پرش به محتوا

طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:طوفان البکاء.jpg|بندانگشتی|طوفان البکاء چاپ ۱۳۹۰ش]]
{{جعبه اطلاعات کتاب شیعه
'''طوفان البكاء فی مقاتل الشهداء''' اثری به زبان فارسی، در مقاتل و سوگواری اهل بیت، از [[محمد ابراهیم جوهری هروی]].
|نام =طوفان البكاء فی مقاتل الشهداء
|تصویر = طوفان البکاء.jpg
|نویسنده = [[محمد ابراهیم جوهری هروی]]
|مترجم =
|ویراستار =
|به کوشش =
|ناشر =
|محل انتشارات = [[تهران]]
|تاریخ نشر =  ۱۲۵۸ق
|موضوع = مقاتل و مصائب‌اهل بیت
|شمارگان =
|شابک =
|تعداد جلد = ۱
|زبان = فارسی
|فصل =
|سال =
}}
'''طوفان البكاء فی مقاتل الشهداء''' اثری به زبان فارسی، در درباره مصائب اهل بیت پیامبر(ص) و واقعه کربلا، از [[محمد ابراهیم جوهری هروی]].


بیشتر این کتاب به معصومین، به ویژه به مصائب امام حسین(ع) اختصاص دارد؛ تنها بخش کوتاهی از آن به زندگانی مختار و... می‌پردازد. در دوره قاجاریه از اشعار و قطعات این کتاب در نسخه‌های [[تعزیه]] استفاده می‌شد. البته از بی‌مأخذ بودن مطالب آن انتقاد هم شده است.
بخش کوتاهی از کتاب به زندگانی مختار و برخی موضوعات دیگر می‌پردازد. در دوره [[قاجاریه]] از این کتاب در نسخه‌های [[تعزیه]] استفاده می‌شد. نقدهایی درباره بی‌مأخذ بودن پاره‌ای از مطالب کتاب ارائه شده است.{{توسط چه کسی}}


طوفان البکاء سالیانی مورد توجه مداحان و ذاکران اهل بیت بوده است و از زمان نگارش (۱۲۵۰ق) تا کنون بارها به چاپ رسیده است.
طوفان البکاء سالیانی مورد توجه مداحان و ذاکران اهل‌بیت‌ بوده، و از زمان نگارش (۱۲۵۰ق) تا کنون بارها به چاپ رسیده است.


از ویژگی‌های این کتاب، استفاده از زبان ساده و صنایع ادبی همچون براعت استهلال است.
از ویژگی‌های این کتاب، استفاده از زبان ساده و صنایع ادبی چون براعت استهلال است.




==نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی|محمد ابراهیم جوهری هروی}}
{{اصلی|محمد ابراهیم جوهری هروی}}
محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری‌ هروی‌،(درگذشته پس از 1240 یا 1253ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعران و مرثیه‌سرایان فارسی‌زبان قرن سیزدهم است، وی سالیانی در قزوین به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. وی در پایان عمر در اصفهان نزد محمد باقر شفتی رفت و در همانجا درگذشت.
محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری‌ هروی‌،(درگذشته پس از 1240 یا 1253ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعران و مرثیه‌سرایان فارسی‌زبان قرن سیزدهم است، وی سالیانی در قزوین به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. وی در پایان عمر در [[اصفهان]] نزد [[محمد باقر شفتی]] رفت و در همانجا درگذشت.


==درباره کتاب==
==درباره کتاب==
جوهری، به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البكاء را در باره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ كتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌<ref> رجوع کنید به جوهری هروی‌، ص‌ ۶ـ۷،۳۰۰</ref> در پایان‌ طوفان‌البكاء، تاریخ خاتمه آن‌ را ۱۲۵۰ ذكر كرده‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۳۰۱</ref> بنابراین‌، احتمالاً آن‌ را در حدود ۱۲۴۸ آغاز نموده‌ است‌، اما در مقدمه‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۷</ref>، مادّه‌ تاریخِ تألیف‌ كتاب‌ را «طوفان‌البكاء ابیات‌ طوفان ‌البكاست‌» نوشته‌ است‌ كه‌ با ۱۲۷۴ برابر می‌شود. شاید جوهری‌ سال‌ آغاز كردن‌ كتاب‌، ۱۲۴۷، را، اشتباه‌ محاسبه‌ كرده‌ و با حروف‌ ابجد ۱۲۷۴ را ساخته‌ است‌.
جوهری، به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البكاء را در باره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ كتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌<ref> رجوع کنید به جوهری هروی‌، ص‌۶ـ۷، ۳۰۰</ref> در پایان‌ طوفان‌البكاء، تاریخ خاتمه آن‌ را ۱۲۵۰ ذكر كرده‌<ref> جوهری هروی‌، ص‌۳۰۱</ref> بنابراین‌، احتمالاً آن‌ را در حدود ۱۲۴۸ آغاز نموده‌ است‌، اما در مقدمه‌<ref> جوهری‌هروی‌، ص‌۷</ref>، مادّه‌ تاریخِ تألیف‌ كتاب‌ را «طوفان‌البكاء ابیات‌ طوفان ‌البكاست‌» نوشته‌ است‌ كه‌ با ۱۲۷۴ برابر می‌شود. شاید جوهری‌ سال‌ آغاز كردن‌ كتاب‌، ۱۲۴۷ را، اشتباه‌ محاسبه‌ كرده‌ و با حروف‌ ابجد ۱۲۷۴ را ساخته‌ است‌.


