پرش به محتوا

عبدالرحمان بن عقیل: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''عبدالرحمان بن عقیل بن ابی‌طالب'''، از یاران [[امام حسین (ع)]] و نیز از [[شهدای کربلا]] در روز [[عاشورا]] است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص125؛ انساب الاشراف، ج2، ص103 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص167.</ref> عبدالرحمان نیز مانند برادرانش [[مسلم بن عقیل|مسلم]] و [[جعفر بن عقیل|جعفر]]، داماد [[امام علی (ع)]] بوده <ref>انساب الاشراف، ج2، ص328؛ الارشاد، ج2، ص125؛ الفتوح، ج5، ص111 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170-171.</ref> و همسرش [[خدیجه دختر امام علی (ع)|خدیجه]] نام داشته است<ref>انساب الاشراف، ج2، ص328 ص415؛ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170-171.</ref> سن وی را هنگام [[شهادت]] ۳۵ سال گزارش کرده‌اند. <ref>لباب الانساب،ج1، ص401 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170–171. </ref>
'''عبدالرحمان بن عقیل بن ابی‌طالب'''، از یاران [[امام حسین(ع)]] و نیز از [[شهدای کربلا]] در روز [[عاشورا]] است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۲۵؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۱۰۳ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۶۷.</ref> عبدالرحمان نیز مانند برادرانش [[مسلم بن عقیل|مسلم]] و [[جعفر بن عقیل|جعفر]]، داماد [[امام علی(ع)]] بوده<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۸؛ الارشاد، ج۲، ص۱۲۵؛ الفتوح، ج۵، ص۱۱۱ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref> و همسرش [[خدیجه دختر امام علی(ع)|خدیجه]] نام داشته است<ref>انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۸ ص۴۱۵؛ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۰-۱۷۱.</ref> سن وی را هنگام [[شهادت]] ۳۵ سال گزارش کرده‌اند.<ref>لباب الانساب،ج۱، ص۴۰۱ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۰–۱۷۱. </ref>
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه =
| اندازه جعبه =
خط ۵: خط ۵:
| نام = عبدالرحمان بن عقیل
| نام = عبدالرحمان بن عقیل
| تصویر =آرامگاه شهدای کربلا2.jpg
| تصویر =آرامگاه شهدای کربلا2.jpg
| اندازه تصویر =250px
| اندازه تصویر =۲۵۰px
| عنوان تصویر =
| عنوان تصویر =
| زادروز =
| زادروز =
خط ۵۳: خط ۵۳:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}


== نسب و ولادت و وفات ==
== نسب و ولادت و وفات ==
عبدالرحمان فرزند [[عقیل بن ابی طالب]] بوده و طبق نقلی از [[محمد بن جریر طبری|طبری]]، مادر عبدالرحمان، [[ام ولد]] (کنیز) بوده است. <ref>طبری، تاریخ طبری، ج 5، ص 469؛ الکامل فی التاریخ، ج1، ص581؛ امالی للشجری، ج1، ص 171 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص 172- 173</ref>
عبدالرحمان فرزند [[عقیل بن ابی طالب]] بوده و طبق نقلی از [[محمد بن جریر طبری|طبری]]، مادر عبدالرحمان، [[ام ولد]] (کنیز) بوده است.<ref> طبری، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۹؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج4، ص92؛ محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۲- ۱۷۳؛ اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص96؛ بنقل از شجری، امالی، ج۱، ص۱۷۱.</ref>


عبدالرحمان نیز مثل [[مسلم بن عقیل]] و [[جعفر بن عقیل]]، داماد [[امام علی(ع)]] بوده <ref>انساب الاشراف، جلد 2، ص 328؛ الارشاد ج 2، ص 125؛ الفتوح، ج 5، ص 111 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170 - 171</ref> و همسرش [[خدیجه دختر امام علی (ع)|خدیجه]] نام داشته است.<ref>انساب الاشراف، جلد 2، ص 328 ص 415؛ به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170 - 171 </ref>
عبدالرحمان نیز مثل [[مسلم بن عقیل]] و [[جعفر بن عقیل]]، داماد [[امام علی(ع)]] بوده و همسرش [[زینب صغری]] نام داشته است.<ref> طبرسی، اعلام‌الوری، ص203؛ بحارالانوار، ج42، ص93.</ref>
طول قامت وی به گونه ای بود که به گفته [[لباب الانساب]]، نیزه خانواده [[عقیل بن ابی طالب|عقیل]] نامیده می شد. <ref>لباب الانساب، ج1، ص 260 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170 - 171</ref>
طول قامت وی به گونه‌ای بود که به گفته [[لباب الانساب]]، نیزه خانواده [[عقیل بن ابی طالب|عقیل]] نامیده می‌شد.<ref> محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۰-۱۷۱، بنقل از لباب‌الانساب، ج۱، ص۲۶۰.</ref>


از تاریخ ولادت و سن عبدالرحمان بن عقیل، اطلاعات کمی در دست است؛ مولف [[لباب الانساب]]، سن وی را هنگام شهادت 35 سال گزارش کرده اند.<ref>لباب الانساب،ج1، ص 401 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170 - 171</ref>
از تاریخ ولادت و سن عبدالرحمان بن عقیل، اطلاعات کمی در دست است؛ مولف [[لباب الانساب]]، سن وی را هنگام شهادت ۳۵ سال گزارش کرده‌اند.<ref> محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص۱۷۰-۱۷۱، بنقل از لباب‌الانساب، ج۱، ص۴۰۱.</ref>


== حضور در کربلا ==
== حضور در کربلا ==
عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب، از یاران [[امام حسین(ع)]] و نیز از [[شهدای کربلا]] در روز [[عاشورا]] است.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص125؛ انساب الاشراف، ج2، ص103 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص167.</ref>
عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب، از یاران [[امام حسین(ع)]] و نیز از [[شهدای کربلا]] در روز [[عاشورا]] است.<ref> مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۶؛ انساب‌الاشراف، ج۲، ص۱۰۳.</ref>
[[طبری]]، نقل کرده که عبدالرحمان بن عقیل، به وسیله [[عثمان بن اسیر جهنی]] کشته شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ج5، ص469؛ الکامل فی التاریخ، ج1، ص581؛ امالی للشجری، ج1، ص171 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص172- 173.</ref>
منابع تاریخی، [[عثمان بن خالد بن اسیر جهنی]] را قاتل وی معرفی کرده‌اند.<ref> طبری تاریخ، ج۵، ص۴۶۹؛ ابن‌شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۶؛ ابن‌نما، مثیرالاحزان، ص۶۷؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۶؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۴۴؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۹۲.</ref>
همچنین در جای دیگر نقل کرده که [[عثمان بن خالد بن اسیر جهنی]] و [[بشر بن سوط همدانی قابضی]]، به عبدالرحمان بن عقیل، حمله بردند و او را کشتند. <ref>طبری، تاریخ طبری، ج5، ص447؛ الکامل فی التاریخ، ج2، ص570؛ انساب الاشراف، ج3، ص406 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص172- 173.</ref>
در جای دیگر منابع آمده است که [[عثمان بن خالد بن اسیر جهنی]] و [[بشر بن سوط همدانی قابضی]]، به عبدالرحمان بن عقیل، حمله بردند و او را کشتند.<ref> طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۷، ج۶، ص۵۹؛ ابن‌سعد، طبقات، ج۵، ص۴۷۷؛ ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۵-۷۴؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳.</ref> و لباس‌های او را ربودند.<ref> ابن‌اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۴۰.</ref>


[[شیخ مفید]] نیز در [[الارشاد]]، نقل می‌کند که [[عثمان بن خالد همدانی]]، به عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب یورش برد و او را کشت.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص170 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص172- 173.</ref>
[[شیخ مفید]] نیز در [[الارشاد]]، نقل می‌کند که [[عثمان بن خالد همدانی]]، به عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب یورش برد و او را کشت.<ref> مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۶.</ref>


صاحب [[اخبار الطوال]]، نیز آورده که [[عبدالله بن عروه خثعمی]]، تیری به سوی عبدالرحمان بن عقیل انداخت و او را کشت. <ref>الاخبار الطول، ص257 به نقل از محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص172- 173.</ref>
صاحب [[اخبار الطوال]]، نیز آورده که [[عبدالله بن عروه خثعمی]]، تیری به سوی عبدالرحمان بن عقیل انداخت و او را کشت.<ref> دینوری، اخبارالطول، ص۲۵۷.</ref>
=== نبرد و رجزخوانی ===
=== نبرد و رجزخوانی ===
طبق نقلی از [[ابن شهر آشوب]] در [[مناقب ابن شهر آشوب|مناقب]]، عبدالرحمان، به میدان آمد، در حالی که چنین رجز می‌خواند: <ref>ابن شهر آشوب، المناقب، ج4، ص105؛ الفتوح، ج5، ص111؛ مقتل الحسین، خوارزمی، ج2، ص26.</ref>
طبق نقلی از [[ابن شهر آشوب]] در [[مناقب ابن شهر آشوب|مناقب]]، عبدالرحمان، به میدان آمد، در حالی که چنین رجز می‌خواند:<ref>ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۵؛ الفتوح، ج۵، ص۱۱۱؛ بحارالانوار، ج45، ص33؛ مقتل الحسین، خوارزمی، ج۲، ص۲۶.</ref>
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|ابی عقیل فاعرفوا مکانی|من هاشم و هاشم اخوانی}}
{{ب|ابی عقیل فاعرفوا مکانی|من هاشم و هاشم اخوانی}}
خط ۷۹: خط ۷۸:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


