طی الارض: تفاوت میان نسخه‌ها

طی الارض (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۵:۰۶

۱٬۳۳۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۷

ویرایش مدخل و افزودن مطلب به شناسه

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۳٬۲۷۷

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''طی‌الارض''' نوعی [[کرامت]] و به معنای پیمودن مسافت زیادی در مدت کم است. در [[عرفان]] به نوعی دورنوردی گفته می‌شود که در آن فاعل با اتکا به اراده خویش بدون حرکت در مکان منتقل می‌شود.
+'''طی‌الارض''' نوعی [[کرامت]] و به معنای پیمودن مسافت زیاد در مدت کم است. در [[عرفان]] به نوعی دورنوردی گفته می‌شود که در آن فاعل با اتکا به اراده خویش بدون حرکت، در مکان منتقل می‌شود. در [[آیه]] نخست [[سوره اسراء]]، از سیر شبانه  [[پیامبر(ص)]] از [[مسجد الحرام]] به [[مسجد الاقصی]]) سخن به میان آمده است که مسلمانان آن را طی الأرض پیامبر می‌دانند؛ [[سوره نمل]] نیز از انتقال تخت ملکه سبا از سرزمین سبا به [[فلسطین]]در کمتر از چشم‌به‌هم‌زدن سخن گفته است.
+در منابع [[روايت|روایی]] شیعه مانند [[بحار الانوار]] و [[اصول کافی]]  روایاتی در باب طی الارض [[امامان شیعه]] به ویژه [[امام علی]](ع)  و [[امام مهدی]](عج)آمده است. ابن عربی درباره حقیقت طی الأرض، گفته است در آن شخص خود را در مکان مبدأ نیست و در مکان دلخواه ایجاد می‌کند.
 ==واژه‌شناسی==
-طی به معنای درنوردیدن است.<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه طی.</ref> در لغت‌نامه دهخدا در تعریف طی الارض نوعی کرامت دانسته شده که بجای گام برداشتن، زمین در زیر پای آدمی به تندی پیچیده می‌شود و در مدت کوتاهی به مقصد خویش هر چند دور باشد، می‌رسد.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه طی‌الارض.</ref> راغب طی را به معنای گذر لحظه‌ای، دفعه‌ای و كوتاه ذکر کرده است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات قرآن، ص۵۳۳.</ref> علمای [[شیعه]] همچنین در تعریف آن آورده‎اند: معدوم کردنِ جسم و بدن در مكان اوّل، و احضار و ايجادش در مكان مقصود. به نوعی دورنوردی که در آن فاعل با اتکا به اراده خویش بدون حرکت در مکان منتقل می‌شود.<ref>حسینی طهرانی، مهرتابان، قسمت پانزدهم، ص۸۳.</ref>
+راغب اصفهانی طی را گذر لحظه‌ای، دفعه‌ای و كوتاه معنا کرده است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات قرآن، ص۵۳۳.</ref>در لغت‌نامه دهخدا  طی الارض نوعی کرامت تعریف شده که در آن به جای گام‌برداشتن، زمین در زیر پای شخص به تندی پیچیده می‌شود و او در مدت کوتاهی به مقصد خویش هر چند دور باشد، می‌رسد.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه طی‌الارض.</ref>  گفته‌اند:‌طی الأرض نوعی دورنوردی که در آن فاعل با اتکا به اراده خویش بدون حرکت، در مکان منتقل می‌شود.<ref>حسینی طهرانی، مهرتابان، قسمت پانزدهم، ص۸۳.</ref>
 ==طی الارض در قرآن==
-در [[قرآن]] واژه طی الارض در اصطلاحی که مشهور در میان [[مسلمانان]] است به کار نرفته است. البته در قرآن، به آنچه که در اصطلاح عارفان به عنوان طی الارض، (طی زمان و یا طی مکان) شناخته می‌شود، اشاراتی آمده، از جمله در [[آیه]] نخست [[سوره اسراء]]، از اسراء (سیر پیامبر از [[مسجد الحرام]] به [[مسجد الاقصی]]) و در آیات [[سوره نجم]] و نیز آیه ۴ [[سوره معارج]] از عروج و [[معراج]] سخن به میان آمده است.{{مدرک}} بسیاری از صاحب‌نظران، ریشه طی الارض را در آیات ۳۸ -۴۰ [[سوره نمل]] در داستان انتقال تخت [[بلقیس]] از سبا به [[فلسطین]] به وسیله آصف بن برخیا وزیر سلیمان می‌دانند.<ref>رازی، مفاتیح الغیب، ج۲۴، ص۵۵۶.</ref> که به گفته قرآن، علمی از کتابی خاص را داشت. <ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۳۶۳.</ref>
