مهر نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

* روایاتی که فقط سجده بر زمین را بیان کرده است: مانند حدیث نبوی: «زمین برای من محل [[سجده]] و [[تیمم]] قرار داده شد».<ref> صحیح بخاری , ج ۱, ص۹۲ , کتاب التیمم , ح ۲ </ref> این روایت که عینا در منابع شیعی نیز موجود است<ref> وسائل الشیعه , کتاب الصلوه , ابواب ما یسجد علیه , الباب ۱, ح ۸ </ref> دلالت بر انحصار سجده بر زمین ندارد.

* روایاتی که زمین را به صورت انحصاری محل سجده می‌دارد. مانند حدیث [[خباب بن ارت]]: «نزد پیامبر شکایت کردیم که شدت گرمای شن‌ها پیشانی و دست‌هایمان را می‌سوزاند ولی آن حضرت شکایت ما را نپذیرفت».<ref> بیهقی , السنن الکبری , ج ۲, ص۱۰۴, باب الکشف عن الجبهه فی السجود </ref> ابن اثیر در شرح این روایت می‌گوید یعنی پیامبر اجازه نداد بر گوشه لباس خود سجده کنند,<ref> ابن اثیر, النهایه , ج ۲, ص۴۹۷, ماده «شکی» </ref> در روایت دیگری [[جابر بن عبدالله انصاری]] گفت: با پیامبر نماز ظهر را می‌خواندیم , به دلیل شدت گرما یک مشت سنگ‌ریزه برمی‌داشتیم و از این دست به آن دست می‌دادیم تا خنک شود و بتوانیم بر آن سجده کنیم».<ref> مسند احمد, ج ۳, ص۳۳۷ </ref> بیهقی در ذیل این روایت می‌گوید: «اگر سجده بر لباس متصل به بدن جایز بود از خنک کردن سنگ ریزه در دستان آسان‌تر بود».<ref> بیهقی , السنن الکبری , ج ۲, ص۱۰۵ </ref>

* روایاتی که سجده بر روئیدنی را نیز جایز می‌داند مانند حدیث [[ابن عباس]] که گفت: «پیامبر اکرم بر «خُمره» سجده می‌کرد».<ref> مسند احمد, ج ۱, ص۳۶۹, ۳۰۳, ۳۰۹ و ۳۵۸ </ref> ابن حجر نقل می‌کند: خُمره سجاده کوچکی است که از برگ درخت خرما بافته می‌شود و اندازه آن به قدری است که صورت و دست روی آن قرار گیرد و اگر بزرگ‌تر باشد دیگر به آن حصیر می‌گویند و نخ‌های آن نیز مستور و پوشیده است.<ref> ابن حجر العسقلانی , فتح الباری , ج ۱, ص۴۳۰ </ref>

روایات دیگری از اهل سنت تنها سجده بر لباس را در حال ضرورت اجازه داده است مانند حدیث [[انس بن مالک]]: «با پیامبر [[نماز]] می‌خواندیم اگر یکی از ما نمی‌توانست به دلیل شدت گرما پیشانی خود را بر زمین بگذارد بر لباس خود سجده می‌کرد»<ref> انس بن مالک همین روایت را به چند مضمون بیان کرده است. صحیح بخاری , ج ۱, ص۱۸۸, ح ۵۴۲ و نیز ص۳۷۳, ح ۱۲۰۸ </ref> و «پیامبر کسی را دید که بر گوشه عمامه‌اش سجده می‌کند و به او اشاره کرد و پیشانی را نشان داد, او [[عمامه]] را از پیشنی بالا زد».<ref> بیهقی , السنن الکبری , ج ۲, ص۱۰۵ </ref> عبدالکریم ابی امیه گفت «رفتار دائمی [[خلیفه اول|ابوبکر]] نسبت به سجده در حال نماز این بود که یا بر زمین نماز می‌خواند و یا در حال سجده , پیشانی را (اگر روی فرش یا مانند آن قرار می‌گرفت) به سوی زمین می‌کشید».<ref> کنزل العمال, ج ۸, ص۱۲۸, روایت ۲۲۲۲, باب السجود و مایتعلق به </ref>