حسین بن موسی بن جعفر: تفاوت میان نسخه‌ها

پدر حسین، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|موسی بن جعفر(ع)]] و مادرش [[ام ولد]] بوده<ref>رجائی، الکواکب المشرقیه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۷۲۴.</ref> و برادر کوچکتر احمد بن موسی است.<ref>زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۵.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در بحار [[حدیث|حدیثی]] نقل کرده که با توجه به آن مادرش نیز از [[محدث (ابهام‌زدایی)|محدثین]] به حساب می‌آید.{{مدرک}} لقبش مفقود<ref>رجائی، الکواکب المشرقیه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۷۲۴.</ref> و علاء الدین است.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۸، ص۳۱۲</ref> احتمالاً لقب علاءالدین در اواخر [[قرن چهارم]] که اضافه کردن «الدین» رایج بوده به حسین بن موسی نسبت داده‌ شده‌است.<ref>عرفان منش، مهاجران موسوی، ۱۳۹۱ش، ص۲۷۵</ref>

روایاتی در «جایز بودن [[غسل جمعه]] در [[پنج شنبه]] در برخی شرایط»،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۲</ref> «فضیلت و فایده حنا بستن»،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۵۰۹.</ref> «ترس [[ایمان|مؤمنین]]»،<ref>ابن عقده، فضائل امیرالمومنین، ۱۴۲۴ق، ص۱۱۶</ref> «وضعیت مالی و اجتماعی [[جعفر بن عمر علوی]] در آینده»،<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۲۰۸</ref>، «رحمت [[خدا]] در [[نامه اعمال]] به مؤمنان»،<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۵۷۱</ref> «سود رساندن به [[بنی فاطمه|فرزندان پیامبر(ص)]]»<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۵۵</ref> و «پرداخت مزد کارگر»<ref>سید بن طاووس، طرف من الانباء و المناقب، ۱۴۲۰ق، ص۱۸۷</ref> وجود دارند که حسین بن موسی الکاظم(ع)در سلسله اسناد آن قرار دارد.

نیز از [[امام جواد(ع)]] پرسیدند کدام‌یک از عموهایت بیشتر به تو احسان می‌کند؟ فرمود: حسین. [[امام رضا(ع)]] پس از شنیدن این جمله آن را تأیید کرد.<ref>حمیری، قرب الاسناد، ۱۴۱۳ق، ص۳۷۸</ref>. در روایتی دیگر حسین بن موسی بن جعفر از امام جواد(ع) از انگشتریشان سؤال می‌کند که امام(ع) در پاسخ می‌گوید: این انگشتر [[حضرت سلیمان(ع)]] است.<ref>سید بن طاووس، سعد السعود،‌ دار الذخائر، ص۲۳۶</ref>

نویسده [[بحر الانساب و مجمع الاعقاب|بحر الانساب]] سن وی را هنگام شهادت یا وفات ۱۳ سال نقل کرده‌،<ref>خان ملک، بحر الانساب، ۱۳۳۵ق، ص۵۵</ref> اما به این نظریه انتقاد شده است.<ref name=":0" /> گفته شده از آنجا که [[شهادت|شهادت امام کاظم(ع)]] در [[سال ۱۸۳ق]] بوده<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۲۱۵</ref> و [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع]]) نیز چهار سال<ref>زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶.</ref> آخر عمر خود را در زندان به‌سر می‌برده است<ref>جعفریان، حیات فکری و سیاسی ائمه، ۱۳۸۱ش، ص۳۹۳</ref> باید سن حسین در هنگام شهادت پدر چهار یا پنج ساله باشد و هنگام هجرت [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به [[خراسان (ابهام‌زدایی)|خراسان]] ۲۲ سال؛<ref>زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۵.</ref> چرا که امام رضا(ع) در سال ۲۰۱ به خراسان هجرت کرد<ref name=":0">جعفریان، حیات فکری و سیاسی ائمه، ۱۳۸۱ش، ص۴۲۶؛ زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶.</ref> و مهاجرت [[امام‌زاده|امامزادگان]] به ایران پس از [[ولایتعهدی امام رضا (ع)]] صورت گرفته است.<ref>زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶.</ref>

