confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (انتقال از رده:فضائل امام علی به رده:فضایل امام علی ردهانبوه) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|مرتبط = | |مرتبط = | ||
}} | }} | ||
'''ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)'''، به ازدواج [[امام علی علیهالسلام|حضرت علی(ع)]] با [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] دختر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] اشاره دارد. بر اساس منابع حدیثی، پیش از امام علی(ع)، افراد دیگری از فاطمه(س) [[خواستگاری]] کرده بودند پیامبر در پاسخ آنان میگفت که ازدواج فاطمه به دست خدا است. | '''ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)'''، به ازدواج [[امام علی علیهالسلام|حضرت علی(ع)]] با [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] دختر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] اشاره دارد. بر اساس منابع حدیثی، پیش از امام علی(ع)، افراد دیگری از فاطمه(س) [[خواستگاری]] کرده بودند پیامبر در پاسخ آنان میگفت که ازدواج فاطمه به دست [[خدا]] است. | ||
[[صیغه ازدواج|خطبه عقد]] علی(ع) و فاطمه را پیامبر(ص) خواند. بنا بر نظر مشهور مهریه حضرت زهرا(س)، ۵۰۰ درهم (معادل ۱۵۰۰ گرم نقره خالص) ذکر شده که این مبلغ [[مهرالسنه|مَهر السُّنة]] خوانده میشود. بر اساس روایات، امام علی(ع) زره خود را فروخت و پیامبر(ص) با پول آن [[جهیزیه حضرت فاطمه(س)]] را تهیه کرد. همچنین در شب ازدواج امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، مردم [[مدینه]]، [[ولیمه|اطعام]] شدند. | [[صیغه ازدواج|خطبه عقد]] علی(ع) و فاطمه را پیامبر(ص) خواند. بنا بر نظر مشهور مهریه حضرت زهرا(س)، ۵۰۰ درهم (معادل ۱۵۰۰ گرم نقره خالص) ذکر شده که این مبلغ [[مهرالسنه|مَهر السُّنة]] خوانده میشود. بر اساس روایات، امام علی(ع) زره خود را فروخت و پیامبر(ص) با پول آن [[جهیزیه حضرت فاطمه(س)]] را تهیه کرد. همچنین در شب [[ازدواج]] امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، مردم [[مدینه]]، [[ولیمه|اطعام]] شدند. | ||
بنا بر گزارشهای تاریخی و روایی ازدواج علی و فاطمه در سال دوم یا سوم قمری رخ داده است اما درباره روز و ماه آن اختلافنظر وجو دارد. بنا بر آنچه که در [[مناقب آل ابیطالب (کتاب)|مناقب آل ابیطالب]] (نوشته شده در قرن ۶ قمری) آمده عقد فاطمه در اول ذیالحجه و ازدواج او در ششم ذیالحجه سال دوم قمری بوده است. در تقویم جمهوری اسلامی ایران | بنا بر گزارشهای تاریخی و روایی ازدواج علی(ع) و فاطمه(س) در سال دوم یا سوم قمری رخ داده است اما درباره روز و ماه آن اختلافنظر وجو دارد. بنا بر آنچه که در [[مناقب آل ابیطالب (کتاب)|مناقب آل ابیطالب]] (نوشته شده در قرن ۶ قمری) آمده عقد فاطمه در [[۱ ذیالحجه|اول ذیالحجه]] و ازدواج او در [[۶ ذیالحجه|ششم ذیالحجه]] در [[سال دوم قمری]] بوده است. در تقویم [[جمهوری اسلامی ایران]] [[۱ ذیالحجه|اول ذیالحجه]] بهمناسبت سالروز ازدوج حضرت علی(ع) و فاطمه(س) روز [[ازدواج]] نامگذاری شده است. | ||
==خواستگاری از فاطمه== | ==خواستگاری از فاطمه== | ||
بر اساس منابع، قبل از خواستگاری حضرت علی(ع)، چند تن از [[صحابه]] مانند [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر بن ابیقُحافه]] و [[عمر بن خطاب]] از فاطمه [[خواستگاری]] کرده بودند. پیامبر(ص) در پاسخ آنها، ازدواج فاطمه را بهدست خدا میدانست.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۶؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۰؛ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> همچنین پس از ازدواج حضرت علی با فاطمه برخی از [[مهاجران]] که پیشتر از فاطمه خواستگاری کرده بودند، از پیامبر گلایه کردند، پیامبر(ص) در پاسخ آنها ازدواج علی و فاطمه را بهدستور خدا دانسته بود.<ref> یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۱.