پرش به محتوا

اللهوف علی قتلی الطفوف (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶۳: خط ۶۳:


==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف==
==منابع اصلی و نسخه‌های لهوف==
[[محمدهادی یوسفی غروی]] تاریخ‌پژوه معاصر، لهوف را همان کتاب [[مقتل الحسین (خوارزمی)|مقتل الحسین خوارزمی]] دانسته که علاوه بر آن مطلب جدیدی ندارد و معتقد است که بسیاری از گزارش‌های مقتل الحسین را از [[الفتوح|کتاب الفتوح ابن اعثم]] گرفته است در حالی که در کتاب الفتوح اشتباه وجود دارد.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/322894 اعتبارسنجی و نقد منابع و مقاتل عاشورایی]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref> [[مصطفی صادقی کاشانی|صادقی کاشانی]] پژوهشگر تاریخ معتقد است لهوف و [[مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان (کتاب)|مثیر الاحزان]] که متنی نزدیک به هم دارند هر دو برگرفته از منبع سومی هستند که آن منبع برای ما شناخته نیست.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۵۰-۵۱.</ref> و به دلیل استفاده زیاد از الفتوح و خوارزمی که یکی رویکرد داستانی دارد و دیگری خطابی است، این دو ویژگی در لهوف نیز خود را نشان می‌دهد..<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷۹.</ref>
[[محمدهادی یوسفی غروی]] تاریخ‌پژوه معاصر، لهوف را همان کتاب [[مقتل الحسین (خوارزمی)|مقتل الحسین خوارزمی]] دانسته که علاوه بر آن مطلب جدیدی ندارد و معتقد است که بسیاری از گزارش‌های مقتل الحسین را از [[الفتوح|کتاب الفتوح ابن اعثم]] گرفته است در حالی که در کتاب الفتوح اشتباه وجود دارد.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/322894 اعتبارسنجی و نقد منابع و مقاتل عاشورایی]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref> نویسنده کتاب معرفی و نقد منابع عاشورا این سخن را نپذیرفته است.<ref>حسینی، معرفی و نقد منابع عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۶.</ref>  [[مصطفی صادقی کاشانی|صادقی کاشانی]] پژوهشگر تاریخ نیز معتقد است لهوف و [[مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان (کتاب)|مثیر الاحزان]] که متنی نزدیک به هم دارند هر دو برگرفته از منبع سومی هستند که آن منبع برای ما شناخته نیست.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۵۰-۵۱.</ref> و به دلیل استفاده زیاد از الفتوح و خوارزمی که یکی رویکرد داستانی دارد و دیگری خطابی است، این دو ویژگی در لهوف نیز خود را نشان می‌دهد..<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۷۹.</ref>
[[پرونده:ترجمه لهوف.jpg|150px|بندانگشتی|ترجمه '''لهوف''' توسط '''سید ابوالحسن میر ابوطالبی''']]
[[پرونده:ترجمه لهوف.jpg|150px|بندانگشتی|ترجمه '''لهوف''' توسط '''سید ابوالحسن میر ابوطالبی''']]
[[پرونده:آهی سوزان بر مزار شهیدان.jpg|150px|بندانگشتی|آهی سوزان بر مزار شهیدان ترجمه لهوف]]
[[پرونده:آهی سوزان بر مزار شهیدان.jpg|150px|بندانگشتی|آهی سوزان بر مزار شهیدان ترجمه لهوف]]
=== نسخه‌های خطی کتاب ===
=== نسخه‌های خطی کتاب ===
به گفته صادقی کاشانی کهن‌ترین نسخه موجود از کتاب لهوف مربوط به نیمه دوم قرن دهم است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref>هم‌چنین از زمان نوشته شدن لهوف تا قرن دهم هیچ کتابی از لهوف چیزی نقل نکرده است و نخستین کتابی که مطلبی را به لهوف ارجاع داده است کتاب [[تسلیة المجالس و زینة المجالس (کتاب)|تسلیة المُجالِس]] نوشته [[ابی‌طالب حائری کرکی]] است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> بیشترین ارجاع به لهوف را علامه مجلسی در کتاب‌های خود داشته است<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> و به طور کلی این کتاب در ایران در دوران صفویه و قاجار مورد توجه قرار گرفت.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> به همین دلیل همه نسخه‌های خطی این کتاب مربوط به همین دوره زمانی است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> از جمله:
