پرش به محتوا

کویت: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۳۳۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz
imported>Fayaz
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:
|label2 = شیعه
|label2 = شیعه
}}
}}
==زبان رسمی==
==زبان و دین==
زبان رسمی در کویت عربی است.<ref>مجتهد زاده، ۱۳۴۹: ۵۷۳.</ref> که با لهجه‌های عربی فصیح، عربی خلیجی و عربی مهری –منسوب به مهر ایران– تلفظ می‌شود و از سایر زبان‌های غیر بومی می‌توان به زبان انگلیسی، هندو و اردو اشاره کرد.<ref>ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس با تاکید بر شیعیان، ۱۳۸۷: ۵۱. </ref> خط رسمی نیز در کویت عربی است.<ref>کویت، ۱۳۷۵: ۱۴.</ref>
زبان رسمی در کویت عربی است.<ref>مجتهد زاده، ۱۳۴۹: ۵۷۳.</ref> که با لهجه‌های عربی فصیح، عربی خلیجی و عربی مهری –منسوب به مهر ایران– تلفظ می‌شود و از سایر زبان‌های غیر بومی می‌توان به زبان انگلیسی، هندو و اردو اشاره کرد.<ref>ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس با تاکید بر شیعیان، ۱۳۸۷: ۵۱. </ref> خط رسمی نیز در کویت عربی است.<ref>کویت، ۱۳۷۵: ۱۴.</ref>


==دین در کویت==
۸۵ ٪ مردم کویت مسلمان هستند و اسلام دین رسمی این کشور است. ۴۵٪ ساکنان این کشور [[سنی]] اند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref> که مذهب اکثر آنان، [[مالکی]] است.<ref>اطلاعاتی درباره کشور کویت،۱۳۶۲: ۳۰.</ref> ۴۰/۵ ساکنان کویت [[شیعه]] و بقیه پیرو دیگر ادیان هستند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref>
۸۵ ٪ مردم کویت مسلمان هستند و اسلام دین رسمی این کشور است. ۴۵٪ ساکنان این کشور [[سنی]] اند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref> که مذهب اکثر آنان، [[مالکی]] است.<ref>اطلاعاتی درباره کشور کویت،۱۳۶۲: ۳۰.</ref> ۴۰/۵ ساکنان کویت [[شیعه]] و بقیه پیرو دیگر ادیان هستند<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref>


==تشیع در کویت==
==تشیع در کویت==
===بافت جمعیتی و نژادی شیعیان===
===بافت جمعیتی و نژادی===
شیعیان کویت عمدتا از دیگر کشورها به این سرزمین آمده و در آن ساکن شده‌اند. عمده شیعیان کویت اصلیتی [[ایران|ایرانی]]، [[عراق|عراقی]]، [[عربستان|عربستانی]] و [[بحرین|بحرینی]] دارند. شیعیان ایرانی‌الاصل که در اصطلاح «عجم کویتی» نامیده می‌شوند عموما از سواحل جنوبی ایران و استان‌های بوشهر، فارس، خوزستان به این کشور آمده‌اند. اغلب شیعیان عراقی از مناطق جنوبی عراق، [[بصره]]، [[نجف]] و [[کربلا]] هستند. شیعیان عربستان از منطقه شرقیه و از [[احساء]] هستند. گروهی از شیعیان بحرینی نیز به کویت آمده‌اند که به [[بحارنه]] و قلالیف مشهورند. این مهاجرت‌ها به دلایل مختلف و از جمله بهبود اوضاع اقتصادی و کارهای تجاری صورت گرفته است.<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref>
