پرش به محتوا

محمدابراهیم جوهری هروی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا =
|امضا =
}}
}}
'''محمدابراهیم بن محمدباقر جوهری‌(گوهری) هروی‌،''' (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است. کتاب [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان‌ البکاء]] او مورد توجه‌ ذاکران‌ و [[مداحی|مداحان]] [[اهل بیت]] بوده‌ است. جوهری هروی در [[قزوین]] به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در پایان عمر در اصفهان نزد [[محمد باقر شفتی]] رفت و در همانجا درگذشت.
'''محمدابراهیم بن محمدباقر جوهری‌ (گوهری) هروی‌،''' (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است. کتاب [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان‌ البکاء]] او مورد توجه‌ ذاکران‌ و [[مداحی|مداحان]] [[اهل بیت]] بوده‌ است. جوهری هروی در [[قزوین]] به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در پایان عمر در اصفهان نزد [[محمد باقر شفتی]] رفت و در همانجا درگذشت.


==زندگی و لقب==
==زندگی و لقب==
نام‌ جوهری‌ در برخی‌ از چاپ‌های‌ مهم‌ترین‌ اثرش‌، طوفان‌البکاء، ابراهیم‌ ذکر شده‌ است‌.<ref>رجوع کنید به منزوی‌، ج‌ ۳، ص۱۷۱۷ـ۱۷۱۸</ref> از تاریخ‌ تولد وی‌ اطلاعی‌ در دست‌ نیست‌. به‌ گفته خودش‌ در مقدمه [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان البکا]]ء<ref>جوهری، ص۴.</ref> پدرش‌ محمد باقر مروزی‌ بوده‌ است‌، اما برخی‌ منابع‌ اصل‌ او را از [[هرات]] دانسته‌اند.<ref>مثلاً محمودمیرزا قاجار، ج‌۲، ص۵۸۱؛ خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹</ref>
نام‌ جوهری‌ در برخی‌ از چاپ‌های‌ مهم‌ترین‌ اثرش‌، طوفان‌البکاء، ابراهیم‌ ذکر شده‌ است‌.<ref>رجوع کنید به منزوی‌، ج‌۳، ص۱۷۱۷ـ۱۷۱۸</ref> از تاریخ‌ تولد وی‌ اطلاعی‌ در دست‌ نیست‌. به‌ گفته خودش‌ در مقدمه [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان البکا]]ء<ref>جوهری، ص۴.</ref> پدرش‌ محمد باقر مروزی‌ بوده‌ است‌، اما برخی‌ منابع‌ اصل‌ او را از [[هرات]] دانسته‌اند.<ref>مثلاً محمودمیرزا قاجار، ج‌۲، ص۵۸۱؛ خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹</ref>


جوهری‌ در مقدمه طوفان‌ البکاء<ref> جوهری، ص۴ـ۵</ref> نوشته‌ که‌ به‌ علت‌ ناسازگاری‌ روزگار از موطن‌ خود هجرت‌ کرده‌ است‌. او مدتی‌ به‌ سیاحت‌ پرداخت‌، سپس‌ سال‌ها در [[قزوین]] اقامت‌ گزید. از این‌رو، بعضی‌ او را قزوینی‌ دانسته‌اند.<ref>مهدوی‌، ص۴۵</ref> وی‌ در قزوین‌ به‌ درگاه‌ رکن‌الدوله‌، نواده فتحعلی‌شاه‌ و حاکم‌ صائین‌ قلعه‌، پیوست‌ و شش‌ سال‌ در خدمت‌ او بود و ضمن‌ مدح‌ او، به‌ قصیده‌گویی‌ و غزل‌سرایی‌ پرداخت‌ و از او لقب‌ افصح‌الشعرا گرفت‌.<ref>جوهری هروی‌، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۷</ref>
جوهری‌ در مقدمه طوفان‌ البکاء<ref> جوهری، ص۴-۵</ref> نوشته‌ که‌ به‌ علت‌ ناسازگاری‌ روزگار از موطن‌ خود هجرت‌ کرده‌ است‌. او مدتی‌ به‌ سیاحت‌ پرداخت‌، سپس‌ سال‌ها در [[قزوین]] اقامت‌ گزید. از این‌رو، بعضی‌ او را قزوینی‌ دانسته‌اند.<ref>مهدوی‌، ص۴۵</ref> وی‌ در قزوین‌ به‌ درگاه‌ رکن‌الدوله‌، نواده فتحعلی‌شاه‌ و حاکم‌ صائین‌ قلعه‌، پیوست‌ و شش‌ سال‌ در خدمت‌ او بود و ضمن‌ مدح‌ او، به‌ قصیده‌گویی‌ و غزل‌سرایی‌ پرداخت‌ و از او لقب‌ افصح‌الشعرا گرفت‌.<ref>جوهری هروی‌، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۷</ref>


