۱۷٬۲۴۱
ویرایش
ام‌حبیبه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fouladi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اُم‌َّ حَبیبه رمله''' (د | '''اُم‌َّ حَبیبه رمله''' (د ۴۴ق/۶۶۴م) ، دختر [[ابوسفیان]] و همسر [[پیامبر اكرم (ص)]] است، که در برخی منابع نام او هند ذکر شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱،ص۴۳۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۴۳و ۱۹۲۹.</ref> تاریخ ولادت وی را ۱۷ سال پیش از [[بعثت]] (ح ۵۹۳م) یاد کرده‌اند.<ref>ابن حجر عسقلانی ، الاصابة، ج۴، ص۳۰۵.</ref>وی نخست به همسری [[عبیدالله بن جحش اسدی]] درآمد.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۲۳۸.</ref>واز نخستین بانوانی بود که هنگام [[هجرت]] مسلمانان به [[حبشه]]، همراه همسر خود به آن دیار رفت. <ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۶۸؛ طبری، تاریخ، ج۳، ص۱۶۵.</ref>پس از درگذشت عبیدالله بن جحش اسدی در حبشه، پیامبر (ص) در سال ۶ یا ۷ق، به عمرو بن امیه ضمری وکالت داد تا ام حبیبه را به همسری آن حضرت درآورد و همراه دیگر مسلمانان به [[مدینه]] بیاورد.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۰؛ ابن حبیب، المحبر، ص۷۶.</ref>وی از ناقلین حدیث از پیامبر (ص) می باشد. وی در ۴۴ق در ۷۴ سالگی درگذشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۱؛ بسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۳۱۸؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۰.</ref> | ||
چنانکه در | چنانکه در برخی روایات معتبر آمده، وی در مدینه درگذشت و همانجا نیز مدفون شد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۰؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، ص۷۰؛ ابن قدامه، التبیین فی انساب القرشیین، ص۸۲.</ref> | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
تاریخ ولادت وی را | تاریخ ولادت وی را ۱۷ سال پیش از [[بعثت]] (ح ۵۹۳م) یاد کرده‌اند.<ref>ابن حجر عسقلانی، الاصابة، ج۴، ص۳۰۵.</ref> که این تاریخ با روایاتی که سن او را درسال ۷ ق، سی و چند ساله دانسته‌اند، توافق دارد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۰؛ طبری، المنتخب من کتاب الذیل المذیل، ص ۶۰۷؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، ص۸۷.</ref> | ||
== ازدواج == | == ازدواج == | ||
وی نخست، همسر [[عبیدالله بن جحش اسدی]] بود.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، | وی نخست، همسر [[عبیدالله بن جحش اسدی]] بود.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۲۳۸.</ref> و از وی صاحب دختری شد که او را حبیبه نامیدند و کنیه ام حبیبه نیز از همین‌جا نشأت گرفته است.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۶۸.</ref> وی از نخستین بانوانی بود که هنگام [[هجرت]] مسلمانان به [[حبشه]]، همراه همسر خود به آن دیار رفت. <ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۶۸؛ طبری، تاریخ، ج۳، ص۱۶۵.</ref> | ||
=== ازدواج با پیامبر اسلام(ص) === | === ازدواج با پیامبر اسلام (ص) === | ||
