پرش به محتوا

تحدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
جز (←‏نظریه صرفه: تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۴: خط ۴:
تَحَدّی‌ هماوردخواستن و به‌مبارزه‌طلبیدن رقیب برای آشکارشدن ناتوانی او است.<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> تحدی اصطلاحی در علوم قرآنی<ref>جواهری، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، ص۱۱۲.</ref> و [[کلام اسلامی]]<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> و از شرایط [[معجزه]] است<ref>باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۴۲۱ق، ص۱۶۱.</ref> که براساس آن، [[پیامبران]] منکران [[نبوت|نبوتشان]] را به‌مبارزه می‌طلبد تا مانندی برای معجزاتش بیاورند.<ref>مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.</ref>
تَحَدّی‌ هماوردخواستن و به‌مبارزه‌طلبیدن رقیب برای آشکارشدن ناتوانی او است.<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> تحدی اصطلاحی در علوم قرآنی<ref>جواهری، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، ص۱۱۲.</ref> و [[کلام اسلامی]]<ref> شرح المصطلحات الکلامیه، ۱۴۱۵ق، ص۶۴.</ref> و از شرایط [[معجزه]] است<ref>باقلانی، اعجاز القرآن، ۱۴۲۱ق، ص۱۶۱.</ref> که براساس آن، [[پیامبران]] منکران [[نبوت|نبوتشان]] را به‌مبارزه می‌طلبد تا مانندی برای معجزاتش بیاورند.<ref>مؤدب، اعجاز قرآن در نظر اهل بیت، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.</ref>


اعتبار تحدی بر این اصل استوار دانسته‌اند که اگر کاری از سوی [[خدا]] نباشد دیگران هم باید بتوانند مثل آن را انجام دهند و اگر نتوانستند معلوم می‌شود آن کار خدایی است.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۱۳-۴۱۴.</ref> به گفته ایجی برخی در تفاوت [[معجزه]] با کارهای نوابغ، یا کرامات اولیا نیز تحدی را شرط کرده‌اند،<ref>نگاه کنید به: ایجی، شرح المواقف، ۱۳۵ق، ج۸، ص۲۲۴.</ref> چرا که‌گاه ممکن است خدا امکان انجام دادن کاری فرابشری را به کسی بدهد و او ادعای [[نبوت]] نداشته باشد.
اعتبار تحدی بر این اصل استوار دانسته‌اند که اگر کاری از سوی [[خدا]] نباشد دیگران هم باید بتوانند مثل آن را انجام دهند و اگر نتوانستند معلوم می‌شود آن کار خدایی است.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۲، ص۴۱۳-۴۱۴.</ref> به گفته ایجی متکلم [[اشاعره|اشعری‌مذهب]]، برخی در تفاوت [[معجزه]] با کارهای نوابغ، یا [[کرامت|کرامات]] اولیا نیز تحدی را شرط کرده‌اند، البته ایجی خود تحدی را در معجزه شرط نمی‌‌داند.<ref> ایجی، شرح المواقف، ۱۳۵ق، ج۸، ص۲۲۴.</ref>  


==تحدی به قرآن==
==تحدی به قرآن==
در قرآن برای اثبات معجزه‌بودن قرآن و نبوت پیامبر(ص)، منکران به‌مبارزه دعوت شده‌اند و از آنها خواسته شده است که اگر قرآن را از جانب خدا نمی‌دانند، همانندی برای آن بیاورند<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۸۱.</ref> که به آن تحدی به قرآن گفته می‌شود.<ref>سبزواری، اسرار الحکم، ۱۳۸۳ش، ص۴۷۲. </ref> تحدی قرآن شامل [[جنیان]] و انسان‌ها است؛ زیرا [[پیامبر اسلام]] (ص) خاتم [[انبیا|پیامبران]] و دعوت وی جهانی و جاودانی است و همه انسان‌ها و جنیان از عصر نزول تا پایان جهان مخاطب [[قرآن]] هستند.<ref>ملکی میانجی، مناهج البیان، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۵۸.</ref> به گفته شیخ طوسی هنگامی که قرآن بحث تحدی را مطرح کرد، اگر برای فصیحان عرب امکان داشت که هماوردی مانند [[قرآن]] بیاورند به جنگ‌های خونین و مشکلات دیگر تن نمی‌دادند.<ref>طوسی، الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد، ۱۳۷۵ق، ص۱۶۹.</ref>  
در قرآن برای اثبات معجزه‌بودن قرآن و نبوت پیامبر(ص)، منکران به‌مبارزه دعوت شده‌اند و از آنها خواسته شده است که اگر قرآن را از جانب خدا نمی‌دانند، همانندی برای آن بیاورند<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۸۱.</ref> که به آن تحدی به قرآن گفته می‌شود.<ref>سبزواری، اسرار الحکم، ۱۳۸۳ش، ص۴۷۲. </ref> تحدی قرآن شامل [[جنیان]] و انسان‌ها است؛ زیرا [[پیامبر اسلام]] (ص) خاتم [[انبیا|پیامبران]] و دعوت وی جهانی و جاودانی است و همه انسان‌ها و جنیان از عصر نزول تا پایان جهان مخاطب [[قرآن]] هستند.<ref>ملکی میانجی، مناهج البیان، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۵۸.</ref> به گفته شیخ طوسی هنگامی که قرآن بحث تحدی را مطرح کرد، اگر برای فصیحان عرب امکان داشت که هماوردی مانند [[قرآن]] بیاورند به جنگ‌های خونین و مشکلات دیگر تن نمی‌دادند.<ref>طوسی، الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد، ۱۳۷۵ق، ص۱۶۹.</ref>  


