پرش به محتوا

طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:طوفان البکاء.jpg|بندانگشتی|طوفان البکاء چاپ ۱۳۹۰ش]]
[[پرونده:طوفان البکاء.jpg|بندانگشتی|طوفان البکاء چاپ ۱۳۹۰ش]]
'''طوفان البكاء فی مقاتل الشهداء''' اثری به زبان فارسی، در مقاتل و سوگواری اهل بیت، از [[محمد ابراهیم جوهری هروی]]،
'''طوفان البكاء فی مقاتل الشهداء''' اثری به زبان فارسی، در مقاتل و سوگواری اهل بیت، از [[محمد ابراهیم جوهری هروی]].
{{در دست ویرایش ۲|ماه=نوامبر|روز=۲۱|سال=۲۰۱۴|چند = ۲}}
 
بیشتر این کتاب به معصومین، به ویژه به مصائب امام حسین(ع) اختصاص دارد؛ تنها بخش کوتاهی از آن به زندگانی مختار و... می‌پردازد. در دوره قاجاریه از اشعار و قطعات این کتاب در نسخه‌های [[تعزیه]] استفاده می‌شد. البته از بی‌مأخذ بودن مطالب آن انتقاد هم شده است.
 
طوفان البکاء سالیانی مورد توجه مداحان و ذاکران اهل بیت بوده است و از زمان نگارش (۱۲۵۰ق) تا کنون بارها به چاپ رسیده است.
 
از ویژگی‌های این کتاب، استفاده از زبان ساده و صنایع ادبی همچون براعت استهلال است.
 


==نویسنده==
==نویسنده==
محمد ابراهیم جوهری‌ هروی‌، متلخص به جوهری و ملقب به افصح الشعراء، شاعر فارسی‌سرای‌ مرثیه‌گوی‌ قرن سیزدهم‌.
{{اصلی|محمد ابراهیم جوهری هروی}}
محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری‌ هروی‌،(درگذشته پس از 1240 یا 1253ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعران و مرثیه‌سرایان فارسی‌زبان قرن سیزدهم است، وی سالیانی در قزوین به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. وی در پایان عمر در اصفهان نزد محمد باقر شفتی رفت و در همانجا درگذشت.


==درباره==
==درباره کتاب==
جوهری، به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البكاء را در باره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ كتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌<ref> رجوع کنید به جوهری هروی‌، ص‌ ۶ـ۷،۳۰۰</ref> در پایان‌ طوفان‌البكاء، تاریخ خاتمه آن‌ را ۱۲۵۰ ذكر كرده‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۳۰۱</ref> بنابراین‌، احتمالاً آن‌ را در حدود ۱۲۴۸ آغاز نموده‌ است‌، اما در مقدمه‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۷</ref>، مادّه‌ تاریخِ تألیف‌ كتاب‌ را «طوفان‌البكاء ابیات‌ طوفان ‌البكاست‌» نوشته‌ است‌ كه‌ با ۱۲۷۴ برابر می‌شود و نادرست‌ است‌. شاید جوهری‌ سال‌ آغاز كردن‌ كتاب‌، ۱۲۴۷، را، اشتباه‌ محاسبه‌ كرده‌ و با حروف‌ ابجد ۱۲۷۴ را ساخته‌ است‌.
جوهری، به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البكاء را در باره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ كتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌<ref> رجوع کنید به جوهری هروی‌، ص‌ ۶ـ۷،۳۰۰</ref> در پایان‌ طوفان‌البكاء، تاریخ خاتمه آن‌ را ۱۲۵۰ ذكر كرده‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۳۰۱</ref> بنابراین‌، احتمالاً آن‌ را در حدود ۱۲۴۸ آغاز نموده‌ است‌، اما در مقدمه‌<ref>جوهری هروی‌، ص‌ ۷</ref>، مادّه‌ تاریخِ تألیف‌ كتاب‌ را «طوفان‌البكاء ابیات‌ طوفان ‌البكاست‌» نوشته‌ است‌ كه‌ با ۱۲۷۴ برابر می‌شود. شاید جوهری‌ سال‌ آغاز كردن‌ كتاب‌، ۱۲۴۷، را، اشتباه‌ محاسبه‌ كرده‌ و با حروف‌ ابجد ۱۲۷۴ را ساخته‌ است‌.