==محتوا==
==محتوا==
{{دارای نستعلیق}}
{{دارای نستعلیق}}
طوفان‌البكاء از معروف‌ترین‌ مقتل‌های‌ فارسی‌ و به‌ نثر و نظمی‌ روان‌ است‌، اما از بی‌مأخذ بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ انتقاد شده‌ است‌. این‌ كتاب‌ سال‌ها مورد توجه‌ ذاكران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ بوده‌ است<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌ ۴، ص‌ ۱۴۳۹</ref>
طوفان‌البكاء از معروف‌ترین‌ مقتل‌های‌ فارسی‌ و به‌ نثر و نظمی‌ روان‌ است‌، اما از بی‌مأخذ بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ انتقاد شده‌ است‌. این‌ كتاب‌ سال‌ها مورد توجه‌ ذاكران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ بوده‌ است<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص‌۱۴۳۹</ref>


طوفان البکاء مشتمل‌ بر دیباچه‌ای‌ که فهرست‌ مطالب‌ كتاب‌ را در بردارد، دوازده‌ آتشكده‌ و یك‌ خاتمه‌ است. به‌جز آتشكده هفتم‌ كه‌ موضوع‌ آن‌ خروج مختار وفادار و احمد سفّاح‌ بنی‌ عباس‌ و امیر تیمور گوركانی‌ است‌، یازده‌ آتشكده دیگر (هر كدام‌ شامل‌ چند شعله‌) به‌ [[چهارده معصوم]] اختصاص‌ دارد كه‌ بزرگ‌ترین‌ آنها، آتشكده پنجم‌، در ذكر مصائب‌ [[امام حسین]] است‌. خاتمه كتاب‌ شامل‌ گزارش‌ احوال‌ مصنف‌ در قزوین‌ است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص‌ ۷</ref>
طوفان البکاء مشتمل‌ بر دیباچه‌ای‌ که فهرست‌ مطالب‌ كتاب‌ را در بردارد، دوازده‌ آتشكده‌ و یك‌ خاتمه‌ است. به‌جز آتشكده هفتم‌ كه‌ موضوع‌ آن‌ خروج [[مختار]] و احمد سفّاح‌ [[بنی عباس]] و امیر تیمور گوركانی‌ است‌، یازده‌ آتشكده دیگر (هر كدام‌ شامل‌ چند شعله‌) به‌ [[چهارده معصوم]] اختصاص‌ دارد كه‌ بزرگ‌ترین‌ آنها، آتشكده پنجم‌، در ذكر مصائب‌ [[امام حسین]] است‌. خاتمه كتاب‌ شامل‌ گزارش‌ احوال‌ مصنف‌ در قزوین‌ است‌.<ref> رجوع کنید به جوهری‌‌هروی‌، ص‌۷</ref>


تعزیه‌سازان و تعزیه‌خوانان دوره قاجاریه برخی اشعار و قطعات این کتاب را عیناً و یا با اندکی تغییر در نسخه‌های [[تعزیه|تعزیه‌ها]] می‌آوردند.
تعزیه‌سازان و تعزیه‌خوانان دوره قاجاریه برخی اشعار و قطعات این کتاب را عیناً و یا با اندکی تغییر در نسخه‌های [[تعزیه|تعزیه‌ها]] می‌آوردند.
خط ۲۷: خط ۴۴:
{{ب|این سفینه گشته طوفان البکا نامش که خود|در نجات عاصیان با کشتی نوح آشناست}}
{{ب|این سفینه گشته طوفان البکا نامش که خود|در نجات عاصیان با کشتی نوح آشناست}}
{{ب|خواستم تاریخ طوفان البکا از جوهری|گفت (طوفان البکا ابیات طوفان البکاست)}}
{{ب|خواستم تاریخ طوفان البکا از جوهری|گفت (طوفان البکا ابیات طوفان البکاست)}}
{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small> طوفان البکاء</small>| تراز = وسط| عرض = ۵۰۰px| اندازه خط = ۲۰px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small> طوفان البکاء</small>| تراز = وسط| عرض = ۵۰۰px| اندازه خط = ۱۵px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


