آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

آل بویه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۶

۵۳۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۴ اکتبر ۲۰۲۲

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۷۷۳

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 == مذهب==
 {{حکومت‌های ایران پس از اسلام}}
-صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref> سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال [[رسول جعفریان]]<ref> جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۵.</ref> تاریخ‌پژوه شیعه و برخی دیگر از نویسندگان<ref> جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۶؛ جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> با استناد به منابع تاریخی و شواهدی آنان را شیعه اثناعشری می‌داند. احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه از شواهدی است که در تأیید شیعه بودن آل بویه ذکر شده است.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین ابن‌کثیر دمشقی تاریخ‌نگار اهل‌سنت در قرن هشتم قمری آنها را شیعه و [[رافضی]] دانسته است.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۰۷.</ref>
+صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref> سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال [[رسول جعفریان]]<ref> جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۵.</ref> تاریخ‌پژوه شیعه و برخی دیگر از نویسندگان<ref> جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۶؛ جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> با استناد به منابع تاریخی و نیز ارائه شواهدی آل بویه را شیعه اثناعشری می‌دانند. احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه از این شواهد است.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین ابن‌کثیر دمشقی تاریخ‌نگار اهل‌سنت در قرن هشتم قمری آنها را شیعه و [[رافضی]] دانسته است.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۰۷.</ref> [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل قزوینی]] عالم شیعه قرن ششم قمری در کتاب [[النقض (کتاب)|نقض]] نیز آنان را امامتی خوانده است.<ref> قزوینی، نقض، انجمن آثار ملی، ص۴۲.</ref>
-برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین رسول جعفریان، از کتاب تاریخ ری منتجب‌الدین رازی مطلبی را نقل کرده است که بر اساس آن، او از ابن‌شهرآشوب نقل کرده که آل بویه به دست تاج‌الروسا بن ابی‌السعدا از علمای شیعه، شیعه شده است.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۰.</ref>
+برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین رسول جعفریان، از کتاب تاریخ ری اثر [[علی بن عبیدالله رازی|منتجب‌الدین رازی]] عالم شیعه قرن ششم قمری مطلبی نقل کرده است که بر اساس آن، نویسنده از [[ابن شهرآشوب|ابن‌شهرآشوب]] نقل کرده که آل بویه به دست تاج‌الرؤسا بن ابی‌السعدا از علمای شیعه، به این مذهب گرویده‌اند.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۰.</ref>
 ایلیا پائولوویچ پطروشفسکی (زاده ۱۸۹۸م) استاد دانشگاه روسیه معتقد است که مؤسسان حکومت آل بویه شیعه بودند اما افراد بعدی این خاندان هر چند که در باطن به شیعه تمایل داشتند در ظاهر و به صورت رسمی سنی‌مذهب بودند.<ref>پطروشفسکی اسلام در ایران، ۲۶۷ به نقل از پوراحمدی، «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق»، ص۱۱۲.</ref> نویسنده مقاله «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق» این برداشت را اشتباه دانسته و احتمال داده است که پذیرش خلافت عباسی از سوی امیران آل بویه موجب این برداشت شده باشد.<ref>پوراحمدی، «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق»، ص۱۱۲.</ref> همچنین برتولد اشپولر (۱۹۱۱-۱۹۹۰م) شرق‌شناس آلمانی در کتاب تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، بر این باور است که آل بویه از ابتدا، شیعه دوازده امامی بوده و تا آخر هم بر همین عقیده ماندند.<ref> اشپولر، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ج۱، ص۳۶۳ به نقل از جعفریان، تاریخ ایران تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۳۷۵.</ref>
@@ خط ۷۸: / خط ۷۸: @@
 ==منابع==
 {{منابع}}
+*قزوینی، عبدالجلیل، نقض، تصحیح محدث ارموی، محدث، تهران، انجمن آثار ملی، بی‌تا.
 *آل یاسین، محمدحسن، تاریخ المشهد الکاظمی، الامانة العامة للعتبة الکاظمیة المقدسة، ۱۴۳۵ق/۲۰۱۴م.
 *ابن‌‌تغری‌، یوسف‌ بن‌ تغری‌، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، قاهره، وزارة الثقافة و الارشاد القومی المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ق/۱۹۷۲م.