شیعیان کویت عمدتا از دیگر کشورها به این سرزمین آمده و در آن ساکن شده‌اند. عمده شیعیان کویت اصلیتی [[ایران|ایرانی]]، [[عراق|عراقی]]، [[عربستان|عربستانی]] و [[بحرین|بحرینی]] دارند. شیعیان ایرانی‌الاصل که در اصطلاح «عجم کویتی» نامیده می‌شوند عموما از سواحل جنوبی ایران و استان‌های بوشهر، فارس، خوزستان به این کشور آمده‌اند. اغلب شیعیان عراقی از مناطق جنوبی عراق، [[بصره]]، [[نجف]] و [[کربلا]] هستند. شیعیان عربستان از منطقه شرقیه و از [[احساء]] هستند. گروهی از شیعیان بحرینی نیز به کویت آمده‌اند که به [[بحارنه]] و قلالیف مشهورند. این مهاجرت‌ها به دلایل مختلف و از جمله بهبود اوضاع اقتصادی و کارهای تجاری صورت گرفته است.<ref>میر رضوی و لفورکی، ۱۳۸۳: ۳۵۰.</ref>
{|class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;"
{|class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;"
خط ۹۰: خط ۸۹:
|}
|}


===گرایش‌های مذهبی شیعیان===
===گرایش‌های مذهبی===
جامعه شیعیان کویت شامل چهار گروه عمده بود: سلاله عرفی ساکنان اولیه بحرین؛ مهاجرینی که از حصه واقع در عربستان شرقی به آنجا آمده بودند؛ عرب‌های شیعه که در ابتدا از عربستان به ایران مهاجرت کرده و دوباره برگشته بودند؛ و بزرگترین گروه ایرانی‌هایی که در خود ایران ریشه داشتند. گروه اخیر به زبان فارسی صحبت می‌کردند و پیوندهای تجاری و خانوادگی شان را با ایران حفظ کرده بودند. یکی از افراد برجسته ایرانی‌الاصل، [[یوسف بهبهانی]] بود که در دهه ۱۹۳۰ به حمل اجساد ایرانیان به عراق، از طریق کویت برای دفن در جوار [[عتبات عالیات]] اشتغال داشت.<ref>کریستال،۱۳۷۷: ۶۹.</ref>
جامعه شیعیان کویت شامل چهار گروه عمده بود: سلاله عرفی (ساکنان اولیه بحرین)؛ مهاجرینی که از حصه واقع در عربستان شرقی به آنجا آمده بودند؛ عرب‌های شیعه که در ابتدا از عربستان به ایران مهاجرت کرده و دوباره برگشته بودند؛ و بزرگترین گروه ایرانی‌هایی که در خود ایران ریشه داشتند. گروه اخیر به زبان فارسی صحبت می‌کردند و پیوندهای تجاری و خانوادگی شان را با ایران حفظ کرده بودند. یکی از افراد برجسته ایرانی‌الاصل، [[یوسف بهبهانی]] بود که در دهه ۱۹۳۰ به حمل اجساد ایرانیان به عراق، از طریق کویت برای دفن در جوار [[عتبات عالیات]] اشتغال داشت.<ref>کریستال،۱۳۷۷: ۶۹.</ref>


شیعیان در کویت به چهار مدرسه مذهبی گرایش دارند:
شیعیان در کویت به چهار مدرسه مذهبی گرایش دارند:
#[[شیخیه]]: نسبتش به شیخ [[احسایی|احمد بن زید الدین احسایی]] می‌رسد که دیدگاه خاصی در مورد [[اهل بیت]] دارد، آن‌ها معتقدند که خدا اهل بیت را مورد فیض قرار داده و به آن‌ها اجازه داده که روزیِ مردم را توزیع کنند، اما امروزه این اعتقاد دیگر رایج نیست. در دوره اخیر [[میرزا حسن احقاقی]] رهبری این گروه را بر عهده داشت و به اعتبار او، به آنها ''جماعت میرزا'' اطلاق می‌شود. مرکز تجمع این گروه مسجد امام صادق(ع) در مرکز پایتخت است که در تیرماه ۱۳۹۴ش. انفجاری تروریستی در آن رخ داد.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/433738/%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA مشرق نیوز]</ref> بیشترین مقلدان شیعه آن‌ها کسانی هستند که از [[احساء]] به کویت مهاجرت کرده‌اند و معروف‌ترین خانواده‌های این جماعت؛ أریش، خریبط، الشواف، والوزان هستند. جماعت میرزا و رهبری مذهبی آن به دلیل اتخاذ مواضع بی‌طرفانه در قبال رویداد‌های سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی مورد انتقاد دیگر مدارس شیعه کویت قرار گرفته است.
