کاربر ناشناس
محمدابراهیم جوهری هروی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←پیوند به بیرون) |
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری هروی،''' (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است . کتاب [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان البکاء]] او مورد توجه ذاکران و [[مداحی|مداحان]] [[اهل بیت]] بوده است. جوهری هروی در [[قزوین]] به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در پایان عمر در اصفهان نزد [[محمد باقر شفتی]] رفت و در همانجا درگذشت. | '''محمد ابراهیم بن محمد باقر جوهری هروی،''' (درگذشته پس از ۱۲۴۰ یا ۱۲۵۳ق) ملقب به افصح‌الشعراء، شاعر و مرثیه‌سرای فارسی‌زبان قرن سیزدهم است. کتاب [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان البکاء]] او مورد توجه ذاکران و [[مداحی|مداحان]] [[اهل بیت]] بوده است. جوهری هروی در [[قزوین]] به خدمت رکن الدوله در آمد، و لقب افصح الشعراء را از او دریافت کرد. او در پایان عمر در اصفهان نزد [[محمد باقر شفتی]] رفت و در همانجا درگذشت. | ||
==زندگی و لقب== | ==زندگی و لقب== | ||
نام جوهری در برخی از چاپ‌های مهم‌ترین اثرش، طوفان‌البکاء، ابراهیم ذکر شده است.<ref>رجوع کنید به منزوی، ج ۳، | نام جوهری در برخی از چاپ‌های مهم‌ترین اثرش، طوفان‌البکاء، ابراهیم ذکر شده است.<ref>رجوع کنید به منزوی، ج ۳، ص۱۷۱۷ـ۱۷۱۸</ref> از تاریخ تولد وی اطلاعی در دست نیست. به گفته خودش در مقدمه [[طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء|طوفان البکا]]ء<ref>جوهری، ص۴</ref> پدرش محمد باقر مروزی بوده است، اما برخی منابع اصل او را از [[هرات]] دانسته‌اند.<ref>مثلاً محمودمیرزا قاجار، ج۲، ص۵۸۱؛ خوانساری، ج۲، ص۴۹</ref> | ||
جوهری در مقدمه طوفان البکاء<ref> جوهری، ص۴ـ۵</ref> نوشته که به علت ناسازگاری روزگار از موطن خود هجرت کرده است. او مدتی به سیاحت پرداخت، سپس سال‌ها در [[قزوین]] اقامت گزید. از این‌رو، بعضی او را قزوینی دانسته‌اند.<ref>مهدوی، ص۴۵</ref> وی در قزوین به درگاه رکن‌الدوله، نواده فتحعلی‌شاه و حاکم صائین قلعه، پیوست و شش سال در خدمت او بود و ضمن مدح او، به قصیده‌گویی و غزل‌سرایی پرداخت و از او لقب افصح‌الشعرا گرفت.<ref>جوهری هروی، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | جوهری در مقدمه طوفان البکاء<ref> جوهری، ص۴ـ۵</ref> نوشته که به علت ناسازگاری روزگار از موطن خود هجرت کرده است. او مدتی به سیاحت پرداخت، سپس سال‌ها در [[قزوین]] اقامت گزید. از این‌رو، بعضی او را قزوینی دانسته‌اند.<ref>مهدوی، ص۴۵</ref> وی در قزوین به درگاه رکن‌الدوله، نواده فتحعلی‌شاه و حاکم صائین قلعه، پیوست و شش سال در خدمت او بود و ضمن مدح او، به قصیده‌گویی و غزل‌سرایی پرداخت و از او لقب افصح‌الشعرا گرفت.<ref>جوهری هروی، ص۵، ۳۰۰</ref> احوال وی در قزوین در خاتمه طوفان البکاء آمده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==طوفان البکاء== | ==طوفان البکاء== | ||
