۱۷٬۸۱۵
ویرایش
براء بن عازب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''بَراءِ بن عازِب ''' ( | {{جعبه اطلاعات صحابه | ||
|اطلاعات صحابه =بَراءِ بن عازِب | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام کامل ='بَراءِ بن عازِب انصاری | |||
| کنیه =ابوعماره | |||
| لقب = | |||
| زادروز/زادگاه = | |||
| محل زندگی =مدینه | |||
| مهاجر/انصار = [[انصار]] | |||
| نسب/قبیله =[[بنی حارثه]] [[اوس و خزرج|قبیله اوس]] | |||
| خویشاوندان سرشناس = | |||
| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = [[سال ۷۱ قمری|۷۱]] یا [[سال ۷۲ قمری|۷۲]]ق /۶۹۰ یا ۶۹۱م | |||
| نحوه درگذشت/شهادت = | |||
| مدفن = | |||
| زمان اسلام آوردن =پیش از [[هجرت]] | |||
| نحوه اسلام آوردن = | |||
| حضور در جنگ‌ها = [[جنگ خندق]] | |||
| هجرت به = | |||
| دلیل شهرت = | |||
| نقش‌های برجسته =راوی [[حدیث غدیر]] | |||
| دیگر فعالیت‌ها = امتناع از بیعت با [[ابوبکر]] • نقل روایت | |||
| آثار = | |||
}} | |||
'''بَراءِ بن عازِب ''' <small>(درگذشته [[سال ۷۱ قمری|۷۱]] یا [[سال ۷۲ قمری|۷۲]]ق /۶۹۰ یا ۶۹۱م)</small>، از اصحاب [[پیامبر(ص)]] و [[علی(ع)]] بود. وی در نوجوانی مسلمان شد و در بسیاری از [[غزوه|غزوه ها]] شرکت نمود. او از راویان برجسته [[حدیث غدیر]] به شمار می‌رود. همچنین او پس از درگذشت [[پیامبر(ص)]] خبر [[بیعت]] مردم با [[ابوبکر]] در [[سقیفه بنی ساعده]] را به اطلاع [[بنی هاشم]] رسانید و خود نیز از بیعت با وی امتناع کرد. | |||
== | ==نسب، کنیه و درگذشت== | ||
براء از [[انصار]] و از تیره [[بنی حارثه]] [[اوس و خزرج|قبیله اوس]] در [[مدینه]] بود.<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۸۶؛ التاریخ الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۱۷؛ برای سلسله نسب او، نک: تهذیب الکمال، ج۴، ص۳۴-۳۵.</ref> چندین [[کنیه]] برای او ذکر شده که از همه مشهورتر ''ابوعماره '' است.<ref>نک: الطبقات، ج۱، ص۳۰۳؛ الکنی و الاسماء، ص۷۷؛ معرفة الصحابة، ج۳، ص۷۱.</ref> | براء از [[انصار]] و از تیره [[بنی حارثه]] [[اوس و خزرج|قبیله اوس]] در [[مدینه]] بود.<ref>الطبقات، ج۱، ص۱۸۶؛ التاریخ الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۱۷؛ برای سلسله نسب او، نک: تهذیب الکمال، ج۴، ص۳۴-۳۵.</ref> چندین [[کنیه]] برای او ذکر شده که از همه مشهورتر ''ابوعماره '' است.<ref>نک: الطبقات، ج۱، ص۳۰۳؛ الکنی و الاسماء، ص۷۷؛ معرفة الصحابة، ج۳، ص۷۱.</ref> | ||
== | براء بن عازب در شهر [[کوفه]] سکونت داشت<ref>التاریخ، ج۱، ص۱۸۶؛ التاریخ الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۱۷.</ref> و در حالی که بینایی خود را از دست داده بود<ref>المحبر، ص۲۹۸؛ المعارف، ص۵۸۷.</ref> در دوره تسلط [[مصعب بن زبیر]] بر [[عراق]]، در کوفه یا [[مدینه]] درگذشت.<ref> التاریخ، ج۱، ص۳۴۱؛ الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۸.</ref> | ||
==اسلام== | |||
براء پیش از [[هجرت]] [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]]، در حالی که هنوز بسیار نوجوان بود، مسلمان شد<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۷- ۳۶.</ref> و احتمالاً پدرش نیز پیشتر مسلمان شده بود.<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۵.</ref> | براء پیش از [[هجرت]] [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]]، در حالی که هنوز بسیار نوجوان بود، مسلمان شد<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۷- ۳۶.</ref> و احتمالاً پدرش نیز پیشتر مسلمان شده بود.<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۵.</ref> | ||
== | ==جنگ های پیامبر== | ||
براء و برخی دیگر همچون [[عبدالله بن عمر]] و [[اسامة بن زید]] به دلیل نوجوانی اجازه نیافتند در [[جنگ بدر]] شرکت کنند.<ref>المغازی، ج۱، ص۲۱؛ الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۷، ۳۶۸.</ref> به احتمال بسیار، در [[غزوه احد]] نیز پیامبر(ص) مشارکت او و برخی نوجوانان دیگر را | براء و برخی دیگر همچون [[عبدالله بن عمر]] و [[اسامة بن زید]] به دلیل نوجوانی اجازه نیافتند در [[جنگ بدر]] شرکت کنند.<ref>المغازی، ج۱، ص۲۱؛ الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۷، ۳۶۸.</ref> به احتمال بسیار، در [[غزوه احد]] نیز پیامبر(ص) مشارکت او و برخی نوجوانان دیگر را نپذیرفته است.<ref>المغازی، ج۱، ص۲۱۶؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۱۶؛ قس: المعجم الکبیر، ج۲، ص۸؛ معرفة الصحابة، ج۳، ص۷۳، که از قول براء آورده‌اند که در اُحد حضور داشته است.</ref> | ||
نخستین جنگی که او در آن حضور یافت، [[غزوه خندق]] بود، در حالی که ۱۵سال بیشتر نداشت.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۵۳؛ السیرة النبویة، ج۳، ص۷۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۴.</ref> با آنکه گفته‌اند وی در ۱۴ تا ۱۸ [[غزوه]] شرکت داشته<ref>التاریخ الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۱۷؛ الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۸؛ معرفة الصحابة، ج۳، ص۷۱.</ref> ولی نقش خاصی از او در این غزوات گزارش نشده است.<ref>نک: الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۵.</ref> | نخستین جنگی که او در آن حضور یافت، [[غزوه خندق]] بود، در حالی که ۱۵سال بیشتر نداشت.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۵۳؛ السیرة النبویة، ج۳، ص۷۰؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۴.</ref> با آنکه گفته‌اند وی در ۱۴ تا ۱۸ [[غزوه]] شرکت داشته<ref>التاریخ الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۱۷؛ الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۸؛ معرفة الصحابة، ج۳، ص۷۱.</ref> ولی نقش خاصی از او در این غزوات گزارش نشده است.<ref>نک: الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۵.</ref> | ||
طبق روایتی از خود براء، زمانی که [[پیامبر(ص)]]، [[خالد بن ولید]] را برای تبلیغ [[اسلام]] به [[یمن]] | طبق روایتی از خود براء، زمانی که [[پیامبر(ص)]]، [[خالد بن ولید]] را برای تبلیغ [[اسلام]] به [[یمن]] فرستاد، وی همراه گروه او بود و چون این مأموریت به [[علی(ع) |حضرت علی(ع)]] واگذار شد، براء به آن حضرت پیوست.<ref>تاریخ طبری، ج۳، ص۱۳۱-۱۳۲؛ الارشاد، ج۱، ص۶۲.</ref> | ||
==امتناع از بیعت با ابوبکر== | ==امتناع از بیعت با ابوبکر== | ||
| خط ۱۹: | خط ۴۴: | ||
==شرکت در فتوحات== | ==شرکت در فتوحات== | ||
