پرش به محتوا

دروغ: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ سپتامبر ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (مستندسازی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{اخلاق-عمودی}}
{{اخلاق-عمودی}}
'''دُروغ''' از رذائل اخلاقی به معنای گفتن سخن خلاف واقعیت است. دروغ از [[گناهان کبیره]] است که در [[قرآن]] و [[احادیث]] از آن نهی شده است. در احادیث، دروغ کلید همه بدی‌ها و مایه نابودی [[ایمان]] معرفی شده است. دروغ گفتن [[حرام]] است اما در مواردی مجاز شمرده شده است که از جمله برای [[اصلاح ذات البین]] و حفظ جان و مال خود یا دیگری است.
'''دُروغ''' از رذائل اخلاقی به معنای گفتن سخن خلاف واقع است. دروغ از [[گناهان کبیره]] است که در [[قرآن]] و [[احادیث]] از آن نهی شده است. در احادیث، دروغ کلید همه بدی‌ها و مایه نابودی [[ایمان]] معرفی شده است. دروغ گفتن [[حرام]] است اما در مواردی مجاز شمرده شده است که از جمله برای [[اصلاح ذات البین]] و حفظ جان و مال خود یا دیگری است.
 
 
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
دروغ از رذایل اخلاقی و در لغت به معنای گفتن سخن خلاف واقعیت<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ۱۳۶۷ش، ج۱۰، ص۳۳.</ref> و یا نقل گفتاری از کسی است که آن را نگفته است.<ref>شعرانی، نثر طوبی، انتشارات اسلامیه، ج۲، ۳۳۱.</ref> دروغ مقابل صدق (راستی) است و کسی که دروغ می‌گوید دروغگو خوانده می‌شود.<ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ۱۳۶۷ش، ج۱۰، ص۳۳.</ref>
دروغ از رذایل اخلاقی و در لغت به معنای گفتن سخن خلاف واقع<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ۱۳۶۷ش، ج۱۰، ص۳۳.</ref> و یا نقل گفتاری از کسی است که آن را نگفته است.<ref>شعرانی، نثر طوبی، انتشارات اسلامیه، ج۲، ۳۳۱.</ref> دروغ مقابل صدق (راستی) است و کسی که دروغ می‌گوید دروغگو خوانده می‌شود.<ref> مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ۱۳۶۷ش، ج۱۰، ص۳۳.</ref>


== جایگاه و اهمیت==
== جایگاه و اهمیت==
خط ۲۵: خط ۲۷:
همچنین بی‌آبرویی،<ref> محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۹، ص۸۷.</ref> فقر<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۳۶۳ش، ج۷، ص۴۵۵.</ref> و فراموشی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۱، ح۱۵.</ref> از دیگر پیامدهای دروغگویی است که در روایات به آنها اشاره شده است. به گفته ملا احمد نرافی در معراج السعاده دروغگویی آدمی را خوار و بی‌اعتبار می‌کند و سبب ریختن آبروی او نزد مردم و باعث روسیاهی‌اش در دنیا و آخرت می‌شود.<ref> نراقی، معراج السعاده، هجرت، ص۵۷۳.</ref>
همچنین بی‌آبرویی،<ref> محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۹، ص۸۷.</ref> فقر<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۳۶۳ش، ج۷، ص۴۵۵.</ref> و فراموشی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۱، ح۱۵.</ref> از دیگر پیامدهای دروغگویی است که در روایات به آنها اشاره شده است. به گفته ملا احمد نرافی در معراج السعاده دروغگویی آدمی را خوار و بی‌اعتبار می‌کند و سبب ریختن آبروی او نزد مردم و باعث روسیاهی‌اش در دنیا و آخرت می‌شود.<ref> نراقی، معراج السعاده، هجرت، ص۵۷۳.</ref>


==راهکار درمان دروغ‌گویی==
==راهکارهای درمان دروغ‌گویی==
ملااحمد نراقی معتقد است که برای درمان صفت دروغگویی باید مراحلی را انجام داد تا راستگویی ملکه آدمی گردد از جمله:
ملااحمد نراقی معتقد است که برای درمان صفت دروغگویی باید مراحلی را انجام داد تا راستگویی ملکه آدمی گردد از جمله:
* توجه به آیات و روایاتی که در مذمت دروغگویی وارد شده است.
* توجه به آیات و روایاتی که در مذمت دروغگویی وارد شده است.
خط ۳۲: خط ۳۴:
*تأمل کردن قبل از سخن گفتن
*تأمل کردن قبل از سخن گفتن
*اجتناب از همنشینی با دروغگویان و فاسقان<ref>نراقی، معراج السعاده، هجرت، ص۵۷۸-۵۸۰.</ref>
*اجتناب از همنشینی با دروغگویان و فاسقان<ref>نراقی، معراج السعاده، هجرت، ص۵۷۸-۵۸۰.</ref>
 
همچنین از نظر آیت‌الله مکارم شیرازی در کتاب اخلاق در قرآن دروغ را از طریق درمان ریشه‌های آن باید درمان کرد. به عنوان نمونه اگر انگیزه دروغ ضعف ایمان است باید ایمان را تقویت کردو اگر بخل و حسادت است باید آنها را برطرف کرد. همچنین باید از افرادی که دروغ می‌گویند یا فضاهای که در آنها به دروغ تشویق می‌کنند پرهیز کرد.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref>
==دروغ‌های جایز==
==دروغ‌های جایز==
{{اصلی|دروغ مصلحت‌آمیز}}
{{اصلی|دروغ مصلحت‌آمیز}}