پرش به محتوا

تشت‌گذاری (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۵: خط ۵:
  | تصویر۲      =  
  | تصویر۲      =  
  | زیرنویس۲    =  
  | زیرنویس۲    =  
| اطلاعات آئین = اطلاعات آئین
| اطلاعات آئین = اطلاعات آئین
  | زمان برگزاری = ۲۷ تا ۳۰ [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]]
  | زمان برگزاری = [[۲۷ ذی الحجه|۲۷]] تا [[۳۰ ذی‌الحجه]]
  | مکان برگزاری = مساجد
  | مکان برگزاری = [[مسجد|مساجد]]
  | گستره جغرافیایی  = [[اردبیل]]، آذربایجان شرقی  
  | گستره جغرافیایی  = [[اردبیل]]، آذربایجان شرقی  
  | منشأ تاریخی  = [[صفویان]]
  | منشأ تاریخی  = [[صفویان]]
  | انواع        =  
  | انواع        =  
  | اشیاء و نمادها  = تشت (نماد رود [[فرات]])
  | اشیاء و نمادها  = تشت (نماد رود [[فرات]])
  | وجه نمادین  = نمادی از ایثار امام حسین(ع) و یارانش در سیراب کردن سپاه [[حر ابن یزید ریاحی]] و اسب‌های آنها  
  | وجه نمادین  = نمادی از ایثار [[امام حسین(ع)]] و یارانش در سیراب کردن سپاه [[حر ابن یزید ریاحی]] و اسب‌های آنها  
  | ادعیه        =  
  | ادعیه        =  
  | اوراد و اشعار= نوحه‌های [[عزاداری محرم]] به زبان‌های ترکی و فارسی
  | اوراد و اشعار= نوحه‌های [[عزاداری محرم]] به زبان‌های ترکی و فارسی
خط ۱۹: خط ۱۹:
  | پانویس جعبه  =
  | پانویس جعبه  =
}}
}}
'''تشت‌گذاری یا تشت‌گردانی''' از مناسک و آیین های [[عزاداری امام حسین|عزاداری]] [[امام حسین(ع)]] در ایران، به‌ویژه در مناطق آذری‌نشین است. این آیین پیش از آغاز [[محرم]] در روزهای بیست و هفتم تا سی‌ام [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] و در [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] برگزار می‌شود. در این مراسم عزاداران تشت‌های آب را که نمادی از رود [[فرات]] است با خود حمل می‌کنند و به درون مسجد می‌آورند. برخی این آیین را برگرفته از رفتار سپاه امام حسین(ع) در مقابل سپاه [[حر بن یزید]]، در [[۲۷ ذی‌الحجه]] می‌دانند که در آن حسین(ع) دستور داد آب مشک‌ها را داخل تشت‌هایی ریخته، سپاه حر و اسبان‌شان را سیراب کنند.
'''تشت‌گذاری یا تشت‌گردانی''' از مناسک و آیین های [[عزاداری امام حسین|عزاداری]] [[امام حسین(ع)]] در ایران، به‌ویژه در مناطق آذری‌نشین است. این آیین پیش از آغاز [[محرم]] در روزهای [[۲۷ ذی‌الحجه]] تا [[۳۰ ذی‌الحجه]] و در [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] برگزار می‌شود. در این مراسم عزاداران تشت‌های آب را که نمادی از رود [[فرات]] است با خود حمل می‌کنند و به درون مسجد می‌آورند. برخی این آیین را برگرفته از رفتار سپاه امام حسین(ع) در مقابل سپاه [[حر بن یزید]]، در [[۲۷ ذی‌الحجه]] می‌دانند که در آن حسین(ع) دستور داد آب مشک‌ها را داخل تشت‌هایی ریخته، سپاه حر و اسبان‌شان را سیراب کنند.


