پرش به محتوا

حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۸۲۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در انفجار تروریستی تخریب شد. پس از این حملات، بارگاه و [[ضریح]] این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت.
در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی از حرم عسکریین در انفجار تروریستی تخریب شد. پس از این حملات، بارگاه و [[ضریح]] این دو امام در دست بازسازی و نوسازی قرار گرفت.


==موقعیت==
==موقعیت و جایگاه==
حرم عسکریین در شهر سامرا در کشور عراق قرار دارد. سامرا در ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد واقع است.<ref> قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۱۹۳.</ref>
حرم عسکریین(ع) آرامگاه دو تن از امامان شیعه و از زیارت‌گاه‌های شیعیان در کشور عراق است. این حرم در شهر سامرا (شهری در ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد) واقع است.<ref> قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۱۹۳.</ref> هر ساله شیعیان بسیاری از مناطق مختلف جهان برای زیارت قبر امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) به سامرا سفر می‌کنند.


==تاریخچه==
==تاریخچه==
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی]]، ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه را نخستین کسی دانسته که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد او در سال ۳۲۸ق به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی در حرم عسکریین انجام شده است. [[معزالدوله دیلمی]] و [[عضدالدوله دیلمی]] از حاکمان آل بویه، ارسلان بساسیری، سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی، احمد الناصر لدین‌الله، المستنصر بالله، سلطان [[شیخ حسن جلایری]]، سلطان حسین صفوی، احمدخان دنبلی، حسنقلی‌خان دنبلی، [[ناصرالدین شاه قاجار]]، [[میرزای شیرازی]] و آیت‌الله بروجردی از افرادی بودند که به دستور آنها حرم عسکریین تعمیر یا بازسازی شده است.
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی]]، ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه را نخستین کسی دانسته که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد او در سال ۳۲۸ق به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref>
پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی در حرم عسکریین انجام شده است که برخی از آنها عبارتند از:
*در دوره آل بویه: [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ق ضریح چوبی بر مرقد نصب کرد. [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق درهای حرم را از چوب ساج ساخت و صحن را گسترش داد.
*احداث ساختمانی از گچ و آجر و ساخت دو ضریح از چوب ساج به دستور ارسلان بساسیری در سال ۴۴۵ق.
* تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره، نصب درهای چوبی به دستور سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی درسال ۴۹۵ق
* تعمیر حرم به دستور احمد الناصر لدین الله در سال ۶۰۶ق که در آتش‌سوزی سال ۶۰۴ق آسیب دیده بود.
*تعمیر ضریح و .. به دستور المستنصر بالله در سال ۶۴۰ق
* تزیین ضریح، ساختن قبه و مأذنه از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق
*نصب ضریح فولادی و سنگ‌فرش رواق‌ها در زمان سلطنت سلطان حسین صفوی در سال ۱۱۰۶ق<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> یا ۱۱۰۹ق. <ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ کتابخانه آیت الله مرعشی، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref>
*بازسازی توسط احمدخان دنبلی در حدود سال ۱۲۰۰ق
*کاشی‌کاری گنبد و احداث کاروانسرا، حمام و مسجد برای زوار توسط حسنقلی خان دنبلی.<ref> واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۸۱-۸۲.</ref>
* طلاکاری قبه، تعمیر صحن و ایوان و... به دستور [[ناصرالدین شاه قاجار]] و با نظارت [[عبدالحسین طهرانی]] در سال ۱۲۸۲ق
*سنگ‌فرش صحن، آئینه‌کاری رواق‌ها و نصب ساعت بر سردر بزرگ قبلی و ساخت مدرسه دینی جهت سکونت طلاب علوم دینی به دستور [[میرزای شیرازی]]
*نقره کردن درب‌های حرم و رواق‌ها و نصب درهایی از چوب ساچ در اطراف قبه، ساخت حمام و حسینه برای رفاه زائرن به دستور آیت‌الله بروجردی توسط آقامیرزا محمد عسکری تهرانی.<ref> نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref>
*انتقال ضریح حرم امام حسین(ع) به سامرا و نصب آن بر قبور در ۱۳۶۰ق


==معماری قبل از تخریب==
==معماری قبل از تخریب==