۱۷٬۸۳۰
ویرایش
خطبه بدون نقطه امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
مستندسازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزیش جعبه اطلاعات) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (مستندسازی) |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
خطبه بدون نقطه به سخنرانی امام علی(ع) اشاره دارد که در آن از نقطه استفاده نشده است. بنا به گفته نویسنده کتاب دوشاهکار علوی، جمعی از صحابه [[پیامبر(ص)]] درباره نقش حروف در کلام، سخن می‌گفتند. الف را پرکاربردترین حرف دانستند و از نقش حروف نقطه‌دار نیز سخن به میان آوردند. پس این بود که امام علی(ع) بدون تأمل و درنگ [[خطبه بدون الف|خطبه‌ای بدون الف]] و خطبه‌ای بدون نقطه{{یادداشت|زبان عربی ۲۸ حرف دارد. ۱۵ حرف نقطه دارد و ۱۳ حرف نقطه ندارد.}} به زبان عربی ایراد کرد.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۸.</ref> فی‌البداهه ایراد شدن خطبه‌ها، مستند بودن به قرآن، فصاحت و بلاغت آنها را ستوده‌اند.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۹.</ref> | خطبه بدون نقطه به سخنرانی امام علی(ع) اشاره دارد که در آن از نقطه استفاده نشده است. بنا به گفته نویسنده کتاب دوشاهکار علوی، جمعی از صحابه [[پیامبر(ص)]] درباره نقش حروف در کلام، سخن می‌گفتند. الف را پرکاربردترین حرف دانستند و از نقش حروف نقطه‌دار نیز سخن به میان آوردند. پس این بود که امام علی(ع) بدون تأمل و درنگ [[خطبه بدون الف|خطبه‌ای بدون الف]] و خطبه‌ای بدون نقطه{{یادداشت|زبان عربی ۲۸ حرف دارد. ۱۵ حرف نقطه دارد و ۱۳ حرف نقطه ندارد.}} به زبان عربی ایراد کرد.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۸.</ref> فی‌البداهه ایراد شدن خطبه‌ها، مستند بودن به قرآن، فصاحت و بلاغت آنها را ستوده‌اند.<ref>احسانی‌فر، دوشاهکار علوی، ص۱۹.</ref> | ||
== محتوا== | == محتوا== | ||
این خطبه با حمد و ستایش خدا و شمارش برخی از نعمت‌های او آغاز شده است. سپس به جایگاه پیامبر(ص) و اهل بیتش اشاره و به پیروی از سنت پیامبر(ص) و انجام دستورات او سفارش شده است. همچنین در آن به موعظه پرداخته است و برای سلامتی، دوری از [[گناهان]]، اطاعت از دستورات اسلام، [[استجابت دعا]] و سعادتمندی حاضران دعا شده است.<ref>احسانی‌فر، ص۱۲۰.</ref> | این خطبه با حمد و ستایش خدا و شمارش برخی از نعمت‌های او آغاز شده است. سپس به جایگاه پیامبر(ص) و اهل بیتش اشاره و به پیروی از سنت پیامبر(ص) و انجام دستورات او سفارش شده است. همچنین در آن به موعظه پرداخته است و برای سلامتی، دوری از [[گناهان]]، اطاعت از دستورات اسلام، [[استجابت دعا]] و سعادتمندی حاضران دعا شده است.<ref>احسانی‌فر، ص۱۲۰.</ref> | ||
== سند == | == سند و متن== | ||
[[محمدباقر محمودی]] متن خطبه بدون نقطه را در کتاب [[نهج السعادة]] آورده است.<ref> محمودی، نهج السعادة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۰۹–۱۱۱.</ref> او چنانکه خودش گفته این خطبه را از کتاب مجموعة ادبیة محمد بن عبدالقاهر شهرزوری موصلی(درگذشته قرن۸ق) نقل کرده است.<ref> محمودی، نهج السعادة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref> با این حال [[سید رضی]] در [[نهج البلاغه]] آن را نقل نکرده است.{{مدرک}} اما در کتاب [[تمام نهج البلاغه (کتاب)|تمام نهج البلاغه]] نقل شده است.<ref> موسوی، تمام نهج البلاغة، ۱۳۷۶ش، ص۳۳۵-۳۳۶.</ref> | [[محمدباقر محمودی]] متن خطبه بدون نقطه را در کتاب [[نهج السعادة]] آورده است.<ref> محمودی، نهج السعادة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۰۹–۱۱۱.</ref> او چنانکه خودش گفته این خطبه را از کتاب مجموعة ادبیة محمد بن عبدالقاهر شهرزوری موصلی(درگذشته قرن۸ق) نقل کرده است.<ref> محمودی، نهج السعادة، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref> با این حال [[سید رضی]] در [[نهج البلاغه]] آن را نقل نکرده است.{{مدرک}} اما در کتاب [[تمام نهج البلاغه (کتاب)|تمام نهج البلاغه]] نقل شده است.<ref> موسوی، تمام نهج البلاغة، ۱۳۷۶ش، ص۳۳۵-۳۳۶.</ref> | ||