==زمان و شیوه برگزاری==
==زمان و شیوه برگزاری==
تشت‌گذاری هر سال پیش از محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ ‌[[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] برگزار می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ص۳۲۹.</ref> در تشت‌گذاری، تشت‌های مخصوصی با احترام توسط بزرگان و ریش‌سفیدان وارد [[مساجد]] و [[حسینیه]]‌ها می‌شود. سپس دعای تشت‌گذاری که عباراتی فارسی و ترکی و عربی است خوانده شده و تشت‌ها را از آب پر می‌کنند. در این مراسم نوحه‌های مربوط به عزای حسینی خوانده شده و عملا مراسم [[عزاداری امام حسین]](ع) آغاز می‌شود. مردم دست در آب تشت‌ها می‌زنند و آن را نوعی [[بیعت]] با حسین(ع) می‌دانند؛ سپس از این آب به عنوان [[تبرک]] می‌برند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۷۲.</ref>  در مساجد [[اردبیل]]، از سده‌های پیش، جایی برای قرار دادن تشت‌ها وجود داشته  است.
تشت‌گذاری هر سال پیش از محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ ‌[[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] برگزار می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ص۳۲۹.</ref> در تشت‌گذاری، تشت‌های مخصوصی با احترام توسط بزرگان و ریش‌سفیدان وارد [[مساجد]] و [[حسینیه]]‌ها می‌شود. سپس دعای تشت‌گذاری که عباراتی فارسی و ترکی و عربی است خوانده شده و تشت‌ها را از آب پر می‌کنند. در این مراسم نوحه‌های مربوط به عزای حسینی خوانده شده و عملا مراسم [[عزاداری امام حسین]] آغاز می‌شود. مردم دست در آب تشت‌ها می‌زنند و آن را نوعی [[بیعت]] با حسین(ع) می‌دانند؛ سپس از این آب به عنوان [[تبرک]] می‌برند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۷۲.</ref>  در مساجد [[اردبیل]]، از سده‌های پیش، جایی برای قرار دادن تشت‌ها وجود داشته  است.


== نمادی از سیراب‌کردن سپاه کوفه==
== نمادی از سیراب‌کردن سپاه کوفه==
برگزارکنندگان این مراسم، این آیین را نمادی از اقدام امام حسین(ع) و یارانش در سیراب کردن سپاه [[حر بن یزید ریاحی|حر ابن یزید ریاحی]] می‌دانند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۳۰.</ref> در [[۲۷ ذی الحجه]] سال ۶۰، در منطقه [[ذو حسم]]، هنگامی که کاروان امام حسین (ع) برای اولین بار با سپاه [[کوفه]] به فرماندهی [[حر بن یزید]] مواجه شد، سپاه کوفه تشنه بودند و به دستور امام (ع)، به آنان آب دادند و حتی در ظرف‌هایی آب ریختند و اسبان  آنها را نیز سیراب کردند.<ref>طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۰۰-۴۰۱.</ref> برگزارکنندگان مراسم، همچنین این آب را نمادی از فداکاری [[حضرت عباس علیه السلام|عباس(ع)]] در آوردن آب برای زنان و کودکان  در [[روز عاشورا]] می‌دانند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت‌گذاری»].</ref>
برگزارکنندگان این مراسم، این آیین را نمادی از اقدام امام حسین(ع) و یارانش در سیراب کردن سپاه [[حر بن یزید ریاحی]] می‌دانند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۳۰.</ref> در [[۲۷ ذی الحجه]] سال ۶۰، در منطقه [[ذو حسم]]، هنگامی که کاروان امام حسین (ع) برای اولین بار با سپاه [[کوفه]] به فرماندهی [[حر بن یزید]] مواجه شد، سپاه کوفه تشنه بودند و به دستور امام (ع)، به آنان آب دادند و حتی در ظرف‌هایی آب ریختند و اسبان  آنها را نیز سیراب کردند.<ref>طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۰۰-۴۰۱.</ref> برگزارکنندگان مراسم، همچنین این آب را نمادی از فداکاری [[حضرت عباس علیه السلام|عباس(ع)]] در آوردن آب برای زنان و کودکان  در [[روز عاشورا]] می‌دانند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت‌گذاری»].</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
خط ۵۸: خط ۵۸:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[Category:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[Category:آئین‌های محرم]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[Category:آئین‌های محرم]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]


[[رده:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[رده:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[رده:آئین‌های محرم]]
[[رده:آئین‌های محرم]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵

ویرایش