علاوه بر شیراز و طبس در [[کرمان]]، [[بهبهان]]، [[قزوین]]، [[ساری]] و کجور نیز بقعه‌های به حسین بن امام موسی کاظم(ع) منسوب است.<ref>عرفان منش، مهاجران موسوی، ۱۳۹۱ش، ص۲۸۰-۲۸۳</ref>

بنابر گزارشی که مدفن حسین بن موسی(ع) را در [[شیراز]] می‎داند، او یکی از همراهان [[شاه‌چراغ]] بوده است. این کاروان به قصد دیدار [[امام رضا(ع)]] همراه با سایر برادرانش از [[مدینه]] عازم [[خراسان (ابهام‌زدایی)|خراسان]] شد.<ref>عیسی بن جنید شیرازی، شدالازار، ۱۳۲۸ش، ص۳۰۶.</ref> تاریخ هجرت آنان به‌طور دقیق معلوم نیست؛ ولی با توجه به روایتی در [[بحار الأنوار]] این کاروان پس از [[شهادت]] [[امام رضا(ع)]] عازم [[ایران]] شد؛ چرا که حسین بن موسی، پس از شهادت امام رضا(ع) در مدینه از [[امامت]] [[امام جواد(ع)]] دفاع می‌نماید.{{مدرک}}

اقدام حاکم فارس برای ممانعت از حرکت آنها منجر به جدال سختی شد که به [[شهادت]] برادران انجامید. سید علاءالدین حسین در باغی مخفی شد که پس از شناخته شدن به شهادت رسید.<ref>سلطان الواعظین، شب‌های پیشاور، ۱۳۵۰ش، ص۱۱۹.</ref> بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، سید علاء الدین پس از شهادت برادرش [[احمد بن موسی]] متواری می‌شود. هنگامی که به سوی این باغ می‌رفته تشخیص داده‌اند که او از [[بنی‌هاشم|بنی هاشم]] است و در همان باغ او را به قتل می‌رسانند.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۸، ص۳۱۲</ref>

[[حمد الله مستوفی]] محل [[دفن]] حسین بن موسی را در [[شیراز]] می‌داند.<ref>مستوفی، تاریخ گزیده،۱۳۶۴ش، ص۲۰۴</ref> زرکوب شیرازی، جنید شیرازی،<ref>عیسی بن جنید شیرازی، شدالازار، ۱۳۲۸ش، ص۳۰۶</ref> [[علامه مجلسی]]، [[سید جعفر بحر العلوم|بحرالعلوم]] در کتاب [[تحفه العالم فی خطبه المعالم]]،<ref>عرفان منش، مهاجران موسوی، ۱۳۹۱ش، ص۲۸۳</ref> و [[سید محمدعلی روضاتی|روضاتی]]<ref>روضاتی، جامع الانساب، ۱۳۳۵ش، ص۴۲</ref> نیز این قول را پذیرفته‌اند. بقعۀ وی در چندصد متری حرم شاه چراغ مورد توجه مردم شیراز و دوستداران [[اهل بیت]] است. این بقعه در نظر مردم شیراز از جایگاه بالایی برخوردار است و هر هفته، شب [[دوشنبه]] را به زیارت وی اختصاص داده‌اندد.{{مدرک}}

