۱۷٬۸۰۹
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==تردیدها== | ==تردیدها== | ||
به گفته مرتضی مطهری ازدواج دختر شهربانو با امام حسین(ع) از نظر مدارک تاریخی مشکوک است و برخی از محققان نسبت به آن تردید کرده و داستان را ساختگی میدانند.<ref> مطهری، | به گفته مرتضی مطهری ازدواج دختر شهربانو با امام حسین(ع) از نظر مدارک تاریخی مشکوک است و برخی از محققان نسبت به آن تردید کرده و داستان را ساختگی میدانند.<ref> مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، ص۱۱۶-۱۱۷.</ref> [[سید جعفر شهیدی]] (درگذشته ۱۳۸۶ش) در کتاب زندگانی علی بن حسین(ع) ناشناخته بودن شهربانو را در قرن دوم نزد [[بنیهاشم]] از شواهد این تردید ذکر کرده است. او برای اثبات این ادعا، به گزارشی تاریخی استناد کرده است بر اساس این گزارش [[منصور عباسی|منصور دوانیقی]] (حکومت:۱۳۶-۱۵۸ق) از خلفای عباسی در پاسخ نامه محمد بن عبدالله مشهور به [[نفس زکیه]] که فضیلت خاندان خود را برشمرده بود، مادر امام سجاد(ع) را [[ام ولد|اُم وَلد]] (کنیز) ذکر کرده بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۰۱.</ref> به گفته سید جعفر شهیدی، او واژه ام ولد را برای تحقیر نفس زکیه بهکار برده است و اگر داستان شهربانو واقعیت داشت منصور این تعبیر را به کار نمیبرد و اگر دروغ نوشته بود، نفس زکیه پاسخ او را میداد که مادر امام سجاد(ع) کنیز نبوده است.<ref> شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، ۱۳۶۵ش، ص۲۴.</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
به گفته برخی از مورخان، مادر امام سجاد(ع) هنگام تولد او از دنیا رفتهاست.<ref> مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰.</ref> پس از وفات او، وشیکه دایه امام سجاد(ع) شد از این رو امام او را مادر خطاب میکرد.<ref> ابنداود حلی، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۳۷۲.</ref> به گفته [[علی بن حسین مسعودی]] (درگذشته ۳۴۶ق) تاریخنگار وقتی امام بزرگ شد وشیکه را به ازدواج غلام خود در آورد، برهمین اساس [[بنیامیه]] امام را سرزنش کرده و میگفتند: علی بن حسین مادر خود به ازدواج غلامش در آورده است.<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰.</ref> با این حال در کتاب الطبقات الکبری (نوشته شده در قرن سوم قمری) نقل شده که شهربانو پس از امام حسین(ع) با زُبَید غلام امام، ازدواج کرده و فرزندی به نام عبدالله برای او به دنیا آورده است.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۶۳.</ref> همچنین نقل شده که شهربانو پس از [[واقعه کربلا]] از [[کربلا]] به [[ایران]] رفت و در کوهی در نزدیکی [[ری]] ناپدید شد.<ref>شهیدی، زندگی علی بن حسین، ص۲۷.</ref> از این رو [[تعزیهخوانی (آیین)|تعزیههایی]] درباره او وجود دارد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/416717 | به گفته برخی از مورخان، مادر امام سجاد(ع) هنگام تولد او از دنیا رفتهاست.<ref> مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰.</ref> پس از وفات او، وشیکه دایه امام سجاد(ع) شد از این رو امام او را مادر خطاب میکرد.<ref> ابنداود حلی، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۳۷۲.</ref> به گفته [[علی بن حسین مسعودی]] (درگذشته ۳۴۶ق) تاریخنگار وقتی امام بزرگ شد وشیکه را به ازدواج غلام خود در آورد، برهمین اساس [[بنیامیه]] امام را سرزنش کرده و میگفتند: علی بن حسین مادر خود به ازدواج غلامش در آورده است.<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰.</ref> با این حال در کتاب الطبقات الکبری (نوشته شده در قرن سوم قمری) نقل شده که شهربانو پس از امام حسین(ع) با زُبَید غلام امام، ازدواج کرده و فرزندی به نام عبدالله برای او به دنیا آورده است.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۶۳.</ref> همچنین نقل شده که شهربانو پس از [[واقعه کربلا]] از [[کربلا]] به [[ایران]] رفت و در کوهی در نزدیکی [[ری]] ناپدید شد.<ref>شهیدی، زندگی علی بن حسین، ص۲۷.</ref> از این رو [[تعزیهخوانی (آیین)|تعزیههایی]] درباره او وجود دارد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/416717 «متن تعزیهنامه شهربانو، ص۷۵.»]</ref> [[میرزا حسین نوری|محدث نوری]] (درگذشته ۱۳۲۰ق) محدث شیعه این مسأله را از [[تحریفهای عاشورا|تحریفات عاشورا]] دانسته است.<ref> محدث نوری، لؤلؤ و مرجان، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۳.</ref> همچنین به گفته [[آقابزرگ تهرانی]] (درگذشته ۱۳۸۹ق) کتابشناس شیعه این داستانی خیالی است که در کتاب منشور مبارک (رساله ساختگی درباره نسب پادشاهان طبرستان به امام علی(ع)) آمده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲۳، ص۴۶.</ref> | ||
