Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۵۷
ویرایش
قطب‌الدین راوندی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
'''سعید بن هبةالله راوندی کاشانی''' معروف به '''قطب راوندی''' (درگذشت: [[سال ۵۷۳ هجری قمری|۵۷۳ق]]) [[محدث]]، [[مفسر]]، [[متکلم]]، [[فقیه]] و مورخ [[شیعه]] در قرن ششم هجری و از شاگردان [[طبرسی]] صاحب تفسیر [[مجمع البیان]] است. او از قدیمی‌ترین شرح‌نویسان بر نهج البلاغه و نخستین فقیه شیعه است که کتابی در آیات الاحکام بر اساس ابواب فقهی نگاشته است. راوندی تلاش کرده است جایگاه استدلال به قرآن را در فقه شیعه تقویت کند و هر چند به لحاظ فقهی تحت تأثیر [[شیخ طوسی]] و [[سید مرتضی]] است ولی او را فقهی با اندیشه‌ای مستقل دانسته‌اند. راوندی نویسنده‌ای پرکار است ولی بسیاری از آثار او از بین رفته است. معروف‌ترین آثار وی کتاب [[الخرائج و الجرائح]]، [[فقه القرآن (کتاب)|فقه القرآن]] و [[منهاج البراعة (راوندی)|منهاج البراعه]] هستند. [[ابن شهرآشوب مازندرانی]] و [[منتجب‌الدین رازی]] مشهورترین شاگردان او هستند. مرقد او در قم و در صحن بزرگ [[حرم حضرت معصومه(س)]] است. | '''سعید بن هبةالله راوندی کاشانی''' معروف به '''قطب راوندی''' (درگذشت: [[سال ۵۷۳ هجری قمری|۵۷۳ق]]) [[محدث]]، [[مفسر]]، [[متکلم]]، [[فقیه]] و مورخ [[شیعه]] در قرن ششم هجری و از شاگردان [[طبرسی]] صاحب تفسیر [[مجمع البیان]] است. او از قدیمی‌ترین شرح‌نویسان بر نهج البلاغه و نخستین فقیه شیعه است که کتابی در آیات الاحکام بر اساس ابواب فقهی نگاشته است. راوندی تلاش کرده است جایگاه استدلال به قرآن را در فقه شیعه تقویت کند و هر چند به لحاظ فقهی تحت تأثیر [[شیخ طوسی]] و [[سید مرتضی]] است ولی او را فقهی با اندیشه‌ای مستقل دانسته‌اند. راوندی نویسنده‌ای پرکار است ولی بسیاری از آثار او از بین رفته است. معروف‌ترین آثار وی کتاب [[الخرائج و الجرائح]]، [[فقه القرآن (کتاب)|فقه القرآن]] و [[منهاج البراعة (راوندی)|منهاج البراعه]] هستند. [[ابن شهرآشوب مازندرانی]] و [[منتجب‌الدین رازی]] مشهورترین شاگردان او هستند. مرقد او در قم و در صحن بزرگ [[حرم حضرت معصومه(س)]] است. | ||
==جایگاه و اهمیت== | ==جایگاه و اهمیت== | ||
قطب‌الدین راوندی، فقیه، حدیث‌شناس، مفسر و متکلم شیعه است. [[عبدالحسین امینی]] او را از پیشوایان علمای شیعه، یکی از اساتید [[فقه]] و [[حدیث]] و از نوابغ و رجال علم و ادب دانسته است.<ref>امینی، الغدیر، ج۵، ص۳۷۹.</ref> صاحب [[روضات الجنات]] او را فقیه، فردی شاخص و [[وثاقت|موثق]] توصیف می‌کند، <ref>خوانساری، روضات الجنات، بیتا، ج۴، ص۶ و ۷.</ref> و [[افندی اصفهانی]] نیز او را شخصی فاضل، عالم، متبحر، فقیه، [[محدث]]، [[متکلم]]، آشنای به اخبار و احادیث و شاعر معرفی کرده است.<ref>افندی، ریاض العلماء، ج۲، ص۴۱۹.</ref> چنان که [[شیخ عباس قمی]] وی را از بزرگ‌ترین محدثان [[شیعه]] می‌داند.<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ج۳، ص۷۲.