پس از درگذشت عبیدالله در حبشه، [[پیامبر(ص)]] در سال | پس از درگذشت عبیدالله در حبشه، [[پیامبر (ص)]] در سال ۶ یا ۷ق، عمرو بن امیه ضمری را نزد [[اصحمة بن ابجر|نجاشی]] فرستاد و به او وکالت داد تا ام حبیبه را به همسری آن حضرت درآورد و همراه دیگر مسلمانان به [[مدینه]] بیاورد.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۲۵۹؛ ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۰؛ ابن حبیب، المحبر، ص۷۶.</ref> نجاشی نیز ام حبیبه را همراه با دیگر مهاجران یا اندکی زودتر از آنان، با هدایایی روانه مدینه کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۳۹؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، صص ۷۶، ۷۹، ۸۰.</ref> | ||
از آنجا که | از آنجا که [[ابوسفیان]] در زمره دشمنان [[اسلام]] بود، [[ابن عباس]] نزول آیه «عَسَی‌اللّه‌ُ أَن‌ْ یجْعَل‌َ بَینَکم‌ْ وَ بَین‌َ الَّذین‌َ عادَیتُم‌ْ مِنْهُم‌ْ مَوَدَّةً» <ref>ممتحنه/۶۰/۷.</ref> ترجمه "امید است كه خدا میان شما و میان كسانی از آنان كه [ایشان را] دشمن داشتید، دوستی برقرار كند، و خدا تواناست، و خدا آمرزنده مهربان است" را با ازدواج پیامبر (ص) و ام حبیبه دختر ابوسفیان، مرتبط دانسته است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۰؛ بیهقی، دلائل النبوة، ج۳، ص۴۵۹.</ref> | ||
پس از [[فتح مکه]]، ابوسفیان برای تجدید [[صلح حدیبیه]] به مدینه آمد، اما چون نزد دخترش ام حبیبه رفت، وی او را [[مشرک]] و ناپاک خواند و اجازه نداد که وی بر جای رسول خدا(ص) بنشیند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، | پس از [[فتح مکه]]، ابوسفیان برای تجدید [[صلح حدیبیه]] به مدینه آمد، اما چون نزد دخترش ام حبیبه رفت، وی او را [[مشرک]] و ناپاک خواند و اجازه نداد که وی بر جای رسول خدا (ص) بنشیند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۴، ص۳۸؛ نیز: ج۳، ص۳۰۶.</ref> | ||
==فعالیت سیاسی== | ==فعالیت سیاسی== | ||
ام حبیبه، پس از کشته شدن [[عثمان]]، پیراهن آغشته به خون وی را همراه [[نعمان بن بشیر]] نزد برادر خود [[معاویه]]، به [[دمشق]] فرستاد. <ref>مسعودی، مروج الذهب، | ام حبیبه، پس از کشته شدن [[عثمان]]، پیراهن آغشته به خون وی را همراه [[نعمان بن بشیر]] نزد برادر خود [[معاویه]]، به [[دمشق]] فرستاد. <ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۲، ص۳۵۳.</ref> | ||
== نقل حدیث از پیامبر(ص) == | == نقل حدیث از پیامبر (ص) == | ||
ام حبیبه، | ام حبیبه، احادیثی از پیامبر (ص) نقل کرده است. <ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۶، صص۳۲۸- ۳۲۵، ۴۲۸- ۴۲۵.</ref> برادران وی، معاویه و [[عنبسه]] و نیز کسانی چون [[انس بن مالک]]، [[ابوبکر بن سعید ثقفی]]، [[ابوجراح قرشی]] و دیگران از او روایت کرده‌اند.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۱؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، صص۷۰، ۷۶.</ref> | ||
== وفات == | == وفات == | ||
وی در | وی در ۴۴ق در ۷۴ سالگی درگذشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۱؛ بسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۳۱۸؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۰.</ref> | ||
روایتی نقل شده که وی به [[دمشق]] نیز سفر کرده است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، ص۷۰، ۷۶.</ref> حتی برخی، وفات او را در همانجا دانسته‌اند و در کنار گورستان باب الصغیر نیز مزاری به وی منسوب شده است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، ص ۷۰؛ ابن بطوطه، رحلة، ص۵۹؛ تنوخی، الاهتداء الی قبر معاویة بن ابی سفیان بدمشق‌ص ۴۶۹؛ احمد رضا، آراء و انباء، قبر معاویة...، ص ۲۸۴.