فضه نوبیه: تفاوت میان نسخه‌ها

 

'''فضه نوبیه'''، کنیز [[حضرت زهرا(س)]] که [[پیامبر(ص)]] او را به این نام خواند. نام او در روایات مرتبط با ولادت [[حسنین]]، ماجرای نزول [[آیه اطعام]] و [[شهادت]] حضرت زهرا(س) آمده است. فضه بعد از حضرت فاطمه(س) دو [[ازدواج]] داشته است. از ویژگی‌های وی، سخن گفتن با آیات [[قرآن]] و دانستن علم کیمیاست. گفته‎اند در [[واقعه کربلا]] نیز حضور داشته است.

فضه، اصالتا از اهالی نوبیه بود.<ref>اعلام النساء المؤمنات، ص ۶۹۶؛ ابن حجر، الإصابة، ج ۸ ص ۲۸۱.</ref> نوبیه شهری است در جنوب [[سودان]]<ref>الفیروزآبادی، القاموس المحیط: ج ۱ ص ۱۳۵؛ مجمع البحرین، ج ‏۲، ص ۱۷۸.</ref> یا جنوب مصر و شرق نیل.<ref>ابن الوردی، ریاض السالكین: ج ۴ ص ۲۲۴.</ref> برخی او را [[هند]]ی <ref>الحسین و بطلة كربلاء، مغنیة ،ص ۲۸۷.</ref> و برخی دیگر حتی دختر پادشاه هند معرفی‌اش کرده‌اند.<ref>بحار الانوار، دار احیاء التراث، ج ۹، ص ۵۷۵؛البرسی، مشارق أنوار الیقین، ص ۱۲۱.</ref>

فضه، کنیز حضرت زهرا(س) بود.<ref>اعلام النساء المؤمنات، ص ۶۹۶؛ ابن حجر، الإصابة، ج ۸، ص ۲۸۱.</ref> پس از نزول آیه «فقل لهم قولا میسورا»، پیامبر(ص) وی را به خانه حضرت زهرا(س) فرستاد و او را فضه نامید.<ref>تفسیر نور الثقلین، ج ‏۳، ص ۱۵۷.</ref>

حضرت فاطمه (س) کارهای خانه را بین خود و فضه تقسیم کرد؛ بدین صورت که یک روز خود و یک روز فضه کارها را انجام می‌داد.<ref>الموسوعة الكبری عن فاطمة الزهراء، الأنصاری، ج‏ ۱۷، ص ۴۲۹.</ref>

او در ماجرای بیماری [[حسنین(ع)|حسنین]]، که علی(ع) و فاطمه(س) [[نذر]] کردند در صورت بهبودی آنان سه روز [[روزه]] بگیرند، با آنان همراه شد و چنین نذری کرد. آیات ۷ و ۸ [[سوره انسان]] درباره این ماجرا نازل شده است.<ref>درباره شرح ماجرا نک: اعلام النساء المؤمنات، ص ۶۹۹-۷۰۰.</ref>

حضرت علی (ع) هنگام دعوت به وداع فرزندان خود با پیکر مادر، فضه را هم خطاب قرار داده و گفته است: «یا أُمَّ كُلْثُومٍ یا زَینَبُ یا سُكَینَةُ یا فِضَّةُ یا حَسَنُ یا حُسَینُ هَلُمُّوا تَزَوَّدُوا مِنْ أُمِّكُم»<ref>بحار الأنوار، المجلسی، ج ‏۴۳، ص ۱۷۹.</ref>؛ ای ام کلثوم، ای زینب، ای سکینه، ای فضه، ای حسن، ای حسین، بشتابید و با مادرتان وداع کنید.

فضه بعد از [[شهادت]] حضرت زهرا(س)، به [[علی(ع)]] رسید.<ref>اعلام النساء المؤمنات، ص ۶۹۶.</ref> پس از آن بیست سال زندگی کرد. فضه را زنی صالح و باتقوا دانسته‌اند.<ref>الحسین و بطلة كربلاء، مغنیة، ص ۲۸۷.</ref>

در اشعار مذهبی و آئینی، از فضه با عنوان کنیز حضرت زهرا یاد می‌شود که دارای کراماتی بوده و همنشینی با حضرت زهرا(س) او را از دیگران متمایز کرده است. [[محمد حسین غروی اصفهانی]] مشهور به کمپانی، در شعری به این نکته اشاره کرده و می‌گوید:

{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[محمدحسین غروی اصفهانی|کمپانی]]:{{سخ}}{{شعر}}{{ب|مفتقرا متاب روی از در او به هیچ سوی| زانکه مس وجود را فضه‌ او طلا کند}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small> دیوان مرحوم شیخ محمد حسین اصفهانی معروف به کمپانی</small> | تراز = وسط| عرض = 500px | اندازه خط = 14px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}

{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = احمد احمدى بيرجندى‏:{{سخ}}{{شعر}}{{ب|زهره ازهر تويى و طهره اطهر|عفت داور تويى و عصمت كبرى‏}}{{ب|فضّه دربار تو مربّى مريم|قنبر درگاه تو مدرّس عيسى‏}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>مناقب فاطمى در شعر فارسى، بيرجندى ،ص۱۰۴</small> | تراز = وسط| عرض = 500px | اندازه خط = 14px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}