</ref> | بر اساس منابع، قبل از خواستگاری حضرت علی(ع)، چند تن از [[صحابه]] مانند [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر بن ابیقُحافه]] و [[عمر بن خطاب]] از فاطمه [[خواستگاری]] کرده بودند. پیامبر(ص) در پاسخ آنها، ازدواج فاطمه را بهدست [[خدا]] میدانست.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۶؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۰؛ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> همچنین پس از ازدواج حضرت علی با فاطمه برخی از [[مهاجران]] که پیشتر از فاطمه خواستگاری کرده بودند، از پیامبر گلایه کردند، پیامبر(ص) در پاسخ آنها ازدواج علی و فاطمه را بهدستور خدا دانسته بود.<ref> یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۱.</ref> | ||
==خطبه عقد== | ==خطبه عقد== | ||
بنابر نقل [[ابن شهرآشوب]] (درگذشته ۵۸۸ق) در [[مناقب آل ابیطالب]]، پیامبر در هنگام ازدواج فاطمه و علی(ع) بر منبر رفت و خطبهای خواند و گفت: خداوند به من دستور داده است که فاطمه را به عقد علی درآورم و این کار را انجام داد.<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref> | بنابر نقل [[ابن شهرآشوب]] (درگذشته ۵۸۸ق) در [[مناقب آل ابیطالب]]، پیامبر در هنگام ازدواج فاطمه(س) و علی(ع) بر منبر رفت و خطبهای خواند و گفت: [[خداوند]] به من دستور داده است که فاطمه را به [[صیغه ازدواج|عقد]] علی درآورم و این کار را انجام داد.<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۰.</ref> | ||
بنابر برخی روایات، تا زمانی که حضرت فاطمه زنده بوده، خداوند ازدواج با زنان دیگر را بر امام علی(ع) [[حرام]] کرده بود.<ref> شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۳.</ref> امام علی(ع) نیز در دوران زندگی با فاطمه(س) همسر دیگری نداشت. | بنابر برخی روایات، تا زمانی که حضرت فاطمه(س) زنده بوده، خداوند ازدواج با زنان دیگر را بر امام علی(ع) [[حرام]] کرده بود.<ref> شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۳.</ref> امام علی(ع) نیز در دوران زندگی با فاطمه(س) همسر دیگری نداشت. | ||
==تاریخ ازدواج== | ==تاریخ ازدواج== | ||
درباره تاریخ ازدواج علی(ع) و فاطمه اختلافنظر وجود دارد: | درباره تاریخ ازدواج علی(ع) و فاطمه اختلافنظر وجود دارد: | ||
*عقد در اول ذیالحجه و ازدواج در ششم ذیالحجه سال دوم قمری.<ref> ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۷.</ref> در کتاب [[المصباح کفعمی]] (نوشته شده در قرن نهم قمری) نیز ۱ ذیالحجة به عنوان روز ازدواج علی(ع) با فاطمه ذکر شده است.<ref> کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۱۴.</ref> در تقویم جمهوری اسلامی ایران این روز بهعنوان روز ازدواج نامگذاری شده است. | *عقد در [[۱ ذیالحجه|اول ذیالحجه]] و ازدواج در [[۶ ذیالحجه|ششم ذیالحجه]] در [[سال دوم قمری]].<ref> ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۷.</ref> در کتاب [[المصباح کفعمی]] (نوشته شده در قرن نهم قمری) نیز ۱ ذیالحجة به عنوان روز ازدواج علی(ع) با فاطمه ذکر شده است.<ref> کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۱۴.</ref> در تقویم جمهوری اسلامی ایران این روز بهعنوان روز ازدواج نامگذاری شده است. | ||
*اواخر ماه صفر سال دوم قمری<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۴۱۰.</ref> | *اواخر [[ماه صفر]] در سال دوم قمری<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۴۱۰.</ref> | ||
*عقد در ماه رجب و ازدواج پس از برگشت علی(ع) از [[جنگ بدر]]<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۸: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۵۹۸.</ref> | *[[صیغه ازدواج|عقد]] در [[ماه رجب]] و [[ازدواج]] پس از برگشت علی(ع) از [[جنگ بدر]]<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۸: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۵۹۸.</ref> | ||
