شجره ملعونه: تفاوت میان نسخه‌ها

شجره ملعونه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۰۱

۲۳۷ بایت حذف‌شده ، ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۱۷

ویرایش همه مدخل

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۲٬۵۷۹

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''شَجَره مَلْعونه''' به معنای درخت لعنت‌شده که یک بار در [[قرآن]]  آمده است. بر اساس دیدگاه [[تفسیر قرآن|مفسران]]، [[خدا]] این درخت را به [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] نشان داده و آن را مایه فتنه، آزمایش و تهدید مردم قرار داده است. در منابع تفسیری، مصادیق مختلفی نظیر [[زقوم]]، [[بنی‌امیه]]، [[یهود]] و [[طاغوت]] برای آن گفته‌اند. در روایات [[شیعه|شیعی]] نیز بنی‌امیه مصداق آن معرفی شده‌ است.
+'''شَجَره مَلْعونه''' واژه‌ای قرآنی به معنای درخت لعنت‌شده. این واژه یک بار در [[قرآن]]  به کار رفته است. بر اساس دیدگاه [[تفسیر قرآن|مفسران]]، [[خدا]] این درخت را به [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] نشان داده و آن را مایه فتنه، آزمایش و تهدید مردم دانسته است. منابع تفسیری، مصادیق مختلفی مانند [[زقوم|زَقّوم]]، [[بنی‌امیه]]، [[یهود]] و [[طاغوت]] برای آن بیان کرده‌اند.
 == شجره ملعونه در قرآن==
-اصطلاح شجره ملعونه  در آیه ۶۰ [[سوره اسرا]] به کار رفته است.
+واژه «شجره ملعونه»  در آیه ۶۰ [[سوره اسرا]] به کار رفته است: {{عربی|«...ما جَعَلْنَا الرُّؤْیا الَّتِی أَرَیناک إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْآنِ...»| ترجمه= آن رؤیایی را که نشانت دادیم و آن درخت نفرین‌شده در قرآن را، جز برای آزمایش مردم قرار ندادیم.|}}
-{{عربی|«وَ إِذْ قُلْنا لَک إِنَّ رَبَّک أَحاطَ بِالنَّاسِ وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْیا الَّتِی أَرَیناک إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما یزِیدُهُمْ إِلَّا طُغْیاناً کبِیراً»| ترجمه= و (به یادآور) آنگاه که به تو گفتیم: همانا پروردگارت بر مردم احاطه دارد و آن رؤیایی را که نشانت دادیم و آن درخت نفرین‌شده در قرآن را، جز برای آزمایش مردم قرار ندادیم. و ما مردم را بیم می‌دهیم، ولی (هشدار ما) جز طغیان و سرکشی بزرگ، چیزی بر آنان نمی‌افزاید|}}
+[[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] هدف از طرح شجره ملعونه را در قرآن، بیان آزمایش الهی در فتنه‌ها دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴.</ref> [[علامه طباطبایی]] معتقد است در این آیه، معنای تهدید نیز نهفته است؛ یعنی خدا به وسیله شجره ملعونه مردم را ترسانده است»<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۳، ص۱۳۹.</ref>
-[[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] هدف از مطرح شدن شجره ملعونه در قرآن را، آزمایش الهی در برابر فتنه دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴.</ref> همچنین [[علامه طباطبایی]] معتقد است در این آیه، معنای تهدید  نیز نهفته است. یعنی: «''ما به وسیله شجره ملعونه مردم را می‌ترسانیم''.»<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۳، ص۱۳۹.</ref>
 == مصادیق==
-مفسران [[شیعه]] و [[سنی]]، چندین مصداق را برای شجره ملعونه بیان کرده‌اند:
+مفسران [[امامیه|شیعه]] و [[سنی]]، مصداق‌هایی را برای شجره ملعونه بیان کرده‌اند:
-*'''درخت زقوم'''
+*'''درخت زَقّوم'''
 {{اصلی|زقوم}}
-بیشتر مفسران شیعه و سنی مراد از شجره ملعونه را، [[درخت زقوم]] در [[جهنم]] می‌دانند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ج۳، ص۴۵۴.</ref>
+بیشتر [[مفسران]] شیعه و سنی مراد از شجره ملعونه را، [[درخت زقوم]] می‌دانند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ج۳، ص۴۵۴.</ref> زقوم درختی است که در قعر [[جهنم]] رشد می‌کند<ref>سوره صافات،‌ آیه۶۴.</ref> و مجرمان و گناهکاران از آن می‌خورند.<ref>سوره صافات،‌ آیه۶۶.</ref>
 *'''بنی‌امیه'''
 {{اصلی| بنی‌امیه}}
