مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

== درباره مولف ==

{{اصلی|فضل بن حسن طبرسی}}

مفسر، متکلم و فقیه شیعی، امین الاسلام ابوعلی [[فضل بن حسن طبرسی]] (درگذشت [[سال ۵۴۸ هجری قمری|۵۴۸ق]])، از عالمان بزرگ قرن ۶ق. است که اکثر شرح حال نگاران، درباره مقام علمی و جایگاه بلند او سخن گفته‌اند و او را به خوبی و آراستگی ستوده‌اند. درباره زادگاه او اختلاف است که اهل [[طبرستان]] [[مازندران]] است یا طَبرِس، مُعرّب [[تَفرش]]، از شهرهای نزدیک [[قم]] و [[ساوه]]. در هر صورت، شخصیت علمی و فکری طبرسی در [[مشهد]] و [[سبزوار]] تکوین یافت، و در همان جا به تدریس و تعلیم و نشر افکار پرداخت و در نهایت دیده از جهان فرو بست. مدفن وی در مشهد رضوی در نزدیکی [[حرم امام رضا(ع)]] است. خیابانی که وی در آن دفن است به نام او طبرسی نام‌گذاری شده است.<ref>ایازی، شناخت نامه تفاسیر، ۱۳۷۸ش، ص۲۳۹.</ref>

این داستان را نخستین بار [[میرزا عبدالله افندی]] در [[ریاض العلماء]] نقل کرده است<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج ۴، ص ۳۵۷.</ref> با توجه به این که طبرسی عالم قرن ششم است و افندی از علمای قرن دوازدهم است این داستان نیاز به سند دارد ولی افندی این داستان را بدون سند و به عنوان «مشهور بین خاص و عام» نقل کرده است. [[محدث نوری]] نیز تصریح  دارد که این داستان در هیچ منبعی قبل از ریاض العلماء نقل نشده است.<ref>محدث نوری، خاتمه مستدرک الوسائل، ج۳، ص۷۰.</ref>

== معرفی تفسیر ==

مجمع البیان شامل مباحثی چون: قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر موارد معانی و بیان، [[شأن نزول]] [[آیه|آیات]]، اخبار وارده در آیات و شرح و تبیین قصص و حکایات است. این تفسیر بسیار متاثر از [[التبیان فی تفسیر القرآن|تبیان]] [[شیخ طوسی]] است، با این تفاوت که طبرسی با تقسیم‌بندی مباحث، زمینه استفاده بهتر و گزینش آسان‌تر استفاده‌کننده را فراهم ساخته است. کسانی که به هر قسمت از تفسیر، علاقمند باشند، می‌توانند به‌راحتی به همان قسمت از ادبیات، قرائت و تفسیر مراجعه کنند. مجمع البیان به بحث‌های موضوعی نمی‌پردازد و نظریات مفسران [[اهل سنت]] را نقل و با روش عالمانه نقد می‌کند.<ref>ایازی، شناخت نامه تفاسیر، ۱۳۷۸ش، ص۲۴۰.</ref>