همسران امام حسن(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

درباره تعداد همسران امام حسن(ع) گزارش‌های مختلفی وجود دارد، در برخی از منابع به سبب نسبت کثرتِ طلاق زنان به امام حسن(ع)، او را مِطْلاق(زیاد طلاق‌دهنده) خوانده‌اند. گفته شده این اتهامی است که عباسیان برای مقابله با [[سادات حسنی]] مطرح کرده‌اند و اگر چنین چیزی صحت داشت [[معاویة بن ابی‌سفیان]] آن را دستاویزی علیه امام حسن(ع) قرار می‌داد. همچنین گزارش‌های تاریخی در این زمینه، از سه نفر نقل شده که از نظر علمای [[رجال]]، قابل اعتماد نیستند.

#نفیله [[ام ولد]] یا رمله: مادر [[قاسم بن حسن]].

#عایشه خثعمیه:‌ {{یادداشت|امام حسن در زمان حیات امام علی(ع) با او ازدواج کرد. وقتی امام علی(ع) به شهادت رسید، او به زخم‌زبان به امام حسن گفت: خلافت بر تو گوارا باد. امام حسن به او فرمود: به خاطر شهادت پدرم شماتت می‌کنی؟ سپس او را طلاق داد و باقیمانده [[مهریه]] او را به همراه ۱۰ هزار درهم دیگر برای مخارج زندگی‌اش برای او فرستاد.(قرشی، حیاة الامام الحسن بن علی، ج۲، ص۴۵۹؛ تاریخ ابن عساکر، الامام الحسن، ص۱۵۴، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۴۰).}}

در منابع تاریخی، حداکثر نام ۱۸ همسر برای امام حسن(ع) آمده است،<ref>شوشتری، رسالة فی تواريخ النبی و الآل، ص۷۱-۷۲؛ حقایق پنهان، پژوهشی در زندگانی سیاسی امام حسن، ص۳۳۹-۳۴۰؛ نیز ببینید: قرشی، حیاة الإمام الحسن بن على،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۵-۴۶۰</ref> با این وجود ارقام ۲۵۰،<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۰.</ref>۲۰۰،<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة،  ج۵، ص۷۴</ref>،۹۰<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۵</ref>،۷۰<ref>مجلسی، بحار الانوار، بیروت ۱۳۶۳ش، ج۴۴، ص۱۷۳.</ref> و  ۷۰۰ یا ۱۰۰۰<ref>ابن کثیر، ج۵، ص۵۰۵</ref>برای تعداد همسران وی ذکر شده است.

برخی منابع با اشاره به کثرت ازدواج و [[طلاق]] وی، او را «مِطلاق» (بسیار طلاق‌دهنده) خوانده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۲۹۰ و ۳۰۲؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۵؛ کلینی، الکافى، ۱۳۶۲ش، ج۶، ص۵۶.</ref> بر پایه برخی از روایات امام علی(ع) از ازدواج‌ها و طلاق‌های‌ مکرّر‌ امام‌ حسن، اظهار نگرانی کرده<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۲۵، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۵۰</ref> و به علت مطلاق بودن امام حسن از ازدواج با او نهی کرده است<ref>برقی، المحاسن، ج۲، ص۶۰۱، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۴۳</ref> همچنین از مردم [[کوفه]] خواست که به او‌ زن ندهند.<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۵۶، به نقل از حقایق پنهان، ص۳۴۲</ref>

بحث مطلاق بودن امام حسن(ع) در برخی منابع کهن و معاصر مورد نقد تاریخی، سندی و محتوایی قرار گرفته است.<ref>مهدوی دامغانی، «حسن بن علی، امام»، ص۳۰۹.</ref> به گفته [[مادلونگ]] نخستین کسی که شایع کرد امام حسن(ع) ۹۰ همسر داشته، «محمد بن کلبی» بوده و این عدد را «مدائنی» (درگذشته ۲۲۵ق) ساخته است. در عین حال کلبی تنها از یازده زن نام برده که ازدواج پنج تن از آنان با امام حسن(ع) مشکوک است.<ref>مادلونگ، جانشینى محمد، ۱۳۷۷ش، ص۵۱۴-۵۱۵.</ref> قرشی این اخبار را برساخته [[عباسیان]] با هدف مقابله با [[سادات حسنی]] دانسته است.<ref>قرشی‏، حیاة الامام الحسن بن على، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref>