Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۱۸۵
ویرایش
مشکاة الانوار فی غرر الاخبار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ردهانبوه: انتقال از رده:کتاب‌های اخلاقی شیعه قرن6(قمری) به رده:کتاب‌های اخلاقی شیعه قرن ۶ (قمری)) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''مِشْکاةُ الأنْوار فی غُرَرِ الأخْبار''' کتابی به زبان عربی نوشته | '''مِشْکاةُ الأنْوار فی غُرَرِ الأخْبار''' کتابی به زبان عربی نوشته [[علی بن حسن طبرسی|علی بن حسن بن فضل طبرسی]] نوه [[فضل بن حسن طبرسی|امین‌الاسلام طبرسی]] و از علمای قرن ششم و هفتم [[هجری قمری|هجری قمری]] در موضوع اخلاق و آداب اسلامی است. او این کتاب را در ادامه و تکمیل [[مکارم الاخلاق]] اثر پدرش نگاشته و در ده باب آن را منظم ساخته است. طبرسی در این راه از منابع بسیاری خصوصا [[المحاسن]] بهره برده است. کتاب‌های فراوانی با عنوان مشکاةالانوار در کتب تراجم نام برده شده که میتوان به کتب [[کفعمی]] و [[مجلسی دوم|مجلسی]] اشاره کرد. | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
''ابوالفضل، علی بن حسن بن فضل بن حسن طبرسی'' از علمای [[شیعه]] و محدثان [[امامیه]] در قرن ششم و هفتم هجری است. او فرزند [[حسن بن فضل طبرسی|حسن بن فضل]]، صاحب کتاب مکارم الأخلاق و نوه امین‌الاسلام فضل بن حسن، مؤلف تفسیر [[مجمع البیان|مجمع البیان]] است. تاریخ ولادت و وفات او مشخص نیست و کتاب‌هایی را به وی منتسب کرده‌اند که مشهورترین آن ''مشکاة الانوار فی غرر الاخبار'' است. | ''ابوالفضل، علی بن حسن بن فضل بن حسن طبرسی'' از علمای [[شیعه]] و محدثان [[امامیه]] در قرن ششم و هفتم هجری است. او فرزند [[حسن بن فضل طبرسی|حسن بن فضل]]، صاحب کتاب مکارم الأخلاق و نوه امین‌الاسلام فضل بن حسن، مؤلف تفسیر [[مجمع البیان|مجمع البیان]] است. تاریخ ولادت و وفات او مشخص نیست و کتاب‌هایی را به وی منتسب کرده‌اند که مشهورترین آن ''مشکاة الانوار فی غرر الاخبار'' است. | ||
== انگیزه تألیف == | |||
== انگیزه | |||
مولف در مقدمه کتاب چنین می‌گوید: | مولف در مقدمه کتاب چنین می‌گوید: | ||
::''پدرم پس از آنکه «مکارم الأخلاق» را نوشت و مورد توجه و مقبولیت عام واقع شد، شروع به تصنیف کتابی کرد که در آن اخلاق و آداب را جمع نماید و برای این منظور اخبار فراوانی نیز | ::''پدرم پس از آنکه «مکارم الأخلاق» را نوشت و مورد توجه و مقبولیت عام واقع شد، شروع به تصنیف کتابی کرد که در آن اخلاق و آداب را جمع نماید و برای این منظور اخبار فراوانی نیز جمع‌آوری نمود؛ اما قبل از اتمام کتاب از دنیا رفت. عده‌ای از مؤمنین از من خواستند این کتاب را مرتب نمایم، لذا با قصد قربت الهی آن روایات را جمع و تنظیم نمودم و مطالبی نیز به آنها افزودم و آن را «مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار» نام نهادم''.<ref>طبرسی، مشکاة الانوار، ۱۳۸۵ق، ص۱.</ref> | ||
== ساختار | == ساختار == | ||
طبرسی کتاب خود را به ۱۰ باب تقسیم کرده و در هر باب فصل‌های متعددی ذکر کرده است. | طبرسی کتاب خود را به ۱۰ باب تقسیم کرده و در هر باب فصل‌های متعددی ذکر کرده است. | ||
در مقدمه کتاب نیز عناوین ابواب و فصول را برشمرده است. | در مقدمه کتاب نیز عناوین ابواب و فصول را برشمرده است. | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۵: | ||
=== ابواب کتاب === | === ابواب کتاب === | ||
* '''باب اول''': در ایمان و اسلام که شامل ۱۵ فصل است از جمله [[توحید|توحید]]، [[اخلاص]]، یقین، [[توکل|توکل]] | * '''باب اول''': در ایمان و اسلام که شامل ۱۵ فصل است از جمله [[توحید|توحید]]، [[اخلاص]]، یقین، [[توکل|توکل]] | ||
