پرش به محتوا

صدیق (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام علی(ع)]]: {{حدیث|انا عبدالله و اخو رسوله و انا الصدّیق الاکبر لا یقولها بعدی الا کاذب مفتر|ترجمه= من بنده خدا، برادر رسول خدا و صدیق اکبر هستم، هیچ‌کس پس از من چنین سخن نگوید، جز آن‌که [[دروغ|دروغ‌گو]] باشد.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small> نسائی، سنن، ج5، ص107؛ کنزالعمال، ج13، ص122؛ حاکم نیشابوری، ج3، ص112</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام علی(ع)]]: {{حدیث|انا عبدالله و اخو رسوله و انا الصدّیق الاکبر لا یقولها بعدی الا کاذب مفتر|ترجمه= من بنده خدا، برادر رسول خدا و صدیق اکبر هستم، هیچ‌کس پس از من چنین سخن نگوید، جز آن‌که [[دروغ|دروغ‌گو]] باشد.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small> نسائی، سنن، ج۵، ص۱۰۷؛ کنزالعمال، ج۱۳، ص۱۲۲؛ حاکم نیشابوری، ج۳، ص۱۱۲</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
'''صِدّیق'''، به معنای بسیار راستگو، کسی را گویند که ملازم راستی باشد و از او [[دروغ]] سر نزند. در [[قرآن]] از برخی انبیا با این لقب یاد شده است،
'''صِدّیق'''، به معنای بسیار [[راستگویی|راستگو]]، کسی را گویند که ملازم راستی باشد و از او [[دروغ]] سر نزند. در [[قرآن]] از برخی انبیا با این لقب یاد شده است.


صدیق اکبر، لقب اختصاصی حضرت علی (ع)، و صدیقه لقب حضرت زهرا است.
صدیق اکبر، لقب اختصاصی [[حضرت علی(ع)]]، و صدیقه لقب [[حضرت زهرا]] است.
== در لغت و قرآن==
جمع آن صِدّیقون و صدّیقین است، صدّیق صیغه مبالغه از صدق، به معنای کسی که ملازم راستی باشد، یا کسی که رفتارش گفته هایش را تصدیق کند. و یا به قولی کسی را گویند که دروغ از او سر نزند.


صدیق در [[قرآن ]] به صورت مفرد، چهار بار و به صورت جمع دو بار به کار رفته است.<ref> المعجم المفهرس، ص406</ref> <ref> نساء، آیه69</ref> در قرآن از ابراهیم<ref> سوره مریم، آیه ۴۱: وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِبْراهیمَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیًا</ref> و ادریس<ref> مریم، آیه۵۶: وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِدْریسَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیًا.</ref> با لقب صدیق، و از مریم با لقب صدیقه <ref> مائده، آیه ۷۵: مَا الْمَسیحُ ابْنُ مَرْیَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَ أُمُّهُ صِدِّیقَةٌ</ref> یاد شده است. در روایات نیز از حضرت علی به عنوان صدیق<ref>کاشانی، ص342؛ صدوق، الامالی، ص274؛ صدوق، مسندالرضا، ج2، ص9</ref> و فاطمه زهرا به عنوان صدیقه یا صدیقه کبری یاد شده است.<ref> ابن شهرآشوب، ج3، ص133؛ امالی، شیخ صدوق، ص668</ref>
== در لغت و قرآن==
جمع آن صِدّیقون و صدّیقین است، صدّیق صیغه مبالغه از صدق، به معنای کسی که ملازم راستی باشد، یا کسی که رفتارش گفته‌هایش را تصدیق کند. و یا به قولی کسی را گویند که [[دروغ]] از او سر نزند.<ref>لسان العرب، ج۱۰، ص۱۹۳-۱۹۴</ref>
 
صدیق در [[قرآن]] به صورت مفرد، چهار بار و به صورت جمع دو بار به کار رفته است.<ref> المعجم المفهرس، ص۴۰۶</ref><ref> نساء، آیه۶۹</ref> در [[قرآن]] از [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]]<ref> سوره مریم، آیه ۴۱: وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِبْراهیمَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیا</ref> و [[ادریس]]<ref> مریم، آیه۵۶: وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِدْریسَ إِنَّهُ کانَ صِدِّیقاً نَبِیا.</ref> با لقب صدیق، و از [[مریم]] با لقب صدیقه<ref> مائده، آیه ۷۵: مَا الْمَسیحُ ابْنُ مَرْیمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَ أُمُّهُ صِدِّیقَةٌ</ref> یاد شده است. در روایات نیز از حضرت علی به عنوان صدیق<ref> کاشانی، ص۳۴۲؛ صدوق، الامالی، ص۲۷۴؛ صدوق، مسندالرضا، ج۲، ص۹</ref> و فاطمه زهرا به عنوان صدیقه یا صدیقه کبری یاد شده است.<ref> ابن شهرآشوب، ج۳، ص۱۳۳؛ امالی، شیخ صدوق، ص۶۶۸</ref>