#[[شیخیه]]: نسبتش به شیخ [[احسایی|احمد بن زید الدین احسایی]] می‌رسد که دیدگاه خاصی در مورد [[اهل بیت]] دارد، آن‌ها معتقدند که خدا اهل بیت را مورد فیض قرار داده و به آن‌ها اجازه داده که روزیِ مردم را توزیع کنند، اما امروزه این اعتقاد دیگر رایج نیست. در دوره اخیر [[میرزا حسن احقاقی]] رهبری این گروه را بر عهده داشت و به اعتبار او، به آنها ''جماعت میرزا'' اطلاق می‌شود. مرکز تجمع این گروه مسجد امام صادق(ع) در مرکز پایتخت است که در تیرماه ۱۳۹۴ش. انفجاری تروریستی در آن رخ داد.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/433738 مشرق نیوز]</ref> بیشترین مقلدان شیعه آن‌ها کسانی هستند که از [[احساء]] به کویت مهاجرت کرده‌اند و معروف‌ترین خانواده‌های این جماعت؛ أریش، خریبط، الشواف، والوزان هستند. جماعت میرزا و رهبری مذهبی آن به دلیل اتخاذ مواضع بی‌طرفانه در قبال رویداد‌های سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی مورد انتقاد دیگر مدارس شیعه کویت قرار گرفته است.{{مدرک}}
#[[اخباریه]]: آن‌ها بحرینی و از مقلدان [[میرزا ابراهیم جمال الدین]] هستند که پیشوای شیعیان بحرینی به شمار می‌رود. مهم‌ترین خانواده‌های وابسته به این جماعت خانواده های؛ قلاف، خیاط، مکی، جمعه، حاجی حامد می‌باشند.
#[[اخباریه]]: آن‌ها بحرینی و از مقلدان [[میرزا ابراهیم جمال الدین]] هستند که پیشوای شیعیان بحرینی به شمار می‌رود. مهم‌ترین خانواده‌های وابسته به این جماعت خانواده های؛ قلاف، خیاط، مکی، جمعه، حاجی حامد می‌باشند.
#أصولیه: این مکتب معتقد است که [[حدیث]] نبوی باید موضوع مطالعه و بررسی باشد و نباید بر آن ایراد واشکال گرفت، این مکتب علاوه بر شیعیان کویت در بین شیعیان [[عراق]]، [[ایران]] و [[لبنان]] نیز رواج دارد.
#أصولیه: این مکتب معتقد است که [[حدیث]] نبوی باید موضوع مطالعه و بررسی باشد و نباید بر آن ایراد واشکال گرفت، این مکتب علاوه بر شیعیان کویت در بین شیعیان [[عراق]]، [[ایران]] و [[لبنان]] نیز رواج دارد.
#خوئیه: که بقیه شیعیان کویتی ایرانی تبار را شامل می‌شود. آن‌ها از [[سید ابوالقاسم خویی]] که در [[نجف]] زندگی می‌کرد [[تقلید]] می‌کنند. مساجد زین العابدین، مقامس و نقی از مراکز تجمع این گروه در کویت به شمار می‌رود. مهم‌ترین خانواده‌های منتسب به این جماعت خانواده‌های؛ موسوی، قبازر، دشتی، اشکانی، بهمن، بهبهانی، و معرفی هستند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۸ – ۷.</ref>
#خوئیه: که بقیه شیعیان کویتی ایرانی تبار را شامل می‌شود. آن‌ها از [[سید ابوالقاسم خویی]] که در [[نجف]] زندگی می‌کرد [[تقلید]] می‌کنند. مساجد زین العابدین، مقامس و نقی از مراکز تجمع این گروه در کویت به شمار می‌رود. مهم‌ترین خانواده‌های منتسب به این جماعت خانواده‌های؛ موسوی، قبازر، دشتی، اشکانی، بهمن، بهبهانی، و معرفی هستند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۸ – ۷.</ref>
 
===آزادی مذهبی===
===فعالیت‌های سیاسی شیعیان ===
علل گوناگونی شیعیان کویت را به فعالیت سیاسی واداشت از جمله:
#بروز [[انقلاب اسلامی ایران]] که الهام بخش و حامی حرکت سیاسی شیعیان در همه نقاط جهان بود.
#قلع و قمع [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] عراق که فرار بسیاری از اعضای آن به کویت را در پی آورد.
#پیدایش جنبش‌های اسلام‌گرای [[جنبش امل|امل]] و [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] در [[لبنان]].
#و بالاتر از همه، حمایت شدید حکومت کویت از عراق طی جنگ ایران و عراق.
