Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۲۷
ویرایش
استدراج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِسْتِدْراج''' | '''اِسْتِدْراج''' از سنت‌های الهی که بر نزدیک شدن تدریجی به عذاب و هلاکت الهی بر اثر غوطه‌ور شدن در نعمت‌های [[خداوند]] و فراموشی [[استغفار]] رخ می‌دهد. برخی از [[مفسران]]، استدراج را به معنای انجام کارهای خارق‌العاده نیز دانسته‌اند. آیات [[قرآن]] و روایات [[امامان شیعه]]، استدراج را پس از مهلتهایی می‌دانند که بندگان برای استغفار داشته‌اند، اما از آن استفاده نکرده‌اند. | ||
تکذیب آیات الهی، کفر و فراموشی انذارهای خداوند را از عوامل استدراج دانسته‌اند. اعراض [[پیامبر اسلام(ص)]]، محرومیت از الطاف و [[برکات]] خداوند، گرفتار شدن در دام [[گناه]] و بی ارزش شدن تلاش و کوشش انسان از آثار استدراج معرفی شده است. | تکذیب آیات الهی، کفر و فراموشی انذارهای خداوند را از عوامل استدراج دانسته‌اند. اعراض [[پیامبر اسلام(ص)]]، محرومیت از الطاف و [[برکات]] خداوند، گرفتار شدن در دام [[گناه]] و بی ارزش شدن تلاش و کوشش انسان از آثار استدراج معرفی شده است.<br /> | ||
برای در امام ماندن از سنت استدراج و پیشگیری از زمینه‌های آن بر راه‌هایی از جمله [[ایمان]] و [[تقوا]]، [[شکر|سپاس]] و یادآوری از نعمت‌های خدا، مطالعه حوادث زندگی گذشتگان و سنت‌های الهی و [[مراقبه]] و [[محاسبه]] تاکید شده است. | |||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان= '''توضیح استدراج توسط امام صادق(ع)'''| نقل‌قول= «هرگاه بنده‌ای گناه کند، اما در مقابل، نعمت او زیاد گردد و این نعمت، او را از استغفار باز دارد، (این استدراج است) و از آن‌جا که احتمالش را نمی‌دهد، غافلگیر می‌شود».{{سخ}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px| اندازه خط = ۱۴px| رنگ پس‌زمینه = #C9FFE5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان= '''توضیح استدراج توسط امام صادق(ع)'''| نقل‌قول= «هرگاه بنده‌ای گناه کند، اما در مقابل، نعمت او زیاد گردد و این نعمت، او را از استغفار باز دارد، (این استدراج است) و از آن‌جا که احتمالش را نمی‌دهد، غافلگیر می‌شود».{{سخ}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px| اندازه خط = ۱۴px| رنگ پس‌زمینه = #C9FFE5| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۹: | ||
استدراج را به دو حوزه فردی و اجتماعی تقسیم کرده‌اند. | استدراج را به دو حوزه فردی و اجتماعی تقسیم کرده‌اند. | ||
=== استدراج فردی === | === استدراج فردی === | ||
عدم استفاده صحیح از نعمت‌های الهی و اتلاف آنها به تدریج انسان را به سمت خسران و استحقاق عذاب حرکت | عدم استفاده صحیح از نعمت‌های الهی و اتلاف آنها که به تدریج انسان را به سمت خسران و استحقاق عذاب حرکت می‌دهد؛ استدراج فردی نامیده‌اند. آیات [[سوره عصر]]، آیه ۲۰ [[سوره شوری]] و آیه ۹۱ [[سوره انعام]] که به خسران و غفلت انسان در زندگی اشاره دارد؛ نیز بر این سنت اشاره دارد. | ||
=== استدراج اجتماعی === | === استدراج اجتماعی === | ||
خداوند در آیات ۴۸ [[سوره حج]] ۱۶ [[سوره اسراء]] و ۱۷ سوره طارق به اجرای این سنت خود در مورد اقوام گذشته | خداوند در آیات ۴۸ [[سوره حج]]، ۱۶ [[سوره اسراء]] و ۱۷ سوره طارق به اجرای این سنت خود در مورد اقوام گذشته پرداخته است. | ||
== عوامل == | == عوامل == | ||
قرآن تعدادی از عوامل عذاب استدراج را ذکر کرده است: | قرآن تعدادی از عوامل عذاب استدراج را ذکر کرده است: | ||
* '''تکذیب آیات الهی''': خداوند در [[سوره اعراف]]، به افرادی که آیات الهی را تکذیب کنند، وعده عذاب استدراج را می‌دهد. | * '''تکذیب آیات الهی''': خداوند در آیه ۱۸۲ [[سوره اعراف]]، به افرادی که آیات الهی را تکذیب کنند، وعده عذاب استدراج را می‌دهد. | ||
* '''کفر''': خداوند در [[سوره رعد]]، استدراج را به افراد کافر وعده | * '''کفر''': خداوند در آیه ۳۲ [[سوره رعد]]، استدراج را به افراد کافر وعده داده است. | ||
* '''فراموشی پیام‌ها و انذارهای الهی''': براساس | * '''فراموشی پیام‌ها و انذارهای الهی''': براساس آیه ۴۴ [[سوره انعام]]، افرادی که پیام‌ها و انذارهای الهی را فراموش کنند، خداوند درهای لذت‌های مادی را به رویشان باز می‌کند و زمانی که به آن سرگرم و شادمان شدند، ناگهان آنها را گرفتار می‌کند. | ||
==موارد استدراج== | ==موارد استدراج== | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۵: | ||
===خرق عادت=== | ===خرق عادت=== | ||
برخی مفسران معتقدند بعضی کارهای خارق‌العاده که از افراد گناه‌کار ظاهر می‌شود نیز استدراج نامیده می‌شود<ref>فخر رازی، | برخی مفسران معتقدند بعضی کارهای خارق‌العاده که از افراد گناه‌کار ظاهر می‌شود نیز استدراج نامیده می‌شود<ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۱، ص۴۳۱.</ref> و این امور خارق‌العاده را از قوای شیطانی دانسته‌اند که با اذن الهی به برخی افراد گناه‌کار داده می‌شود.<ref>ابن عاشور، التحریر و التنویر، بیروت، ج۹، ص۳۹.</ref> | ||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۸: | ||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد--> | | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | ||