پرش به محتوا

سید محمدحسین طباطبائی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
←‏زندگی‌نامه: تمیزکاری و ویکی سازی
جز (←‏زندگی‌نامه: تمیزکاری و ویکی سازی)
خط ۳۴: خط ۳۴:


==زندگی‌نامه ==
==زندگی‌نامه ==
===تولد و نسب===
براساس زندگی‌نامه خودنوشت علامه طباطبایی، او در سال ۱۲۸۱ش در [[تبریز]] متولد شده است؛<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹.</ref> اما در کتاب «الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان» دست‌خطی به او منسوب است که در آن تولدش در [[۲۹ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]] (مصادف با [[۲۶ اسفند]] ۱۲۸۲ش) ذکر شده است.<ref>اوسی، الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان، ۱۴۰۵ق، ص۳۹.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، از شاگردان علامه طباطبائی، تولد او را [[۲۹ ذی‌القعده]] ۱۳۲۱ق می‌داند.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۲۵.</ref>
براساس زندگی‌نامه خودنوشت علامه طباطبایی، او در سال ۱۲۸۱ش متولد شده است؛<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹.</ref> اما دست‌خطی به او در کتاب «الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان» منسوب است که در آن تولدش در [[۲۹ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]] (مصادف با [[۲۶ اسفند]] ۱۲۸۲ش) در [[تبریز]] ذکر شده است.<ref>اوسی، الطباطبائی و منهجه فی تفسیره المیزان، ۱۴۰۵ق، ص۳۹.</ref>{{یادداشت|[[سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، از شاگردان طباطبائی، تولد او را [[۲۹ ذی‌القعده]] ۱۳۲۱ق می‌داند.(حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۲۵.)}}


اجداد پدری وی از [[سادات حسنی|فرزندان امام حسن مجتبی (ع)]] و [[ابراهیم بن اسماعیل دیباج]]<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> و تا ۱۴ پشت او همگی دانشمند و عالم بودند.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۵.</ref> علامه از طرف مادر نیز از اولاد [[امام حسین(ع)]] بود.<ref>شمس، سیری در سیره علمی و عملی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> سید محمدحسین، در ۵ سالگی، مادر، و در ۹ سالگی پدرش را از دست داد.<ref>طباطبائی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> برادر کوچکتر او [[سید محمدحسن الهی|سید محمدحسن]] معروف به سید محمدحسن الهی، (۱۲۸۶-۱۳۴۷ش.) [[عرفان|عارف]] و [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] بود.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۷-۴۰.</ref>
اجداد پدری وی از [[سادات حسنی]] بوده و نسل او از طریق پدر به [[ابراهیم بن اسماعیل دیباج]] بن [[حسن مثنی]] فرزند [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] می‌رسد<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۲.</ref> و از طرف مادر نیز از اولاد [[امام حسین(ع)]] بود.<ref>شمس، سیری در سیره علمی و عملی علامه طباطبایی از نگاه فرزانگان، ۱۳۸۷ش، ص۴۲.</ref> تا ۱۴ پشت او همگی دانشمند و عالم بودند.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۵.</ref> سید محمدحسین، در ۵ سالگی، مادر و در ۹ سالگی پدرش را از دست داد.<ref>طباطبایی، «زندگی من»، ص۳۹؛ طباطبائی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> برادر کوچکتر او [[سید محمدحسن الهی|سید محمدحسن]] معروف به سید محمدحسن الهی (۱۲۸۶-۱۳۴۷ش)، (۱۲۸۶-۱۳۴۷ش.) [[عرفان|عارف]] و [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]] بود.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۳۷-۴۰.</ref>


=== ازدواج و فرزندان ===
=== ازدواج و فرزندان ===
همسر علامه، قمرالسادات مهدوی، از خانواده [[سادات طباطبایی]] بود.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۴۱.</ref> سه فرزند اولی علامه در کودکی و در [[نجف]] از دنیا رفتند. فرزند بعدی آن‌ها، پسری بود که طباطبایی، به سفارش استادش [[سید علی قاضی طباطبایی]]، اسم او را عبدالباقی گذاشت.<ref>نگاه کنید به: تاجدینی، علی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۲۸.</ref> سید عبدالباقی طباطبائی دارای تحصیلات فنی بود و در حوزه ریاضیات و هندسه از علامه طباطبایی بهره برده بود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1197994 «عبدالباقی طباطبایی فرزند ارشد علامه طباطبایی(ره) به دیار باقی شتافت»، خبرگزاری مهر.]</ref>
همسر علامه، قمرالسادات مهدوی، از خانواده [[سادات طباطبایی]] بود.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۴۱.</ref> سه فرزند اولی علامه در کودکی و در [[نجف]] از دنیا رفتند. فرزند بعدی آن‌ها، پسری بود که طباطبایی، به سفارش استادش [[سید علی قاضی طباطبایی]]، اسم او را عبدالباقی گذاشت.<ref>نگاه کنید به: تاجدینی، علی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۲۸.</ref> سید عبدالباقی طباطبائی دارای تحصیلات فنی بود و در حوزه ریاضیات و هندسه از علامه طباطبایی بهره برده بود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1197994 «عبدالباقی طباطبایی فرزند ارشد علامه طباطبایی(ره) به دیار باقی شتافت»، خبرگزاری مهر.]</ref>


نجمه سادات طباطبائی، فرزند دیگر او و قمرالسادات مهدوی است. همسر او شهید [[علی قدوسی]]، از شاگردان علامه طباطبائی بود.<ref>[https://qom.icpikw.ir/fa/c3_3959/یاران-امام-و-انقلاب/یادی-از-شهید-قدوسی-یار-قدوسیان-و-بانی-نظم-نوین-حوزه رجایی نژاد، «یارقدوسیان و بانی نظم نوین حوزه»، وبگاه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.]</ref> جواد مناقبی داماد دیگر علامه طباطبایی بود.<ref>http://www.mortezamotahari.com/fa/MohagheghView.html?MohagheghID=52890&SubLevelID=34</ref>
نجمه سادات طباطبائی، فرزند دیگر او و قمرالسادات مهدوی است. همسر او شهید [[علی قدوسی]]، از شاگردان علامه طباطبائی بود.<ref>[https://qom.icpikw.ir/fa/c3_3959/یاران-امام-و-انقلاب/یادی-از-شهید-قدوسی-یار-قدوسیان-و-بانی-نظم-نوین-حوزه رجایی نژاد، «یارقدوسیان و بانی نظم نوین حوزه»، وبگاه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.]</ref> جواد مناقبی داماد دیگر علامه طباطبایی بود.<ref>«[http://www.mortezamotahari.com/fa/MohagheghView.html?MohagheghID=52890&SubLevelID=34 شاگردان]»، پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری.</ref>


=== دوران تحصیل و تدریس ===
=== دوران تحصیل و تدریس ===
سید محمدحسین به مدت شش سال (۱۲۹۰ تا ۱۲۹۶ش) پس از آموزش [[قرآن]] که در روش درسی آن روزها قبل از هر چیز تدریس می‌شد، آثاری چون گلستان، بوستان و … را فراگرفت.<ref>طباطبائی، بررسی های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> سپس وارد [[مدرسه طالبیه]] تبریز شد و به فراگیری ادبیات عرب، علوم نقلی، [[علم فقه|فقه]] و [[علم اصول|اصول]] پرداخت و از سال [[سال ۱۲۹۷ هجری قمری|۱۲۹۷]] تا [[سال ۱۳۰۴ هجری شمسی|۱۳۰۴ش]] مشغول فراگیری دانش‌های مختلف اسلامی گردید.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۰و۸۱.</ref> او زیر نظر میرزا علینقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی پرداخت و در تعلیم خط به مقام استادی رسید.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۰و۱۱.</ref>
سید محمدحسین به مدت شش سال (۱۲۹۰ تا ۱۲۹۶ش) پس از آموزش [[قرآن]] که در روش درسی آن روزها قبل از هر چیز تدریس می‌شد، آثاری چون گلستان و بوستان را فراگرفت.<ref>طباطبائی، بررسی های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۹.</ref> سپس وارد [[مدرسه طالبیه تبریز]] شد و به فراگیری ادبیات عرب، علوم نقلی، [[علم فقه|فقه]] و [[علم اصول|اصول]] پرداخت و از سال [[سال ۱۲۹۷ هجری قمری|۱۲۹۷]] تا [[سال ۱۳۰۴ هجری شمسی|۱۳۰۴ش]] مشغول فراگیری دانش‌های مختلف اسلامی گردید.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۰و۸۱.</ref> او زیر نظر میرزا علینقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی پرداخت و در تعلیم خط به مقام استادی رسید.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۰و۱۱.</ref>


علامه طباطبایی بعد از تحصیل در مدرسه طالبیه تبریز، همراه برادرش {{یادداشت| محمدحسن الهی طباطبایی۱۲۸۶-۱۳۴۷ش.}} به [[نجف]] رفت و از سال ۱۳۰۴ تا [[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴ش]] به تحصیل علوم دینی پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۱ و۸۲.</ref> در ۱۳۱۴ش به تبریز برگشت و تا [[سال ۱۳۲۵ هجری شمسی|۱۳۲۵ش]] که در آنجا ساکن بود، به کشاورزی مشغول شد و در کنار کار کشاورزی به تألیف و تحقیق می‌پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۲.</ref>
علامه طباطبایی بعد از تحصیل در مدرسه طالبیه، همراه برادرش،‌ سید محمدحسن، به [[نجف]] رفت و از سال ۱۳۰۴ تا [[سال ۱۳۱۴ هجری شمسی|۱۳۱۴ش]] به تحصیل علوم دینی پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۱ و۸۲.</ref> در ۱۳۱۴ش به تبریز برگشت و تا [[سال ۱۳۲۵ هجری شمسی|۱۳۲۵ش]] که در آنجا ساکن بود، به کشاورزی مشغول شد و در کنار کار کشاورزی به تألیف و تحقیق می‌پرداخت.<ref>غیاثی کرمانی، «اقیانوس حکمت: زندگی نامه علامه سید محمدحسین طباطبائی»، ص۸۲.</ref>
علامه در ۱۳۲۵ش به [[قم]] رفت و تا پایان عمر، آنجا ماند و مشغول تدریس، تحقیق و تألیف شد.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۱.</ref>
وی در ۱۳۲۵ش به [[قم]] رفت و تا پایان عمر، آنجا ماند و مشغول تدریس، تحقیق و تألیف شد.<ref> تاجدینی، یادها و یادگارها، ۱۳۷۴ش، ص۱۱.</ref>


=== درگذشت ===
=== درگذشت ===
وی [[یکشنبه]]، [[۲۵ آبان]] سال [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]] ([[۱۸ محرم]] [[سال ۱۴۰۲ هجری شمسی|۱۴۰۲ق]]) از دنیا رفت.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۱.</ref> جنازه‌اش، فردای آن روز از [[مسجد امام حسن عسکری (قم) |مسجد امام حسن عسکری]] تا [[حرم حضرت معصومه]]، [[تشییع]] شد. آیت الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]] بر پیکرش [[نماز میت|نماز]] خواند و در  حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۱.</ref>
علامه طباطبائی در [[۲۵ آبان]] سال [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]] برابر با [[۱۸ محرم]] [[سال ۱۴۰۲ هجری شمسی|۱۴۰۲ق]] از دنیا رفت.<ref> حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۱.</ref> جنازه‌اش، فردای آن روز از [[مسجد امام حسن عسکری (قم) |مسجد امام حسن عسکری]] تا [[حرم حضرت معصومه]]، [[تشییع]] شد. [[آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی]]، از مراجع تقلید شیعه، بر پیکرش [[نماز میت|نماز]] خواند و در  حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد.<ref>حسینی طهرانی، مهر تابان، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۱.</ref>


== زندگی علمی ==
== زندگی علمی ==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۵۹

ویرایش