==طوفان البکاء==
==طوفان البکاء==
{{اصلی|طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء}}
{{اصلی|طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء}}
جوهری به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البکاء را درباره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ کتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۶ـ۷، ۳۰۰</ref>
جوهری به‌ تشویق‌ ملامحمد صالح‌ و آقاصالح‌ خانبان‌، از اعیان قزوین‌، طوفان‌البکاء را درباره مصائب‌ اهل‌ بیت‌، در مدت‌ دو سال‌ نوشت‌. او در آغاز و پایان‌ کتابش‌، آن‌ دو را ستوده‌ است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۶-۷، ۳۰۰</ref>


طوفان‌البکاء، یکی از مقتل‌های‌ فارسی‌ معروف و دارای نثر و نظمی‌ روان‌ است‌. با این حال غیر مستند بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ مورد انتقاد محققان بوده است اگرچه سال های زیادی مورد توجه‌ ذاکران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ قرار داشته است.<ref>حبیب‌آبادی‌، ج‌ ۴، ص۱۴۳۹</ref> یازده آتشکده این کتاب اختصاص به [[معصومین]] دارد که از این میان آتشکده هفتم با بیشترین حجم در ذکر مصائب‌ امام‌ حسین‌ (ع) است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۷</ref>
طوفان‌البکاء، یکی از مقتل‌های‌ فارسی‌ معروف و دارای نثر و نظمی‌ روان‌ است‌. با این حال غیر مستند بودن‌ بعضی‌ مطالب‌ آن‌ مورد انتقاد محققان بوده است اگرچه سال های زیادی مورد توجه‌ ذاکران‌ و مداحان‌ اهل‌بیت‌ قرار داشته است.<ref>حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص۱۴۳۹</ref> یازده آتشکده این کتاب اختصاص به [[معصومین]] دارد که از این میان آتشکده هفتم با بیشترین حجم در ذکر مصائب‌ امام‌ حسین‌ (ع) است‌.<ref>رجوع کنید به جوهری‌ هروی‌، ص۷</ref>


'''دیگر آثار'''
'''دیگر آثار'''
خط ۷۲: خط ۷۲:
}}
}}
==درگذشت==
==درگذشت==
وی‌ در اواخر عمر به‌ اصفهان‌ رفت‌ و از یاران‌ نزدیک‌ [[سید محمد باقر شفتی|سیدمحمد باقر شَفْتی‌]]، گردید<ref>خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹؛ مهدوی‌، ص۴۵</ref> و در ۱۲۵۳ در همانجا درگذشت‌ و در گورستان‌ آب‌بخشان‌، از محلات‌ قدیمی‌ اصفهان‌، به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.<ref>حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص۱۴۴۰؛ مهدوی‌، ص۴۵</ref> [[سید محمد باقر خوانساری|خوانساری]] درگذشت او را چندی پس از ۱۲۴۰ق دانسته‌است.<ref> خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹ و قمی‌، ص۱۳۸؛ آقابزرگ، ج‌ ۹، قسم‌ ۱، ص۲۱۱ </ref> بر سنگ‌ قبر وی‌ اشعاری‌ در سوگ او و متضمن‌ مادّه‌تاریخ‌ وفاتش‌، سروده میرزابهاء، حک‌ شده‌ بود.<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص‌۱۴۴۰ـ۱۴۴۱؛ مهدوی‌، ص۴۵ـ۴۶</ref>
وی‌ در اواخر عمر به‌ اصفهان‌ رفت‌ و از یاران‌ نزدیک‌ [[سید محمد باقر شفتی|سیدمحمد باقر شَفْتی‌]]، گردید<ref>خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹؛ مهدوی‌، ص۴۵</ref> و در ۱۲۵۳ در همانجا درگذشت‌ و در گورستان‌ آب‌بخشان‌، از محلات‌ قدیمی‌ اصفهان‌، به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.<ref>حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص۱۴۴۰؛ مهدوی‌، ص۴۵</ref> [[سید محمد باقر خوانساری|خوانساری]] درگذشت او را چندی پس از ۱۲۴۰ق دانسته‌است.<ref> خوانساری‌، ج‌۲، ص۴۹ و قمی‌، ص۱۳۸؛ آقابزرگ، ج‌۹، قسم‌ ۱، ص۲۱۱ </ref> بر سنگ‌ قبر وی‌ اشعاری‌ در سوگ او و متضمن‌ مادّه‌تاریخ‌ وفاتش‌، سروده میرزابهاء، حک‌ شده‌ بود.<ref> حبیب‌آبادی‌، ج‌۴، ص‌۱۴۴۰ـ۱۴۴۱؛ مهدوی‌، ص۴۵-۴۶</ref>


