پرش به محتوا

حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۴۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده محمد سماوی نخستین کسی که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد را ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه دانسته که در این سال به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref>
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی]]، ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه را نخستین کسی دانسته که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد او در سال ۳۲۸ق به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref>
پس از آن تعمیراتی و بازسازی‌هایی در حرم عسکریین انجام شده است که برخی از آنها عبارتند از:
پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی در حرم عسکریین انجام شده است که برخی از آنها عبارتند از:
*در دوره آل بویه: [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ق ضریح چوبی بر مرقد نصب کرد. [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق درهای حرم را از چوب ساج ساخت و صحن را گسترش داد.
*در دوره آل بویه: [[معزالدوله دیلمی]] در سال‌های ۳۳۵ تا ۳۳۷ق ضریح چوبی بر مرقد نصب کرد. [[عضدالدوله دیلمی]] در سال ۳۶۸ق درهای حرم را از چوب ساج ساخت و صحن را گسترش داد.
*احداث ساختمانی از گچ و آجر و ساخت دو ضریح از چوب ساج به دستور ارسلان بساسیری در سال ۴۴۵ق
*احداث ساختمانی از گچ و آجر و ساخت دو ضریح از چوب ساج به دستور ارسلان بساسیری در سال ۴۴۵ق.
* تعمیر رواق ها، ساختن حجره، نصب درهای چوبی نفیس برای حرم به دستور سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی درسال ۴۹۵ق
* تعمیر رواق‌ها، ساختن حجره، نصب درهای چوبی به دستور سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی درسال ۴۹۵ق
* تعمیر حرم به دستور احمد الناصر لدین الله در سال ۶۰۶ق که در آتش‌سوزی سال ۶۰۴ق آسیب دیده بود
* تعمیر حرم به دستور احمد الناصر لدین الله در سال ۶۰۶ق که در آتش‌سوزی سال ۶۰۴ق آسیب دیده بود.
*تعمیر ضریح و .. به دستور المستنصر بالله در سال ۶۴۰ق که در آتش‌سوزی آسیب
*تعمیر ضریح و .. به دستور المستنصر بالله در سال ۶۴۰ق
* تزیین ضریح و ساختن قبه و مأذنه از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق
* تزیین ضریح، ساختن قبه و مأذنه از طرف سلطان [[شیخ حسن جلایری]] در سال ۷۵۰ق
*نصب ضریح فولادی و سنگ‌فرش رواق‌ها در زمان سلطنت سلطان حسین صفوی در سال ۱۱۰۶ق<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> {{یادداشت|در نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] که مجموعه‌ای متعلق به [[آقا جمال خوانساری]] است تاریخ این بازسازی [[سال ۱۱۰۹ هجری قمری|۱۱۰۹ق]] ثبت شده است.(آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.)}}
*نصب ضریح فولادی و سنگ‌فرش رواق‌ها در زمان سلطنت سلطان حسین صفوی در سال ۱۱۰۶ق<ref>نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref> یا ۱۱۰۹ق. <ref>آقا جمال، نسخه خطی شماره ۱۶۳۶۲ کتابخانه آیت الله مرعشی، ص۲۴۵-۲۴۶ به نقل از واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref>
*بازسازی توسط احمدخان دنبلی از حکام آذربایجان در حدود سال ۱۲۰۰ق  
*بازسازی توسط احمدخان دنبلی در حدود سال ۱۲۰۰ق  
*کاشی کاری گنبد و احداث کاروانسرا، حمام و مسجد برای زوار توسط حسنقلی خان دنبلی.<ref> واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۸۱-۸۲.</ref>
*کاشی‌کاری گنبد و احداث کاروانسرا، حمام و مسجد برای زوار توسط حسنقلی خان دنبلی.<ref> واثقی، ماده تاریخ دو تعمیر حرم عسکریین، ص۸۱-۸۲.</ref>