 
نقشی که شیعیان کویت طی جنگ خلیج فارس در مقابل [[صدام]] ایفا کردند تغییر شگرفی در وضعیت آنان پدید آورد و به پذیرش مجدد و بازگشت آنان به درون جامعه کویت – و از جمله نظام سیاسی- انجامید. در زمان حمله عراق به کویت بسیاری از سنیان ثروتمند کویت برای گذراندن تعطیلات در خاج از کشور به سر می‌بردند لذا در این زمان تعادل جمعیتی کشور به نفع شیعیان به هم خورد و شیعیان در مقابل هجوم قوای عراق به شدت ایستادگی کرده و بسیاری از شیعیان به دست قوای اشغالگر عراقی کشته شدند یا به زندان افتادند. در این میان ابراز میهن دوستی شیعیان دو نتیجه در بر داشت:
*تردید سنیان درباره وفاداری شیعیان به کویت را کاهش داد.
*میان جوامع سنی و شیعی همبستگی برقرار ساخت.
 
در واقع تجربه دشوار و مشترک اشغال کویت از سوی عراق، چنان حس ملیت گرایی را در میان کویتی‌ها قوت بخشید که امروزه نظیر آن را در کشورهای عربی، کمتر می‌توان یافت. بازتاب این اتحاد ملی آن بود که بلافاصله پس از جنگ خلیج فارس، شیعه و سنی مشترکا خواستار احیای قانون اساسی و مجلس ملی شدند.<ref>فولر و فرانکه، ۱۳۸۴: ۳۱۰.</ref> به دلیل ساختار دموکراتیک کویت، شیعیان با سازماندهی فعالیت‌های سیاسی خود و تشکیل احزاب در ساختار سیاسی کشور نقش آفرینی می‌کنند.<ref>متقی زاده، ۱۳۸۴: ۱۹۳.</ref> جنبش‌های شیعیان کویت، مرکب از عرب زبان‌ها و ایرانیان مقیم این کشور هستند که تفاوت‌های نژادی و گرایش‌های سیاسی مختلف باعث اختلافاتی میان آن‌ها شده بود اما پس از انتخابات دهمین دوره مجلس ملی، به وحدت نسبی رسیدند.<ref>حیدری، ۱۳۸۳:ش ۱۵۲.</ref>
 
====احزاب و تشکل‌های شیعه====
مهمترین تشکیلات شیعیان در کویت عبارتند از:
*'''حزب الدعوه:''' تشکیلات حزب الدعوه متاثر از مرکزیت [[حزب الدعوة الاسلامیة]] در [[عراق]] بود. از آنجا که طبق قانون اساسی کویت، وجود احزاب در این کشور مشروعیت ندارد، این مجموعه به صورت غیر علنی و در قالب فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی محدود به کار خود ادامه داد. تشکیلات این حزب مستقل از مرکزیت آن در عراق فعالیت می‌کرد.
*'''انجمن دانشجویان شیعه:''' دانشجویان شیعه دانشگاه کویت در رقابت با سایر گروه‌های سیاسی فعال در دانشگاه در انتخابات انجمن دانشجویی در دهه هفتاد اقدام به تشکیل گروه خاصی نمودند که اعضای این گروه با توجه به زمینه‌های قوی مذهبی، بعد از پیروزی انقلاب به پیروی خط امام روی آوردند. با ایجاد شکاف در میان شیعیان و با تشدید فعالیت جماعت شیرازی در میان شیعیان و تشدید فعالیت این جماعت در دانشگاه، گروه مزبور به دو قسمت به نام‌های قائمه الاسلامیه الحره (خط امام) و قائمه الحره (جماعت شیرازی) تقسیم شده و اختلاف فیما بین موجب تنزل شیعیان به رده‌های آخر جدول در انتخابات انجمن دانشجویان دانشگاه کویت گردید.
* '''جمعیه الثقافیه الاجتماعیه:''' در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شیعیان پیرو خط امام که در فعالیت‌های سیاسی، از سوی دولت تحت فشار بودند اقدام به تشکیل انجمن فرهنگی – اجتماعی تحت عنوان جمعیه الثقافیه الاجتماعیه نمودند که در قالب آن به جذب جوانان و فعالیت‌های عقیدتی – سیاسی مبادرت می‌شد. تحرکات این گروه در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ به اوج خود رسید. در سال ۱۳۶۶ با دستگیری گروهی از شیعیان وابسته به این گروه، شورای اداری آن منحل و دولت گروه جدیدی را که وابسته به دولت بودند به عنوان اعضاء شورا تعیین و عملا این انجمن تعطیل شد.