بر اساس برخی روایات براء بن عازب در اواخر دوره [[عمر بن خطاب|عمر]] یا اوایل دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]]، در فتح برخی نواحی [[ایران]]، همچون [[ری]]، [[قومس]]، [[زنجان]]، [[ابهر]] و [[قزوین]] حضور داشته، یا خود فرمانده بوده است؛ چنانکه یکی از فتوح ری <ref>التاریخ، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱؛ فتوح البلدان، ص۳۱۷- ۳۱۸.</ref> | بر اساس برخی روایات براء بن عازب در اواخر دوره [[عمر بن خطاب|عمر]] یا اوایل دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]]، در فتح برخی نواحی [[ایران]]، همچون [[ری]]، [[قومس]]، [[زنجان]]، [[ابهر]] و [[قزوین]] حضور داشته، یا خود فرمانده بوده است؛ چنانکه یکی از فتوح ری به دست او بود.<ref>التاریخ، ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱؛ فتوح البلدان، ص۳۱۷- ۳۱۸.</ref> او با اهالی ابهر صلح کرد و با مردم قزوین نیز به دشواری از در صلح درآمد و آنان نیز اسلام آوردند<ref>نک: فتوح البلدان، ص۳۲۱-۳۲۲.</ref> اما زنجان را از راه جنگ به تصرف درآورد.<ref>التاریخ، ص۳۲۲.</ref> با این همه، باید گفت دست کم یک روایت از روایات فتوح، نشان از خلط و اشتباه میان او و [[براء بن مالک]] دارد.<ref>الطبقات، ج۱، ص۴۴۹؛ قس: التاریخ، ص۳۸.</ref> | ||
==بیعت با امام علی(ع) == | ==بیعت با امام علی(ع) == | ||
گفته‌اند براءبن عازب جزو کسانی بود که با [[علی(ع) |امیرالمؤمنین علی(ع)]] دست [[بیعت]] دادند.<ref>الجمل، ص۱۰۲، ۱۰۴.</ref> اگر چه در روایت‌های مربوط به پیکارهای دوره خلافت امام علی(ع) نقشی از او دیده نمی‌شود، اما به روایتی، براء علاوه بر حضور در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]]، در نبرد اخیر، از سوی امام علی(ع) مأموریت یافت تا [[خوارج]] را به بازگشت به اردوی امام علی(ع) دعوت کند.<ref>خطیب، ج۱، ص۱۷۷؛ نیزنک: ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۵۷؛ رافعی، ج۱، ص۶۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۴۷.</ref> | گفته‌اند براءبن عازب جزو کسانی بود که با [[علی(ع) |امیرالمؤمنین علی(ع)]] دست [[بیعت]] دادند.<ref>الجمل، ص۱۰۲، ۱۰۴.</ref> اگر چه در روایت‌های مربوط به پیکارهای دوره خلافت امام علی(ع) نقشی از او دیده نمی‌شود، اما به روایتی، براء علاوه بر حضور در جنگ‌های [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]]، در نبرد اخیر، از سوی امام علی(ع) مأموریت یافت تا [[خوارج]] را به بازگشت به اردوی امام علی(ع) دعوت کند.<ref>خطیب، ج۱، ص۱۷۷؛ نیزنک: ابن عبدالبر، ج۱، ص۱۵۷؛ رافعی، ج۱، ص۶۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۴۷.</ref> | ||
== | ==روایات == | ||
براء | از طریق براء [[حدیث|احادیثی]] از [[پیامبر(ص)|حضرت رسول(ص)]] نقل شده است.<ref>نک: المسند، ج۴، ص۲۸۰، ۳۰۴؛ المعجم الکبیر، ج۲، ص۹-۱۰؛ تحفة الاشراف، ج۲، ص۱۳ به بعد؛ برای احادیث او در صحاح، نک: سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۹۶.</ref> برخی از این روایت‌ها نشان می‌دهد که او به اخبار و احادیث مربوط به [[سیره]] نبوی(ص) علاقه داشته است.<ref>الطبقات الکبری، ج۴، ص۳۶۵-۳۶۶؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۲۵۷؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۴۹۳، ۵۲۶، ۶۳۶.</ref> | ||
او از راویان [[حدیث غدیر]] نیز به شمار می‌آید<ref>المسند، ج۴، ص۲۸۱؛ مناقب الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(ع)، ج۲، ص۳۶۸-۳۷۰؛ قس: معرفة الرجال، ص۴۵، که می‌گوید او این حدیث را کتمان کرد و بر اثر نفرین امام علی(ع) نابینا شد؛ نیز نک: رجال ابن داوود حلی، ۶۴؛ قس: معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۷۷-۲۷۹؛ قاموس الرجال، ج۲، ص۲۶۰.</ref> | |||
از | |||
براء از برخی صحابه نیز روایت می‌کرده است<ref>نک: تهذیب الکمال، ج۴، ص۳۵-۳۶.</ref> و [[شعبی]]، [[عدی بن ثابت]]، [[ابواسحاق سبیعی]]، و نیز دو تن از فرزندانش از او روایت کرده‌اند.<ref>الجرح و التعدیل، ج۱، ص(۱) ۳۹۹؛ برای فهرستی از راویان او، نک: تهذیب الکمال، ج۴، ص۳۶-۳۷.</ref> | |||
