۱۴٬۸۹۸
ویرایش
غسل توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
(درج الگوی درجه بندی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''غسل توبه''' [[غسل‌های مستحب| | '''غسل توبه''' [[غسل‌های مستحب|غسل مستحبی]] و از [[توبه|آداب توبه]] است. به فتوای [[مجتهد|فقیهان شیعه]] غسل توبه از [[کفر]]، [[فسق]] و [[گناه صغیره]] مستحب است. برخی از [[اهل‌سنت]]، غسل توبه از کفر را واجب دانسته‌اند. | ||
بنا بر [[روایت|روایتی]]، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق (ع)]] به فردی که قصد داشت از گناهِ گوش دادن به [[غناء]]، در حالی که این گناه را مداوم انجام می‌داد توبه کند، سفارش کرد ابتدا غسل کند. | بنا بر [[روایت|روایتی]]، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به فردی که قصد داشت از گناهِ گوش دادن به [[غناء]]، در حالی که این گناه را مداوم انجام می‌داد توبه کند، سفارش کرد ابتدا غسل کند. | ||
فلسفه غسل توبه را کامل شدن توبه و سریع‌تر پذیرفته شدن آن و نشانه‌ای از پاکیِ باطنی دانسته‌اند. | فلسفه غسل توبه را کامل شدن توبه و سریع‌تر پذیرفته شدن آن و نشانه‌ای از پاکیِ باطنی دانسته‌اند. | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
غسل توبه از [[توبه|آداب توبه]] شمرده شده است.<ref>جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الإسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۳۳، ص۶۷.</ref> از این غسل در کتاب‌های [[فقه|فقهی]]، در باب [[طهارت]]، در بخش [[غسل]] و در قسمت اقسام غسل مستحبی سخن گفته شده است.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۰۷.</ref> در برخی از کتاب‌های [[اخلاق|اخلاقی]]<ref>مدنی، ریاض السالکین، ج۴، ص۳۸۲.</ref> و [[عرفان عملی]]<ref>بحرالعلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۱۸ق، ص۲۱۳؛ حسینی تهرانی، لب اللباب، ۱۴۱۹ق، ص۹۲،</ref> نیز، به غسل توبه اشاره شده است. | غسل توبه از [[توبه|آداب توبه]] شمرده شده است.<ref>جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الإسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۳۳، ص۶۷.</ref> از این غسل در کتاب‌های [[فقه|فقهی]]، در باب [[طهارت]]، در بخش [[غسل]] و در قسمت اقسام غسل مستحبی سخن گفته شده است.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۰۷.</ref> در برخی از کتاب‌های [[اخلاق|اخلاقی]]<ref>مدنی، ریاض السالکین، ج۴، ص۳۸۲.</ref> و [[عرفان عملی]]<ref>بحرالعلوم، رساله سیر و سلوک، ۱۴۱۸ق، ص۲۱۳؛ حسینی تهرانی، لب اللباب، ۱۴۱۹ق، ص۹۲،</ref> نیز، به غسل توبه اشاره شده است. | ||
به گفته [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]]، نویسنده کتاب [[العروة الوثقی (کتاب)|العروة الوثقی]]، گروهی از فقیهان غسل توبه را مانند غسلِ [[طواف]] | به گفته [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]]، نویسنده کتاب [[العروة الوثقی (کتاب)|العروة الوثقی]]، گروهی از فقیهان غسل توبه را مانند غسلِ [[طواف]] جزو غسل‌هایی دانسته‌اند که پیش از فعلی خاص [[مستحب]] است و گروهی آن را جزو غسل‌هایی مانند غسلِ قضا کردنِ [[نماز آیات|نماز کسوف]]، شمرده‌اند که پس از انجام فعلی خاص، مستحب است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۵۶ و ۱۵۷.</ref> | ||
== استحباب == | == استحباب == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
=== غسل توبه از کفر === | === غسل توبه از کفر === | ||
به گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] (درگذشت [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]])، همه فقیهان شیعه، [[فتوا]] داده‌اند غسل توبه از [[کفر]]، چه | به گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] (درگذشت [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]])، همه فقیهان شیعه، [[فتوا]] داده‌اند غسل توبه از [[کفر]]، چه کفر اصلی و چه [[ارتداد|کفر ارتدادی]]، مستحب است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۶۷.</ref> مستند این حکم [[اجماع]] و [[روایت|روایات]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۶۸.</ref> بر اساس روایتی، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به دو نفر از کافرانِ تازه‌مسلمان دستور داد غسل کنند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۶۸.</ref> | ||
به گفته شهید | به گفته [[شهید ثانی]]، فقیه شیعه [[قرن دهم هجری قمری|قرن دهم قمری]]، برخی از اهل‌سنت غسل توبه از کفر را [[واجب]] دانسته‌اند.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> در منابع اهل‌سنت از این غسل به «غُسل الاِسلام» تعبیر شده‌است.<ref>حجاوی مقدسی، الإقناع فی فقه الإمام أحمد بن حنبل، دار المعرفة، ج۱، ص۴۵؛ ابن‌تیمیه، شرح العمدة فی الفقه، ۱۴۱۲ق، ص۳۵۰.</ref> در [[مسیحیت]] نیز، فرد با [[غسل تعمید]] به جامعه مسیحیت وارد می‌شود.<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۹۴ش، ج۱، ص۱۹۵.</ref> | ||
=== غسل توبه از فسق === | === غسل توبه از فسق === | ||
به گفته [[علامه حلی]] (درگذشت [[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]])، همه فقیهان شیعه معتقدند، غسل توبه از [[فسق]] مستحب است.<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۷۴.</ref> فسق به معنای انجام [[گناه کبیره]] یا اصرار بر [[گناه صغیره]] دانسته شده است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۱، | به گفته [[علامه حلی]] (درگذشت [[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]])، همه فقیهان شیعه معتقدند، غسل توبه از [[فسق]] مستحب است.<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۷۴.</ref> فسق به معنای انجام [[گناه کبیره]] یا اصرار بر [[گناه صغیره]] دانسته شده است.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> | ||
استحباب غسل توبه از فسق، با اجماع و روایات ثابت شده‌است.<ref>بهبانی، مصابیح الظلام، مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، ج۴، ص۹۲.</ref> بنا بر روایتی، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق (ع)]] به فردی که قصد داشت از گناهِ گوش دادن به [[غناء]]، در حالی که این گناه را مداوم انجام می‌داد توبه کند، سفارش کرد ابتدا غسل کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۲، ص۷۸۵.</ref> | استحباب غسل توبه از فسق، با اجماع و روایات ثابت شده‌است.<ref>بهبانی، مصابیح الظلام، مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، ج۴، ص۹۲.</ref> بنا بر روایتی، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به فردی که قصد داشت از گناهِ گوش دادن به [[غناء]]، در حالی که این گناه را مداوم انجام می‌داد توبه کند، سفارش کرد ابتدا غسل کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۲، ص۷۸۵.</ref> | ||
=== غسل توبه از گناه صغیره === | === غسل توبه از گناه صغیره === | ||
در استحباب غسل توبه از گناه صغیره، بین فقیهان | در استحباب غسل توبه از گناه صغیره، بین فقیهان اختلاف‌نظر است.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۰۸.</ref> به گفته [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] (درگذشت [[سال ۱۲۱۲ هجری قمری|۱۲۱۲ق]])، بیشتر فقیهان غسل توبه از گناه صغیره را مستحب دانسته‌اند.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۰۸.</ref> در برابر، فقیهانی مانند [[شیخ مفید]] (درگذشت [[سال ۴۱۳ هجری قمری|۴۱۳ق]]) و [[ابوالصلاح حلبی]] (درگذشت [[سال ۴۴۷ هجری قمری|۴۴۷ق]])، استحباب غسل توبه را منحصر به توبه از گناهان کبیره شمرده‌اند.<ref>شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۵۱؛ ابوالصلاح حلبی، الکافی فی الفقه، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین، ص۱۳۵؛ ابن‌زهره، غنیة النزوع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۲.</ref> | ||
== فلسفه == | == فلسفه == | ||
[[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]] (درگذشت [[سال ۱۳۳۷ هجری قمری|۱۳۳۷ق]])، نویسنده کتاب [[العروة الوثقی (کتاب)|العروة الوثقی]]، فلسفه غسل توبه را کامل شدن توبه و سریع‌تر پذیرفته شدن آن | [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]] (درگذشت [[سال ۱۳۳۷ هجری قمری|۱۳۳۷ق]])، نویسنده کتاب [[العروة الوثقی (کتاب)|العروة الوثقی]]، فلسفه غسل توبه را کامل شدن توبه و سریع‌تر پذیرفته شدن آن دانسته است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۵۶ و ۱۵۷.</ref> | ||
به باور [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] مرجع تقلید در [[قرن سیزدهم هجری قمری|قرن سیزدهم قمری]]، غسل کردن که پاکیزگی ظاهری است، نوعی خوش‌بینی به پاکی معنوی است که با توبه به دست آمده‌است؛ زیرا ظاهر نشانه باطن است.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۸.</ref> | به باور [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] مرجع تقلید در [[قرن سیزدهم هجری قمری|قرن سیزدهم قمری]]، غسل کردن که پاکیزگی ظاهری است، نوعی خوش‌بینی به پاکی معنوی است که با توبه به دست آمده‌است؛ زیرا ظاهر نشانه باطن است.<ref>بحرالعلوم، مصابیح الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۸.</ref> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | * ابن‌تیمیة حرانی، احمد بن عبد الحلیم، شرح العمدة فی الفقه، به تحقیق سعود بن صالح العطیشان، ریاض، مکتبة العبیکان، ۱۴۱۲ق. | ||
* ابن‌زهره، حمزه بن علی، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، به تحقیق ابراهیم بهادری، قم، مؤسسة الإمام الصادق (ع)، ۱۴۱۷ق. | * ابن‌زهره، حمزه بن علی، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، به تحقیق ابراهیم بهادری، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۱۷ق. | ||
* ابوالصلاح حلبی، تقی بن نجم، الکافی فی الفقه، تهران، اصفهان، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین علی (ع) العامه، بی‌تا. | * ابوالصلاح حلبی، تقی بن نجم، الکافی فی الفقه، تهران، اصفهان، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین علی(ع) العامه، بی‌تا. | ||
* بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم، به شرح محمدحسین حسینی طهرانی، مشهد، علامه طباطبایی، ۱۴۱۸ق. | * بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم، به شرح محمدحسین حسینی طهرانی، مشهد، علامه طباطبایی، ۱۴۱۸ق. | ||
* بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، مصابیح الاحکام، به تحقیق مهدی طباطبایی، فخرالدین صانعی، قم، میثم التمار، ۱۳۸۵ش. | * بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، مصابیح الاحکام، به تحقیق مهدی طباطبایی، فخرالدین صانعی، قم، میثم التمار، ۱۳۸۵ش. | ||
