پرچم‌های سیاه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پرچم‌های سیاه''' (به‌عربی رایات سود) عبارتی که در [[حدیث|روایات]] آمده است و به قیام گروهی با پرچم‌های سیاه در مشرق‌زمین اشاره دارد. در بسیاری از احادیث مربوط به پرچم‌های سیاه، به قیام [[ابومسلم خراسانی]] و تشکیل دولت [[عباسیان]] اشاره شده است. در شماری از آن‌ها هم پرچم‌های سیاه نشانه‌ [[ظهور]] منجی در [[آخر الزمان]] بیان شده است.

به‌گفته حدیث‌پژوهان شیعه، این روایات بیشتر در منابع [[اهل‌سنت]] آمده و احادیثی که راویانشان همه شیعه بوده‌اند، پرچم‌های سیاه را به قیام ابومسلم خراسانی برضد خلافت امویان ارتباط داده‌اند. البته در مقابل، برخی نیز بر این باورند که پرچم‌های سیاه نشانه ظهور امام زمان‌اند.

پرچم‌های سیاه (به عربی «رایات سود») عبارتی است که در روایات آمده و اشاره به قیام گروهی با پرچم‌های سیاه در خراسان دارد.<ref>سلیمیان، فرهنگامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۳۶.</ref> مراد از خراسان در این روایات، خراسان قديم است که قسمت‌هاى زيادى از ايران، افغانستان، تركمنستان، تاجيكستان و ازبكستان را شامل می‌شده است.<ref>سلیمیان، فرهنگامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۳۶.</ref>

در برخی از احادیث شیعه، پرچم‌های سیاه از نشانه‌های فرج شمرده شده است. برای مثال، در حدیثی امام علی(ع) اختلاف میان شامیان، پرچم‌های سیاه و صیحه در ماه رمضان را نشانه‌های فرج را شمرده است. اما در دیگر روایات، پرچم‌های سیاه به زوال حکومت عباسیان و قیام ابومسلم خراسانی ربط داده شده است. برای نمونه، در حدیثی از امام باقر، به زوال حکومت [[بنی‌امیه]] و [[بنی عباس|بنی عبّاس]] اشاره شده و از اصحاب پرچم‌های سیاه سخن آمده است<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ش، ص۲۵۶، ح ۱۳.</ref> همچنین در احادیثی، صراحتاً [[ابو مسلم خراسانی]] صاحب پرچم‌های سیاه خوانده شده است.<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۹۴، ح ۲۴۸، طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۲۸.</ref>

# ظهور سفیانی<ref>ابن حمّاد، الفتن، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۸۸، ح۸۴۱ و ص۲۸۹، ح۸۴۵.</ref>

# فرماندهی شعیب بن صالح<ref>ابن حمّاد، الفتن، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۱۴، ح۹۰۷ و ص۳۱۶، ح۹۱۲ و ص۳۲۱، ح۹۱۴ و ص۳۴۴، ح۹۹۶.</ref>

# [[ظهور]] امام مهدی(ع) در مکه پس از پرچم‌های سیاه<ref>ابن‌حمّاد، الفتن، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۲۲، ح۹۲۱.</ref>

# مشخّصات و ویژگی‌های قیام امام مهدی(ع) پس از قیام پرچم‌های سیاه از مشرق.<ref>ابن حمّاد، الفتن، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۲۲، ح۹۲۱.</ref>

برخی از عالمان و پژوهشگران شیعه منظور از پرچم‌های سیاه را قیام ابومسلم خراسانی می‌دانند که برضد حکومت بنی‌امیه روی داد و به تأسیس خلافت [[بنی‌عباس]] انجامید.<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری و دیگران، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۶، ص۶۴، ۶۵؛ صدر، تاریخ الغیبة الکبری، ۱۴۱۲ق، ص۴۵۳.</ref> به‌عقیده اینان، «روایات خالص» شیعه (یعنی روایاتی که راویانشان همه شیعه هستند) روایات پرچم‌های سیاه را به عنوان نشانه‌ای برای ظهور روایت نکرده‌اند. آن دسته از منابع شیعه هم پرچم‌های سیاه را نشانه ظهور دانسته‌اند، به روایات اهل‌سنت استناد کرده‌اند.<ref> محمدی ری‌شهری و دیگران، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۶، ص۶۳.</ref> [[سید محمد صدر]] نوشته است روایات مختلفی درباره حکومت عباسیان آمده که بسیاری جعلی بوده و یکی از روش‌های تأیید عباسیان همین روایات رایات سود بوده است.<ref>صدر، تاریخ الغیبة الکبری، ۱۴۱۲ق،ص ۴۵۳.</ref>

با این همه، کسانی بر این باورند که پرچم‌های سیاه از نشانه‌های [[ظهور]] امام مهدی(ع) هستند و به قیامی اشاره دارند که پیش از ظهور امام زمان صورت می‌گیرد.<ref>سلیمیان، فرهنگ‌نامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۷.</ref>

برخی از طرف‌داران گروه [[داعش]]، روایات مربوط به پرچم‌های سیاه را به گروه داعش تفسیر کرده‌اند که از پرچم سیاه استفاده می‌کنند.<ref>[http://historylib.com/articles/1504 جعفریان، «موج جدید استفاده از گفتمان مهدوی در برآمدن داعش»]، وبگاه کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.</ref> رسول جعفریان پژوهشگر تاریخ، با جعلی دانستن روایات پرچم‌های سیاه، گزارش کرده است که برخی از عالمان اهل سنت هم این احادیث را درست نداسته و در صورت درستی، تطبیق آن‌ها را بر داعش را نادرست شمرده‌اند.<ref>[http://historylib.com/articles/1504 جعفریان، «موج جدید استفاده از گفتمان مهدوی در برآمدن داعش»]، وبگاه کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.</ref>

*ابن‌حماد، نعیم، الفتن، بیروت،‌ دارالفکر، ۱۴۱۴ق.