{{اصلی|طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء}} | {{اصلی|طوفان البکاء فی مقاتل الشهداء}} | ||
جوهری به تشویق ملامحمد صالح و آقاصالح خانبان، از اعیان قزوین، طوفان‌البکاء را درباره مصائب اهل بیت، در مدت دو سال نوشت. او در آغاز و پایان کتابش، آن دو را ستوده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، | جوهری به تشویق ملامحمد صالح و آقاصالح خانبان، از اعیان قزوین، طوفان‌البکاء را درباره مصائب اهل بیت، در مدت دو سال نوشت. او در آغاز و پایان کتابش، آن دو را ستوده است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۶ـ۷، ۳۰۰</ref> | ||
طوفان‌البکاء، یکی از مقتل‌های فارسی معروف و دارای نثر و نظمی روان است. با این حال غیر مستند بودن بعضی مطالب آن مورد انتقاد محققان بوده است اگرچه سال های زیادی مورد توجه ذاکران و مداحان اهل‌بیت قرار داشته است.<ref>حبیب‌آبادی، ج ۴، ص۱۴۳۹</ref> یازده آتشکده این کتاب اختصاص به [[معصومین]] دارد که از این میان آتشکده هفتم با بیشترین حجم در ذکر مصائب امام حسین(ع) است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | طوفان‌البکاء، یکی از مقتل‌های فارسی معروف و دارای نثر و نظمی روان است. با این حال غیر مستند بودن بعضی مطالب آن مورد انتقاد محققان بوده است اگرچه سال های زیادی مورد توجه ذاکران و مداحان اهل‌بیت قرار داشته است.<ref>حبیب‌آبادی، ج ۴، ص۱۴۳۹</ref> یازده آتشکده این کتاب اختصاص به [[معصومین]] دارد که از این میان آتشکده هفتم با بیشترین حجم در ذکر مصائب امام حسین(ع) است.<ref>رجوع کنید به جوهری هروی، ص۷</ref> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
'''دیگر آثار''' | '''دیگر آثار''' | ||
[[آقا بزرگ طهرانی]]<ref>آقا بزرگ، | [[آقا بزرگ طهرانی]]<ref>آقا بزرگ، ج۹، قسم ۱، ص۲۱۱</ref> از دیوان جوهری یاد کرده، اما در فهرست‌های کتاب‌های خطی و چاپی ذکری از این دیوان نشده است. | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
وی در اواخر عمر به اصفهان رفت و از یاران نزدیک [[سید محمد باقر شفتی|سیدمحمد باقر شَفْتی]]، گردید<ref>خوانساری، ج ۲، ص۴۹؛ مهدوی، ص۴۵</ref> و در ۱۲۵۳ در همانجا درگذشت و در گورستان آب‌بخشان، از محلات قدیمی اصفهان، به خاک سپرده شد.<ref> | وی در اواخر عمر به اصفهان رفت و از یاران نزدیک [[سید محمد باقر شفتی|سیدمحمد باقر شَفْتی]]، گردید<ref>خوانساری، ج ۲، ص۴۹؛ مهدوی، ص۴۵</ref> و در ۱۲۵۳ در همانجا درگذشت و در گورستان آب‌بخشان، از محلات قدیمی اصفهان، به خاک سپرده شد.<ref>حبیب‌آبادی، ج۴، ص۱۴۴۰؛ مهدوی، ص۴۵</ref> [[سید محمد باقر خوانساری|خوانساری]] درگذشت او را چندی پس از ۱۲۴۰ق دانسته‌است.<ref> خوانساری، ج ۲، ص۴۹ و قمی، ص۱۳۸؛ آقابزرگ، ج ۹، قسم ۱، ص۲۱۱ </ref> بر سنگ قبر وی اشعاری در سوگ او و متضمن مادّه‌تاریخ وفاتش، سروده میرزابهاء، حک شده بود.<ref> حبیب‌آبادی، ج ۴، ص۱۴۴۰ـ۱۴۴۱؛ مهدوی، ص۴۵ـ۴۶</ref> | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = میرزا بهاء{{شعر|نستعلیق}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = میرزا بهاء{{شعر|نستعلیق}} | ||