بکتاشیه: تفاوت میان نسخه‌ها

ادبیات بکتاشیه مشتمل بر آثاری منثور و منظوم است که در این مجموعه نظم جایگاهی والاتر از نثر دارد. بکتاشیه نیز چون [[مولویه]]، آراء و آثار و عقاید خود را با شعر، موسیقی و سماع بکتاشی بیان داشته اند.<ref>بانارلی، I/294</ref> اشعار آنها که به «نَفَس» و «دوریّه» مشهور است با وزن هجایی و به زبان ترکی است. بکتاشیان در این اشعار خواسته های خود را به بان ساده و عامیانه بیان کرده اند.<ref>دائره المعارف ترک، VI/38؛ هاشم پور، 538ـ537؛ گولپینارلی، تصوف، ص 180، نیز، 176ـ171؛ برج، ص 120ـ87</ref>

تاریخ ادبیات بکتاشیه از سده 8ق/14م با [[سعید امره]] آغاز شده، در سده 8 و 9ق و 15م با ظهور شاعر توانایی چون [[قایقوسوز ابدال]] تحول نوینی یافت، قایقوسوز ابدال در شعر و نثر بکتاشی جایگاه برجسته دارد.<ref>دائره المعارف ترک، VI/38؛ هاشم پور، 538ـ537؛ گولپینارلی، تصوف، ص 180، نیز، 176ـ171؛ برج، ص 120ـ87</ref>

[[یونس امره]] که مضامین اشعار او به زبان ترکی آناتولی شاهدی بر بکتاشی بودن اوست با سرودن معنوی ترین اشعار همراه با احساسات عمیق دینی و خلوص آشکار، ادبیات بکتاشی را به اوج رسانید.<ref>برج، ص 55ـ53</ref> گرچه بعد از یونس امره شاعران بسیاری در زمینه ادبیات بکتاشی شعر سروده اند اما اشعار آنان تکرار مضامین اشعار گذشتگان است.<ref>هاشم پور، 538</ref>

در ادبیات و اشعار بکتاشی از موضوعاتی چون محبت [[اهل بیت(ع)]]، تقدیس دوازده امام، [[تولی]] و [[تبری]]، علاقه افراط آمیز به [[علی(ع)]] و گاه به الوهیت رسانیدن آن حضرت سخن رفته است. همچنین مراثی [[امام حسین(ع)]] و فاجعه [[کربلا]]، اشعاری در مدح [[حاجی بکتاش]] و بزرگان طریقت علوی ـ بکتاشی و مناقب آنان، شعرهایی درباره البسه و آیین ها و گاه عقاید [[حروفیه]]، [[قلندریه]]، [[حیدریه]]، [[باباییه]] و نیز آراء [[ابن عربی]] و [[جلال الدین مولوی]] در آثار ادلی بکتاشیه یافت می شود.<ref>کوپریلی، ادبیات ترک، 353ـ349؛ گولپینارلی، تصوف، 179ـ178</ref>