===آیات تحدی===
===آیات تحدی===
خط ۱۷: خط ۱۷:


=== نظریه صرفه===
=== نظریه صرفه===
برخی متکلمان معتقدند اگر فردی قصد معارضه با قرآن کرد، خدا اراده او را سست می‌کند و به او اجازۀ معارضه نمی‌دهد.<ref> سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷؛ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۳.</ref> به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.<ref>نگاه کنید به: سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> با این حال افرادی همچون [[مسیلمه کذاب]] با آوردن مطالبی ادعای هماوردی با قرآن کردند.<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۱، ص۱۱۲.</ref> نضر بن حارث نیز با نقل داستان‌های رستم و اسفندیار ادعای هماوردی با قرآن کرد و طبق برخی روایات‌ شأن نزول [[آیه]] «لَو نَشاءُ لَقُلنا مِثلَ هذا»<ref>سوره انفال، آیه۳۱.</ref> درباره وی است.<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآ ن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۱.</ref> گفته شده [[عبدالله بن مقفع]] درصدد هماوردی با قرآن بود اما پس از مدتی منصرف شد و همه آنچه را گرد آورده بود نابود کرد.<ref> اعجاز القرآن، ص۱۱۹.</ref> البته بنا به روایتی که در الاحتجاج نقل شده، [[ابوشاکر دیصانی]]، [[عبدالملک بصری]] و [[ابن مقفع]] به پیشنهاد ابن ابی‌العوجاء تصمیم گرفته بودند که هر کدام یک ربع از [[قرآن]] را نقض کنند، چرا که با این کار [[نبوت]] [[حضرت محمد(ص)]] و سپس [[اسلام]] باطل می‌شد، ولی نتوانستند.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۷۷.</ref>
برخی متکلمان معتقدند اگر فردی قصد معارضه با قرآن کرد، خدا اراده او را سست می‌کند و به او اجازۀ معارضه نمی‌دهد.<ref> سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷؛ مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۳.</ref> به این نظریه «[[صرفه|صَرفه]]» می‌گویند.<ref>نگاه کنید به: سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، ۱۴۰۵ق، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> با این حال افرادی همچون [[مسیلمه کذاب]] با آوردن مطالبی ادعای هماوردی با قرآن کردند.<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۱۲.</ref> نضر بن حارث نیز با نقل داستان‌های رستم و اسفندیار ادعای هماوردی با قرآن کرد و طبق برخی روایات‌ شأن نزول [[آیه]] «لَو نَشاءُ لَقُلنا مِثلَ هذا»<ref>سوره انفال، آیه۳۱.</ref> درباره وی است.<ref> ابن کثیر، تفسیر القرآ ن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۱.</ref> گفته شده [[عبدالله بن مقفع]] درصدد هماوردی با قرآن بود اما پس از مدتی منصرف شد و همه آنچه را گرد آورده بود نابود کرد.<ref> اعجاز القرآن، ص۱۱۹.</ref> البته بنا به روایتی که در الاحتجاج نقل شده، [[ابوشاکر دیصانی]]، [[عبدالملک بصری]] و [[ابن مقفع]] به پیشنهاد ابن ابی‌العوجاء تصمیم گرفته بودند که هر کدام یک ربع از [[قرآن]] را نقض کنند، چرا که با این کار [[نبوت]] [[حضرت محمد(ص)]] و سپس [[اسلام]] باطل می‌شد، ولی نتوانستند.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۷۷.</ref>