*عقد در ماه رمضان و ازدواج در ماه ذیالحجة سال دوم هجری قمری<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref> | *عقد در [[ماه رمضان]] و ازدواج در [[ماه ذیالحجة]] در [[سال دوم هجری قمری]]<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref> | ||
*ازدواج در ۲۱ محرم سال سوم هجری<ref>ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۸۴.</ref> | *ازدواج در [[۲۱ محرم]] در [[سال سوم هجری]]<ref>ابنطاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۸۴.</ref> | ||
*صیغه عقد در اواخر صفر و ازدواج در ذیالحجة سال دوم قمری<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | *[[صیغه عقد]] در اواخر [[صفر]] و ازدواج در ذیالحجة [[سال دوم قمری]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> | ||
* عقد و ازدواج در ربیع الاول سال دوم قمری<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۹۳.</ref> | * عقد و ازدواج در [[ربیع الاول]] سال دوم قمری<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۹۳.</ref> | ||
به گفته [[محمدهادی یوسفی غروی]] (متولد ۱۳۲۷ش) پژوهشگر تاریخ اسلام، فاصله زمان عقد تا ازدواج فاطمه و علی(ع) تقریبا ده ماه بوده است او احتمال داده که تسریع پیامبر در اجرای [[صیغه عقد ازدواج|صیغه عقد]] برای این بوده که خواستگاران قبلیِ فاطمه پاسخ روشنی دریافت کنند. همچنین تأخیر در برپایی مراسم عروسی برای این بوده که فاطمه از نظر جسمی رشد کند و به حد زنان دیگر برسد.<ref> یوسفی غروی، تاریخ تحقیقی اسلام، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۲۵۰.</ref> | به گفته [[محمدهادی یوسفی غروی]] (متولد [[۱۳۲۷ش]]) پژوهشگر تاریخ اسلام، فاصله زمان عقد تا ازدواج فاطمه و علی(ع) تقریبا ده ماه بوده است او احتمال داده که تسریع پیامبر در اجرای [[صیغه عقد ازدواج|صیغه عقد]] برای این بوده که خواستگاران قبلیِ فاطمه پاسخ روشنی دریافت کنند. همچنین تأخیر در برپایی مراسم عروسی برای این بوده که فاطمه از نظر جسمی رشد کند و به حد زنان دیگر برسد.<ref> یوسفی غروی، تاریخ تحقیقی اسلام، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۲۵۰.</ref> | ||
== سن فاطمه هنگام ازدواج== | == سن فاطمه هنگام ازدواج== | ||
درباره سن فاطمه به هنگام ازدواج اختلافنظر وجود دارد به گفته [[سید محسن امین]] (درگذشته ۱۳۷۱ق) تراجمنگار | درباره سن فاطمه به هنگام ازدواج اختلافنظر وجود دارد به گفته [[سید محسن امین]] (درگذشته ۱۳۷۱ق) تراجمنگار [[شیعه]]، این اختلاف به اختلافنظر درباره تاریخ تولد و نیز تاریخ ازدواج وی برمیگردد. از آنجا که بنا بر نظر مشهور، فاطمه در سال پنجم بعثت به دنیا آمده و اختلاف درباره ازدواج او در سال اول، دوم و سوم قمری است سن او به هنگام ازدواج نُه، ده و یا یازده سال ذکر شده است.<ref> امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۱۳.</ref> با این حال در برخی منابع سن فاطمه به هنگام ازدواج ۱۸ سال<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۵۹۸.</ref> و در برخی دیگر پانزده سال و پنج ماه<ref> ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۹۳.</ref> ذکر شده است. | ||
همچنین در کتاب الاستیعاب از منابع صحابهنگاری قرن پنجم قمری، سن امام علی(ع) به هنگام ازدواج ۲۱ سال ذکر شده است.<ref> ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۹۳.</ref> | همچنین در کتاب الاستیعاب از منابع صحابهنگاری قرن پنجم قمری، سن امام علی(ع) به هنگام ازدواج ۲۱ سال ذکر شده است.<ref> ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۹۳.</ref> | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
