مسافت شرعی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مقاله توصیفی فقهی}}

==اهمیت و مفهوم‌شناسی==

[[پرونده:تابلو مسافت شرعی مشهد.jpg|بندانگشتی|تابلوی مسافت شرعی مشهد]]

مسافت شرعی از مباحث فقهی است که در احکام نماز و روزه مسافر از آن بحث می‌شود. [[شیخ حر عاملی|حُر عاملی]] در بخش کتاب الصومِ [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] بیش از ۳۰ [[حدیث]] در رابطه با مسافت شرعی جمع‌آوری کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص‌۴۵۱-۴۶۲.</ref>

===تفاوت با حد ترخص===

[[حد ترخص|حَدِّ تَرَخُّص]]، جایی است که [[سفر شرعی|مسافر]] باید از آنجا به بعد [[نماز|نمازش]] را شکسته (نمازهای چهاررکعتی را دورکعتی) بخواند.<ref>مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۲۴۵.</ref> بر اساس احادیث این نقطه جایی است که [[اذان]] شهر شنیده نشود یا دیوارهای آن دیده نشود.<ref>فرهنگ فقه، ج۳، ص‌۲۴۵.</ref>

# هشت فرسخ شرعی؛ فقیهان شیعه درباره مقدار هشت فرسخ نظرات مختلفی دارند: ۴۰ کیلومتر<ref> طبق نظر آیت‌الله زنجانی </ref>، ۴۳ کیلومتر<ref> طبق نظر آیت‌الله مکارم شیرازی</ref>، ۴۴ کیلومتر، و ۴۵ کیلومتر.<ref> [http://www.pasokhgoo.ir/node/63872 مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی]، مرکز ملی پاسخ‌گویی...، احکام مسافر، ص۲۳. بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ج۱، ۶۸۳.</ref> این اختلاف‌نظر به دیدگاه آنها درباره محاسبه هر فرسخ شرعی برمی‌گردد. {{یادداشت| طبق نظر امام خمینی، اراکی، فاضل، صافی گلپایگانی، بهجت، خامنه‌ای و نوری همدانی این مقدار ۴۵ کیلومتر و طبق نظر خویی، تبریزی، وحید، سیستانی ۴۴ کیلومتر است. همچنین به فتوای آیت‌الله مکارم ۴۴ و به‌فتوای زنجانی ۴۳ کیلومتر است.}}

# دو بَرید (فاصله بین دو منزل که یک نامه‌رسان طی می‌کرد): بنا بر روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دو برید برابر با ۲۴ میل است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۴۵۲.</ref>

به‌فتوای بیشتر فقیهان [[شیعه]] احکام مسافر وقتی بر شخص جاری می‌شود که از ابتدا قصد داشته باشد هشت فرسخ را بپیماید ولی اگر بدون قصد همین مقدار مسافت را طی کند نماز و روزه او تمام است. مثل کسی که دنبال گمشده‌ای می‌گردد و از ابتدا تصمیم ندارد مسافت شرعی را طی کند.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۴۲۳.</ref>

* بنی‌هاشمی‌، سید محمدحسن، توضیح المسائل مراجع، دفتر نشر اسلامی، قم.

* حر عاملی، وسايل الشیعه، مؤسسه آل البیت، قم.

* مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه، قم، ۱۳۹۰ش.

* مرکز ملی پاسخ‌گویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، انتشارات فراکاما.

  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل

  | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد

  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد