پرش به محتوا

مناقب آل ابی‌طالب (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویرایش شکلی
imported>Hasaninasab
جز (ویرایش شکلی)
خط ۲۹: خط ۲۹:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''مَناقِبُ آلِ أبی طالب''' مشهور به المناقب، کتابی عربی درباره مناقب (اوصاف نیکو) و فضایل [[معصومین(ع)]]، تألیف عالم [[شیعی]] [[ابن شهر آشوب]] (متوفای ۵۸۸ق). مؤلف در این کتاب از مناقب [[پیامبر(ص)]]، [[ائمه]] و [[صحابه]] سخن گفته که در نسخ فعلی موجود نیست، بلکه چاپ‌های کنونی که در چهار جلد تنظیم شده، از زندگی و فضائل رسول خدا(ص) شروع شده و به [[امام حسن عسکری(ع)]] ختم می‌شود و از [[امام عصر(عج)]] سخنی در آن نیست. همچنین بعضی از مطالبی که مؤلف در کتاب‌های دیگرش به مناقب ارجاع داده در چاپ‌های موجود یافت نمی‌شود. المناقب از آثار معتبر شیعی است و بسیاری از [[:رده:عالمان شیعه|علمای شیعه]] و [[اهل تسنن|سنی]] به این کتاب اعتماد و [[روایات]] آن را نقل کرده‌اند.
'''مَناقِبُ آلِ أبی طالب''' مشهور به المناقب، کتابی عربی درباره اوصاف نیکو و فضایل [[معصومین(ع)]] است که توسط [[ابن شهر آشوب]] (متوفای [[سال ۵۸۸ هجری قمری|۵۸۸ق]]) تالیف شد. مؤلف در این کتاب از مناقب [[پیامبر(ص)]]، [[ائمه]] و [[صحابه]] سخن گفته که در نسخه‌های فعلی موجود نیست، بلکه چاپ‌های کنونی که در چهار جلد تنظیم شده، از زندگی و فضائل رسول خدا(ص) شروع شده و به [[امام حسن عسکری(ع)]] ختم می‌شود و از [[امام عصر(عج)]] سخنی در آن نیست. بعضی از مطالبی که مؤلف در کتاب‌های دیگرش به مناقب ارجاع داده در چاپ‌های موجود یافت نمی‌شود. المناقب از آثار معتبر شیعی است و بسیاری از [[:رده:عالمان شیعه|علمای شیعه]] و [[اهل تسنن|سنی]] به این کتاب اعتماد و [[روایات]] آن را نقل کرده‌اند.


== درباره مؤلف ==
== درباره مؤلف ==
{{اصلی|ابن شهر آشوب}}
{{اصلی|ابن شهر آشوب}}
محمد بن علی بن شهر آشوب سَرَوی مازندرانی (۴۸۸-۵۸۸ق) معروف به ابن شهر آشوب و ملقب به «رشیدالدین» و «عزّالدین» [[:رده:فقهای شیعه|فقیه]]، [[:رده:محدثان شیعه|محدث]] و [[:رده:عالمان شیعه|عالم شیعی]] در قرن ششم [[هجری قمری|هجری]] است. او در [[ساری]] به دنیا آمد و برای ادامه تحصیل به [[بغداد]] رفت. ابن شهر آشوب صاحب تألیفات بسیاری نظیر ''مناقب آل ابی طالب'' و ''[[معالم العلماء]]'' است.
محمد بن علی بن شهر آشوب سَرَوی مازندرانی ([[سال ۴۸۸ هجری قمری|۴۸۸]]-[[سال ۵۸۸ هجری قمری|۵۸۸ق]]) معروف به ابن شهر آشوب و ملقب به «رشیدالدین» و «عزّالدین» [[:رده:فقهای شیعه|فقیه]]، [[:رده:محدثان شیعه|محدث]] و [[:رده:عالمان شیعه|عالم شیعی]] در قرن ششم [[هجری قمری|هجری]] است. او در [[ساری]] به دنیا آمد و برای ادامه تحصیل به [[بغداد]] رفت. ابن شهر آشوب صاحب تألیفات بسیاری نظیر ''مناقب آل ابی طالب'' و ''[[معالم العلماء]]'' است.


