کاربر ناشناس
انفال: تفاوت میان نسخه‌ها
تکمیل منابع/ ناقص
جز (تمیزکاری) |
imported>Mortezanazarzadeh (تکمیل منابع/ ناقص) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'اَنْفال'، اصطلاحی [[قرآن|قرآنی]] و [[فقه|فقهی]] که در فقه [[امامیه]] عبارت است از اموالی که از جانب [[خداوند]] در اختیار [[پیامبر اکرم(ص)]] و پس از آن حضرت در اختیار [[امامان معصوم(ع)|امامان(ع)]] قرار گرفته و در عصر [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]] نیز در اختیار [[امام زمان(عج)]] است. غنیمت‌های برجسته جنگ‌ها، قله کوه‌ها، دریاها، زمین‌های موات، بستر رودخانه‌ها، مال بدون وارث از جمله موارد مربوط به انفال است. | |||
==واژه شناسی== | ==واژه شناسی== | ||
'معنای لغوی': «انفال» جمع «نَفَل» است که. مفهوم لغوی واژه نفل، در سال‌های نخستین ظهور اسلام شناخته شده بود؛ اما در طی قرن‌های بعد، با غلبه کاربرد اصطلاحی آن، معنای لغوی‌اش به فراموشی سپرده شد. برخی معنای آن را غنیمت، بخشش یا زیادی بیان کرده‌اند.<ref>فیومی، المصباح المنیر، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۱۳۰؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۶ق، ذیل واژه «نفل».</ref> برخی نیز معنای اصلی را «زیادی» دانسته و معانی دیگر را به آن بازگردانده‌اند.<ref>راغب، مفردات، ص۵۲۴.</ref> | |||
<big> | <big>'معنای اصطلاحی'</big>: | ||
انفال در اصطلاح فقهی عبارت است از غنائم و موهبت‌های منقول و غیر منقولی از جانب خداوند برای حاکم اسلامی. این اموال در جهت تقویت اسلام، مصالح مسلمین و امت اسلامی مصرف می‌شود..<ref> مشکینی، | انفال در اصطلاح فقهی عبارت است از غنائم و موهبت‌های منقول و غیر منقولی از جانب خداوند برای حاکم اسلامی. این اموال در جهت تقویت اسلام، مصالح مسلمین و امت اسلامی مصرف می‌شود..<ref> مشکینی، اصطلاحات الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۹۳.</ref> | ||
مبنای شکل‌گیری این اصطلاح در فقه اسلامی، آیه نخست از [[سوره انفال]] است که در آن چنین آمده است: «از تو درباره انفال می‌پرسند؛ بگو انفال از آن خدا و رسول است». | مبنای شکل‌گیری این اصطلاح در فقه اسلامی، آیه نخست از [[سوره انفال]] است که در آن چنین آمده است: «از تو درباره انفال می‌پرسند؛ بگو انفال از آن خدا و رسول است». | ||
==انفال در فقه و تفسیر== | ==انفال در فقه و تفسیر== | ||
نفل، به عنوان مالی که از غنیمت جنگی به کسی اعطا شود، در [[حدیث|احادیث]] بارها به کار رفته است. همین کاربرد، در عرف [[فقیه|فقیهان]] [[امامیه]] و [[اهل سنت]] در طی قرنها رواج داشته است. با وجود آن که میان ایشان در برخی جزئیات اختلافاتی به چشم می‌خورد، در اصل استعمال نفل در این معنا اختلاف قابل ملاحظه‌ای دیده نمی‌شود.<ref> | نفل، به عنوان مالی که از غنیمت جنگی به کسی اعطا شود، در [[حدیث|احادیث]] بارها به کار رفته است. همین کاربرد، در عرف [[فقیه|فقیهان]] [[امامیه]] و [[اهل سنت]] در طی قرنها رواج داشته است. با وجود آن که میان ایشان در برخی جزئیات اختلافاتی به چشم می‌خورد، در اصل استعمال نفل در این معنا اختلاف قابل ملاحظه‌ای دیده نمی‌شود.<ref>رجوع کنید به: ترمذی، الجامع الصحیح (سنن الترمذی)، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۳۱-۱۳۲؛ شیخ طوسی، الخلاف، ۱۳۷۷ق، ج۲، ص۱۸۹.</ref> | ||
== در فقه امامیه== | == در فقه امامیه== | ||