*'''ائتلاف الاسلامی الوطنی:''' این گروه در سال ۱۳۷۰ بعد از آزادی کویت با ائتلاف جناح‌های مختلف شیعه تشکیل گردید. هدف از تشکل این گروه سازماندهی فعالیت‌های سیاسی شیعیان در انتخابات سال ۱۹۹۲ میلادی (۱۳۷۳) مجلس الامه بود. این ائتلاف با توجه به جو موجود و روحیه همکاری ناشی از صدمات جنگ توانست از وحدت نسبی بهره برداری و ۵ نفر از شیعیان را بعنوان نماینده وارد مجلس هفتم نماید. این ائتلاف پس از انتخابات به علت اوجگیری اختلافات شیعیان عملا از هم پاشید و اکنون وجود خارجی ندارد.<ref>سیفی،۱۳۸۶: ۷۵، ۷۴.</ref>
 
===اوضاع مذهبی شیعیان کویت===
قانون اساسی کویت برطبق آنچه که به اسم آزادی ادیان تدوین شده به شیعیان حق انجام آزادانه مناسک و مراسم‌های مذهبی را می‌دهد و دولت از انجام فعالیت‌های مذهبی که براساس عادت‌های مرسوم باشد و نظم عمومی را بر هم نزند و مخالف با عرف جامعه نباشد حمایت می‌کند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۸.</ref> مهمترین پدیده‌های مثبتی که می‌توان در این رابطه به آن‌ها اشاره کرد شامل:
قانون اساسی کویت برطبق آنچه که به اسم آزادی ادیان تدوین شده به شیعیان حق انجام آزادانه مناسک و مراسم‌های مذهبی را می‌دهد و دولت از انجام فعالیت‌های مذهبی که براساس عادت‌های مرسوم باشد و نظم عمومی را بر هم نزند و مخالف با عرف جامعه نباشد حمایت می‌کند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۸.</ref> مهمترین پدیده‌های مثبتی که می‌توان در این رابطه به آن‌ها اشاره کرد شامل:
* شیعیان کویتی در مورد مسائل و امور شخصی مانند شیعیان بحرینی به دادگاه‌های اولیه [[شیعه جعفری]] و استیناف مراجعه می‌کنند، همچنین در سال ۲۰۰۳ دولت موافقت کرد که شیعیان در مسائلی مانند آن به دادگاه‌های عالی جعفری مراجعه کنند.
* شیعیان کویتی در مورد مسائل و امور شخصی مانند شیعیان بحرینی به دادگاه‌های اولیه [[شیعه جعفری]] و استیناف مراجعه می‌کنند، همچنین در سال ۲۰۰۳ دولت موافقت کرد که شیعیان در مسائلی مانند آن به دادگاه‌های عالی جعفری مراجعه کنند.
خط ۱۲۶: خط ۱۰۴:
* بعد از این که دسته‌های عزاداری حسینی در کویت ممنوع شد در سال ۲۰۰۶ حکومت با برپایی دسته عزاداری در رمیثیه موافقت کرد و حمایت امنیتی از آن به عمل آورد و در سال ۲۰۰۳ حکومت کویت هیئتی برای اداره اوقاف جعفری و نظارت بر آن تاسیس کرد.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۹.</ref>
* بعد از این که دسته‌های عزاداری حسینی در کویت ممنوع شد در سال ۲۰۰۶ حکومت با برپایی دسته عزاداری در رمیثیه موافقت کرد و حمایت امنیتی از آن به عمل آورد و در سال ۲۰۰۳ حکومت کویت هیئتی برای اداره اوقاف جعفری و نظارت بر آن تاسیس کرد.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۹.</ref>
*شیعیان برای جذب روحانیان و علماء از قم و نجف به جز در زمان جنگ ایران و عراق ممنوعیتی نداشتند برخلاف وضعیت شیعیان در برخی کشورهای مجاور که شیعیان از نبود آزادی برای انجام امور مذهبی خود رنج می‌برند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۱۰.</ref>
*شیعیان برای جذب روحانیان و علماء از قم و نجف به جز در زمان جنگ ایران و عراق ممنوعیتی نداشتند برخلاف وضعیت شیعیان در برخی کشورهای مجاور که شیعیان از نبود آزادی برای انجام امور مذهبی خود رنج می‌برند.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۱۰.</ref>
===فعالیت‌های سیاسی===
عوامل زیر بر فعالیت سیاسی شیعیان کویت تاثیر داشته است:{{مدرک}}
#[[انقلاب اسلامی ایران]]
#مهاجرت تعدادی از اعضای [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] [[عراق]] به کویت.