{{شعر2
{{شعر2
خط ۸۷: خط ۸۷:
* آقابزرگ‌ طهرانی‌، الذریعة، چاپخانه مجلس، طهران، چ: الأولی، ۱۳۷۴ق/۱۹۵۳م/۱۳۳۲ش.
* آقابزرگ‌ طهرانی‌، الذریعة، چاپخانه مجلس، طهران، چ: الأولی، ۱۳۷۴ق/۱۹۵۳م/۱۳۳۲ش.
* محمدابراهیم‌بن‌ محمدباقر جوهری‌ هروی‌، طوفان‌ البکاء، چاپ‌ سنگی تهران‌، ۱۳۲۳ق.
* محمدابراهیم‌بن‌ محمدباقر جوهری‌ هروی‌، طوفان‌ البکاء، چاپ‌ سنگی تهران‌، ۱۳۲۳ق.
* محمدعلی‌ حبیب‌آبادی‌، مکارم‌ الا´ثار در احوال‌ رجال‌ دو قرن‌ ۱۳ و ۱۴ هجری، ج‌ ۴، اصفهان‌، ۱۳۵۲ش‌.
* محمدعلی‌ حبیب‌آبادی‌، مکارم‌ الا´ثار در احوال‌ رجال‌ دو قرن‌ ۱۳ و ۱۴ هجری، ج‌۴، اصفهان‌، ۱۳۵۲ش‌.
* خوانساری‌، محمد باقر، روضات الجنات، مکتبة اسماعیلیان، قم.
* خوانساری‌، محمد باقر، روضات الجنات، مکتبة اسماعیلیان، قم.
* عباس‌ قمی‌، هدیه الاحباب‌ فی‌ ذکر المعروفین‌ بالکنی‌ و الالقاب‌ و الانساب‌، تهران‌، ۱۳۶۳ش‌.
* عباس‌ قمی‌، هدیه الاحباب‌ فی‌ ذکر المعروفین‌ بالکنی‌ و الالقاب‌ و الانساب‌، تهران‌، ۱۳۶۳ش‌.
* محمود میرزاقاجار، سفینه المحمود، چاپ‌ عبدالرسول خیامپور، تبریز، ۱۳۴۶ش‌.
* محمود میرزاقاجار، سفینه المحمود، چاپ‌ عبدالرسول خیامپور، تبریز، ۱۳۴۶ش‌.
* خانبابا مشار، فهرست‌ کتابهای‌ چاپی‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۵۰ـ۱۳۵۵ش‌.
* خانبابا مشار، فهرست‌ کتابهای‌ چاپی‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۵۰-۱۳۵۵ش‌.
* احمد منزوی‌، فهرستواره کتابهای‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۷۴ش‌.
* احمد منزوی‌، فهرستواره کتاب‌های‌ فارسی‌، تهران‌، ۱۳۷۴ش‌.
* مصلح‌الدین‌ مهدوی‌، تذکره القبور، یا، دانشمندان‌ و بزرگان‌ اصفهان، اصفهان‌، ۱۳۴۸ش‌.
* مصلح‌الدین‌ مهدوی‌، تذکره القبور، یا، دانشمندان‌ و بزرگان‌ اصفهان، اصفهان‌، ۱۳۴۸ش‌.
* * [http://www.shahab-news.com/news/news_item.asp?NewsID=229 باقریان موحد، سید رضا، احمدی نژاد، سید اسماعیل، گوهری هروی، شاعر، خوشنویس، کاتب قرآن و منقبت‌سرا، مجله میراث شهاب. شماره خبر ۲۲۹، انتشار، ۲۴/۲/۱۳۹۲ش.]
* [http://www.shahab-news.com/news/news_item.asp?NewsID=229 باقریان موحد، سید رضا، احمدی نژاد، سید اسماعیل، گوهری هروی، شاعر، خوشنویس، کاتب قرآن و منقبت‌سرا، مجله میراث شهاب. شماره خبر ۲۲۹، انتشار، ۲۴/۲/۱۳۹۲ش.]


{{پایان}}
{{پایان}}
کاربر ناشناس