* '''باب دوم''': صفات شیعه و احوال و علامات | * '''باب دوم''': صفات شیعه و احوال و علامات آنها (۹ فصل) | ||
* '''باب سوم''': اخلاق و افعال حسنه شامل ۲۶ فصل و هر فصل در یک موضوع خاص مانند توبه، عبادت، زهد، خوف و محبت | * '''باب سوم''': اخلاق و افعال حسنه شامل ۲۶ فصل و هر فصل در یک موضوع خاص مانند توبه، عبادت، زهد، خوف و محبت | ||
* '''باب چهارم''': آداب معاشرت در ۱۲ فصل | * '''باب چهارم''': آداب معاشرت در ۱۲ فصل | ||
* '''باب پنجم''': در مکارم اخلاق نظیر [[حسن خلق]] و [[تواضع]] و عفو (۷ فصل) | * '''باب پنجم''': در مکارم اخلاق نظیر [[حسن خلق]] و [[تواضع]] و عفو (۷ فصل) | ||
* '''باب ششم''': ذکر عیوب نفس و مجاهده نفس در (۸ فصل) | * '''باب ششم''': ذکر عیوب نفس و مجاهده نفس در (۸ فصل) | ||
* '''باب هفتم''': مصیبت و گرفتار‌ی‌ها و [[ثواب| | * '''باب هفتم''': مصیبت و گرفتار‌ی‌ها و [[ثواب|ثوابهای]] مترتب بر آنها در (۹ فصل) | ||
* '''باب هشتم''': اخلاق رذیله در ۱۰ فصل مانند [[غضب]]، [[حسد]]، [[ریا|ریا]] و [[عجب]] | * '''باب هشتم''': اخلاق رذیله در ۱۰ فصل مانند [[غضب]]، [[حسد]]، [[ریا|ریا]] و [[عجب|عُجب]] | ||
* '''باب نهم''': مواعظ و پندهای اخلاقی | * '''باب نهم''': مواعظ و پندهای اخلاقی | ||
* '''باب دهم''': روایات متفرقه مانند [[دعا]] برای دیگران در غیاب آنها و...<ref>طبرسی، مشکاة الانوار، ۱۳۸۵ق، ص۲ - ۷.</ref> | * '''باب دهم''': روایات متفرقه مانند [[دعا]] برای دیگران در غیاب آنها و...<ref>طبرسی، مشکاة الانوار، ۱۳۸۵ق، ص۲-۷.</ref> | ||
== منابع == | |||
بیشترین استفاده طبرسی در این کتاب از [[محاسن برقی|محاسن برقی]] است. بسیاری از روایات موجود در این کتاب که از محاسن نقل شده در نسخه‌های فعلی محاسن وجود ندارد و این مؤیدی است بر نظر کسانی که میگویند کتاب محاسن حجمی به مراتب بیشتر از کتاب حاضر داشته و مقدار زیادی از آن به دست ما نرسیده است. طبرسی، همچنین از [[روضة الواعظین|روضة الواعظین]]، [[عیون الاخبار|عیون الأخبار]]، [[مجمع البیان|مجمع البیان]] و [[الارشاد|الإرشاد]] هم نقل می‌کند.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11410 کتابخانه دیجیتال نور.]</ref> <ref>مشکاة الانوار، ترجمه هوشمند و محمدی، ۱۳۷۹ش، ص۱۶.</ref> | |||
== جایگاه اثر == | |||
این اثر منبعی برای دستیابی به روایات معصومین(ع) است و در کتاب‌های دیگران، احادیث آن مکررا آمده است، از جمله [[علامه مجلسی|علامه مجلسی]] در [[بحارالانوار]] از آن بسیار نقل کرده و گفته: مشکاة الأنوار کتاب ظریفی است و اخبار غریبی در آن دیده میشود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۱، ص۲۸.</ref> [[محدث نوری|محدث نوری]] نیز در [[مستدرک الوسائل]] به این کتاب استناد نموده است.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج ۱، ص۱۱۹، ۱۲۸، ۲۵۷ و مجلدات دیگر.</ref> | |||
با توجه به اینکه نام «مشکاة الأنوار» بر دهها عنوان کتاب اطلاق میشود که از حیث موضوع نیز با یکدیگر تفاوت فراوان دارند. از مهمترین آنها میتوان به «مشکاة الانوار» کفعمی و «مشکاة الأنوار» علامه مجلسی اشاره نمود. بعضی برای امین الاسلام طبرسی، جد علی بن حسن نیز کتابی با نام مشکاة الأنوار ذکر نموده‌اند که بر فرض صحتِ اصل ادعا، کتابی است در ادعیه و ربطی به کتاب حاضر ندارد.<ref>تهرانی، الذریعه، ج ۲۱، ص۵۳-۵۶.</ref> | |||
== ترجمه و چاپ == | == ترجمه و چاپ == | ||