{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو | {{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو | ||
|شکل بندی عنوان= | |شکل بندی عنوان= | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۱: | ||
{{پاک کن}} | {{پاک کن}} | ||
== خطبه دیگر== | == خطبه دیگر== | ||
به گفته محمدباقر محمودی در برخی از منابع متأخر خطبه بدون نقطه دیگری به امام علی(ع) نسبت داده شده است که ملافتح الله کاشانی این خطبه را در آخر ترجمه نهج البلاغه آورده است.<ref>محمودی، نهج السعاده، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۳ (پانویس۲).</ref> محمودی همچنین گفته است چون که مصدر قابل اعتمادی برای اعتبار این نقل یا اثبات صدورش ذکر نشده، آن را در کتاب نهج السعاده نقل نکردیم.<ref>محمودی، نهج السعاده، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۳ (پانویس۲).</ref> به گفته احسانی فر خطبه دوم در مراسم خواستگاری برای یکی از جوانان بنی هاشم ایراد شده است.<ref>احسانی‌فر، ص۱۲۷.</ref> و ملافتح الله کاشانی خود این خطبه را در ترجمه نهج البلاغه نیاورده است بلکه دیگران آن را به کتاب او افزوده است.<ref>احسانی‌فر، ص۱۲۸.</ref> | [[پرونده:دو شاهکار علوی.jpg|بندانگشتی|کتاب دو شاهکار علوی در شرح خطبه بدون نقطه و [[خطبه بدون الف]]]] | ||
به گفته محمدباقر محمودی در برخی از منابع متأخر خطبه بدون نقطه دیگری به امام علی(ع) نسبت داده شده است که ملافتح الله کاشانی این خطبه را در آخر ترجمه نهج البلاغه آورده است.<ref>محمودی، نهج السعاده، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۳ (پانویس۲).</ref> محمودی همچنین گفته است چون که مصدر قابل اعتمادی برای اعتبار این نقل یا اثبات صدورش ذکر نشده، آن را در کتاب نهج السعاده نقل نکردیم.<ref>محمودی، نهج السعاده، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۱۱۳ (پانویس۲).</ref> به گفته احسانی فر خطبه دوم در مراسم خواستگاری برای یکی از جوانان بنی هاشم ایراد شده است.<ref>احسانی‌فر، ص۱۲۷.</ref> و ملافتح الله کاشانی خود این خطبه را در ترجمه نهج البلاغه نیاورده است بلکه دیگران آن را به کتاب او افزوده است.<ref>احسانی‌فر، «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‌نقطه» امیرالمؤمنین»، ص۱۲۸.</ref> | |||
== تک‌نگاری== | |||
کتاب «دو شاهکار علوی» اثر محمد احسانی‌فر لنگرودی در شرح خطبه بی‌نقطه و [[خطبه بدون الف]] به زبان فارسی نوشته شده است. چکیده این کتاب در قالب مقاله‌ای با عنوان «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‌نقطه» امیرالمؤمنین» منتشر شده است.<ref>احسانی‌فر، «یک کتاب در یک مقاله (دو شاهکار علوی) پژوهشی درباره خطبه‌های «بی‌الف» و «بی‌نقطه» امیرالمؤمنین»، ص۱۰۶.</ref> | |||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== | ||
*[[خطبه بدون الف امام علی(ع)]] | *[[خطبه بدون الف امام علی(ع)]] | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
[[ar: خطبة الإمام علي عليه السلام الخالية من النقطة]] | [[ar: خطبة الإمام علي عليه السلام الخالية من النقطة]] | ||
[[ur:بے نقطہ خطبہ]] | [[ur:بے نقطہ خطبہ]] | ||
[[رده:خطبه‌های امام علی]] | [[رده:خطبه‌های امام علی]] | ||
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||