== مقام صدیقین==
== مقام صدیقین==
به گفته راغب، صدّقین کسانی هستند، که در فضیلت از پیامبران پایین‌ترند.<ref> المفردات، ص227؛ ریاض السالکین، ج5، ص333</ref>
به گفته راغب، صدّقین کسانی هستند، که در فضیلت از پیامبران پایین‌ترند.<ref> المفردات، ص۲۲۷؛ ریاض السالکین، ج۵، ص۳۳۳</ref>


برخی گفته‌اند بین [[پیامبر]] و صدیق هیچ واسطه‌ای نیست. [[ابن جبیر]] صدیق کسی است که عملش، قولش را تصدیق کند، پیامبران همگی صدیق هستند اما هر صدیقی پیامبر نیست، صدیقین همگی صالحند ولی هر صالحی پیامبر نیست.
برخی گفته‌اند بین [[پیامبر]] و صدیق هیچ واسطه‌ای نیست. [[ابن جبیر]] صدیق کسی است که عملش، قولش را تصدیق کند، پیامبران همگی صدیق هستند اما هر صدیقی پیامبر نیست، صدیقین همگی صالحند ولی هر صالحی پیامبر نیست.


== صدیق اکبر ==
== صدیق اکبر ==
در روایات شیعه و اهل سنت، از حضرت علی (ع) به عنوان صدیق اکبر یاد شده است<ref> کاشانی، ص342؛ صدوق، الامالی، ص274؛ صدوق، مسندالرضا، ج2، ص9</ref> <ref> کنزالعمال، ج11، ص616؛ کشف الغمه، ج2، ص12؛ المناقب، ابن شهر آشوب، ج2، ص286؛ ابن کثیر، ج1، ص431؛ ابن ابی شیبه، ج7، ص498؛ ابن ابی الحدید، ج13، ص200؛ طبرانی، ج6، ص269</ref>؛ در روایتی رسول اکرم، از علی بن ابی طالب، مومن آل فرعون و حبیب نجار به عنوان صدیقان نام برده است؛ و حضرت علی را برترین آنها معرفی می‌کند.<ref> ابن مغازلی، ص200؛ کنزالعمال، ج11، ص601</ref>
در روایات شیعه و اهل سنت، از حضرت علی(ع) به عنوان صدیق اکبر یاد شده است<ref> کاشانی، ص۳۴۲؛ صدوق، الامالی، ص۲۷۴؛ صدوق، مسندالرضا، ج۲، ص۹</ref><ref> کنزالعمال، ج۱۱، ص۶۱۶؛ کشف الغمه، ج۲، ص۱۲؛ المناقب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن کثیر، ج۱، ص۴۳۱؛ ابن ابی شیبه، ج۷، ص۴۹۸؛ ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۲۰۰؛ طبرانی، ج۶، ص۲۶۹</ref>؛ در روایتی رسول اکرم، از علی بن ابی طالب، مومن آل فرعون و حبیب نجار به عنوان صدیقان نام برده است؛ و حضرت علی را برترین آنها معرفی می‌کند.<ref> ابن مغازلی، ص۲۰۰؛ کنزالعمال، ج۱۱، ص۶۰۱</ref>


برخی منابع [[اهل سنت]] صدیق را به [[ابوبکر]] نسبت داده‌اند. البته از نظر [[شیعه]] لقب صدیق اکبر و [[فاروق اعظم]] اختصاصی [[امام علی(ع)]]، و صدیقه لقب [[حضرت زهرا]] است.
برخی منابع [[اهل سنت]] صدیق را به [[ابوبکر]] نسبت داده‌اند. البته از نظر [[شیعه]] لقب صدیق اکبر و [[فاروق اعظم]] اختصاصی [[امام علی(ع)]]، و صدیقه لقب [[حضرت زهرا]] است.


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|3}}
{{پانویس|۳}}


== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع|اندازه=ریز|2}}
{{ستون-شروع|اندازه=ریز|۲}}
* کاشانی، ملافتح الله، تفسير كبير منهج الصادقين في الزام المخالفين، چاپخانه محمد حسن علمى، 1333ش.
* کاشانی، ملافتح الله، تفسیر کبیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، چاپخانه محمد حسن علمی، ۱۳۳۳ش.
* شيخ صدوق، الأمالی، تحقيق: قسم الدراسات الإسلامية-مؤسسة البعثة، مركز الطباعة والنشر في مؤسسة البعثة، قم، 1417ق.
* شیخ صدوق، الأمالی، تحقیق: قسم الدراسات الإسلامیة-مؤسسة البعثة، مرکز الطباعة والنشر فی مؤسسة البعثة، قم، ۱۴۱۷ق.
* شيخ صدوق، خصال، تحقيق: تصحيح وتعليق: علي أكبر الغفاري، مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة، 1403ق/1362ش
* شیخ صدوق، خصال، تحقیق: تصحیح وتعلیق: علی أکبر الغفاری، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة، ۱۴۰۳ق/۱۳۶۲ش
* شیخ صدوق، عيون أخبار الرضا(ع)، تحقيق: تصحيح و تعليق و تقديم: شيخ حسين الأعلمي، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، بیروت،1404ق/1984م.
* شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا(ع)، تحقیق: تصحیح و تعلیق و تقدیم: شیخ حسین الأعلمی، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت،۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
* ابن أبي الحديد، شرح نهج البلاغة، تحقيق: محمد أبوالفضل إبراهيم، دارإحياء الكتب العربية.
* ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، تحقیق: محمد أبوالفضل إبراهیم، دارإحیاء الکتب العربیة.
* علي بن أبي الفتح الإربلي، كشف الغمة في معرفة الأئمة، دارالأضواء، بيروت.
* علی بن أبی الفتح الإربلی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، دارالأضواء، بیروت.
* ابن كثير، السيرة النبوية، دارالمعرفة للطباعة والنشر والتوزيع، بيروت، 1396-1976م.
* ابن کثیر، السیرة النبویة، دارالمعرفة للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، ۱۳۹۶-۱۹۷۶م.
* ابن شهر آشوب، مناقب آل أبي طالب، المكتبة الحيدرية - النجف الأشرف.
* ابن شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب، المکتبة الحیدریة - النجف الأشرف.
* الحاكم النيسابوري، المستدرك، تحقيق: إشراف: يوسف عبد الرحمن المرعشی.
* الحاکم النیسابوری، المستدرک، تحقیق: إشراف: یوسف عبد الرحمن المرعشی.
* ابن أبي شيبة الكوفي، المصنف، تحقيق و تعليق: سعيد اللحام، دارالفكر للطباعة والنشر والتوزيع، بيروت، 1409ق/1989م
* ابن أبی شیبة الکوفی، المصنف، تحقیق و تعلیق: سعید اللحام، دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م
* النسائي، السنن الكبرى، تحقيق: دكتور عبد الغفار سليمان البنداري وسيد كسروي حسن، دارالكتب العلمية، بيروت، 1411/1991 م.
* النسائی، السنن الکبری، تحقیق: دکتور عبد الغفار سلیمان البنداری وسید کسروی حسن، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۱/۱۹۹۱ م.
* طبرانی، المعجم الكبير، تحقيق وتخريج: حمدي عبد المجيد السلفي، دار إحياء التراث العربي، 1405/1985م
* طبرانی، المعجم الکبیر، تحقیق وتخریج: حمدی عبد المجید السلفی،‌دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۵/۱۹۸۵م
* ابن المغازلي،  مناقب علي بن أبي طالب (ع)، انتشارات سبط النبي (ص)، 1426 - 1384ش.
* ابن المغازلی، مناقب علی بن أبی طالب(ع)، انتشارات سبط النبی(ص)، ۱۴۲۶ - ۱۳۸۴ش.
* ابن شهر آشوب، مناقب آل أبي طالب، تحقيق: لجنة من أساتذة النجف الأشرف، مطبعة الحيدرية، 1376ق/1956م.
* ابن شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب، تحقیق: لجنة من أساتذة النجف الأشرف، مطبعة الحیدریة، ۱۳۷۶ق/۱۹۵۶م.
* شیخ طوسی، الامالی، تحقيق: قسم الدراسات الإسلامية، مؤسسة البعثة، دارالثقافة للطباعة والنشر والتوزيع، قم، 1414ق.
* شیخ طوسی، الامالی، تحقیق: قسم الدراسات الإسلامیة، مؤسسة البعثة، دارالثقافة للطباعة والنشر والتوزیع، قم، ۱۴۱۴ق.
{{پایان}}
{{پایان}}


[[رده:لقب های امامان]]
[[رده:لقب های امامان]]