Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←جایگاه و اهمیت) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
===شاخههای عدل=== | ===شاخههای عدل=== | ||
به گفته متکلمانی مثل جعفر سبحانی میتوان عدل الهی را در سه شاخه عدل تکوینی، عدل تشریعی و عدل جزائی دستهبندی کرد.<ref>سبحانی، محاضرات فی الإلهیات، چاپ یازدهم، ص۱۶۰.</ref> ولی مطهری عدل را در چهار گونه تکوینی، تشریعی، اخلاقی و اجتماعی دستهبندی کرده است. <ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۳۵.</ref> مصباح یزدی نیز تقسیم عدل به عدل تکوینی و تشریعی را در کتاب آموزش عقاید خود ذکر کرده<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۷۷ش، ص۱۶۲.</ref> و سپس عدل تشریعی را در سه مرحله عدالت در مقام تکلیف، عدالت در مقام قضاوت، و عدالت در مقام پاداش و عذاب تصویر کرده است.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۷۷ش، ص۱۶۵.</ref> | به گفته متکلمانی مثل جعفر سبحانی میتوان عدل الهی را در سه شاخه عدل تکوینی، عدل تشریعی و عدل جزائی دستهبندی کرد.<ref>سبحانی، محاضرات فی الإلهیات، چاپ یازدهم، ص۱۶۰.</ref> ولی مطهری عدل را در چهار گونه تکوینی، تشریعی، اخلاقی و اجتماعی دستهبندی کرده است. <ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۳۵.</ref> مصباح یزدی نیز تقسیم عدل به عدل تکوینی و تشریعی را در کتاب آموزش عقاید خود ذکر کرده<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۷۷ش، ص۱۶۲.</ref> و سپس عدل تشریعی را در سه مرحله عدالت در مقام تکلیف، عدالت در مقام قضاوت، و عدالت در مقام پاداش و عذاب تصویر کرده است.<ref>مصباح یزدی، آموزش عقاید، ۱۳۷۷ش، ص۱۶۵.</ref> | ||
== عدل از نگاه مذاهب مختلف == | |||
صفت عدل در [[قرآن]]<ref>برای نمونه سوره آل عمران، آیه۱۸.</ref> به خداوند اطلاق شده است.<ref>ربانى گلپایگانى، القواعد الكلامیة، ۱۴۱۸ق، ص:۱۴۲.</ref> به همین جهت همه مسلمانان به عدل الهی اعتقاد دارند.<ref name=":2" /> اما تفسیر آنان از عدل متفاوت است؛ [[اشاعره]] معتقدند دلیل بر عدل خداوند، [[ادله شرعی]] است. به همین جهت هرآنچه از خداوند صادر شود، نیکو است حتی اگر [[ظلم]] باشد. به تعبیر دیگر عمل خداوند ملاک عدل بودن است.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۱۲۷.</ref> | |||
در مقابل گروههای دیگری وجود دارند که حسن و قبح اشیاء را عقلی میدانند و معتقدند خداوند عادل است به این معنا است که براساس خوب بودن اشیاء عمل میکند، ظلم را به جهت قبیح بودن آن انجام نمیدهد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۳۲.</ref> بنابر این عدل خداوند به این معنا فرع اثبات [[حسن و قبح عقلی]] است.<ref>سبحانی، رسالة فی التحسین و التقبیح العقلیین، ۱۴۲۰ق، ص۸۷.</ref> ظهور مسئله عدل و طرح عنوان آن در کتابهای کلامی به نام معتزله ثبت شده است.<ref>نوروزی، «تاریخچه بحث عدل»، ص۱۳.</ref> | |||
== دلایل عدل الهی == | == دلایل عدل الهی == | ||
===دلایل عقلی=== | ===دلایل عقلی=== | ||
خط ۵۸: | خط ۶۱: | ||
در منابع حدیثی نیز روایات متعددی برای اثبات و تبیین عدل الهی گردآوری شده است. کتاب [[دانشنامه عقاید اسلامی (کتاب)|دانشنامه عقاید اسلامی]] ۱۱ حدیث را در فصل دلایل عدل الهی جمعآوری کرده است.<ref>ریشهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۸۶-۹۳.</ref> | در منابع حدیثی نیز روایات متعددی برای اثبات و تبیین عدل الهی گردآوری شده است. کتاب [[دانشنامه عقاید اسلامی (کتاب)|دانشنامه عقاید اسلامی]] ۱۱ حدیث را در فصل دلایل عدل الهی جمعآوری کرده است.<ref>ریشهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۸۶-۹۳.</ref> | ||
==مهمترین بحثهای عدل الهی== | ==مهمترین بحثهای عدل الهی== | ||
اعتقاد به عدل الهی پرسشها و بحثهایی را برانگیخته است؛ مثل رابطه عدل الهی و وجود شرور و رنجها،<ref>سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۶۰.</ref> عدالت در تشریع،<ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۳۶.</ref> نظام احسن در خلقت،<ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۶۳.</ref> و تناسب عدل با خلود در عذاب<ref>سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۲.</ref> که تحت عنوان عدل جزائی میتوان از آن بحث کرد. | اعتقاد به عدل الهی پرسشها و بحثهایی را برانگیخته است؛ مثل رابطه عدل الهی و وجود شرور و رنجها،<ref>سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۶۰.</ref> عدالت در تشریع،<ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۳۶.</ref> نظام احسن در خلقت،<ref>مطهری، عدل الهی، چاپ پنجم، ص۶۳.</ref> و تناسب عدل با خلود در عذاب<ref>سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ص۲۶۲.</ref> که تحت عنوان عدل جزائی میتوان از آن بحث کرد. |