<small>{{وسط چین}}پدرم، عقیل است پس جایگاهم را نسبت به هاشم بشناسید و (بدانید که) فرزندان هاشم، برداران منند.{{سخ}}مردانی راستگو که سرور همگنان خود هستند. این، حسین است با نسبی بلند و استوار{{سخ}}و سرور پیران و جوانان است.<ref>المناقب، ج۴، ص۱۰۶</ref>{{پایان}}</small>
<small>{{وسط چین}}پدرم، عقیل است پس جایگاهم را نسبت به هاشم بشناسید و (بدانید که) فرزندان هاشم، برداران منند.{{سخ}}مردانی راستگو که سرور همگنان خود هستند. این، حسین است با نسبی بلند و استوار{{سخ}}و سرور پیران و جوانان است.<ref>المناقب، ج۴، ص۱۰۶.</ref>{{پایان}}</small>


آن گاه، هفده جنگجو را کشت و سپس [[عثمان بن خالد جهنی]]، او را به شهادت رساند.
آن گاه، هفده جنگجو را کشت و سپس [[عثمان بن خالد جهنی]]، او را به شهادت رساند.


=== زیارت‌های ناحیه و رجبیه ===
=== زیارت‌های ناحیه و رجبیه ===
نام عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب، در [[زیارت ناحیه مقدسه]] و [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]]، آمده است و قاتل وی و [[عمر بن خالد بن اسد جهنی]]، - که به عبدالرحمان تیر زد- لعنت شده است.<ref>محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ص170-171.</ref>
نام عبدالرحمان بن عقیل بن ابی طالب، در [[زیارت ناحیه مقدسه]] و [[زیارت رجبیه امام حسین(ع)]]، آمده است و قاتل وی [[عثمان بن خالد جهنی|عمر بن خالد بن اسد جهنی]]، لعنت شده است.<ref>سید بن طاووس، اقبال، ص۵۷۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۱، ج۴۵، ص۶۵،۳۳.</ref>
 
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس2}}
{{پانویس۲}}


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{ستون-شروع}}
*ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، علامه، 1379ق.
* ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
*الاخبار الطوال.
* ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر، بن خلدون، تحقیق: خلیل شحادة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م.
*ابن اثیر، علی بن ابی الکرم؛ الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر-داربیروت، 1965.
* ابن سعد، الطبقات الکبری(ج۵)، تحقیق: محمد بن صامل السلمی، الطائف، مکتبة الصدیق، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
*الفتوح.
* ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، مؤسسه انتشارات علامه، قم، ۱۳۷۹ ق.
*امالی للشجری.
* ابن نما حلی، مثیرالأحزان، انتشارات مدرسه امام مهدی (عج)، قم، ۱۴۰۶ق.
*بلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودی، بیروت، دارالتعارف، چاپ اول، 1977.
* اصفهانی، ابوالفرج علی بن الحسین، مقاتل‌الطالبیین،، تحقیق: سید احمد صقر، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
*خوارزمی، الموفق بن احمد؛ مقتل الحسین (ع)، تحقیق و تعلیق محمد السماوی، قم، مکتبة المفید، بی‌تا.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الأشراف(ج۳)، البلاذری، تحقیق: محمد باقر المحمودی، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷ق/۱۳۹۷م.
*شیخ مفید؛ الارشاد، قم، کنگره شیخ مفید، ص1413.
* بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
*لباب الانساب.
* دینوری، احمد بن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر مراجعه جمال‌الدین شیال، منشورات الرضی، قم، ۱۳۶۸ش.
*طبری، محمد بن جریر؛ تاریخ الأمم و الملوک(تاریخ الطبری)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، 1967.
* خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین(ع)، تحقیق و تعلیق: محمد السماوی، قم، مکتبة المفید، بی‌تا.
*محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع): برپایه قرآن و حدیث، قم: دارالحدیث، 1388.
* رازی (ابن مسکویه)، تجارب‌الأمم، تحقیق: ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش.
* سید بن طاووس، علی بن موسی، اقبال‌الأعمال، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۷ ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
* لباب الانساب.
* مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.
* محمدی ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع): برپایه قرآن و حدیث، قم: دارالحدیث، ۱۳۸۸.
* مفید، الإرشاد، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{فاجعه کربلا}}
{{فاجعه کربلا}}
{{یاران امام حسین}}
{{یاران امام حسین}}
[[ar:عبد الرحمن بن عقيل]]
[[ar:عبد الرحمن بن عقيل]]
[[en:'Abd al-Rahman b. 'Aqil]]
[[en:'Abd al-Rahman b. 'Aqil]]
[[tr:Abdurrahman b. Akil]]
[[tr:Abdurrahman b. Akil]]


[[رده:یاران امام حسین]]
[[رده:شهدای کربلا]]
[[رده:شهدای کربلا]]
[[رده:بنی‌هاشم]]