[[امامیه|شیعه امامیه]] با تکیه بر روایاتی از [[ائمّه اطهار(ع)]]، انفال را اموالی دانسته‌اند که از جانب خداوند در اختیار [[پیامبر اکرم(ص)]] و پس از آن حضرت در اختیار امامان(ع) قرار گرفته و در عصر غیبت نیز در اختیار و ملکیت [[امام زمان(عج)]] است. | [[امامیه|شیعه امامیه]] با تکیه بر روایاتی از [[ائمّه اطهار(ع)]]، انفال را اموالی دانسته‌اند که از جانب خداوند در اختیار [[پیامبر اکرم(ص)]] و پس از آن حضرت در اختیار امامان(ع) قرار گرفته و در عصر غیبت نیز در اختیار و ملکیت [[امام زمان(عج)]] است. | ||
انفال در فقه امامیه، به عنوان بخشی است که به مباحث خمس ملحق شده است و همواره مورد توجه بوده است. مباحث اساسی در این باب، بحث از کسانی است که انفال به آنها تعلق می‌گیرد و نیز بحث در مورد مبنای تصرف در انفال که جزو اموال امام(ع) است.<ref> | انفال در فقه امامیه، به عنوان بخشی است که به مباحث خمس ملحق شده است و همواره مورد توجه بوده است. مباحث اساسی در این باب، بحث از کسانی است که انفال به آنها تعلق می‌گیرد و نیز بحث در مورد مبنای تصرف در انفال که جزو اموال امام(ع) است.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ص۲۰۶-۲۱۰.</ref> | ||
== در فقه اهل سنت== | == در فقه اهل سنت== | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
*ابن عربی، محمد. | *ابن عربی، محمد. احکام القرآن. به کوشش علی محمد بجاوی. بیروت. ۱۳۹۲ق/۱۹۷۲م. | ||
*ابن | *ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار اح‍ی‍اء ال‍ت‍راث ال‍ع‍رب‍ی، ۱۴۱۶ق. | ||
*ابن هشام، عبدالملک. | *ابن هشام، عبدالملک. السیره النبویه. به کوشش مصطفی سقا و دیگران. بیروت. ۱۹۷۵م. | ||
*ابوداوود سجستانی، سلیمان. | *ابوداوود سجستانی، سلیمان. سنن. به کوشش محمد محیی‌الدین عبدالحمید. قاهره: داراحیاء السنه النبویه. | ||
*احمد بن حنبل. مسند. قاهره. ۱۳۱۳ق. | |||
*احمد بن حنبل. | *ترمذی، محمد بن عیسی، الجامع الصحیح (سنن الترمذی)، به کوشش ابراهیم عطوه عوض، بیروت، بی نا، ۱۴۰۷ق. | ||
*ترمذی، محمد | *حرعاملی، محمد. وسائل الشیعه. بیروت. ۱۳۹۱ق. | ||
*حرعاملی، محمد. | *راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، به کوشش ندیم مرعشلی، قاهره، بی نا، ۱۳۹۲ق. | ||
*راغب اصفهانی، حسین | *سیوری، مقداد. کنز العرفان. به کوشش محمدباقر بهبودی. تهران. ۱۳۴۳ش. | ||
*سیوری، مقداد. | *سیوطی. الدر المنثور. بیروت. ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | ||
*سیوطی. | *شیخ طوسی، محمد بن الحسن، الخلاف، به کوشش کاظمینی بروجردی. تهران، بی نا ۱۳۷۷ق. | ||
*شیخ طوسی، محمد | *علامه حلی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعه، تهران، مکتبه نینوی الحدیثه، بی تا. | ||
*علامه حلی، حسن | *فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، قاهره، بی نا، ۱۳۲۵ق. | ||
*فیومی، احمد | *مالک بن انس. الموطأ. به کوشش فاروق سعد. بیروت. ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | ||
*مالک بن انس. | *ماوردی، علی. الاحکام السلطانیه. بیروت. ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م. | ||
*ماوردی، علی. | *محقق کرکی، علی. قاطعه اللجاج. ضمن کلمات المحققین. تهران. ۱۴۰۲ق. | ||
*محقق کرکی، علی. | *مشکینی، میرزا علی، مصطلحات الفقه، قم، نشر الهادی، ۱۴۱۹ق. | ||
*مشکینی، میرزا | *نجفی، محمد حسن. جواهر الکلام. به کوشش محمود قوچانی. تهران. ۱۳۹۴ق. | ||
*نجفی، محمد حسن. | *واحدی، علی. اسباب النزول. بیروت. دارالکتب العلمیه. | ||
*واحدی، علی. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||