==محتوا==
==محتوا==
{{دارای نستعلیق}}
{{دارای نستعلیق}}
طوفان‌البكاء از معروف‌ترین‌ مقتل‌های‌ فارسی‌ و به‌ نثر و نظمی‌ روان‌ است‌، اما از بی‌اساس‌ و مأخذ بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ انتقاد شده‌ است‌. این‌ كتاب‌ سال‌ها مورد توجه‌ ذاكران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ بوده‌ است<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌ ۴، ص‌ ۱۴۳۹</ref>
طوفان‌البكاء از معروف‌ترین‌ مقتل‌های‌ فارسی‌ و به‌ نثر و نظمی‌ روان‌ است‌، اما از بی‌مأخذ بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ انتقاد شده‌ است‌. این‌ كتاب‌ سال‌ها مورد توجه‌ ذاكران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ بوده‌ است<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌ ۴، ص‌ ۱۴۳۹</ref>


طوفان البکاء مشتمل‌ بر دیباچه‌ای‌ که فهرست‌ مطالب‌ كتاب‌ را در بردارد، دوازده‌ آتشكده‌ و یك‌ خاتمه‌ است. به‌جز آتشكده هفتم‌ كه‌ موضوع‌ آن‌ خروج مختار وفادار و احمد سفّاح‌ بنی‌ عباس‌ و امیر تیمور گوركانی‌ است‌، یازده‌ آتشكده دیگر (هر كدام‌ شامل‌ چند شعله‌) به‌ [[چهارده معصوم]] اختصاص‌ دارد كه‌ بزرگ‌ترین‌ آنها، آتشكده پنجم‌، در ذكر مصائب‌ [[امام حسین]] است‌. خاتمه كتاب‌ شامل‌ گزارش‌ احوال‌ مصنف‌ در قزوین‌ است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص‌ ۷</ref>
طوفان البکاء مشتمل‌ بر دیباچه‌ای‌ که فهرست‌ مطالب‌ كتاب‌ را در بردارد، دوازده‌ آتشكده‌ و یك‌ خاتمه‌ است. به‌جز آتشكده هفتم‌ كه‌ موضوع‌ آن‌ خروج مختار وفادار و احمد سفّاح‌ بنی‌ عباس‌ و امیر تیمور گوركانی‌ است‌، یازده‌ آتشكده دیگر (هر كدام‌ شامل‌ چند شعله‌) به‌ [[چهارده معصوم]] اختصاص‌ دارد كه‌ بزرگ‌ترین‌ آنها، آتشكده پنجم‌، در ذكر مصائب‌ [[امام حسین]] است‌. خاتمه كتاب‌ شامل‌ گزارش‌ احوال‌ مصنف‌ در قزوین‌ است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص‌ ۷</ref>
خط ۲۹: خط ۳۶:
==چاپ ها==
==چاپ ها==
[[پرونده:کتاب جوهری.jpg|بندانگشتی|صفحه نخست طوفان البکاء چاپ ۱۲۶۰ ق]]
[[پرونده:کتاب جوهری.jpg|بندانگشتی|صفحه نخست طوفان البکاء چاپ ۱۲۶۰ ق]]
طوفان‌البكاء از زمان نگارش (۱۲۵۰ ق) تا کنون بارها به چاپ رسیده است، این کتاب نخستین‌ بار در ۱۲۵۸ ق در تهران به چاپ رسید، و تحت عنوان کتاب جوهری شهرت بسیاری دارد. نسخه‌های خطی بسیاری از این اثر در کتابخانه های ایران وجود دارد.<ref>رجوع کنید به مشار، ج‌ ۳، ستون‌ ۳۴۷۰ـ۳۴۷۱؛ برای‌ نسخه‌های‌ خطی‌ و چاپی‌ آن‌ نیز رجوع کنید به منزوی‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۷۱۷ـ ۱۷۱۸</ref> بنگرید:
طوفان‌البكاء در ۱۲۵۰ ق نگارش یافت، این کتاب نخستین‌ بار در ۱۲۵۸ ق در تهران به چاپ رسید، و تحت عنوان کتاب جوهری شهرت بسیاری دارد. این کتاب بارها به چاپ رسیده است؛ نسخه‌های خطی بسیاری از این اثر در کتابخانه‌های ایران وجود دارد.<ref>رجوع کنید به مشار، ج‌ ۳، ستون‌ ۳۴۷۰ـ۳۴۷۱؛ برای‌ نسخه‌های‌ خطی‌ و چاپی‌ آن‌ نیز رجوع کنید به منزوی‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۷۱۷ـ ۱۷۱۸</ref> بنگرید:
[http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=۲۸۹&metadataId=۲daa۹۹cc-۶c۲۱-۴۴ee-۸۸۳۴-۲۶۹۶۳۳f۹۲۰b۴ کنسرسیوم محتوای ملی]
[http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=۲۸۹&metadataId=۲daa۹۹cc-۶c۲۱-۴۴ee-۸۸۳۴-۲۶۹۶۳۳f۹۲۰b۴ کنسرسیوم محتوای ملی]