#[[جنبش امل|امل]] و [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] در [[لبنان]].
#حمایت حکومت کویت از عراق در جنگ ایران و عراق.
#دفاع از کویت در برابر تهاجم نیروهای عراقی (مرداد تا اسفند ۱۳۶۹ش/اوت ۱۹۹۰ تا مارس ۱۹۹۱م): شیعیان تعدادی کشته و زخمی و اسیر داشتند. این عمل دو نتیجه در بر داشت:
*تردید سنیان درباره وفاداری شیعیان به کویت را کاهش داد.
*میان جوامع سنی و شیعی همبستگی برقرار ساخت.{{یادداشت|در واقع تجربه دشوار و مشترک اشغال کویت از سوی عراق، چنان حس ملیت گرایی را در میان کویتی‌ها قوت بخشید که امروزه نظیر آن را در کشورهای عربی، کمتر می‌توان یافت. بازتاب این اتحاد ملی آن بود که بلافاصله پس از جنگ خلیج فارس، شیعه و سنی مشترکا خواستار احیای قانون اساسی و مجلس ملی شدند.(فولر و فرانکه، ۱۳۸۴: ۳۱۰.) به دلیل ساختار دموکراتیک کویت، شیعیان با سازماندهی فعالیت‌های سیاسی خود و تشکیل احزاب در ساختار سیاسی کشور نقش آفرینی می‌کنند.<ref>متقی زاده، ۱۳۸۴: ۱۹۳.</ref> جنبش‌های شیعیان کویت، مرکب از عرب زبان‌ها و ایرانیان مقیم این کشور هستند که تفاوت‌های نژادی و گرایش‌های سیاسی مختلف باعث اختلافاتی میان آن‌ها شده بود اما پس از انتخابات دهمین دوره مجلس ملی، به وحدت نسبی رسیدند.<ref>حیدری، ۱۳۸۳:ش ۱۵۲.</ref>


===اوضاع اقتصادی شیعیان کویت===
====احزاب و تشکل‌ها====
از بعد اقتصادی باید اذعان کرد که برخی از خانواده‌های شیعه از بزرگترین تاجران در زمینه اقتصادی و تجاری کویت شدند. از مهم‌ترین این خانواده ها: الوزان، بهبهانی، دشتی و معرفی هستند. علاوه بر این شیعیان از تعلیم و آموزش در توسعه و بهبود اوضاع اجتماعی خود استفاده کرده‌اند. به گونه‌ای که دولت مرکز آموزش مجانی را تاسیس کرده که شیعه و سنی به طور مساوی از آن بهره می‌برند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۱.</ref> وضع اقتصادی نقش مهمی در از بین بردن شکاف میان شیعیان و اهل سنت از جهت اجتماعی و فرهنگی داشت که شیعیان از توزیع ثروت نفتی استفاده کردند. در آغاز دهه ۵۰ کویت شاهد بهره برداری‌های کلان نفتی بود که به بهبود سطح اقتصادی شهروندان کویتی کمک کرد، امری که زمینه را برای شیعیان فراهم کرد تا در امور اقتصادی فعالیت کنند، به طوری که بعضی خانواده‌های شیعه از بزرگترین طبقات تجاری کویت شدند، همچنین تحولات اقتصادی واجتماعی که در آن زمان کویت شاهد آن بود به شیعیان فرصت داد که پست‌های مهم مدیریتی را در دولت عهده‌دار شوند و همچنین به توسعه و گسترش آموزش در کویت کمک کرد، امری که شیعیان واهل سنت به طور یکسان از آن استفاده کردند و دولت آموزش رایگان را در تمام مقاطع تحصیلی از جمله تحصیلات عالیه فراهم کرد که به توسعه وضعیت اجتماعی وعلمی کمک کرد.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۹.</ref>
*'''حزب الدعوه:''' تشکیلات حزب الدعوه متاثر از مرکزیت [[حزب الدعوة الاسلامیة]] در [[عراق]] بود. از آنجا که طبق قانون اساسی کویت، وجود احزاب در این کشور مشروعیت ندارد، این مجموعه به صورت غیر علنی و در قالب فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی محدود به کار خود ادامه داد. تشکیلات این حزب مستقل از مرکزیت آن در عراق فعالیت می‌کرد.