</ref> و [[ابن حجر عسقلانی]] ازعالمان [[اهل سنت]] از او با عنوان فاضل و صاحب تصنیف در جمیع علوم تعبیر کرده است.<ref>عسقلانی، لسان المیزان، ۱۳۹۰ ق، ج۳، ص۴۸.</ref> | قطب‌الدین راوندی، فقیه، حدیث‌شناس، مفسر و متکلم شیعه است. [[عبدالحسین امینی]] او را از پیشوایان علمای شیعه، یکی از اساتید [[فقه]] و [[حدیث]] و از نوابغ و رجال علم و ادب دانسته است.<ref>امینی، الغدیر، بیتا، ج۵، ص۳۷۹.</ref> صاحب [[روضات الجنات]] او را فقیه، فردی شاخص و [[وثاقت|موثق]] توصیف می‌کند، <ref>خوانساری، روضات الجنات، بیتا، ج۴، ص۶ و ۷.</ref> و [[افندی اصفهانی]] نیز او را شخصی فاضل، عالم، متبحر، فقیه، [[محدث]]، [[متکلم]]، آشنای به اخبار و احادیث و شاعر معرفی کرده است.<ref>افندی، ریاض العلماء، بیتا، ج۲، ص۴۱۹.</ref> چنان که [[شیخ عباس قمی]] وی را از بزرگ‌ترین محدثان [[شیعه]] می‌داند.<ref>قمی، الکنی و الالقاب، بیتا، ج۳، ص۷۲.</ref> و [[ابن حجر عسقلانی]] ازعالمان [[اهل سنت]] از او با عنوان فاضل و صاحب تصنیف در جمیع علوم تعبیر کرده است.<ref>عسقلانی، لسان المیزان، ۱۳۹۰ ق، ج۳، ص۴۸.</ref> | ||
راوندی در بین علمای شیعه، نگارنده نخستین کتاب [[آیات الاحکام]] با ترتیب ابواب فقهی به نام [[فقه القرآن (کتاب)|فقه القرآن]] است.<ref>گریوانی، «همراه با دانش‌نامه آثار فقهی شیعه»، ص۳۳۰.</ref> کتاب او زمینه‌ساز نگارش کتاب‌های آیات الاحکام در بین فقهای شیعه شده است.<ref>گریوانی، «همراه با دانش‌نامه آثار فقهی شیعه»، ص۳۳۰.</ref> هم‌چنین یکی از معروف‌ترین کتاب‌ها در زمینه معجزات [[امامان شیعه|امامان]] به نام [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]] اثر اوست. او هم‌چنین جزو نخستین شارحان نهج البلاغه است به گونه‌ای که [[ابن‌ابی الحدید]] شارح معروف نهج‌البلاغه شرح او را قدیمی‌ترین شرح بر نهج‌البلاغه دانسته است. <ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البللاغه، چاپ کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ج۱، ص۵.</ref> هر چند [[سید عبدالعزیز طباطبایی|عبدالعزیز طباطبایی]] تراث‌پژوه سرشناس این مدعا را نادرست ارزیابی کرده است.<ref>طباطبایی، «فی رحاب نهج‌البلاغه (۵)»، ص ۱۵۹-۱۶۰.</ref> | راوندی در بین علمای شیعه، نگارنده نخستین کتاب [[آیات الاحکام]] با ترتیب ابواب فقهی به نام [[فقه القرآن (کتاب)|فقه القرآن]] است.<ref>گریوانی، «همراه با دانش‌نامه آثار فقهی شیعه»، ص۳۳۰.</ref> کتاب او زمینه‌ساز نگارش کتاب‌های آیات الاحکام در بین فقهای شیعه شده است.<ref>گریوانی، «همراه با دانش‌نامه آثار فقهی شیعه»، ص۳۳۰.</ref> هم‌چنین یکی از معروف‌ترین کتاب‌ها در زمینه معجزات [[امامان شیعه|امامان]] به نام [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]] اثر اوست. او هم‌چنین جزو نخستین شارحان نهج البلاغه است به گونه‌ای که [[ابن‌ابی الحدید]] شارح معروف نهج‌البلاغه شرح او را قدیمی‌ترین شرح بر نهج‌البلاغه دانسته است. <ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البللاغه، چاپ کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ج۱، ص۵.