اللهوف علی قتلی الطفوف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی‌سازی متن
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (حذف جملات بدون منبع) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (ویکی‌سازی متن) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف یا اللهوف علی قتلی الطفوف، مشهور به کتاب لهوف، از کتاب‌های مقتل‌نگاری شیعه درباره [[واقعه کربلا]] و به زبان عربی است. این کتاب نوشته [[سید ابن طاووس]] است و در [[قرن هفتم هجری]] تدوین شده، اما در کنار منابع و مقاتل دست اول قرار گرفته است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۱۹.</ref> | کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف یا اللهوف علی قتلی الطفوف، مشهور به کتاب لهوف، از کتاب‌های مقتل‌نگاری شیعه درباره [[واقعه کربلا]] و به زبان عربی است. این کتاب نوشته [[سید ابن طاووس]] است و در [[قرن هفتم هجری]] تدوین شده، اما در کنار منابع و مقاتل دست اول قرار گرفته است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۱۹.</ref> | ||
روایات این کتاب بدون ذکر اسناد آنها نقل شده و به گفته [[محدث نوری]]، از محدثان قرن چهاردهم، اتقان لازم را ندارد.<ref>نوری، لؤلؤ و مرجان، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref> و نیز ادعا شده که ضعف‌های فراوانی در بخش‌های مختلف دارد؛<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> با این حال شهرت آن به‌قدری است که اکثر نویسندگان آثار مرتبط با عاشورا به این کتاب مراجعه و مرثیه‌خوانان نیز به آن تکیه می‌کنند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> و [[سید محمدعلی قاضی طباطبائی|قاضی طباطبائی]] این کتاب را در ردیف معتبرترین مقاتل دانسته که هیچ مقتلی را بدین حد از اعتبار نمی‌داند.<ref> قاضی طباطبائی، تحقیق در اول اربعین سید الشهداء، ۱۳۸۳ش، ص۴.</ref> به گفته نویسنده کتابِ معرفی و نقد منابع عاشورا، پذیرفته شدن سخنان سید ابن طاووس ناشی از جایگاه معنوی او است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۶.</ref> | روایات این کتاب بدون ذکر اسناد آنها نقل شده و به گفته [[محدث نوری]]، از محدثان قرن چهاردهم، اتقان لازم را ندارد.<ref>نوری، لؤلؤ و مرجان، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵-۲۰۶.</ref> و نیز ادعا شده که ضعف‌های فراوانی در بخش‌های مختلف دارد؛<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> با این حال شهرت آن به‌قدری است که اکثر نویسندگان آثار مرتبط با عاشورا به این کتاب مراجعه و مرثیه‌خوانان نیز به آن تکیه می‌کنند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۰.</ref> و [[سید محمدعلی قاضی طباطبائی|قاضی طباطبائی]] این کتاب را در ردیف معتبرترین مقاتل دانسته که هیچ مقتلی را بدین حد از اعتبار نمی‌داند.<ref>قاضی طباطبائی، تحقیق در اول اربعین سید الشهداء، ۱۳۸۳ش، ص۴.</ref> به گفته نویسنده کتابِ معرفی و نقد منابع عاشورا، پذیرفته شدن سخنان سید ابن طاووس ناشی از جایگاه معنوی او است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۶.</ref> | ||
شهرت و جایگاه لهوف باعث شده است که بارها به فارسی ترجمه و منتشر شود<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> و نیز ناشران گوناگون در نقاط مختلفی مانند [[تهران]]، [[صیدا]]، [[بیروت]]، [[بمبئی]]، [[نجف]]، [[قم]] و [[تبریز]] | شهرت و جایگاه لهوف باعث شده است که بارها به فارسی ترجمه و منتشر شود<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> و نیز ناشران گوناگون در نقاط مختلفی مانند [[تهران]]، [[صیدا]]، [[بیروت]]، [[بمبئی]]، [[نجف]]، [[قم]] و [[تبریز]] آن را منتشر کرده‌اند.<ref>ابن‌طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۴ و ۶۵.</ref> | ||
=== نام کتاب === | === نام کتاب === | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
=== درباره مؤلف === | === درباره مؤلف === | ||
{{اصلی|سید بن طاووس}} | {{اصلی|سید بن طاووس}} | ||
نویسنده کتاب اللهوف، سید رضی‌الدین علی بن موسی بن جعفر ابن‌طاووس مشهور به سید ابن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق)،<ref> کمونه حسینی، موارد الاتحاف، ۱۳۸۸ق، ج۱، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref> از عالمان و نویسندگان شیعه در قرن هفتم هجری و اهل [[حله (شهر)|حِلّه]] است. او از نوادگان [[امام حسن(ع)]] و [[امام سجاد(ع)]] و استاد عالمانی چون [[علامه حلی]] و [[یوسف سدیدالدین]]، پدر علامه حلی است.<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۳۴۱.</ref> ابن‌طاووس در زمان [[هلاکوخان]]، [[نقابت]] شیعیان را بر عهده داشت.<ref>کلبرگ، کتابخانه ابن‌طاووس، قم، ص۳۱-۳۲.</ref> | نویسنده کتاب اللهوف، سید رضی‌الدین علی بن موسی بن جعفر ابن‌طاووس مشهور به سید ابن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق)،<ref>کمونه حسینی، موارد الاتحاف، ۱۳۸۸ق، ج۱، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref> از عالمان و نویسندگان شیعه در قرن هفتم هجری و اهل [[حله (شهر)|حِلّه]] است. او از نوادگان [[امام حسن(ع)]] و [[امام سجاد(ع)]] و استاد عالمانی چون [[علامه حلی]] و [[یوسف سدیدالدین]]، پدر علامه حلی است.<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۸۹ق، ج۱، ص۳۴۱.</ref> ابن‌طاووس در زمان [[هلاکوخان]]، [[نقابت]] شیعیان را بر عهده داشت.<ref>کلبرگ، کتابخانه ابن‌طاووس، قم، ص۳۱-۳۲.</ref> | ||
سید ابن‌طاووس «جمال العارفین» خوانده شده و این لقب به‌سبب سجایای اخلاقی بسیار، [[تقوا]] و مراقبه فراوان و حالات عرفانی دانسته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۶۳-۶۴.</ref> وی حدود ۵۰ کتاب دارد که [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|الاقبال]]، [[المهمات و التتمات]]، [[کشف المحجة لثمرة المهجة]]، [[مصباح الزائر و جناح المسافر]] و [[مهج الدعوات و منهج العبادات]] نمونه‌ای از آنها است. | سید ابن‌طاووس «جمال العارفین» خوانده شده و این لقب به‌سبب سجایای اخلاقی بسیار، [[تقوا]] و مراقبه فراوان و حالات عرفانی دانسته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۶۳-۶۴.</ref> وی حدود ۵۰ کتاب دارد که [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|الاقبال]]، [[المهمات و التتمات]]، [[کشف المحجة لثمرة المهجة]]، [[مصباح الزائر و جناح المسافر]] و [[مهج الدعوات و منهج العبادات]] نمونه‌ای از آنها است. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
=== ویژگی‌های محتوایی=== | === ویژگی‌های محتوایی=== | ||
عاشوراپژوهان | عاشوراپژوهان و محققان کتاب‌های تاریخی ویژگی‌هایی را برای کتاب لهوف شمرده‌اند. | ||
* به گفته [[محمد اسفندیاری]]، عاشوراپژوه، | * به گفته [[محمد اسفندیاری]]، عاشوراپژوه، سید ابن‌طاووس نخستین کسی است که [[قیام امام حسین(ع)]] را بر اساس شهادت عرفانی تبیین کرده است.<ref>اسفندیاری، عاشوراشناسی، ۱۳۸۷ش، ص۷۰.</ref> بدین ترتیب گزارش او از واقعه عاشورا صوفیانه تلقی شده است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۷.</ref> | ||
* حذف اَسناد و شکل داستانی لهوف | * حذف اَسناد و شکل داستانی لهوف از ضعف‌های علمی آن دانسته شده است. نویسنده در این کتاب همچنین از نقل مطالب اغراق‌آمیز که در کتب دیگر وجود داشته خودداری کرده است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵.</ref> | ||
* یکی از نقاط قوت | * یکی از نقاط قوت لهوف، نقل کامل خطبه‌های امام سجاد(ع) در [[خطبه امام سجاد در شام|شام]] و [[خطبه امام سجاد در کوفه|کوفه]]، خطبه‌های حضرت زینب(س) در [[خطبه حضرت زینب در شام|شام]] و [[خطبه حضرت زینب در کوفه|کوفه]] و نیز [[خطبه فاطمه صغری در کوفه|فاطمه دختر امام حسین(ع)]] دانسته شده است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵.</ref> | ||
* کتاب لهوف همچنین مطالبی دارد که | * کتاب لهوف همچنین مطالبی دارد که پیشتر در مقاتل نیامده است؛ مانند نامه امام حسین(ع) به [[بنی‌هاشم]]، خبر دادن از شهادتش با جمله «ان الله شاء أن یرانی قتیلاً»، و بازگشت [[اسیران کربلا|اسیران]] به کربلا در روز [[اربعین حسینی|اربعین]].<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۱۵-۲۲۸.</ref> گفته شده که شاید شهرت عمومی این مطالب در آن دوره به اضافه باورهای شیعی همچون [[علم غیب امامان|علم غیب امام]] سبب شده تا ابن‌طاووس این گزارش‌ها را تاریخی تلقی کرده و در کتاب خود ذکر کند.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۹.</ref> محدث نوری وجود مطالب اشتباه در کتاب را ناشی از جوانی نویسنده دانسته است.<ref>نوری، لؤلؤ و مرجان، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۵.</ref> | ||
* | * نویسنده بر آن است که اگر توصیه ائمه به عزاداری نبود، شایسته بود که مردم در روز عاشورا شادی کنند.<ref>ابن‌طاووس، الملهوف، ۱۳۷۵ش، ص۸۳.</ref> این نگاه همسان با نگاه صوفیان دانسته شده و مورد انتقاد قرار گرفته است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ۲۲۷-۲۲۸.</ref> | ||
==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف== | ==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف== | ||
[[محمدهادی یوسفی غروی]] تاریخ‌پژوه معاصر، لهوف را همان کتاب [[مقتل الحسین (خوارزمی)|مقتل الحسین خوارزمی]] دانسته که علاوه بر آن مطلب جدیدی ندارد و معتقد است که بسیاری از گزارش‌های مقتل الحسین را از [[الفتوح (کتاب)|کتاب الفتوح | [[محمدهادی یوسفی غروی]]، تاریخ‌پژوه معاصر، لهوف را همان کتاب [[مقتل الحسین (خوارزمی)|مقتل الحسین خوارزمی]] دانسته که علاوه بر آن مطلب جدیدی ندارد و معتقد است که بسیاری از گزارش‌های مقتل الحسین را از [[الفتوح (کتاب)|کتاب الفتوح ابن‌اعثم]] گرفته است، در حالی که در کتاب الفتوح اشتباه وجود دارد.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/322894 «اعتبارسنجی و نقد منابع و مقاتل عاشورایی»]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref> با این حال نویسنده کتاب معرفی و نقد منابع عاشورا این سخن را نپذیرفته است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۶.</ref> [[مصطفی صادقی کاشانی]] پژوهشگر تاریخ نیز معتقد است لهوف و [[مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان (کتاب)|مثیر الاحزان]] که متنی نزدیک به هم دارند هر دو برگرفته از منبع سومی هستند که آن منبع برای ما شناخته نیست؛<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۵۰-۵۱.</ref> گرچه به‌دلیل استفاده زیاد از الفتوح و خوارزمی که یکی رویکرد داستانی و دیگری وجوه خطابی دارد، این دو ویژگی در لهوف نیز خود را نشان می‌دهد.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷۹.</ref> | ||
=== نسخه‌های خطی کتاب === | === نسخه‌های خطی کتاب === | ||
به‌گفته صادقی کاشانی هیچ نسخه‌ای از لهوف به خط مؤلف در دسترس نیست<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۹.</ref> و کهن‌ترین نسخه موجود از کتاب لهوف مربوط به نیمه دوم قرن دهم هجری است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> همچنین از زمان نوشته شدن لهوف تا قرن دهم هیچ کتابی از لهوف چیزی نقل نکرده است و نخستین کتابی که مطلبی را به لهوف ارجاع داده است کتاب [[تسلیة المجالس و زینة المجالس (کتاب)|تسلیة المُجالِس]] نوشته [[ابی‌طالب حائری کرکی]] است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> | |||
بیشترین ارجاع به لهوف را علامه مجلسی در کتاب‌های خود داشته است<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> و به‌طور کلی این کتاب در ایران در دوران صفویه و قاجار مورد توجه قرار گرفته است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> به همین دلیل همه نسخه‌های خطی این کتاب مربوط به همین دوره زمانی است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> شماری از این نسخه‌های خطی و چاپ‌های سنگی در مقدمه حسون (تبریزیان) بر الملهوف<ref>تبریزیان، «مقدمه»، ص۶۷-۶۹.</ref> و شمار بیشتری در کتاب تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف نوشته صادقی کاشانی<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۱-۳۶.</ref> فهرست شده است. | |||
===اختلاف نسخه‌های لهوف=== | ===اختلاف نسخه‌های لهوف=== | ||
بر اساس مطالعه صادقی | بر اساس مطالعه صادقی کاشانی، دست‌کم ۳۰ مورد اختلاف در عبارت‌ها و نقل‌های نسخه‌های مختلف لهوف وجود دارد<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۶.</ref> که صادقی از این میان ۲۰ اختلاف را قابل‌توجه و مهم دانسته و به‌صورت مجزا فهرست کرده<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۷-۳۸.</ref> و آنها را محل تردید جدی می‌داند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۸.</ref> که مواردی مثل اطلاع امام حسین از شهادت خود و جمله [[ان الله شاء أن یراک قتیلا]]، تصریح بر نام [[رقیه دختر امام حسین(ع)|رقیه]]، روایت طلب آب برای [[حضرت علی‌اصغر علیه‌السلام|طفل صغیر]] از آن جمله‌اند.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۷-۳۸.</ref> بسیاری از این اختلافات نیز جزو مواردی است که منبع اصلی آن مشخص نیست.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۸.</ref> | ||
== وضعیت انتشار و ترجمه‌ها == | == وضعیت انتشار و ترجمه‌ها == | ||
به‌دلیل نیاز به مقتل‌خوانی در جامعه شیعه، کتاب لهوف و کتاب‌هایی مانند آن پس از دوران صفویه مورد اقبال عمومی قرار گرفته و از اوایل سده سیزدهم قمری بارها به‌صورت چاپ سنگی، سربی و حروفی منتشر شد.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> مشهورترین چاپ لهوف، چاپ حیدریه نجف در سال ۱۳۶۹ق است که بدون تصحیح صورت گرفته است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> [[انتشارات اسوه]] در سال ۱۴۱۴ق نسخه‌ای از الملهوف را با مقدمه، تصحیح و تحقیق [[فارس الحسون]] منتشر کرد.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷.</ref> | |||
دو کتاب «طواف عشق» به‌قلم محمدحسین رجبی دوانی<ref>رجبی دوانی، طواف عشق، ۱۳۹۴ش، ص۱۷.</ref> و «عشق و عطش» به‌قلم امید آرام<ref>آرام، عشق و عطش، ۱۳۹۲ش، ص۱۰.</ref> به‌عنوان بازنویسی و تلخیص لهوف منتشر شده‌اند. | |||
===ترجمه‌ها=== | ===ترجمه‌ها=== | ||
[[پرونده:ترجمه لهوف.jpg|150px|بندانگشتی|ترجمه '''لهوف''' توسط '''سید ابوالحسن میر ابوطالبی''']] | [[پرونده:ترجمه لهوف.jpg|150px|بندانگشتی|ترجمه '''لهوف''' توسط '''سید ابوالحسن میر ابوطالبی''']] | ||
[[پرونده:آهی سوزان بر مزار شهیدان.jpg|150px|بندانگشتی|آهی سوزان بر مزار شهیدان ترجمه لهوف]] | [[پرونده:آهی سوزان بر مزار شهیدان.jpg|150px|بندانگشتی|آهی سوزان بر مزار شهیدان ترجمه لهوف]] | ||
لهوف | لهوف به‌دلیل جایگاهی که بین عموم شیعیان یافت، بارها به زبان فارسی ترجمه شده است.<ref>حسینی، معرفی و منقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۳.</ref> [[عبدالرحیم عقیقی بخشایشی|عقیقی بخشایشی]] در مقدمه ترجمه خود از لهوف، نُه ترجمه دیگر را برشمرده است.<ref>عقیقی بخشایشی، ترجمه لهوف، ۱۳۷۸ش، ص۲۲.</ref> | ||
