سال هجری قمری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سال هجری قمری''' سال شماری است كه اساس آن چرخش ماه به دور زمین است و سال آغازین آن سال [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر اسلام (ص)]] است.

این سال‌نما برای مسلمانان اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زيرا اعمال دینی مثل [[روزه]]،‌ [[حج]]، و مناسبت‌های مذهبی مثل اعیاد و سوگواری‌ها بر اساس این تقویم تعیين می‌شوند.

طبق قول مشهور، تعین مبدأ تاریخ توسط [[عمر بن خطاب|عمر]] و به پیشنهاد [[حضرت علی(ع)]] از [[هجرت پیامبر]](ص) است. بنابر این قول، [[ابوموسی اشعری]] نامه ای به عمر می‌نویسد و از نبود تاریخ منسجمی گلایه می‌کند. چرا که نامه هایی از خلیفه به دستش می‌رسید و به دلیل عدم ذکر تاریخ در تقدم و تاخر آنها دچار مشکل می‌شد.<ref>مسکویه، ج۱، ص۴۱۳</ref> خلیفه دوم نیز شورایی تشکیل داد تا آغازی را برای تاریخ اسلام مشخص کنند.<ref>ابن کثیر،ج۳، ص۲۰۷</ref> در این شورا نظرات مختلفی ارائه شد که مورد پذیرش قرار نگرفت. در نهایت علی(ع) پیشنهاد داد که [[هجرت پیامبر(ص)]] از [[مکه]] به [[مدینه]] مبدأ [[تاریخ اسلام]] قرار گیرد که مورد پذیرش عمر قرار گرفت و به صورت بخشنامه به سراسر شهرها اعلام شد.<ref>یعقوبی،ج۲، ص۱۴۵؛ مسعودی، ج۴، ص۳۰۰</ref>

در مقابل اين نظريه، برخی معتقدند در زمان خود پیامبر(ص) و به دستور ايشان، هجرت مبدأ تاريخ قرار گرفته است.<ref>عاملی، ص۲۳</ref> پیامبر به محض ورود به مدینه دستور به این امر دادند.<ref>تاريخ‏ الطبری، ج۲، ص۳۸۸</ref> و از سوی دیگر، مکاتبه هایی از زمان پیامبر(ص) موجود است با سال هجری تاریخ خورده است. از جمله:

* صلح‌نامه بین پیامبر(ص) و نصارای [[نجران]] که به دستور پیامبر(ص) به [[سال پنجم هجری قمری]] تاريخ خورده است.<ref>سید المرسلین، ج۱، ص۶۱۰ </ref>

* وصیت پیامبر(ص) به [[سلمان فارسی]] با املای حضرت علی(ع)، پيامبر دستور داد در آخر نامه نوشته شود: اين نامه به دست علی(ع) و به دستور پیامبر(ص) در [[ماه رجب]] [[سال نهم هجری قمری|سال نهم هجری]] نوشته شد.<ref>سید المرسلین، ج۱، ص۶۰۹«كَتَبَ عَليُّ بْنُ اَبيطالِبٍ بِاَمْرِ رَسُولِ اللّهْ فِي شَهْرِ رَجَبِ سِنَةَ تِسْعٍ مِنَ الْهِجْرَةْ</ref>

{{ستون-شروع|3}}

# [[ماه محرم|محرم]] الحرام

# [[ماه صفر|صفر]] المظفر

# [[ماه ربیع الاول|ربیع الاول]] كه ربیع المولود هم گفته می‌شود

# [[ماه ربیع الثانی|ربیع الثانی]] (یا ربیع الآخر)

# [[ماه جمادی‌الاول|جمادی‌ الاول]] یا (جمادی الاولی)

# [[ماه جمادی‌الثانی|جمادی‌ الثانی]] یا (جمادی الآخر)

# [[ماه رجب|رجب]] المرجب

# [[ماه شعبان|شعبان]] المعظم

# [[ماه رمضان|رمضان]] المبارک

# [[شوال]] المکرم

# [[ماه ذیقعده|ذی‌القعده]]

# [[ماه ذی حجه|ذی‌الحجه]] الحرام

* ابن کثیر، البدایة و النهایة، دار الفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق.

* سبحانی، جعفر، سيد المرسلين، قم، جامعه مدرسين، بی تا.

* طبری(م۳۱۰)، تاريخ الأمم و الملوك، تحقيق محمد أبو الفضل ابراهيم ، بيروت، دار التراث ، چاپ دوم،۱۳۶۷ش.

* مسعودی، علی بن الحسین، مروج ‏الذهب، دار الهجره، قم، ۱۴۰۹ق.

* مسکویه، احمد بن محمد، تجارب ‏الأمم، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۹ش.

* یعقوبی، احمد، تاریخ‏ یعقوبى، دار صادر، بیروت، بی تا.