۱۷٬۷۷۳
ویرایش
آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←حاکمان مشهور) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| شخصیت‌های مهم = | | شخصیت‌های مهم = | ||
}} | }} | ||
'''آل بویه''' یا '''بوئیان''' سلسله‌ای [[شیعه]] است که در سال‌های [[سال ۳۲۲ هجری قمری|۳۲۲]] تا [[سال ۴۴۸ هجری قمری|۴۴۸ق]] بر بخش‌هایی از [[ایران]] و [[عراق]] حکومت می‌کرد. بنیانگذار این سلسله [[علی بن بویه]] به کمک برادرانش [[معزالدوله دیلمی|احمد]] و [[حسن بن بویه|حسن]] بودند. این سلسله به نام پدر آنان (بویه) نامگذاری شده است. در دوره حکومت این سلسله، مراسم [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] و جشن ولایت حضرت علی(ع) در [[غدیر خم]] برپا می‌شد و قبور [[امامان شیعه]] در عراق مرمّت و بازسازی شد و [[زیارت]] آنان، گسترش یافت. همچنین در این دوره [[حی علی خیر العمل|حَی عَلی خَیرِ الْعَمَلْ]] | '''آل بویه''' یا '''بوئیان''' سلسله‌ای [[شیعه]] است که در سال‌های [[سال ۳۲۲ هجری قمری|۳۲۲]] تا [[سال ۴۴۸ هجری قمری|۴۴۸ق]] بر بخش‌هایی از [[ایران]] و [[عراق]] حکومت می‌کرد. بنیانگذار این سلسله [[علی بن بویه]] به کمک برادرانش [[معزالدوله دیلمی|احمد]] و [[حسن بن بویه|حسن]] بودند. این سلسله به نام پدر آنان (بویه) نامگذاری شده است. در دوره حکومت این سلسله، مراسم [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] در [[روز عاشورا]] و جشن ولایت حضرت علی(ع) در [[غدیر خم]] برپا می‌شد و قبور [[امامان شیعه]] در عراق مرمّت و بازسازی شد و [[زیارت]] آنان، گسترش یافت. همچنین در این دوره [[حی علی خیر العمل|حَی عَلی خَیرِ الْعَمَلْ]]<nowiki/>در [[اذان]] گفته می‌شد و استفاده از [[مهر نماز]] و [[تسبیح تربت]] رایج گردید. | ||
== جایگاه و اهمیت== | == جایگاه و اهمیت== | ||
آل بویه، سلسله‌ای شیعی است که بیش از ۱۲۰ سال (۳۲۲-۴۴۸ق) بر بخش‌هایی از ایران و عراق حکومت راندند.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> در دوره حکومت آنان برخی از شعائر و نمادهای شیعی همچون [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] و برپایی جشن غدیر برای نخستین‌بار به صورت رسمی و عمومی برگزار شد. | آل بویه، سلسله‌ای شیعی است که بیش از ۱۲۰ سال (۳۲۲-۴۴۸ق) بر بخش‌هایی از ایران و عراق حکومت راندند.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۲۹.</ref> در دوره حکومت آنان برخی از شعائر و نمادهای شیعی همچون [[سوگواری محرم|عزاداری امام حسین(ع)]] و برپایی جشن غدیر برای نخستین‌بار به صورت رسمی و عمومی برگزار شد. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
== مذهب== | == مذهب== | ||
{{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | {{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | ||
صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال فاطمه جعفرنیا در مقاله «سیاست‌های حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهل‌سنت» با استناد به منابع تاریخی آنان را شیعه می‌داند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> او شواهدی همچون احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه را در تأیید شیعه بودن آل بویه ذکر می‌کند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref>همچنین ابن‌کثیر دمشقی تاریخ‌نگار قرن هشتم قمری | صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال فاطمه جعفرنیا در مقاله «سیاست‌های حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهل‌سنت» با استناد به منابع تاریخی آنان را شیعه می‌داند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> او شواهدی همچون احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه را در تأیید شیعه بودن آل بویه ذکر می‌کند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref>همچنین ابن‌کثیر دمشقی تاریخ‌نگار اهل‌سنت در قرن هشتم قمری آنها را شیعه دانسته است.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۰۷.</ref> | ||
برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> | برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> | ||