== موضوع کتاب ==
== موضوع کتاب ==
خط ۴۰: خط ۴۰:
== انگیزه نگارش ==
== انگیزه نگارش ==
وی درباره انگیزه خود از نوشتن این کتاب می‌نویسد:
وی درباره انگیزه خود از نوشتن این کتاب می‌نویسد:
::''چون کفر دشمنان [[امیرالمؤمنین (ع)]] علیه‌السلام را دیدم و [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] را در مسئله [[ولایت]] آن حضرت پر اختلاف یافتم و این درحالی بود که بسیاری از مردم یا از حب خاندان پاک پیامبر (علیهم السلام) سرباز زده و یا اگر محب آن‌ها هستند از اظهار آن محبت بیم دارند، پس از خواب غفلت بیدار شدم و این امر لطفی بود تا حقیقت را از لابلای اختلافات موجود و روایات مختلف نمایان سازم؛ آنگاه راویانی را یافتم که احادیث نبوی را تغییر داده و تحریف کرده و به ساختن فضیلت‌های جعلی برای دیگران رو آورده بودند. آنان احادیث را تکّه‌تکّه کرده و قسمت‌هایی از آن را نقل کرده‌اند که حقایق را گم و اهل [[اسلام]] را از حقیقت الهی ولایت گمراه سازند؛ از طرفی این افراد راویان و ناقلان مناقب اهل بیت (علیهم السلام) را به اتهام [[غلو]] یا انحراف مورد طعن قرار داده‌اند. بنابر این و بنابر عوامل و اسباب فراوان دیگر، بر آن شدم که مناقب اهل بیت پیغمبر اسلام را به طور دقیق و مستند در یک مجموعه گردآوری کنم.''<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۶ق، مقدمه کتاب.</ref>
::''چون [[کفر]] دشمنان [[امیرالمؤمنین (ع)]] علیه‌السلام را دیدم و [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] را در مسئله [[ولایت]] آن حضرت پر اختلاف یافتم و این درحالی بود که بسیاری از مردم یا از حب خاندان پاک پیامبر (علیهم السلام) سرباز زده و یا اگر محب آن‌ها هستند از اظهار آن محبت بیم دارند، پس از خواب غفلت بیدار شدم و این امر لطفی بود تا حقیقت را از لابلای اختلافات موجود و روایات مختلف نمایان سازم؛ آنگاه راویانی را یافتم که احادیث نبوی را تغییر داده و تحریف کرده و به ساختن فضیلت‌های جعلی برای دیگران رو آورده بودند. آنان احادیث را تکّه‌تکّه کرده و قسمت‌هایی از آن را نقل کرده‌اند که حقایق را گم و اهل [[اسلام]] را از حقیقت الهی ولایت گمراه سازند؛ از طرفی این افراد راویان و ناقلان مناقب اهل بیت (علیهم السلام) را به اتهام [[غلو]] یا انحراف مورد طعن قرار داده‌اند. بنابر این و بنابر عوامل و اسباب فراوان دیگر، بر آن شدم که مناقب اهل بیت پیغمبر اسلام را به طور دقیق و مستند در یک مجموعه گردآوری کنم.''<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۶ق، مقدمه کتاب.</ref>