به گفته صادقی کاشانی هیچ نسخه‌ای از لهوف به خط مؤلف در دسترس نیست<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۹.</ref> و کهن‌ترین نسخه موجود از کتاب لهوف مربوط به نیمه دوم قرن دهم است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref>هم‌چنین از زمان نوشته شدن لهوف تا قرن دهم هیچ کتابی از لهوف چیزی نقل نکرده است و نخستین کتابی که مطلبی را به لهوف ارجاع داده است کتاب [[تسلیة المجالس و زینة المجالس (کتاب)|تسلیة المُجالِس]] نوشته [[ابی‌طالب حائری کرکی]] است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> بیشترین ارجاع به لهوف را علامه مجلسی در کتاب‌های خود داشته است<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> و به طور کلی این کتاب در ایران در دوران صفویه و قاجار مورد توجه قرار گرفت.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> به همین دلیل همه نسخه‌های خطی این کتاب مربوط به همین دوره زمانی است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۲۴.</ref> شماری از این نسخه‌های خطی و چاپ‌های سنگی در مقدمه حسون(تبریزیان) بر الملهوف<ref>تبریزیان، مقدمه، ص۶۷-۶۹.</ref> و شمار بیشتری در کتاب تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف نوشته صادقی کاشانی<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۱-۳۶.</ref> فهرست شده است.
{{ستون-شروع|۲}}
===اختلاف نسخه‌های لهوف===
# [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]] به شماره ۶۰۶۸، رساله سوم کاتب محمّدتقی بن آقا محمّدصالح، تاریخ کتابت ۱۳۰۳ق.
بر اساس مطالعه صادقی کاشانی دست کم ۳۰ مورد اختلاف در عبارت‌ها و نقل‌های نسخه‌های مختلف لهوف وجود دارد.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۶.</ref> صادقی ۲۰ اختلاف را قابل توجه و مهم دانسته به صورت مجزا فهرست کرده است.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۷-۳۸.</ref> و آن‌ها را محل تردید جدی می‌داند<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۸.</ref> که مواردی مثل اطلاع امام حسین از شهادت خود و جمله [[ان الله شاء أن یراک قتیلا]]، تصریح بر نام [[رقیه دختر امام حسین(ع)|رقیه]]، روایت طلب آب برای [[حضرت علی‌اصغر علیه‌السلام|طفل صغیر]] از آن جمله‌اند.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۷-۳۸.</ref> بسیاری از این اختلافات نیز جزو مواردی است که منبع اصلی آن مشخص نیست.<ref>صادقی کاشانی، تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف، ۱۳۹۹ش، ص۳۸.</ref>
# همان کتابخانه ضمن مجموعه شماره ۷۵۲۰، رساله سوّم به خط طالب بن محمّد طالب مازندرانی، تاریخ کتابت ۱۱۱۹ق.
# [[کتابخانه ملک]] تهران، تاریخ کتابت ۱۰۵۲ق.
# کتابخانه مجلس تهران، تاریخ کتابت ۱۱۰۱ق.
# کتابخانه مجلس، تاریخ کتابت قرن ۱۱ قمری.
# کتابخانه [[امام رضا]](ع)، مشهد، تاریخ تحریر ۱۰۹۱ق.
# کتابخانه رضویه، تاریخ کتابت ۱۲۰۲ق یا ۱۲۲۰ق.
# کتابخانه رضویه، تاریخ کتابت ۱۲۳۳ق.
# کتابخانه رضویه، بدون تاریخ.
# کتابخانه رضویه، بدون تاریخ.
# کتابخانه رضویه، خطّ ابوالحسن اصفهانی تاریخ کتابت ۱۱۱۷ق.
# کتابخانه برلین، تاریخ کتابت ۱۰۲۰ق.<ref>ابن طاووس، ترجمه لهوف، ۱۳۸۰ش، ص۶۳ و ۶۴.</ref>
{{پایان}}


== وضعیت انتشار و ترجمه‌ها ==
== وضعیت انتشار و ترجمه‌ها ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۹۱

ویرایش