</ref> هر چند [[سید عبدالعزیز طباطبایی|عبدالعزیز طباطبایی]] تراث‌پژوه سرشناس این مدعا را نادرست ارزیابی کرده است.<ref>طباطبایی، «فی رحاب نهج‌البلاغه (۵)»، ص ۱۵۹-۱۶۰.</ref> | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
نام کامل قطب راوندی سعید بن عبدالله بن حسین بن هبةالله راوندی کاشانی است و قطب‌الدین لقب اوست. سال تولد او مشخص نیست و در [[راوند]]، نزدیک [[کاشان]] به‌دنیا آمد.<ref>امین، اعیان الشیعة، ج۷، ص۲۳۹.</ref> [[افندی اصفهانی]] می‌گوید: نام وی بیشتر با انتساب به جدش یعنی «سعید بن هبة الله» شناخته می‌شود.<ref>افندی، ریاض العلماء، ج۲، ص۴۱۹.</ref> کنیه قطب راوندی، ''ابوالحسن'' و ''ابوالحسین'' گزارش شده است.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۳۹.</ref> او تحصیلات ابتدایی را در راوند نزد پدر و پدربزرگ خویش گذراند و سپس راهی [[قم]] شد. طبق گفته [[افندی اصفهانی]] وی روایاتی را از بزرگان [[حدیث]] در [[اصفهان]]، [[خراسان]] و [[همدان]] شنیده و نقل کرده است.<ref>افندی، ریاض العلماء، ج۲، ص۴۲۵.</ref><br> | نام کامل قطب راوندی سعید بن عبدالله بن حسین بن هبةالله راوندی کاشانی است و قطب‌الدین لقب اوست. سال تولد او مشخص نیست و در [[راوند]]، نزدیک [[کاشان]] به‌دنیا آمد.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۳۹.</ref> [[افندی اصفهانی]] می‌گوید: نام وی بیشتر با انتساب به جدش یعنی «سعید بن هبة الله» شناخته می‌شود.<ref>افندی، ریاض العلماء، بیتا، ج۲، ص۴۱۹.</ref> کنیه قطب راوندی، ''ابوالحسن'' و ''ابوالحسین'' گزارش شده است.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۳۹.</ref> او تحصیلات ابتدایی را در راوند نزد پدر و پدربزرگ خویش گذراند و سپس راهی [[قم]] شد. طبق گفته [[افندی اصفهانی]] وی روایاتی را از بزرگان [[حدیث]] در [[اصفهان]]، [[خراسان]] و [[همدان]] شنیده و نقل کرده است.<ref>افندی، ریاض العلماء، بیتا، ج۲، ص۴۲۵.</ref><br> | ||
قطب الدین راوندی در [[۱۴ شوال]]<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۴.</ref> سال [[سال ۵۷۳ هجری قمری|۵۷۳]] هجری قمری در قم فوت کرد و نزدیک [[حرم حضرت معصومه(س)|مرقد فاطمه معصومه، دختر امام کاظم(ع)]] دفن شد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ ق، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> {{یادداشت|آیت‌الله اراکی با واسطه آخوند محمدحسن جلالی از استادش (شیخ محمدحسین) نقل کرده که در نزدیکی زمان [[مشروطیت]] در اثر تعمیر صحن، روزنه‌ای به قبر قطب راوندی باز شد و من از نزدیک سر دو زانوی راوندی را سالم دیدم. آیت الله اراکی گفته است: من قبلاً این داستان را شنیده بودم و این مطلب هم بین مردم [[قم]] متواتر بود که جنازه قطب راوندی تازه است. (مهدی‌پور، اجساد جاویدان، ۱۳۸۹.