== اعتبار کتاب ==
== اعتبار کتاب ==
خط ۴۸: خط ۴۸:
این کتاب در چهار جلد تنظیم شده است:
این کتاب در چهار جلد تنظیم شده است:
* '''جلد اوّل''' به احوال پیامبر(ص) از جمله بشارت به [[نبوت]]، ولادت، [[بعثت]]، جنگ‌ها و... پرداخته است.
* '''جلد اوّل''' به احوال پیامبر(ص) از جمله بشارت به [[نبوت]]، ولادت، [[بعثت]]، جنگ‌ها و... پرداخته است.
* '''جلد دوّم''' شامل مقامات و فضائل [[امیرالمؤمنین]](ع) و کرامات، قضاوت‌های آن حضرت، ظلم‌ها و مصیبت‌های وارده بر [[اهل بیت]](ع) می‌باشد که به ترتیب زمانی ذکر شده است.
* '''جلد دوّم''' شامل مقامات، فضائل و کرامات [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] ، قضاوت‌های آن حضرت، ظلم‌ها و مصیبت‌های وارده بر [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] است که به ترتیب زمانی ذکر شده است.
* '''جلد سوّم''' با احادیث پیامبر در جانشینی حضرت علی(ع) آغاز و فضائل معنوی، شجاعت‌های آن حضرت و مقام او در [[قیامت]] را در چند فصل بیان کرده و نکاتی مانند مساوات ایشان با همه [[:رده:پیامبران|انبیاء(ع)]] و زندگی‌نامه و احوال آن حضرت به دنبال آن آمده است. و بعد از حضرت علی(ع) به فضائل و زندگی نامه [[حضرت زهرا]] (س) و در پایان به بحث امامت فرزندان حضرت زهرا (س) پرداخته است.
* '''جلد سوّم''' با احادیث پیامبر در جانشینی حضرت علی(ع) آغاز و فضائل معنوی، شجاعت‌های آن حضرت و مقام او در [[قیامت]] را در چند فصل بیان کرده و نکاتی مانند مساوات ایشان با همه [[:رده:پیامبران|انبیاء(ع)]] و زندگی‌نامه و احوال آن حضرت به دنبال آن آمده است و بعد از حضرت علی(ع) به فضائل و زندگی نامه [[حضرت زهرا]] (س) و در پایان به بحث امامت فرزندان حضرت زهرا (س) پرداخته است.
* '''جلد چهارم''' احوال و فضائل و زندگی نامه بقیه ائمه(ع) تا امام یازدهم و با پایان یافتن فصول مربوط به [[امام حسن عسکری]](ع) کتاب نیز به پایان می‌رسد.
* '''جلد چهارم''' احوال و فضائل و زندگی نامه بقیه ائمه(ع) تا امام یازدهم و با پایان یافتن فصول مربوط به [[امام حسن عسکری]](ع) کتاب نیز به پایان می‌رسد.
=== ابواب ===
=== ابواب ===
خط ۷۰: خط ۷۰:
* باب إمامة السبطین.<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۶ق، فهرست کتاب.</ref>
* باب إمامة السبطین.<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۶ق، فهرست کتاب.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
مؤلف، سپس ابواب امامت هر یک از ائمه علیهم السلام از [[امام حسن مجتبی]](ع) تا [[امام حسن عسکری]](ع) را آورده و برای هر یک از آنها یک باب جداگانه منعقد کرده است. سپس هر باب را در چندین فصل مرتب کرده است.
مؤلف، سپس ابواب امامت هر یک از ائمه علیهم السلام از [[امام حسن مجتبی]](ع) تا [[امام حسن عسکری]](ع) را آورده و برای هر یک از آنها یک باب جداگانه ایجاد کرده است. سپس هر باب را در چندین فصل مرتب کرده است.


== ویژگی‌ها==
== ویژگی‌ها==
# برخی از مطالبی که ابن شهر آشوب در سایر کتاب‌هایش به مناقب ارجاع داده، در کتاب حاضر موجود نیست.
# برخی از مطالبی که ابن شهر آشوب در سایر کتاب‌هایش به مناقب ارجاع داده، در کتاب حاضر موجود نیست.
# باب مربوط به [[امام عصر]] و مسائل پیرامون امامت و [[غیبت امام زمان (عج) |غیبت]] آن حضرت که از مهم‌ترین مسائل کلامی آن زمان بود در کتاب حاضر موجود نیست.
# باب مربوط به [[امام عصر]] و مسائل پیرامون [[امامت]] و [[غیبت امام زمان (عج) |غیبت]] آن حضرت که از مهم‌ترین مسائل کلامی آن زمان بود در کتاب حاضر موجود نیست.
# ابن شهر آشوب قصد داشت همه آنچه را که درباره مناقب [[اهل بیت|خاندان نبی اکرم(ص)]] وارد شده جمع کند، در حالی که بسیاری از مسائل و احادیث موجود در منابع کهن در این کتاب موجود نیست.
# ابن شهر آشوب قصد داشت همه آنچه را که درباره مناقب [[اهل بیت|خاندان نبی اکرم(ص)]] وارد شده جمع کند، در حالی که بسیاری از مسائل و احادیث موجود در منابع کهن در این کتاب موجود نیست.
# خود ابن شهر آشوب در مقدمه می‌گوید که بابی را در مورد اصحاب پیامبر و فضایل آن‌ها منعقد ساخته است، ولی در کتاب حاضر موجود نیست.
# خود ابن شهر آشوب در مقدمه می‌گوید که بابی را در مورد اصحاب پیامبر و فضایل آن‌ها نوشته است، ولی در کتاب حاضر موجود نیست.
# مناقب ابن شهر آشوب، مشتمل بر مطالبی عجیب و غریب است که‌گاه منحصر به نقل مؤلف بوده و در جای دیگری یافت نمی‌شود.
# برخی از مطالب مناقب ابن شهر آشوب، گاه منحصر به نقل مؤلف بوده و در جای دیگری یافت نمی‌شود.


== پژوهش‌های پیرامون کتاب ==
== پژوهش‌های پیرامون کتاب ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۰۸

ویرایش