* طلاکاری قبه، تعمیر صحن و ایوان و... به دستور [[ناصرالدین شاه قاجار]] و با نظارت [[عبدالحسین طهرانی]] در سال ۱۲۸۲ق
* طلاکاری قبه، تعمیر صحن و ایوان و... به دستور [[ناصرالدین شاه قاجار]] و با نظارت [[عبدالحسین طهرانی]] در سال ۱۲۸۲ق
*سنگ‌فرش صحن، آئینه‌کاری رواق‌ها و نصب ساعت بر سردر بزرگ قبلی و ساخت مدرسه دینی جهت سکونت طلاب علوم دینی در زمان حضور میرزای شیرازی در سامراء
*سنگ‌فرش صحن، آئینه‌کاری رواق‌ها و نصب ساعت بر سردر بزرگ قبلی و ساخت مدرسه دینی جهت سکونت طلاب علوم دینی به دستور [[میرزای شیرازی]]
*نقره کردن درب‌های حرم و رواق و نصب درهایی از چوب ساچ در اطراف قبه، ساخت حمام و حسینه برای رفاه زائرن به دستور آیت‌الله بروجردی توسط آقامیرزا محمد عسکری تهرانی.<ref> نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref>
*نقره کردن درب‌های حرم و رواق‌ها و نصب درهایی از چوب ساچ در اطراف قبه، ساخت حمام و حسینه برای رفاه زائرن به دستور آیت‌الله بروجردی توسط آقامیرزا محمد عسکری تهرانی.<ref> نیلفروشان، زمین آسمانی، ص۳۱۵-۳۲۰.</ref>
*انتقال ضریح حرم امام حسین به سامرا در ۱۳۶۰ق
*انتقال ضریح حرم امام حسین(ع) به سامرا و نصب آن بر قبور در ۱۳۶۰ق


==معماری قبل از تخریب==
==معماری قبل از تخریب==
خط ۷۰: خط ۷۰:
*صحن الغیبه ۶۴ متر طول و ۶۱/۵ متر عرض دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸.</ref>
*صحن الغیبه ۶۴ متر طول و ۶۱/۵ متر عرض دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸.</ref>


==مدفونان در حرم عسکریین==
==مدفونان==
[[پرونده:مدفونان حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|250px|ردیف جلو از سمت چپ: مرقد [[امام هادی(ع)]]، مرقد [[امام حسن عسکری(ع)]]، مرقد [[نرجس‌خاتون]]. قبر تنها نیز مرقد [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]] است.]]
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] در کتاب [[مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب)|مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء]] در حرم عسکریین، قبور [[نرجس]] مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]]، [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|مادر امام عسکری(ع)]]،  [[حسین بن علی الهادی]]، برادر امام عسکری(ع)، [[جعفر کذاب]] و [[ابوهاشم جعفری]] از نواده‌های [[جعفر طیار]] نیز قرار دارد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref>  
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] در کتاب [[مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب)|مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء]] در حرم عسکریین، قبور [[نرجس]] مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]]، [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|مادر امام عسکری(ع)]]،  [[حسین بن علی الهادی]]، برادر امام عسکری(ع)، [[جعفر کذاب]] و [[ابوهاشم جعفری]] از نواده‌های [[جعفر طیار]] نیز قرار دارد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref>  
[[سمانه مغربیه]] مادر امام هادی(ع)<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۶.</ref> و [[آقارضا همدانی]] از شاگردان [[میرزای شیرازی]] در سامرا که  پس از درگذشت وی، مرجعیت شیعیان را عهده‌دار شد نیز در این حرم مدفونند.
[[سمانه مغربیه]] مادر امام هادی(ع)<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۶.</ref> و [[آقارضا همدانی]] از شاگردان [[میرزای شیرازی]] در سامرا که  پس از درگذشت وی، مرجعیت شیعیان را عهده‌دار شد نیز در این حرم مدفونند.