+در [[قرآن]] واژه طی الارض در معنایی که امروزه میان [[مسلمانان]] شهرت دارد، به کار نرفته است؛ اما در آن به مفهوم حرکت سریع از مکانی به مکان دیگر، اشاراتی آمده است؛ از جمله در [[آیه]] نخست [[سوره اسراء]]، از سیر شبانه  [[پیامبر(ص)]] از [[مسجد الحرام]] به [[مسجد الاقصی]]) سخن به میان آمده است که مسلمانان معتقدند که این سیر و همچنین بازگشت از آن، بیش از یک شب طول نکشیده است؛<ref>نک طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۱۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۲۸۹.</ref> به‌گونه‌ای که از [[امام صادق (ع)]] [[روایت]] شده است که پیامبر(ص) [[نماز عشاء]] و [[نماز صبح]] را در [[مکه]] خواند.<ref> عیاشی، التفسیر، ۱۴۲۱ق، ج۳، ص۳۴.</ref>
-در [[حدیث|حدیثی]] از [[امام صادق]](ع) انتقال تخت ملکه سبا توسط آصف، طی الارض معرفی شده است.<ref>مولوی‌نیا، تاریخ انبیا، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۸.</ref>
+[[سوره نمل]]، از انتقال تخت ملکه سبا از سرزمین سبا به [[فلسطین]]در کمتر از چشم‌به‌هم‌زدن سخن گفته است: «اى سران [كشور] كدام يك از شما تخت او را -پيش از آنكه مطيعانه نزد من آيند- براى من مى‌آورد؟» عفريتى از جن گفت: «من آن را پيش از آنكه از مجلس خود برخيزى براى تو مى‌آورم و بر اين [كار] سخت توانا و مورد اعتمادم.» كسى كه نزد او دانشى از كتاب [الهى‌] بود، گفت: «من آن را پيش از آنكه چشم خود را بر هم زنى برايت مى‌آورم.» <ref>قرآن، سوره نمل، آیات ۳۸-۴۰.</ref>
+برخی ریشه طی الارض را در این داستان قرآنی می‌دانند و طی الأرض روی‌داده در آن را به آصف بن برخیا وزیر سلیمان نسبت می‌دهند.<ref>رازی، مفاتیح الغیب، ج۲۴، ص۵۵۶.</ref> در [[حدیث|حدیثی]] از امام صادق(ع) انتقال تخت ملکه سبا توسط آصف، طی الارض معرفی شده است.<ref>مولوی‌نیا، تاریخ انبیا، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۸.</ref>
+==طی الأرض امامان==
+در منابع [[روايت|روایی]] شیعه مانند [[بحار الانوار]] و [[اصول کافی]]  روایاتی در باب طی الارض [[امامان شیعه]] به ویژه [[امام علی]](ع)  و [[امام مهدی]](عج)آمده است.<ref>نک مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۲۲۱؛ کلینی، اصول کافی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۴۱۳؛ مجلسی، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۶، ص۱۱۸.</ref>
+از [[امام صادق(ع)]]) نقل کرده‌اند که: «چگونه مردم سخن امیرالمومنین(ع) را انکار می‌کنند که گفت: "من اگر بخواهم با همین پایم به سینه [[معاویه]] که در [[شام]] است می‌کوبم و او را از تختش سرنگون می‌کنم"، اما کار آصف بن برخیا را که تخت بلقیس را برای [[حضرت سلیمان|سلیمان]] آورد، انکار نمی‌کنند؟ آیا پیامبر ما برتر از تمام پیامبران نیست؟ آیا وصی او برترین اوصیاء نیست؟ پس چرا امیرالمؤمنین را به قدر آصف نیز باور ندارند؟ خداوند بین ما و بین آنان که حق ما را انکار می‌کنند و برتری ما را قبول ندارند، قضاوت فرماید. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳‌ق، ج۲۷، ص۲۵، ۲۸.</ref>
-==در روایات==