در روایات مهریه حضرت فاطمه(س)، دوازده و نیم اوقیه،<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> ۵۰۰ درهم، ۴۸۰ درهم و ۴۰۰ مثقال نقره<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> ذکر شده است به گفته [[ابنشهرآشوب]] (۴۸۸-۵۸۸ق) محدث شیعه صحیحتر ۵۰۰ درهم است.<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> او علت اختلاف را روایاتی دانسته که بر اساس آنها مهریه حضرت فاطمه کتانِ بافت یمن، پوست دباغینشده و گیاهی خوشبو و طبق برخی دیگر، زره و پوست دباغینشده گوسفند یا شتر بوده است.<ref>ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> ۵۰۰ درهم که مهریه [[همسران پیامبر(ص)|همسران]] و دختران پیامبر(ص) بوده [[مهرالسنه]] نامیده میشود.<ref> نگاه کنید صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۳۰۲.</ref> و معادل حدود ۱۵۰۰ گرم نقره خالص است.<ref> مسعودی، «پژوهشی درباره مهرالسنه (مهر محمدی)»، ص۱۱۴.</ref> | در روایات مهریه حضرت فاطمه(س)، دوازده و نیم اوقیه،<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> ۵۰۰ درهم، ۴۸۰ درهم و ۴۰۰ مثقال نقره<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> ذکر شده است به گفته [[ابنشهرآشوب]] (۴۸۸-۵۸۸ق) محدث شیعه صحیحتر ۵۰۰ درهم است.<ref> ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> او علت اختلاف را روایاتی دانسته که بر اساس آنها مهریه حضرت فاطمه کتانِ بافت یمن، پوست دباغینشده و گیاهی خوشبو و طبق برخی دیگر، زره و پوست دباغینشده گوسفند یا شتر بوده است.<ref>ابنشهرآشوب، مناقب آلابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> ۵۰۰ درهم که مهریه [[همسران پیامبر(ص)|همسران]] و دختران پیامبر(ص) بوده [[مهرالسنه]] نامیده میشود.<ref> نگاه کنید صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۳۰۲.</ref> و معادل حدود ۱۵۰۰ گرم نقره خالص است.<ref> مسعودی، «پژوهشی درباره مهرالسنه (مهر محمدی)»، ص۱۱۴.</ref> | ||
بنابر نقل شیخ طوسی در کتاب [[امالی (شیخ طوسی)|امالی]]، امام علی(ع) زره خود را فروخت<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۰.</ref> پیامبر(ص) مقداری از پول آن را به [[بلال حبشی]] داد تا برای فاطمه عطر تهیه کند.<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۱.</ref> سپس باقیمانده آن را برای تهیه وسائل مورد نیاز زندگی، به [[عمار یاسر]] و چند تن از صحابه داد.<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۱.</ref>{{یادداشت|شیخ طوسی فهرست جهاز حضرت فاطمه را در کتاب امالی ذکر کرده است؛ این موارد عبارتند از: | بنابر نقل [[شیخ طوسی]] در کتاب [[امالی (شیخ طوسی)|امالی]]، [[امام علی(ع)]] زره خود را فروخت<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۰.</ref> پیامبر(ص) مقداری از پول آن را به [[بلال حبشی]] داد تا برای فاطمه عطر تهیه کند.<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۱.</ref> سپس باقیمانده آن را برای تهیه وسائل مورد نیاز زندگی، به [[عمار یاسر]] و چند تن از صحابه داد.<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۱.</ref>{{یادداشت|شیخ طوسی فهرست جهاز حضرت فاطمه را در کتاب امالی ذکر کرده است؛ این موارد عبارتند از: | ||
{{ستون-شروع|3}} | {{ستون-شروع|3}} | ||
* پیراهنی به بهای هفت درهم | * پیراهنی به بهای هفت درهم | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==ولیمه و محل زندگی== | ==ولیمه و محل زندگی== | ||
بر اساس روایتی که شیخ طوسی در الامالی نقل شده، [[پیامبر(ص)]] و علی(ع) [[ولیمه]] دادند. پیامبر گوشت و نان و علی خرما و روغن را تهیه کردند. پیامبر(ص) پس از ولیمه، دست فاطمه(س) را در دست علی(ع) گذاشت و آن دو را به خانه خودشان فرستاد. سپس نزد آنان رفت و دعا کرد که خدا نسلشان را مبارک گرداند.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۲-۴۳.</ref> | بر اساس روایتی که [[شیخ طوسی]] در الامالی نقل شده، [[پیامبر(ص)]] و علی(ع) [[ولیمه]] دادند. پیامبر گوشت و نان و علی خرما و روغن را تهیه کردند. پیامبر(ص) پس از ولیمه، دست فاطمه(س) را در دست علی(ع) گذاشت و آن دو را به خانه خودشان فرستاد. سپس نزد آنان رفت و دعا کرد که خدا نسلشان را مبارک گرداند.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۲-۴۳.</ref> | ||
