پرش به محتوا

حوزه علمیه خراسان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
خط ۱۹۷: خط ۱۹۷:
* در آستانه شکل گیری [[قیام ۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲، در حوزه علمیه مشهد چهار جناح حضور فعال داشتند: طرفداران [[سید محمد هادی میلانی|سیدمحمدهادی میلانی]] که درواقع ریاست علمی حوزه مشهد را برعهده داشت؛ طرفداران [[حاج آقا حسن قمی]] فرزند مبارز [[حاج آقا حسین قمی]] و از مراجع مشهد که در مخالفت با رژیم پهلوی بی‌پروا عمل می‌کرد؛ طرفداران [[شیخ مجتبی قزوینی]] از مهمترین شاگردان [[میرزا مهدی اصفهانی]] و استاد برجسته فقه و نیز معارف و دارای مشرب مخالف با فلسفه، که در جریان نهضت [[امام خمینی]] از ایشان حمایت می‌کرد؛و طرفداران [[میرزا احمد کفایی]] و [[میرزا حسین فقیه سبزواری]] که در جهت خدمت به مردم و حوزه با رژیم پهلوی مماشات می‌کردند، هرچند در چشم مردم، وابسته به رژیم تلقی می‌شدند.<ref>جلالی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی، ص۹۴ـ۱۰۱</ref>
* در آستانه شکل گیری [[قیام ۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲، در حوزه علمیه مشهد چهار جناح حضور فعال داشتند: طرفداران [[سید محمد هادی میلانی|سیدمحمدهادی میلانی]] که درواقع ریاست علمی حوزه مشهد را برعهده داشت؛ طرفداران [[حاج آقا حسن قمی]] فرزند مبارز [[حاج آقا حسین قمی]] و از مراجع مشهد که در مخالفت با رژیم پهلوی بی‌پروا عمل می‌کرد؛ طرفداران [[شیخ مجتبی قزوینی]] از مهمترین شاگردان [[میرزا مهدی اصفهانی]] و استاد برجسته فقه و نیز معارف و دارای مشرب مخالف با فلسفه، که در جریان نهضت [[امام خمینی]] از ایشان حمایت می‌کرد؛و طرفداران [[میرزا احمد کفایی]] و [[میرزا حسین فقیه سبزواری]] که در جهت خدمت به مردم و حوزه با رژیم پهلوی مماشات می‌کردند، هرچند در چشم مردم، وابسته به رژیم تلقی می‌شدند.<ref>جلالی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی، ص۹۴ـ۱۰۱</ref>
* در این قضایا بیشترین فعالیت سیاسی از آنِ میلانی و قمی بود. این دو، رسمآ با [[قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی|لایحه جدید انجمنهای ایالتی و ولایتی]] مخالفت کردند، در مسئله [[اصلاحات ارضی]] موضع صریح گرفتند و در مقابله با همه پرسی [[لوایح ششگانه]] دولت معروف به [[انقلاب سفید]] فعالیت جدّی کردند.<ref>ر.ک: صالحی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی ص۱۲۹ـ۱۳۰، ۱۴۱ـ۲۱۲</ref> در پی همین مواجهات صریح بود که پس از [[قیام ۱۵ خرداد]]، [[حاج آقا حسن قمی|آیت اللّه حاج آقاحسن قمی]]، همزمان با امام خمینی در قم و [[آیت الله محلاتی]] در [[شیراز]]، دستگیر و به زندان تهران منتقل شد. از این رو، آیت اللّه میلانی، هماهنگ با شماری دیگر از مراجع قم و علمای بزرگ برخی شهرهای ایران، در اعتراض به دستگیری این سه مرجع تقلید راهی تهران شدند و پس از اطمینان کامل از مصونیت جانی آنان، به شهرهای خود بازگشتند.
* در این قضایا بیشترین فعالیت سیاسی از آنِ میلانی و قمی بود. این دو، رسمآ با [[قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی|لایحه جدید انجمنهای ایالتی و ولایتی]] مخالفت کردند، در مسئله [[اصلاحات ارضی]] موضع صریح گرفتند و در مقابله با همه پرسی [[لوایح ششگانه]] دولت معروف به [[انقلاب سفید]] فعالیت جدّی کردند.<ref>ر.ک: صالحی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی ص۱۲۹ـ۱۳۰، ۱۴۱ـ۲۱۲</ref> در پی همین مواجهات صریح بود که پس از [[قیام ۱۵ خرداد]]، [[حاج آقا حسن قمی|آیت اللّه حاج آقاحسن قمی]]، همزمان با امام خمینی در قم و [[آیت الله محلاتی]] در [[شیراز]]، دستگیر و به زندان تهران منتقل شد. از این رو، آیت اللّه میلانی، هماهنگ با شماری دیگر از مراجع قم و علمای بزرگ برخی شهرهای ایران، در اعتراض به دستگیری این سه مرجع تقلید راهی تهران شدند و پس از اطمینان کامل از مصونیت جانی آنان، به شهرهای خود بازگشتند.