[[بقعه بیبی شهربانو]] در نزدیکی ری به شهربانو منسوب است. البته انتساب آن به وی از سوی برخی از نویسندگان رد شده است. | [[بقعه بیبی شهربانو]] در نزدیکی ری به شهربانو منسوب است. البته انتساب آن به وی از سوی برخی از نویسندگان رد شده است. | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*«متن تعزنامه شهربانو»، آرش، شماره۳، اردیبهشت ۱۳۴۱ش. | |||
*آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، قم، اسماعیلیان، تهران کتابخانه اسلامیه، ۱۴۰۸ق. | *آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، قم، اسماعیلیان، تهران کتابخانه اسلامیه، ۱۴۰۸ق. | ||
*ابنداود حلی، حسن بن علی، الرجال، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۴۲ش. | *ابنداود حلی، حسن بن علی، الرجال، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۴۲ش. | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
*شریعتی، علی، تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران، چاپخش، ۱۳۷۷ش. | *شریعتی، علی، تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران، چاپخش، ۱۳۷۷ش. | ||
*شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵ش. | *شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵ش. | ||
*صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تصحیح | *صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تصحیح مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ق. | ||
*طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق. | *طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق. | ||
*طبرسی، فضل بن حسن، تاج الموالید، بیروت، دار القاری، ۱۴۲۲ق. | *طبرسی، فضل بن حسن، تاج الموالید، بیروت، دار القاری، ۱۴۲۲ق. | ||
خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
*مجمل التواریخ و القصص، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بیتا. | *مجمل التواریخ و القصص، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بیتا. | ||
*مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه للامام علی بن ابیطالب، قم، انصاریان، چاپ سوم، ۱۴۲۶ق. | *مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه للامام علی بن ابیطالب، قم، انصاریان، چاپ سوم، ۱۴۲۶ق. | ||
*مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، مرتضی مطهری، تهران، نشر صدرا، | *مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، مرتضی مطهری، تهران، نشر صدرا، چاپ هشتم، بیتا. | ||
*مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | *مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | ||
*نوری، میرزاحسین، لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم روضهخوانان، آفاق، تهران، ۱۳۸۸ش. | *نوری، میرزاحسین، لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم روضهخوانان، آفاق، تهران، ۱۳۸۸ش. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
*یوسفی غروی، محمدهادی، موسوعة التاریخ الإسلامی، مجمع اندیشه اسلامی، قم، ۱۴۱۷ق. | *یوسفی غروی، محمدهادی، موسوعة التاریخ الإسلامی، مجمع اندیشه اسلامی، قم، ۱۴۱۷ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details/12589 مقاله بیبی شهربانو در دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details/12589 مقاله بیبی شهربانو در دانشنامه جهان اسلام] | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
| عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->نمیخواهد | | عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->نمیخواهد | ||
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد--> | | رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | | کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
| شناسه= <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | |||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد |
ویرایش