== شهادت امام حسین(ع) == | |||
[[شیخ مفید]] در [[ارشاد مفید|ارشاد]] نقل می‌کند؛ اسماعیل بن زیاد گفته روزی [[حضرت علی |علی(ع)]] به براء بن عازب فرمود‌ای براء، فرزند من به [[شهادت]] مفتخر می‌شود و تو زنده هستی و از او یاری نمی‌کنی. | |||
== | چون واقعه [[کربلا]] اتفاق افتاد براء می‌گفت؛ راستی گفته علی(ع) محقق شد، زیرا فرزندش شهید شد و من از او یاری ننمودم آن‌گاه از کار خود پشیمان شد.<ref>مفید، الإرشاد، ج۱، ص۳۳۲.</ref> | ||
[[شیخ مفید]] در [[ارشاد مفید|ارشاد]] نقل می‌کند؛ اسماعیل بن زیاد گفته روزی [[حضرت علی |علی(ع)]] به براء بن عازب فرمود‌ای براء، فرزند من به [[شهادت]] مفتخر | |||
چون واقعه [[کربلا]] اتفاق افتاد براء می‌گفت؛ راستی گفته علی(ع) محقق شد، زیرا فرزندش شهید شد و من از او یاری ننمودم آن‌گاه از کار خود پشیمان شد.<ref>مفید، الإرشاد، | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۶۸: | خط ۸۹: | ||
*ذهبی، محمد، سیراعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، مؤسسه الرسالة. | *ذهبی، محمد، سیراعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و دیگران، بیروت، مؤسسه الرسالة. | ||
*رافعی قزوینی، عبدالکریم، التدوین فی اخبار قزوین، حیدرآباد دکن، ۱۹۸۴م. | *رافعی قزوینی، عبدالکریم، التدوین فی اخبار قزوین، حیدرآباد دکن، ۱۹۸۴م. | ||
* | * “الرجال”، منسوب به احمد برقی، همراه الرجال (نک: هم، ابن داوود). | ||
*شیخ طوسی، محمد، الرجال، نجف، ۱۳۸۰ق. | *شیخ طوسی، محمد، الرجال، نجف، ۱۳۸۰ق. | ||
*شیخ مفید، محمد، الارشاد، قم، ۱۴۱۳ق. | *شیخ مفید، محمد، الارشاد، قم، ۱۴۱۳ق. | ||
| خط ۷۵: | خط ۹۶: | ||
*طبری، تاریخ. | *طبری، تاریخ. | ||
*کشی، محمد، معرفة الرجال، اختیار شیخ طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش. | *کشی، محمد، معرفة الرجال، اختیار شیخ طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش. | ||
*محمد بن سلیمان کوفی، مناقب الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (ع)، به کوشش محمد باقر محمودی، قم، مجمع الثقافة الاسلامیة. | *محمد بن سلیمان کوفی، مناقب الامام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(ع)، به کوشش محمد باقر محمودی، قم، مجمع الثقافة الاسلامیة. | ||
*مزی، یوسف، تحفة الاشراف، بمبئی، ۱۳۸۶ق. | *مزی، یوسف، تحفة الاشراف، بمبئی، ۱۳۸۶ق. | ||
*همو، تهذیب الکمال، به کوشش بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسة الرسالة. | *همو، تهذیب الکمال، به کوشش بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسة الرسالة. | ||
| خط ۸۶: | خط ۱۰۷: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
*منبع مقاله: [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/7516 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | *منبع مقاله: [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/7516 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details/6229 دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details/6229 دانشنامه جهان اسلام] | ||
| خط ۹۷: | خط ۱۱۷: | ||
[[ar:البراء بن عازب]] | [[ar:البراء بن عازب]] | ||
[[رده:یاران امام علی]] | [[رده:یاران امام علی]] | ||
[[رده:راویان حدیث غدیر]] | [[رده:راویان حدیث غدیر]] | ||
[[رده:انصار]] | [[رده:انصار]] | ||