*'''انجمن دانشجویان شیعه:''' دانشجویان شیعه دانشگاه کویت در رقابت با سایر گروه‌های سیاسی فعال در دانشگاه در انتخابات انجمن دانشجویی در دهه هفتاد اقدام به تشکیل گروه خاصی نمودند که اعضای این گروه با توجه به زمینه‌های قوی مذهبی، بعد از پیروزی انقلاب به پیروی خط امام روی آوردند. با ایجاد شکاف در میان شیعیان و با تشدید فعالیت جماعت شیرازی در میان شیعیان و تشدید فعالیت این جماعت در دانشگاه، گروه مزبور به دو قسمت به نام‌های قائمه الاسلامیه الحره (خط امام) و قائمه الحره (جماعت شیرازی) تقسیم شده و اختلاف فیما بین موجب تنزل شیعیان به رده‌های آخر جدول در انتخابات انجمن دانشجویان دانشگاه کویت گردید.
*'''جمعیه الثقافیه الاجتماعیه:''' در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شیعیان پیرو خط امام که در فعالیت‌های سیاسی، از سوی دولت تحت فشار بودند اقدام به تشکیل انجمن فرهنگی – اجتماعی تحت عنوان جمعیه الثقافیه الاجتماعیه نمودند که در قالب آن به جذب جوانان و فعالیت‌های عقیدتی – سیاسی مبادرت می‌شد. تحرکات این گروه در سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ به اوج خود رسید. در سال ۱۳۶۶ با دستگیری گروهی از شیعیان وابسته به این گروه، شورای اداری آن منحل و دولت گروه جدیدی را که وابسته به دولت بودند به عنوان اعضاء شورا تعیین و عملا این انجمن تعطیل شد.
*'''ائتلاف الاسلامی الوطنی:''' این گروه در سال ۱۳۷۰ بعد از آزادی کویت با ائتلاف جناح‌های مختلف شیعه تشکیل گردید. هدف از تشکل این گروه سازماندهی فعالیت‌های سیاسی شیعیان در انتخابات سال ۱۹۹۲ میلادی (۱۳۷۳) مجلس الامه بود. این ائتلاف با توجه به جو موجود و روحیه همکاری ناشی از صدمات جنگ توانست از وحدت نسبی بهره برداری و ۵ نفر از شیعیان را بعنوان نماینده وارد مجلس هفتم نماید. این ائتلاف پس از انتخابات به علت اوجگیری اختلافات شیعیان عملا از هم پاشید و اکنون وجود خارجی ندارد.<ref>سیفی،۱۳۸۶: ۷۵، ۷۴.</ref>
===فعالیت اقتصادی===
برخی از خانواده‌های شیعه از بزرگترین تاجران در زمینه اقتصادی و تجاری کویت شدند. از مهم‌ترین این خانواده ها: الوزان، بهبهانی، دشتی و معرفی هستند. علاوه بر این شیعیان از تعلیم و آموزش در توسعه و بهبود اوضاع اجتماعی خود استفاده کرده‌اند. به گونه‌ای که دولت مرکز آموزش مجانی را تاسیس کرده که شیعه و سنی به طور مساوی از آن بهره می‌برند.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۱۵۱.</ref> وضع اقتصادی نقش مهمی در از بین بردن شکاف میان شیعیان و اهل سنت از جهت اجتماعی و فرهنگی داشت که شیعیان از توزیع ثروت نفتی استفاده کردند. در آغاز دهه ۵۰ کویت شاهد بهره برداری‌های کلان نفتی بود که به بهبود سطح اقتصادی شهروندان کویتی کمک کرد، امری که زمینه را برای شیعیان فراهم کرد تا در امور اقتصادی فعالیت کنند. همچنین تحولات اقتصادی واجتماعی که در آن زمان کویت شاهد آن بود به شیعیان فرصت داد که پست‌های مهم مدیریتی را در دولت عهده‌دار شوند و همچنین به توسعه و گسترش آموزش در کویت کمک کرد، امری که شیعیان واهل سنت به طور یکسان از آن استفاده کردند و دولت آموزش رایگان را در تمام مقاطع تحصیلی از جمله تحصیلات عالیه فراهم کرد که به توسعه وضعیت اجتماعی وعلمی کمک کرد.<ref>المدیرس، ۱۹۹۹: ۹.</ref>


==روابط ایران و کویت==
[[پرونده:دیدار امیر کویت با رهبر انقلاب و ریاست جمهوری ایران.JPG|بندانگشتی|۳۰۰px|دیدار امیر کویت با [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و ریاست جمهوری ایران]]
[[پرونده:دیدار امیر کویت با رهبر انقلاب و ریاست جمهوری ایران.JPG|بندانگشتی|۳۰۰px|دیدار امیر کویت با [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و ریاست جمهوری ایران]]
دو مناسبت موجب ارتباطات نزدیک بین ایران و کویت شد از جمله:
#هم کیشی که از بدو پیدایش اسلام به صورت یک رشته ناگسستنی این دو ملت را به هم پیوند داده است.
