پرش به محتوا

هدایت تشریعی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۲
جز
ویکی سازی
جز (تمیز کاری)
جز (ویکی سازی)
خط ۲: خط ۲:


== چیستی هدایت تشریعی==
== چیستی هدایت تشریعی==
خداوند علاوه بر [[هدایت تکوینی]] که در [[فطرت]] انسان قرار داده، عهده‌دار هدایت  به وسیله  پیامبران و [[وحی]] است. در این هدایت، راهنمایى از طریق تعلیم و تربیت، وضع قوانین، پند و اندرز و موعظه است.<ref>جوادی آملی، هدایت در قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۴۲،۴۷،۴۹۰.</ref>
[[خداوند]] علاوه بر [[هدایت تکوینی]] که در [[فطرت]] انسان قرار داده، عهده‌دار هدایت  به وسیله  پیامبران و [[وحی]] است. در این هدایت، راهنمایى از طریق تعلیم و تربیت، وضع قوانین، پند و اندرز و موعظه است.<ref>جوادی آملی، هدایت در قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۴۲،۴۷،۴۹۰.</ref>


آیاتی در [[قرآن]] به این حقیقت اشاره دارد. نظیر آیه: «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا: ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد  یا ناسپاس»<ref>سوره إنسان، آیه ۳.</ref>
آیاتی در [[قرآن]] به این حقیقت اشاره دارد. نظیر آیه: «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا: ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد  یا ناسپاس»<ref>سوره إنسان، آیه ۳.</ref>
خط ۱۱: خط ۱۱:
هدایت تشریعی دارای ویژگی‌های خاصی است که مهم‌ترین آن عبارت است از:
هدایت تشریعی دارای ویژگی‌های خاصی است که مهم‌ترین آن عبارت است از:
#توسّط [[پیامبران]] به همگان ابلاغ می‌شود.
#توسّط [[پیامبران]] به همگان ابلاغ می‌شود.
#مخصوص انسانها و طایفه جن می‌باشد.
#مخصوص انسانها و طایفه [[جن]] می‌باشد.
#این هدایت [[اختیار|اختیاری]] و تخلّف‌‌پذیر می‌باشد. برخی در برابر آن، راه تسلیم پیش می‌گیرند و برخی به سرپیچی و طغیان می‌پردازند و دقیقاً از همین‌جاست که مرحله بعد و اقسام دیگری از هدایت مطرح می‌شود.<ref>جوادی آملی، هدایت در قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۴۲.</ref>
#این هدایت [[اختیار|اختیاری]] و تخلّف‌‌پذیر می‌باشد. برخی در برابر آن، راه تسلیم پیش می‌گیرند و برخی به سرپیچی و طغیان می‌پردازند و دقیقاً از همین‌جاست که مرحله بعد و اقسام دیگری از هدایت مطرح می‌شود.<ref>جوادی آملی، هدایت در قرآن، ۱۳۸۵ش، ص۴۲.</ref>


خط ۳۱: خط ۳۱:
این هدایت، رسیدن به هدف و واقع می‌باشد که مخصوص مؤمنین است. چنانچه [[قرآن]] می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِإیمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فی‏ جَنَّاتِ النَّعیمِ» «کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پروردگارشان آن‌ها را در پرتو ایمانشان هدایت می‌‏کند، از زیر (قصرهای) آن‌ها در باغهای بهشت ، نهرهایی جاری است.
این هدایت، رسیدن به هدف و واقع می‌باشد که مخصوص مؤمنین است. چنانچه [[قرآن]] می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِإیمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فی‏ جَنَّاتِ النَّعیمِ» «کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پروردگارشان آن‌ها را در پرتو ایمانشان هدایت می‌‏کند، از زیر (قصرهای) آن‌ها در باغهای بهشت ، نهرهایی جاری است.


۴.هدایت به مفهوم حکم و اراده خدا؛
۴.هدایت به مفهوم حکم و [[اراده خدا]]؛


این نوع هدایت تعلق به اراده خداوند دارد.[[ قرآن]] می‌فرماید: «وَ مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ»<ref>سوره اسرا،  آیه ۹۷.</ref> «هر کس را خدا هدایت کند، هدایت یافته واقعی است و هر کس را گمراه سازد، هادیان و سرپرستانی غیر [[خدا]] برای او نخواهی یافت.
این نوع هدایت تعلق به اراده خداوند دارد.[[ قرآن]] می‌فرماید: «وَ مَنْ یَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَ مَنْ یُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِهِ»<ref>سوره اسرا،  آیه ۹۷.</ref> «هر کس را خدا هدایت کند، هدایت یافته واقعی است و هر کس را گمراه سازد، هادیان و سرپرستانی غیر [[خدا]] برای او نخواهی یافت.
خط ۵۹: خط ۵۹:
۳. امامان معصوم؛
۳. امامان معصوم؛


[[ائمه اثناعشر|ائمه دوازده گانه]] از سوی خداوند متعال عهده دار هدایت هستند.[[امام باقر(ع)]] در تفسیر آیه «تو فقط بیم‌دهنده‌ای! و برای هر گروهی هدایت‌ كننده‌ای است.»<ref>سوره رعد، آیه ۷.</ref> فرمود: رسول خدا بیم‌دهنده است، و از ما برای هر دوره‌ای هدایتگری است كه به سوی آنچه پیامبر خدا آورده هدایت می‌كند. و هدایتگران پس از او علی(ع) و جانشینان او یكی پس از دیگری هستند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳ش، ج۱۰، ص۱۵۶.</ref>
[[ائمه اثناعشر|ائمه دوازده گانه]] از سوی [[خداوند]] متعال عهده دار هدایت هستند.[[امام باقر(ع)]] در تفسیر آیه «تو فقط بیم‌دهنده‌ای! و برای هر گروهی هدایت‌ كننده‌ای است.»<ref>سوره رعد، آیه ۷.</ref> فرمود: رسول خدا بیم‌دهنده است، و از ما برای هر دوره‌ای هدایتگری است كه به سوی آنچه پیامبر خدا آورده هدایت می‌كند. و هدایتگران پس از او علی(ع) و جانشینان او یكی پس از دیگری هستند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۳ش، ج۱۰، ص۱۵۶.</ref>


==فرق هدایت تشریعی و تکوینی==  
==فرق هدایت تشریعی و تکوینی==  
خط ۷۷: خط ۷۷:


==منابع==
==منابع==
*جوادی آملی، عبدالله، هدایت در قرآن، قم، مرکز نشر إسراء، ۱۳۸۵ش.
*[[جوادی آملی]]، عبدالله، هدایت در قرآن، قم، مرکز نشر إسراء، ۱۳۸۵ش.
*شیخ صدوق، محمدبن علی، علل الشرائع، ترجمه ذهنی تهرانی، قم، انتشارات مؤمنین، ۱۳۸۰ش.
*شیخ صدوق، محمدبن علی، علل الشرائع، ترجمه [[ذهنی تهرانی]]، قم، انتشارات مؤمنین، ۱۳۸۰ش.
*طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی‏، ۱۳۷۷ش.
*طبرسی، فضل بن حسن، [[تفسیر جوامع الجامع]]، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی‏، ۱۳۷۷ش.
*مطهری، مرتضی، فطرت، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۱ش.
*مطهری، مرتضی، فطرت، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۱ش.
*مكارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه‌، تهران، دار الكتب الاسلامیه، ۱۳۷۳ش.
*مكارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه‌، تهران، دار الكتب الاسلامیه، ۱۳۷۳ش.
۹٬۴۴۹

ویرایش