===ویژگی===
===ویژگی===
خط ۳۵: خط ۵۲:


==چاپ ها==
==چاپ ها==
[[پرونده:کتاب جوهری.jpg|بندانگشتی|صفحه نخست طوفان البکاء چاپ ۱۲۶۰ ق]]
[[پرونده:کتاب جوهری.jpg|بندانگشتی|صفحه نخست طوفان البکاء چاپ ۱۲۶۰ق]]
طوفان‌البكاء در ۱۲۵۰ ق نگارش یافت، این کتاب نخستین‌ بار در ۱۲۵۸ ق در تهران به چاپ رسید، و تحت عنوان کتاب جوهری شهرت بسیاری دارد. این کتاب بارها به چاپ رسیده است؛ نسخه‌های خطی بسیاری از این اثر در کتابخانه‌های ایران وجود دارد.<ref>رجوع کنید به مشار، ج‌ ۳، ستون‌ ۳۴۷۰ـ۳۴۷۱؛ برای‌ نسخه‌های‌ خطی‌ و چاپی‌ آن‌ نیز رجوع کنید به منزوی‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۷۱۷ـ ۱۷۱۸</ref> بنگرید:
طوفان‌البكاء در ۱۲۵۰ق نگارش یافت، این کتاب نخستین‌ بار در ۱۲۵۸ق در تهران به چاپ رسید، و تحت عنوان کتاب جوهری شهرت بسیاری دارد. این کتاب بارها به چاپ رسیده است؛ نسخه‌های خطی بسیاری از این اثر در کتابخانه‌های ایران وجود دارد.<ref> رجوع کنید به مشار، ج‌۳، ستون‌۳۴۷۰ـ۳۴۷۱؛ برای‌ نسخه‌های‌ خطی‌ و چاپی‌ آن‌ نیز رجوع کنید به منزوی‌، ج‌۳، ص‌۱۷۱۷ـ۱۷۱۸</ref> بنگرید:
[http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=289&metadataId=2daa99cc-6c21-44ee-8834-269633f920b4 کنسرسیوم محتوای ملی]
[http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=289&metadataId=2daa99cc-6c21-44ee-8834-269633f920b4 کنسرسیوم محتوای ملی]


طوفان البکاء با ۵۸ چاپ مصور، بیشترین چاپ مصور در کتاب‌های دینی را دارد. کتاب «چهل توفان» به بررسی چاپ‌های سنگی آن می پردازد.<ref>[http://mtif.org/p/book/62611/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B7%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86-(%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%B7%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%A1-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7) چهل طوفان]</ref>
طوفان البکاء با ۵۸ چاپ مصور، بیشترین چاپ مصور در کتاب‌های دینی را دارد. کتاب «چهل توفان» به بررسی چاپ‌های سنگی آن می‌پردازد.<ref>[http://mtif.org/p/book/62611/%DA%86%D9%87%D9%84-%D8%B7%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86-(%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%B3%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%B7%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%A1-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7) چهل طوفان]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۷: خط ۶۴:
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* محمدابراهیم‌بن‌ محمدباقر جوهری‌ هروی‌، طوفان‌ البكاء، چاپ‌ سنگی تهران‌، ۱۳۲۳ق.
* محمدابراهیم‌بن‌ محمدباقر جوهری‌ هروی‌، طوفان‌ البكاء، چاپ‌ سنگی تهران‌، ۱۳۲۳ق.
* محمدعلی‌ حبیب‌آبادی‌، مكارم‌ الا´ثار در احوال‌ رجال‌ دو قرن‌ ۱۳ و ۱۴ هجری، ج‌ ۴، اصفهان‌، ۱۳۵۲ش‌.
* محمدعلی‌ حبیب‌آبادی‌، مكارم‌ الا´ثار در احوال‌ رجال‌ دو قرن‌ ۱۳و۱۴ هجری، ج‌۴، اصفهان‌، ۱۳۵۲ش‌.
* خانبابا مشار، فهرست‌ كتابهای‌ چاپی‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۵ش‌.
* خانبابا مشار، فهرست‌ كتاب‌های‌ چاپی‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۵۰ـ۱۳۵۵ش‌.
* احمد منزوی‌، فهرستواره كتابهای‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۷۴ش‌.
* احمد منزوی‌، فهرست‌واره كتاب‌های‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۷۴ش‌.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{کتاب‌شناسی اهل بیت}}
{{کتاب‌شناسی عاشورا}}
{{کتاب‌شناسی امام حسین (ع)}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن سیزدهم)}}


[[رده:کتاب‌های مقتل]]
[[رده:کتاب‌های مقتل]]
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۰۰

ویرایش