</ref> اما چنانکه در برخی روایات معتبر آمده، وی در [[مدینه]] درگذشت و همانجا نیز مدفون شد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبیر، ج۸، ص۷۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۰؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق: تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی، ج۱، ص۷۰؛ ابن قدامه، التبیین فی انساب القرشیین، ص۸۲.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس| | {{پانویس|۲}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع | {{ستون-شروع|2}} | ||
*قرآن کریم؛ | *قرآن کریم؛ | ||
*ابن اسحاق، محمد، السیر و المغازی، به‌کوشش‌سهیل زکار، | *ابن اسحاق، محمد، السیر و المغازی، به‌کوشش‌سهیل زکار، بیروت،۱۳۹۸ق/ ۱۹۷۸م. | ||
*ابن بطوطه، رحلة، بیروت، | *ابن بطوطه، رحلة، بیروت، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۵م. | ||
*ابن حبیب، محمد، المحبر، به کوشش ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد دکن، | *ابن حبیب، محمد، المحبر، به کوشش ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد دکن، ۱۳۶۱ق/۱۹۴۲م. | ||
*ابن حجر | *ابن حجر عسقلانی، احمد، الاصابة، قاهره، ۱۳۲۸ق. | ||
*ابن سعد، محمد، الطبقات الکبیر، به کوشش بروکلمان، لیدن، | *ابن سعد، محمد، الطبقات الکبیر، به کوشش بروکلمان، لیدن، ۱۳۲۱ق. | ||
*ابن عبدالبر، یوسف، الاستیعاب، به کوشش | *ابن عبدالبر، یوسف، الاستیعاب، به کوشش علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م. | ||
*ابن عساکر، | *ابن عساکر، علی، تاریخ مدینة دمشق، تراجم النساء، به کوشش سکینه شهابی،ج۱، دمشق، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۱م. | ||
*ابن قدامه، عبدالله، التبیین | *ابن قدامه، عبدالله، التبیین فی انساب القرشیین، به کوشش محمد نایف دلیمی، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | ||
*ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، به‌کوشش | *ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، به‌کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/ ۱۹۳۶م. | ||
*احمد بن حنبل، مسند، بیروت، دارصادر. | *احمد بن حنبل، مسند، بیروت، دارصادر. | ||
*بسوی، یعقوب، المعرفة و التاریخ، به کوشش اکرم ضیاء عمری، بغداد، | *بسوی، یعقوب، المعرفة و التاریخ، به کوشش اکرم ضیاء عمری، بغداد، ۱۳۹۶ق/۱۹۷۶م. | ||
*بلاذری، احمد، انساب الاشراف، به کوشش محمد حمیدالله، قاهره، | *بلاذری، احمد، انساب الاشراف، به کوشش محمد حمیدالله، قاهره، ۱۹۵۹م. | ||
* | *بیهقی، احمد، دلائل النبوة، به کوشش عبدالمعطی قلعجی، بیروت، ۱۹۸۵م. | ||
* | *تنوخی، عزالدین، الاهتداء الی قبر معاویة بن ابی سفیان بدمشق، مجلة المجمع العلمی العربی، دمشق، شم ۱۵،۱۳۵۵ق/۱۹۳۷م. | ||
*رضا، احمد، آراء و انباء، قبر معاویة...، مجلة المجمع | *رضا، احمد، آراء و انباء، قبر معاویة...، مجلة المجمع العلمی العربی، دمشق، شم۲۰، ۱۳۶۴ق/۱۹۴۵م. | ||
*طبری، المنتخب من کتاب الذیل المذیل، همراه ج | *طبری، المنتخب من کتاب الذیل المذیل، همراه ج ۱۱ تاریخ. | ||
*طبری، تاریخ. | *طبری، تاریخ. | ||
*مسعودی، | *مسعودی، علی، مروج الذهب، به کوشش یوسف اسعد داغر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* منبع مقاله: [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/ | * منبع مقاله: [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4703دائرة المعارف بزرگ اسلامی]: با دخل و تصرف | ||
{{صحابه}} | {{صحابه}} | ||