::تا [[قرن هشتم]] قبر علاءالدین حسین مخفی بود. در زمانی که قُتَلُغ، فرمانروای شیراز بود باغبان وی مشاهده کرد که در شبهای جمعه نوری به طرف نقطه‌ای از باغ می‌آید. جریان را به قتلغ رساند وی پس از تجسس متوجه شد قبری در آنجاست و درون آن جسدی پرهیبت که آثار جلالت و جمال و کمال از او آشکارا دیده می‌شد در یک دست [[قرآن]] و در دست دیگر شمشیری داشت. از روی نشانه‌ها و قرائن فهمیدند قبر حسین بن موسی است و قتلغ اطراف قبر قُبّه و رواقی ساخت.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۸، ص۳۱۲</ref>

قبل از [[علامه مجلسی]] این داستان در کتاب‌های [[شَدّالازار فی حطّ الاوزار عن زُوار المزار|شدالازار]] نوشته [[جنید شیرازی]]<ref>عیسی بن جنید شیرازی، شدالازار، ۱۳۲۸ش، ص۲۶۰ </ref> و [[شیراز نامه]] نوشته [[زرکوب شیرازی|زرکوب]]<ref>عرفان منش، مهاجران موسوی، ۱۳۹۱ش، ص۲۸۲ </ref> آمده‌است.

در طبس نیز بقعه‌ای به وی منسوب است.<ref>عرفان منش، مهاجران موسوی، ۱۳۹۱ش، ص۲۸۰</ref> نامه‌ای از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به حاکم طبس موجود است که در آن از مفقود شدن یکی از برادرانش به نام حسین در منطقه تحت حکومت وی خبر می‌دهد و از او می‌خواهد در پیدا کردن گمشده اقدام نماید.<ref>الاحمدی المیانجی، مکاتیب الأئمة علیهم السلام، ۱۴۳۱ق، ج۵، ص۳۰۱</ref>

عده‌ای از [[سادات]] نیز در طبس زندگی می‌کردند و خود را از اولاد حسین مفقود می‌دانستند. [[محمد بن محمد عبیدلی|عبیدلی]] در [[تهذیب الانساب و نهایه االالقاب]] از این گروه از سادات خبر می‌دهد که نسبت به شجره خود سؤال می‌کنند ولی به علت مجهول بودن نسب آنان جوابشان را نمی‌دهد.<ref>عبیدلی، تهذیب الانساب، ۱۴۲۸ق، ص۱۶۶</ref> ابونصر [[سهل بن عبدالله بن داود بخاری]] [[نسابه]]، آنان را از نسل [[احمد بن موسی بن جعفر|احمد بن موسی]] می‌داند، نه حسین بن موسی.<ref>ابن طباطبا، منتقلة الطالبیة، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۸-۲۱۹</ref>

برخی از علمای [[علم انساب]] معتقدند از حسین بن موسی(ع) فرزندی باقی نمانده است.<ref>الزرندی، معارج الوصول، ۱۳۸۳ش، ص۱۵۳</ref> اما برخی دیگر از جمله [[احمد بن علی بن حسین حسینی|ابن عنبه]]، در [[عمده الطالب]] و عبدالرحمن کیا در [[سراج الانساب]] وی را داری فرزند دانسته و ابوالقاسم و عبیدالله،<ref>رجائی، الکواکب المشرقیه، ۱۳۸۰ش، ج۱، ۷۲۴</ref> را از فرزندان وی برشمرده‌اند. برخی منابع عبدالله و محمد را نیز در شمار فرزندان وی محسوب کرده‌اند.<ref>عبیدلی، تهذیب الانساب، ۱۴۲۸ق، ص۱۶۶</ref> عده‌ای نیز وی را دارای نسل شمرده‌اند اما معتقدند که نسل او بعدها از بین رفته است.<ref>زاهدی، بررسی احوال فرزندان امام موسی کاظم(ع) و نقش آنها در تاریخ تشیع، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶.</ref>

* ابن طباطبا، ابراهیم بن ناصر، منتقلة الطالبیة، قم، المکتبة الحیدریة، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.

* ابن عقده، احمد بن محمد، فضائل امیرالمؤمنین علیه‌السلام، قم، دلیل ما، ۱۴۲۴ق.