بر اساس منابع تاریخی، خانه امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، چند روز پس از ازدواج به همسایگی پیامبر(ص) منتقل شد؛ چراکه دوری فاطمه برای پیامبر دشوار بوده است. پیامبر ابتدا به دنبال آن بوده که آن دو را در خانه خود جای دهد، اما [[حارثة بن نعمان]] از صحابه، خانه خود را که در همسایگی پیامبر بود، در اختیار او گذاشت تا خانه علی و فاطمه باشد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۸.</ref> | بر اساس منابع تاریخی، خانه امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س)، چند روز پس از ازدواج به همسایگی پیامبر(ص) منتقل شد؛ چراکه دوری فاطمه برای پیامبر دشوار بوده است. پیامبر ابتدا به دنبال آن بوده که آن دو را در خانه خود جای دهد، اما [[حارثة بن نعمان]] از صحابه، خانه خود را که در همسایگی پیامبر بود، در اختیار او گذاشت تا خانه علی و فاطمه باشد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۸.</ref> | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابنسعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. | *ابنسعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. | ||
* | *[[ابن شهرآشوب]]، محمد بن علی، [[مناقب آل ابیطالب]]، قم، انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق. | ||
*ابنطاووس، علی بن موسی، اقبال | *ابنطاووس، علی بن موسی، [[اقبال الاعمال]]، تهران، [[دار الکتب الاسلامیة]]، ۱۴۰۹ق. | ||
*ابنعبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | *ابنعبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | ||
*اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة | *اربلی، علی بن عیسی، [[کشف الغمة فی معرفة الائمة]]، تصحیح [[سید هاشم رسولی محلاتی]]، تبریز، بنیهاشمی، ۱۳۸۱ق. | ||
*امین، سید محسن، اعیان | *امین، سید محسن، [[اعیان الشیعه]]، تحقیق سید حسن امین، بیروت، دارالتعاف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق. | ||
*حسنی، هاشم معروف، سیرة | *حسنی، هاشم معروف، [[سیرة الائمة الاثنی عشر]]، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۲ق. | ||
*شوشتری، نورالله بن شریفالدین، إحقاق الحق | *شوشتری، نورالله بن شریفالدین، [[إحقاق الحق و إزهاق الباطل]]، قم، کتابخانه عمومی آیتالله مرعشی نجفی، ۱۴۰۹ق. | ||
*شیخ | *[[شیخ طوسی]]، محمد بن حسن، الامالی، تصحیح مؤسسة البعثة، قم، دارالثقافه، ۱۴۱۴ق. | ||
*صدوق، محمد بن علی، المقنع، قم، مؤسسة امام مهدی(عج)، ۱۴۱۵ق. | *صدوق، محمد بن علی، المقنع، قم، مؤسسة امام مهدی(عج)، ۱۴۱۵ق. | ||
*طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوریٰ باعلام الهدیٰ، قم، آلالبیت، ۱۴۱۷ق. | *طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوریٰ باعلام الهدیٰ، قم، آلالبیت، ۱۴۱۷ق. | ||
*طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، الطبعة الثانیة، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | *طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، الطبعة الثانیة، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | ||
*کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح، قم، دارالرضی، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق. | *کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح، قم، دارالرضی، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق. | ||
*مجلسی، محمدباقر، بحار | *مجلسی، محمدباقر، [[بحار الانوار]]، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق. | ||
*مسعودی، عبدالهادی، «پژوهشی درباره مهر السنه (مهر محمدی)»، در مجموعه تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، ۱۳۸۹ش. | *مسعودی، عبدالهادی، «پژوهشی درباره مهر السنه (مهر محمدی)»، در مجموعه تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، ۱۳۸۹ش. | ||
*یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بیتا. | *یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بیتا. |