ص۱۵۲.)}}<br> | قطب الدین راوندی در [[۱۴ شوال]]<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۴.</ref> سال [[سال ۵۷۳ هجری قمری|۵۷۳]] هجری قمری در قم فوت کرد و نزدیک [[حرم حضرت معصومه(س)|مرقد فاطمه معصومه، دختر امام کاظم(ع)]] دفن شد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ ق، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> {{یادداشت|آیت‌الله اراکی با واسطه آخوند محمدحسن جلالی از استادش (شیخ محمدحسین) نقل کرده که در نزدیکی زمان [[مشروطیت]] در اثر تعمیر صحن، روزنه‌ای به قبر قطب راوندی باز شد و من از نزدیک سر دو زانوی راوندی را سالم دیدم. آیت الله اراکی گفته است: من قبلاً این داستان را شنیده بودم و این مطلب هم بین مردم [[قم]] متواتر بود که جنازه قطب راوندی تازه است. (مهدی‌پور، اجساد جاویدان، ۱۳۸۹.ص۱۵۲.)}}<br> | ||
سه فرزند قطب‌الدین که تحصیل علوم دینی کردند به نام‌های علی، حسین و محمد، صاحب کتاب [[عجالة المعرفة فی اصول الدین|عجالة المعرفة]] بودند.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۴۰.</ref> | سه فرزند قطب‌الدین که تحصیل علوم دینی کردند به نام‌های علی، حسین و محمد، صاحب کتاب [[عجالة المعرفة فی اصول الدین|عجالة المعرفة]] بودند.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۲۴۰.</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
{{اصلی|فهرست آثار قطب‌الدین راوندی}} | {{اصلی|فهرست آثار قطب‌الدین راوندی}} | ||
پاکتچی راوندی را مؤلفی پرنویس توصیف کرده است که در حوزه‌های مختلف دانشی قلم زده است.<ref>پاکتچی، «راوندی، قطب‌الدین»، ص۵۷۵.</ref> | پاکتچی راوندی را مؤلفی پرنویس توصیف کرده است که در حوزه‌های مختلف دانشی قلم زده است.<ref>پاکتچی، «راوندی، قطب‌الدین»، ص۵۷۵.</ref> | ||
آثار قطب راوندی نزدیک به ۶۰ کتاب و رساله گزارش شده است. در میان تألیفات راوندی، کتاب [[الخرائج و الجرائح]]، مشهورترین اثر اوست که در بیان [[معجزات پیامبر(ص)]] و امامان شیعه است. <ref>خوانساری، روضات الجنات، بیتا، ج۴، ص۶.</ref> وی شرحی هم بر کتاب نهج‌البلاغه دارد که [[منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه (قطب راوندی)|منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه]] نام دارد.<ref>رک: افندی، ریاض العلماء، | آثار قطب راوندی نزدیک به ۶۰ کتاب و رساله گزارش شده است. در میان تألیفات راوندی، کتاب [[الخرائج و الجرائح]]، مشهورترین اثر اوست که در بیان [[معجزات پیامبر(ص)]] و امامان شیعه است. <ref>خوانساری، روضات الجنات، بیتا، ج۴، ص۶.</ref> وی شرحی هم بر کتاب نهج‌البلاغه دارد که [[منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه (قطب راوندی)|منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه]] نام دارد.<ref>رک: افندی، ریاض العلماء، بیتا، ج۲، ص۴۲۰-۴۳۱.</ref> | ||
==اندیشه‌ها== | ==اندیشه‌ها== | ||