در تفسیر این سخن خداوند که «آدم را با دستان خود ساختم»؛ معتقد است که این عبارت به اين منظور بوده كه براى آن شرافتى اثبات کند؛ چراکه خداوند هر چیزی را برای چیز دیگری خلق کرد اما انسان را برای خود آفریده است. و اگر كلمه" يد" را تثنيه آورد، و فرمود:" يدى- دو دستم" با اينكه می‏توانست مفرد بياورد براى اين است كه به كنايه بفهماند: در خلقت او اهتمام تام داشتم، چون ما انسان‏ها هم در عملى هر دو دست خود را به كار می‏بنديم كه نسبت به آن اهتمام بيشترى داشته باشيم، پس جمله" خلقت بيدى" نظير جمله" مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينا" است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۵-۲۲۶.</ref> وی اطاعت نکردن شیطان از خداوند را نیز به این دلیل می‌داند که شیطان مالکیت مطلق خداوند را قبول نداشت و از همین رو، دستور سجده به آدم را ناصحیح دانست و اطاعت نکرد که همین ریشه همه [[گناه|گناهان]] است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref>
* '''دلیل ابلیس برای سرپیچی:''' در آیات بعد (۷۵ تا ۷۶) خداوند دلیل سرپیچی شیطان را از سجده بر آدم می‌پرسد و او در پاسخ برتری خلقت خود را که از آتش است بر خلقت آدم که از گِل است، دلیل این کار خود می‌داند. [[علامه طباطبایی]] در تفسیر این سخن خداوند که «آدم را با دستان خود ساختم»؛ گفته است این عبارت به اثبات شرافت برای آدم است؛ چراکه خداوند هر چیزی را برای چیز دیگری خلق کرد اما انسان را برای خود آفریده است و اگر كلمه" يد" را تثنيه آورد، و فرمود:" يدى- دو دستم" با اينكه می‏‌توانست مفرد بياورد براى اين است كه به كنايه بفهماند: در خلقت او اهتمام تام داشتم، چون ما انسان‏‌ها هم در کار هر دو دست خود را به كار می‏‌بنديم كه نسبت به آن اهتمام بيشترى داشته باشيم، پس جمله" خلقت بيدى" نظير جمله" مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينا" است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۵-۲۲۶.</ref> وی اطاعت نکردن شیطان از خداوند را نیز به این دلیل می‌داند که شیطان مالکیت مطلق خداوند را قبول نداشت و از همین رو، دستور سجده به آدم را ناصحیح دانست و اطاعت نکرد که همین ریشه همه [[گناه|گناهان]] است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۶.</ref>
* '''طرد و لعن شیطان و مهلت به او تا وقت معلوم:''' سپس خداوند ابلیس را طرد و [[لعن|لعنت]] کرد. وی نیز از خداوند خواست که تا روز قیامت به او مهلت دهد. خداوند نیز در پاسخ تا «وقت معلوم» به او مهلت می‌دهد؛ نه روز قیامت. به نظر علامه طباطبایی منظور از «وقت معلوم» تا زمانی است که انسان از شیطان تبعیت می‌کند که قبل از روز قیامت است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۷.</ref>
* '''طرد و لعن شیطان و مهلت به او تا وقت معلوم:''' سپس خداوند ابلیس را طرد و [[لعن|لعنت]] کرد. وی نیز از خداوند خواست که تا روز قیامت به او مهلت دهد. خداوند نیز در پاسخ تا «وقت معلوم» به او مهلت می‌دهد؛ نه روز قیامت. به نظر علامه طباطبایی منظور از «وقت معلوم» تا زمانی است که انسان از شیطان تبعیت می‌کند که قبل از [[قیامت|روز قیامت]] است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۷.</ref>
* '''سوگند ابلیس برای فریب آدمیان و وعده دوزخ به وی و تابعانش:''' ابلیس به عزت خداوند [[سوگند]] می‌خورد که انسان‌ها را فریب دهد به جز مخلَصین. گفته شده که منظور از مخلَصین کسانی هستند که خداوند آنها را برای خود خالص کرده و هیچکس حتی شیطان از آنها سهمی ندارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۷.</ref> خداوند در پاسخ، به ابلیس و کسانی که از او تبعیت کنند، وعده [[جهنم]] می‌دهد.
* '''سوگند ابلیس برای فریب آدمیان و وعده دوزخ به وی و تابعانش:''' ابلیس به عزت خداوند [[سوگند]] می‌خورد که انسان‌ها را فریب دهد به جز مخلَصین. گفته شده که منظور از مخلَصین کسانی هستند که خداوند آنها را برای خود خالص کرده و هیچکس حتی شیطان از آنها سهمی ندارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۷، ص۲۲۷.</ref> خداوند در پاسخ، به ابلیس و کسانی که از او تبعیت کنند، وعده [[جهنم]] می‌دهد.


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۲۶

ویرایش