[[سید محمد بن محمدباقر مختاری|سید بهاء‌الدین مختاری]] عالم دوران | [[سید محمد بن محمدباقر مختاری|سید بهاء‌الدین مختاری]]، عالم دوران صفوی، نخستین مترجم [[اللهوف علی قتلی الطفوف (کتاب)|مقتل لهوف]] به فارسی دانسته شده است.<ref>تجلیل، «بهاء‌الدین محمد مختاری: نخستین مترجم لهوف»، ص۱.</ref> نام این ترجمه نخستین بار در کتاب «الشریعة الی استدراک الذریعة» نوشته سید محمد طباطبائی آمده است.<ref>تجلیل، «بهاء‌الدین محمد مختاری: نخستین مترجم لهوف»، ص۱۲.</ref> سید بهاء‌الدین مختاری تنها ترجمه نکرده و علاوه بر آن روایات و اشعار دیگری از جمله [[دوازده‌بند محتشم|اشعار محتشم کاشانی]] را نیز به این ترجمه افزوده است.<ref>تجلیل، «بهاء‌الدین محمد مختاری: نخستین مترجم لهوف»، ص۱۳.</ref> | ||
محمدابراهیم نواب تهرانی، مشهور به بدایع‌نگار، لهوف را با نام [[فیض الدموع]] در سال ۱۲۸۶ش ترجمه کرده و کتاب لجة الألم فی حجة الأمم‌از [[میرزا رضاقلی شقاقی|میرزا رضاقلی شقاقی تبریزی]] ترجمه دیگری است که در سال ۱۳۱۱ش انجام شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دارالاضواء، ج۱۸، ص۲۹۶.</ref> این ترجمه با نام «آوای درد برای حجت امت‌ها» در سال ۱۳۹۵ش دوباره منتشر شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/3785236 «انتشار قدیمی‌ترین ترجمه فارسی از مقتل لهوف»]، خبرگزاری مهر</ref> احمد بن سلامة نجفی،<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دارالاضواء، ج۲۶، ص۲۰۱.</ref> سید محمد صحفی، [[سید احمد فهری]]، سید ابوالحسین میرابوطالبی،<ref>ابن‌طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۵.</ref> و [[محمد محمدی اشتهاردی]] نیز لهوف را به فارسی برگردانده‌اند. ترجمه اردوی لهوف نیز از سوی سید محمدحسین هندی (متوفای ۱۳۵۵ق) با نام دمع ذروف منتشر شده است.<ref>[https://archive.org/details/DamaaEZaroofDarTarjumaELahoof «دمع ذروف ترجمہ لہوف»]، سایت آرشیو.</ref> | |||
کتاب لهوف همچنین ترجمه‌ای منظوم به فارسی دارد که توسط | کتاب لهوف همچنین ترجمه‌ای منظوم به فارسی دارد که توسط ضیاءالدین مهدی بن داود متخلص به ذوقی و با نام «وجیزة المصائب» منتشر شده است. | ||
==آثار درباره لهوف== | ==آثار درباره لهوف== | ||
[[پرونده:منبع شناسی لهوف.jpg|بندانگشتی|روی جلد کتاب تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف]] | [[پرونده:منبع شناسی لهوف.jpg|بندانگشتی|روی جلد کتاب تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف]] | ||
* تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف نوشته مصطفی صادقی | * تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف نوشته مصطفی صادقی کاشانی، از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. این کتاب ضمن مقایسه ۵۷ نسخه ملهوف، تلاش کرده منبع اصلی کتاب را شناسایی کند.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش.</ref> نویسنده همچنین متن کتاب لهوف را نقل کرده و در موارد متعددی مدعاهای نقل شده در کتاب را نقادی کرده است.<ref>به‌عنوان نمونه: صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، صفحه‌های ۷۹، ۸۳، ۹۳.</ref> | ||
* مقاله [http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1095-fa.pdf «بررسی مستندات نظریه شهادت‌طلبی امام حسین(ع) در لهوف»] نوشته مصطفی صادقی کاشانی | * مقاله [http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-1095-fa.pdf «بررسی مستندات نظریه شهادت‌طلبی امام حسین(ع) در لهوف»] نوشته مصطفی صادقی کاشانی در فصلنامه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی.<ref>صادقی کاشانی، بررسی مستندات نظریه شهادت‌طلبی امام حسین(ع) در لهوف، ص۲۵-۴۰.</ref> | ||
* مقاله «[https://journal.pte.ac.ir/article-1-117-fa.html | * مقاله «[https://journal.pte.ac.ir/article-1-117-fa.html «تأثیر آموزه‌های تصوف بر مقتل‌نگاری کربلا: مطالعۀ موردی اللُهوف علی َقتلَی الطُفوف»]، نوشته عباس برومند اعلم، رقیه میرابوالقاسمی و عباس حسن‌خانی.<ref>برومند و دیگران، «تأثیر آموزه‌های تصوف بر مقتل‌نگاری کربلا»، ص۳۷-۵۶.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||