-برخی از مفسران شیعه مراد از شجره ملعونه، را [[بنی‌امیه]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه: ر. ک. طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۴۹۴؛ طبرسی جوامع الجامع، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۳۸۱.</ref> [[علامه طباطبایی]] گفته است منظور از رؤیا، خوابی است که [[پیامبر اکرم|پیامبر اکرم]] درباره بنی‌امیه دید و خدا برخی از اعمال آنها را به او نشان داد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۳، ص۱۳۹-۱۴۰.</ref>
+برخی از مفسران شیعه، مراد از شجره ملعونه، را [[بنی‌امیه]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نک طوسی، التبیان، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۴۹۴؛ طبرسی جوامع الجامع، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۳۸۱.</ref> [[علامه طباطبایی]] گفته است: منظور از رؤیا خوابی است که [[پیامبر اسلام]] درباره بنی‌امیه دید و خدا برخی از اعمال آنها را به او نشان داد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۳، ص۱۳۹-۱۴۰.</ref>
+برخی از مفسران اهل‌سنت نیز با استناد به [[روایت|روایتی]]، بنی‌امیه را مصداق شجره ملعونه معرفی می‌کنند؛<ref>برای نمونه نک آلوسی، روح المعانی، ۱۴۰۵ق، ج۱۵، ص۱۰۷.</ref> البته برخی از آنها این روایت را ضعیف می‌شمارند.<ref>نک ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۵۲.</ref>
-در روایات نیز از بنی‌امیه به عنوان مصداق شجره ملعونه یاد شده است.<ref>عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۲۰.</ref> بر پایه روایتی که در [[تفسیر قمی]] آمده این آیه زمانی نازل شد که پیامبر در خواب انسان‌هایی را دید که بوزینه‌وار از [[منبر]] او بالا می‌روند. در این روایت بنی‌امیه مصداق آن معرفی شده‌اند.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۱.</ref> این روایت با اندکی تفاوت در برخی از منابع اهل سنت نیز آمده است.<ref>برای نمونه: طبری، جامع البیان، ج۱۵، ص۱۱۲-۱۱۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۳۷۷ق، ج۵، ص۳۰۹-۳۱۰.</ref> در روایتی [[امام حسن مجتبی|امام حسن(ع)]] خطاب به [[مروان بن حكم|مروان]] با اشاره به آیه ۶۰ سوره اسراء فرمود: خداوند تو و پدر و خاندان و فرزندانت و هر کسی که از صُلب پدرت تا روز [[قیامت]] خارج شوند بر زبان پیامبرش مورد [[لعن]] قرار داد.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ص۴۱۶.</ref>
+در روایات نیز از بنی‌امیه به عنوان مصداق شجره ملعونه یاد شده است.<ref>نک عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۲۰.</ref> بر پایه روایتی که در [[تفسیر قمی]] آمده است، این [[آیه]] زمانی نازل شد که [[پیامبر اسلام(ص)]] در خواب انسان‌هایی را دید که بوزینه‌وار از [[منبر]] او بالا می‌رفتند. در روایت، بنی‌امیه مصداق آن معرفی شده‌اند.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۱.</ref>
+این روایت با اندکی تفاوت در برخی از منابع اهل سنت نیز آمده است.<ref>برای نمونه نک طبری، جامع البیان، ج۱۵، ص۱۱۲، ۱۱۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۳۷۷ق، ج۵، ص۳۰۹، ۳۱۰.</ref>
-برخی از مفسران اهل‌سنت با استناد به روایتی، بنی‌امیه را مصداق شجره ملعونه معرفی می‌کنند.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۰۵ق، ج۱۵، ص۱۰۷.</ref> البته برخی از آن‌ها  نیز روایتی که شجره ملعونه را بنی‌امیه معرفی می‌کند، ضعیف می‌شمارند.<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۵۲.</ref>
+طبق [[حدیث|حدیثی]]، [[امام حسن مجتبی|امام حسن(ع)]] با اشاره به آیه ۶۰ [[سوره اسرا|سوره اِسراء]]ء، خطاب به [[مروان بن حكم|مروان]]، گفته است: خداوند تو و پدر و خاندان و فرزندانت و هر کسی که از صُلب پدرت تا روز [[قیامت]] خارج شوند را بر زبان پیامبرش مورد [[لعن]] قرار داد.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ص۴۱۶.</ref>
-برخی یهود<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴.</ref>، مشرکان و طاغوت<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش‌، ‌ج۱۲، ص۱۷۲.</ref> را از مصادیق آن دانسته‌اند.
+یهود،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۵-۶، ص۶۵۴.</ref> مشرکان و طاغوت<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش‌، ‌ج۱۲، ص۱۷۲.</ref> از دیگر مصادیق مطرح‌شده برای شجره ملعونه استد.
 ==جستارهای وابسته==