* بهبهانی، محمدباقر، [http://lib.eshia.ir/10438 مصابیح الظلام فی شرح مفاتیح الشرایع]، به تحقیق مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، بی‌جا، مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، بی‌تا. | * بهبهانی، محمدباقر، [http://lib.eshia.ir/10438 مصابیح الظلام فی شرح مفاتیح الشرایع]، به تحقیق مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، بی‌جا، مؤسسة العلامة المجدّد الوحید البهبهانی، بی‌تا. | ||
* توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان ببزرگ، تهران، کتاب طه (وابسته به مؤسسه فرهنگی طه)، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، سمت، ۱۳۹۴ش. | * توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان ببزرگ، تهران، کتاب طه (وابسته به مؤسسه فرهنگی طه)، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، سمت، ۱۳۹۴ش. | ||
* جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الإسلامی طبقا لمذهب أهل البیت (ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، ۱۴۲۳ق. | * جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الإسلامی طبقا لمذهب أهل البیت(ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، ۱۴۲۳ق. | ||
* حجاوی مقدسی، موسی بن احمد و شرف‌الدین صالحی، الإقناع فی فقه الإمام أحمد بن حنبل، به تحقیق | * حجاوی مقدسی، موسی بن احمد و شرف‌الدین صالحی، الإقناع فی فقه الإمام أحمد بن حنبل، به تحقیق عبداللطیف محمد موسی السبکی، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا. | ||
* حسینی تهرانی، سید محمد، لب اللباب در سیر و سلوک، مشهد، انتشارات علامه طباطبایی، ۱۴۱۹ق. | * حسینی تهرانی، سید محمد، لب اللباب در سیر و سلوک، مشهد، انتشارات علامه طباطبایی، ۱۴۱۹ق. | ||
* شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، ۱۴۱۳ق. | * شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، ۱۴۱۳ق. | ||
* شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، به تحقیق مؤسسة النشر الإسلامی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم، ۱۴۱۰ق. | * شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، به تحقیق مؤسسة النشر الإسلامی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم، ۱۴۱۰ق. | ||
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی (المحشّٰی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۹ق. | * طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی (المحشّٰی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۹ق. | ||
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، موسسة آل البیت ( | * علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | ||
* علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، با مقدمه، محمود بستانی و صفاءالدین بصری، به تحقیق مجمع البحوث الاسلامیه، قسم الفقه، مشهد، آستانة الرضویة المقدسة، مجمع البحوث الإسلامیه، ۱۴۱۲ق. | * علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، با مقدمه، محمود بستانی و صفاءالدین بصری، به تحقیق مجمع البحوث الاسلامیه، قسم الفقه، مشهد، آستانة الرضویة المقدسة، مجمع البحوث الإسلامیه، ۱۴۱۲ق. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، به تحقیق و تصحیح دارالحدیث، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۹ق. | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، به تحقیق و تصحیح دارالحدیث، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۹ق. | ||
* محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، به تحقیق و تصحیح عبد الحسین محمد علی بقال، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق. | * محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، به تحقیق و تصحیح عبد الحسین محمد علی بقال، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق. | ||
* محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، به تحقیق مؤسسة آل البیت (ع) لاحیاء التراث، مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | * محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، به تحقیق مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | ||
* مدنی، علی‌خان بن احمد، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین، به تحقیق محسن حسینی امینی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق. | * مدنی، علی‌خان بن احمد، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین، به تحقیق محسن حسینی امینی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق. | ||
* نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام، با مقدمه محمود هاشمی شاهرودی، به تحقیق مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، ۱۴۲۱ق. | * نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام، با مقدمه محمود هاشمی شاهرودی، به تحقیق مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، ۱۴۲۱ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{احکام طهارت}} | {{احکام طهارت}} | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| شناسه = <!--ناقص، کامل--> | | شناسه = <!--ناقص، کامل-->کامل | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد | | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||