-در منابع [[روايت|روایی]] شیعه مثل [[بحار الانوار]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۲۲۱.</ref> و [[اصول کافی]]  روایاتی در باب طی الارض [[امامان شیعه]]<ref>مجلسی، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۶، ص۱۱۸.</ref> به ویژه [[امام علی]](ع){{یادداشت|امام صادق(ع) فرمود: چگونه مردم فرمایش امیرالمومنین(ع) را انکار می‌کنند که فرمود: "من اگر بخواهم با همین پایم به سینه معاویه که در شام است می‌کوبم و او را از تختش سرنگون می‌کنم"، اما کار آصف بن برخیا را که تخت بلقیس را برای حضرت سلیمان(ع) آورد، انکار نمی‌کنند؟ آیا پیامبر ما برتر از تمام پیامبران نیست؟ آیا وصی او برترین اوصیاء نیست؟ پس چرا امیرالمؤمنین را به قدر آصف نیز باور ندارند؟ خداوند بین ما و بین آنان که حق ما را انکار می‌کنند و برتری ما را قبول ندارند، قضاوت فرماید. مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳‌ق، ج۲۷، ص۲۵و۲۸.}} و [[امام مهدی]](عج) آمده است.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۴۱۳.</ref>
 ===طی الارض مهدی موعود و یارانش===
-در روایات رسیده دربارۀ امام زمان(عج)، از چگونگی طی مسافت وی و یارانش به عنوان طی‌الارض تعبیر شده است. اما چگونگی طی‌الارض امام مهدی و یارانش معلوم نیست. [[امام رضا]](ع)  در معرفی امام زمان می‌فرماید: او، کسی است که زمین برای او در نوردیده می‌شود،(هو الذی تطوی له الارض.)<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۷۱، ح۵.</ref>
+در روایات رسیده دربارۀ [[امام زمان(عج)]]، به طی‌الارض وی و یارانش اشاره شده است؛ البته چگونگی طی‌الارض آنها معلوم نیست. در [[حدیث|حدیثی]] از [[امام رضا]](ع) در معرفی امام زمان آمده است: او، کسی است که زمین برای او در نوردیده می‌شود،(هو الذی تطوی له الارض.)<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۷۱، ح۵.</ref>
-[[امام صادق]](ع) نیز دربارۀ طی‌الارض یاران امام مهدی فرموده: پس، از گوشه و کنار زمین به سوی او جمع می‌شوند و زمین برای آن‌ها به هم پیچیده می‌شود، تا اینکه با او بیعت می‌کند،(فیصیر الیه شیعته من اطراف الارض تطوی لهم الارض حتّی یبایعوه.)<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۴۲۳ق، ص۲۶۳. </ref>
+[[امام صادق]](ع) نیز دربارۀ طی‌الارض یاران امام مهدی گفته است: «پس، از گوشه و کنار زمین به سوی او جمع می‌شوند و زمین برای آنها به هم پیچیده می‌شود، تا اینکه با او بیعت می‌کند،(فیصیر الیه شیعته من اطراف الارض تطوی لهم الارض حتّی یبایعوه.)<ref>فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۴۲۳ق، ص۲۶۳.</ref>
 ==حقیقت طی‌الارض==
-درباره حقیقت طی‌الارض و تبیین مفهوم و تحلیل عقلانی آن، از سوی دانشمندان نظریات گوناگونی ارائه شده است.{{مدرک}} یکی از آن نظریه‌ها، نظریه‌ی "اعدام و ایجاد" است که از ناحیه ابن عربی ابراز شده و صاحب‌نظران نیز آن را پذیرفته‌اند. طبق این نظریه، شخص خود را در مکان مبدا «اعدام» و در مکان دلخواه «ایجاد» می‌کند.<ref>غزالی، عرفان و تصوف، ص۱۴۵و۱۴۶.</ref>
+یکی از نظریه درباره چیستی و چگونگی طی‌الارض، نظریه‌ی "اِعدام و ایجاد" (نیست کردن و ایجادکردن) ابن عربی است. طبق این نظریه، در طی الأرض، شخص خود را در مکان مبدأ نیست و در مکان دلخواه ایجاد می‌کند.<ref>غزالی، عرفان و تصوف، ص۱۴۵و۱۴۶.</ref>
 ==در ادیان دیگر==
-طی الارض مفهومی است که در مکاتب عرفانی آیین یهود نیز از آن سخن گفته شده است.{{مدرک}}
+در مکاتب عرفانی آیین یهود نیز از طی الأرض سخن گفته شده است.{{مدرک}}
 ==تک‌نگاری‌ها==
 *دانستنی‌هایی درباره طی الارض، جابر رضوانی، قم، نگاه آشنا، ۱۳۹۱ش.