* پس از دستگیری مجدد [[امام خمینی]] در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ و تبعید ایشان به [[ترکیه]] نیز حوزه علمیه مشهد واکنش تندی نشان داد و با پیشگامی میلانی و قمی، تلگرام‌هایی در جهت اعلام همبستگی با اهداف امام خمینی برای علمای قم ارسال شد.<ref>ر.ک: صالحی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی، ص۲۲۶ـ۲۳۰</ref>
* پس از دستگیری مجدد [[امام خمینی]] در [[۱۳ آبان]] [[سال۱۳۴۳ ش|۱۳۴۳]] و تبعید ایشان به [[ترکیه]] نیز حوزه علمیه مشهد واکنش تندی نشان داد و با پیشگامی میلانی و قمی، تلگرام‌هایی در جهت اعلام همبستگی با اهداف امام خمینی برای علمای قم ارسال شد.<ref>ر.ک: صالحی، مشهد در بامداد نهضت امام خمینی، ص۲۲۶ـ۲۳۰</ref>
* در [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] ۱۳۵۷ش روحانیان مشهد شرکت فعال داشتند و منازل علمایی چون [[سید عبدالله موسوی شیرازی|سید عبدالله شیرازی]] و [[حاج آقا حسن قمی]]، که در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ از تبعید و اقامت دوازده ساله‌اش در کرج به مشهد بازگشت،<ref>شاکری، ص۹۴</ref> کانون تصمیم گیری و پناهگاه مردم بود و پیگیری و اجرای توصیه‌های رهبران نهضت و در رأس آنان امام خمینی و اداره راهپیمایی‌ها توسط علما و روحانیان مبارزی چون [[میرزا جواد آقا تهرانی]]، [[شیخ ابوالحسن شیرازی]]، [[سید کاظم مرعشی]]، [[سید علی خامنه‌ای]]، [[عباس واعظ طبسی]] و [[سید عبدالکریم هاشمی نژاد]] صورت می‌گرفت.<ref>شاکری، ص۲۸</ref>
* در [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] [[۱۳۵۷ش]] روحانیان مشهد شرکت فعال داشتند و منازل علمایی چون [[سید عبدالله موسوی شیرازی|سید عبدالله شیرازی]] و [[حاج آقا حسن قمی]]، که در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ از تبعید و اقامت دوازده ساله‌اش در کرج به مشهد بازگشت،<ref>شاکری، ص۹۴</ref> کانون تصمیم گیری و پناهگاه مردم بود و پیگیری و اجرای توصیه‌های رهبران نهضت و در رأس آنان امام خمینی و اداره راهپیمایی‌ها توسط علما و روحانیان مبارزی چون [[میرزا جواد آقا تهرانی]]، [[شیخ ابوالحسن شیرازی]]، [[سید کاظم مرعشی]]، [[سید علی خامنه‌ای]]، [[عباس واعظ طبسی]] و [[سید عبدالکریم هاشمی نژاد]] صورت می‌گرفت.<ref>شاکری، ص۲۸</ref>
* شروع حرکت سیاسی مردم مشهد را در این سال باید [[تشییع جنازه]] واعظ معروف [[تهران]]، [[شیخ احمد کافی]] در۳۱ تیر ۱۳۵۷ دانست که در جریان آن [[مدرسه نواب]] مورد هجوم و غارت نظامیان قرار گرفت.<ref>شاکری، ص۸۵</ref> برگزاری مراسم چهلم واقعه مدرسه نواب در ۹ شهریور ۱۳۵۷ نیز که موجب بازگشایی آن مدرسه پس از چهل روز شد و در آن [[سید عبدالکریم هاشمی نژاد]] سخنرانی کرد و علمای مهمی چون [[سید عبدالله شیرازی]] شرکت کردند به راهپیمایی بزرگ و تأثیرگذاری انجامید.<ref>شاکری، ص۹۰ـ۹۲</ref> درواقع در این سال مدرسه نواب همواره موقعیتی مرکزی برای ساماندهی مبارزات و راهپیمایی‌های مردم مشهد داشت. بدین ترتیب، روحانیان مشهد که معرف حوزه این شهر بودند، تا پیروزی انقلاب رهبری مبارزات مردمی را برعهده گرفتند.
* شروع حرکت سیاسی مردم مشهد را در این سال باید [[تشییع جنازه]] واعظ معروف [[تهران]]، [[شیخ احمد کافی]] در۳۱ تیر ۱۳۵۷ دانست که در جریان آن [[مدرسه نواب]] مورد هجوم و غارت نظامیان قرار گرفت.<ref>شاکری، ص۸۵</ref> برگزاری مراسم چهلم واقعه [[مدرسه نواب]] در [[۹ شهریور]] [[۱۳۵۷ش]] نیز که موجب بازگشایی آن مدرسه پس از چهل روز شد و در آن [[سید عبدالکریم هاشمی نژاد]] سخنرانی کرد و علمای مهمی چون [[سید عبدالله شیرازی]] شرکت کردند به راهپیمایی بزرگ و تأثیرگذاری انجامید.<ref>شاکری، ص۹۰ـ۹۲</ref> درواقع در این سال مدرسه نواب همواره موقعیتی مرکزی برای ساماندهی مبارزات و راهپیمایی‌های مردم مشهد داشت. بدین ترتیب، روحانیان مشهد که معرف حوزه این شهر بودند، تا پیروزی انقلاب رهبری مبارزات مردمی را برعهده گرفتند.


===دوران جمهوری اسلامی===
===دوران جمهوری اسلامی===
confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۷۶

ویرایش