#همجواری ایران و کویت که خود یکی دیگر از عوامل نیرومند همبستگی و دوستی و سرمنشاء هزاران مناسبات دوستانه و صمیمانه دیگر خواهد بود. پس از اعلام استقلال کویت، ایران اولین کشور غیر عربی بود که استقلال این کشور را به رسمیت شناخت و هیاتی از رجال و شخصیت‌های برجسته ایران برای تبریک به کویت رفتند.<ref>جواهری، ۱۹۶۱: ۱۲۸ – ۱۲۷.</ref>
تاریخ روابط ایران و کویت را می‌توان در دو مقطع جداگانه و در بطن حاکمیت مورد تجزیه و تحلیل قرار داد: بخشی از روابط در دوران حاکمیت شاهنشاهی شکل گرفته و فضای حاکم بر این فصل نشان از حرکت دو طرف در راستای منافع طرفین و هم سویی با منافع ابر قدرت‌ها داشته است.<ref>ناصر، ۲۰۱۱: ۲۱۳.</ref> در زمینه روابط کویت با ایران قبل از انقلاب اسلامی باید گفت که پس از اعلام استقلال کویت در سال ۱۹۶۱ ایران از جمله نخستین کشورهایی بود که کویت را به رسمیت شناخت.<ref>سیفی، ۱۳۸۶: ۱۶۵.</ref> این شناسایی با توجه به این که بعضی از کشورها نسبت به شناسایی استقلال کویت تردید داشتند و حتی عراق مدعی حاکمیت بر کویت بود؛ اثر عمده‌ای در حسن رابطه بین ایران و کویت داشته است. پس از شناسایی کویت از سوی ایران هیات حسن نیتی به کویت اعزام گردید و این امر در تحکیم مبانی دوستی بین دو کشور تاثیر بیشتری به جای گذاشت.<ref>اطلاعاتی درباره کویت، ۱۳۶۲: ۱۱۵.</ref>
اما روابط دو دولت بعد از انقلاب اسلامی به نوعی بود که رویدادهای ایران در پایان سال ۱۹۷۸ و آغاز سال ۱۹۷۹ به دلیل نداشتن شناخت دقیق از تحولات نوعی «وحشت» و «اضطراب» برای مقامات رسمی کویت ایجاد کرد. به رغم نوسان و سردی واکنش‌های رسمی، مقامات کویت تصریح کردند که رویدادهای ایران ماهیتاً یک مسئله داخلی است و باید به شیوه‌ای که ایران آن را مشخص می‌سازد با آن برخورد کرد، به عبارت دیگر کویت در این رویدادها دخیل نیست. به هر حال کویت از جمله اولین کشورهایی بود که نظام جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت. دیدار شیخ صباح الاحمد وزیر خارجه کویت از تهران در ژوئن ۱۹۷۹ نیز نخستین دیدار وزیر خارجه یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس از تهران بود. هدف این دیدار بررسی امنیت در منطقه و توسعۀ مناسبات ایران و اعراب عنوان گردید. وزیر خارجه کویت با ابراز خشنودی از انجام این دیدار اعلام نمود روابط دو کشور از امروز به بعد بهتر خواهد شد.<ref>فیلی رودباری، ۱۳۷۵: ۱۵۸ – ۱۵۷.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
کاربر ناشناس