همچنین کشیشی [[مسیحیت|مسیحی]]  دو سوره به تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]] ساخته است. [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ص۹۳-۹۸.</ref> و [[رشید رضا]]<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ج۱، ص۷۸ ۸۳، ۲۲۵ ۲۲۶.</ref> از مفسران قرآن، این معارضه را نقد کرده‌اند. کتابی نیز با عنوان «الفرقان الحق» در آمریکا منتشر شده که در آن سوره‌هایی با تقلید از قرآن و با آمیختن قرآن با تعالیم و آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و [[مسیحیت|مسیحی]] تدوین شده است [[صلاح الخالدی]] کتاب [[الانتصار للقرآن تهافت فرقان متنبی الامریکان امام حقائق القرآن|الانتصار للقرآن]] را در نقد آن نگاشته است کتاب صالح الخالدی در سال ۱۴۲۶ق توسط مدرسه الفرسان اردن چاپ شده است.
همچنین کشیشی [[مسیحیت|مسیحی]]  دو سوره به تقلید از سوره‌های [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره کوثر|کوثر]] ساخته است. [[آیت الله خویی]]<ref>خویی، البیان، ۱۴۳۰ق، ص۵۹-۱۰۲.</ref> و [[رشید رضا]]<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۶۶ و ۱۸۸.</ref> از مفسران قرآن، این معارضه را نقد کرده‌اند و به گفته رشید رضا این تعبیرات از کسی است که جاهل به زبان عربی  است.<ref>رشیدرضا، تفسیر المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۱۸۸.</ref>  کتابی نیز با عنوان «الفرقان الحق» در آمریکا منتشر شده که در آن سوره‌هایی با تقلید از قرآن و با آمیختن قرآن با تعالیم و آموزه‌های [[یهود|یهودی]] و [[مسیحیت|مسیحی]] تدوین شده است [[صلاح الخالدی]] کتاب [[الانتصار للقرآن تهافت فرقان متنبی الامریکان امام حقائق القرآن|الانتصار للقرآن]] را در نقد آن نگاشته است کتاب صالح الخالدی در سال ۱۴۲۶ق توسط مدرسه الفرسان اردن چاپ شده است.


== تک‌نگاری==
== تک‌نگاری==
خط ۲۹: خط ۲۹:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
* ایجی، عضد الدین، جرجانی، میرسید شریف، شرح المواقف، تصحیح بدرالدین نعسانی، الشریف الرضی، قم، ۱۳۵ق.
* ایجی، عضد الدین، جرجانی، میرسید شریف، شرح المواقف، تصحیح بدرالدین نعسانی، الشریف الرضی، قم، ۱۳۵ق.
*ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة والنهایه، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۸ق.
*ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمدحسین شمس الدین، بیروت، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۱۹ق.
*ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمدحسین شمس الدین، بیروت، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، ۱۴۱۹ق.
*باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
*باقلانی، محمد بن طیب، اعجاز القرآن، تصحیح صلاح محمد عویضه، دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۱م.
خط ۳۶: خط ۳۵:
*جواهری، سیدمحمدحسن، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، پژوهش‌های قرآنی، ش۲، ۱۳۹۵ش.
*جواهری، سیدمحمدحسن، «واکاوی ملاک تحدی در قرآن و نقد منطق تنزّلی»، پژوهش‌های قرآنی، ش۲، ۱۳۹۵ش.
*خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، نشر ناهید-دوستان، ۱۳۷۷ش.
*خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، نشر ناهید-دوستان، ۱۳۷۷ش.
*خویی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، انوارالهدی، ۱۴۰۱ق.
*خویی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی، قم، ۱۴۳۰ق.
*رشیدرضا، تفسیر المنار، قاهرة، دارالمنار، ۱۳۷۳ق.
*رشیدرضا، محمدرشید بن علی، تفسیر القرآن الکریم( تفسیر المنار)، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ۱۹۹۰م.
*سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، تحقیق سید مهدی رجائی، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۰۵ق.
*سید مرتضی، رسائل الشریف المرتضی، تحقیق سید مهدی رجائی، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۰۵ق.
*طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق.
*طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق.