آیة الکرسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات آیه | {{جعبه اطلاعات آیه | ||
| عنوان | | عنوان =آیة الکرسی | ||
| تصویر | | تصویر =آیة الکرسی به خط نسخ ایرانی.jpg | ||
| توضیح تصویر | | توضیح تصویر =آیة الکرسی به خط نسخ | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر =220px | ||
| نام آیه | | نام آیه =آیة الکرسی | ||
| واقع در سوره | | واقع در سوره =[[سوره بقره|بقره]] | ||
| شماره آیه | | شماره آیه =۲۵۵ | ||
| جزء | | جزء =۳ | ||
| شأن نزول | | شأن نزول =ندارد | ||
| مکان نزول | | مکان نزول =[[مدینه]] | ||
| | | موضوع = اعتقادی | ||
| درباره | | درباره =[[توحید]]، [[اسما و صفات]] | ||
| سایر | | سایر =با عظمت‌ترین آیات [[قرآن]] | ||
| آیات مرتبط=۲۵۶ و ۲۵۷ بقره | | آیات مرتبط=۲۵۶ و ۲۵۷ بقره | ||
}} | }} | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
* در بعضی روایات وارد شده که آیة‌الکرسی پنجاه کلمه است و شمارش کلمات آیه ۲۵۵ پنجاه کلمه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۶و۲۷۷.</ref> از نظر وی در روایاتی که دستور داده شده دو آیه بعد نیز خوانده شوند، عنوان آیة‌الکرسی بر آن دو آیه گفته نشده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۷.</ref> | * در بعضی روایات وارد شده که آیة‌الکرسی پنجاه کلمه است و شمارش کلمات آیه ۲۵۵ پنجاه کلمه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۶و۲۷۷.</ref> از نظر وی در روایاتی که دستور داده شده دو آیه بعد نیز خوانده شوند، عنوان آیة‌الکرسی بر آن دو آیه گفته نشده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۷.</ref> | ||
در مقابل نظر مشهور، برخی با استناد به بعضی از [[حدیث|روایات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، | در مقابل نظر مشهور، برخی با استناد به بعضی از [[حدیث|روایات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۲۱.</ref>{{یادداشت|در روایتی از پیامبر(ص) نقل شده که فرمود: «هر کس چهار آیه از اول [[سوره بقره]]، آیة‌الکرسی و دو آیه بعد از آن و سه آیه آخر سوره بقره را بخواند، در جان و مالش بدی نبیند و هیچ شیطانی به او نزدیک نشود...»(کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۲۱)}} آیات ۲۵۶ و ۲۵۷ سوره بقره را هم جزو آیة الکرسی دانسته‌اند.<ref>معینی، «آیة الکرسی»، ص۱۰۰.</ref> همین روایات را نیز سبب شهرت الحاق دو آیه بعد به آیه الکرسی در میان [[شیعه|شیعیان]] دانسته‌اند.<ref>دشتی، «آیة الکرسی»، ص۴۶۹.</ref> از دیگر دلایل برای الحاق آیات ۲۵۶ و ۲۵۷ به آیه الکرسی را پیوند عمیق میان مضامین و مفاهیم آیه الکرسی با دو آیه بعد می‌دانند.<ref>کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۲۰.</ref> [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]] در [[العروة الوثقی (کتاب)|عروه الوثقی]] برای خواندن آیة الکرسی در [[نماز لیلة الدفن|نماز لیلةالدفن]] خواندن تا پایان آیه ۲۵۷«هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ» را مطابق با احتیاط دانسته است. <ref>طباطبایی یزدی، محمدکاظم، ج۲، ص۱۲۶. | ||
</ref> | </ref> | ||
== واژه الکرسی == | == واژه الکرسی == | ||
[[پرونده:آیة الکرسی.jpg|220px|بندانگشتی]] | [[پرونده:آیة الکرسی.jpg|220px|بندانگشتی]] | ||
برای واژه الکرسی چند معنا بیان شده است: ۱. تخت و سریر؛ ۲. قلمرو فرماندهی و تدبیر؛ ۳. مرکز فرماندهی و تدبیر و ۴. علم.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۲۸-۶۲۹؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲.</ref> گفته شده مراد از کرسی در آیه الکرسی حکومت، قیمومت، سلطه و تدبیر | برای واژه الکرسی چند معنا بیان شده است: ۱. تخت و سریر؛ ۲. قلمرو فرماندهی و تدبیر؛ ۳. مرکز فرماندهی و تدبیر و ۴. علم.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۲۸-۶۲۹؛ کوشا، «آیه الکرسی»، ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲.</ref> گفته شده مراد از کرسی در آیه الکرسی حکومت، قیمومت، سلطه و تدبیر خداوند است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۲۷۲-۲۷۴؛ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ج۶، ص۱۰۰.</ref> | ||
در روایات مختلفی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] کرسی در این آیه به معنای [[علم خداوند]] تفسیر شده است که معنای آیه چنین می‌شود: «خداوند، پیشاروی آنان و پشت سرشان را می‌داند و به چیزی از «علم» او آگاه نگردند، جز آنچه خود بخواهد. کرسی (= علم) او آسمان‌ها و زمین را فرا گرفته است.»<ref>عسگری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۸۶ش، ص۴۷۳-۴۷۵.</ref> طبق [[حدیث|حدیثی]] از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]، «کرسی» علم اختصاصی [[خدا|خداوند]] است که هیچ یک از [[پیامبران]]، فرستادگان و [سایر] حجت‌هایش را بر آن آگاه نکرده است.<ref>صدوق، معانی الاخبار، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۶۷.</ref> | در روایات مختلفی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] کرسی در این آیه به معنای [[علم خداوند]] تفسیر شده است که معنای آیه چنین می‌شود: «خداوند، پیشاروی آنان و پشت سرشان را می‌داند و به چیزی از «علم» او آگاه نگردند، جز آنچه خود بخواهد. کرسی (= علم) او آسمان‌ها و زمین را فرا گرفته است.»<ref>عسگری، عقاید اسلام در قرآن کریم، ۱۳۸۶ش، ص۴۷۳-۴۷۵.</ref> طبق [[حدیث|حدیثی]] از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]، «کرسی» علم اختصاصی [[خدا|خداوند]] است که هیچ یک از [[پیامبران]]، فرستادگان و [سایر] حجت‌هایش را بر آن آگاه نکرده است.<ref>صدوق، معانی الاخبار، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۶۷.</ref> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
درباره خواص تلاوت آیة الکرسی، روایات فراوانی از طریق [[شیعه]]<ref>نگاه کنید به: عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]<ref>نگاه کنید به: سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> رسیده است. در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که هر کس این آیه را یک بار تلاوت کند، خداوند هزار مورد از بلایای دنیا را که راحت‌ترین آن فقر است و هزار مورد از سختی‌های [[آخرت]] را که آسان‌ترین آن [[عذاب قبر]] است، برطرف می‌کند.<ref>عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> | درباره خواص تلاوت آیة الکرسی، روایات فراوانی از طریق [[شیعه]]<ref>نگاه کنید به: عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]<ref>نگاه کنید به: سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۲۳-۳۲۷.</ref> رسیده است. در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده است که هر کس این آیه را یک بار تلاوت کند، خداوند هزار مورد از بلایای دنیا را که راحت‌ترین آن فقر است و هزار مورد از سختی‌های [[آخرت]] را که آسان‌ترین آن [[عذاب قبر]] است، برطرف می‌کند.<ref>عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳۶و۱۳۷.</ref> | ||
[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در یک مجلس ۴۰۰ دستور برای اصلاح دین و دنیا بیان کرده است که یک مورد ان مربوط به آیت الکرسی است که اگر کسی هنگامی که ناراحتی چشم دارد آن را بخواند و در دلش و نیتش این باشد که بهبود می یابد ان شاء الله عافیت | [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در یک مجلس ۴۰۰ دستور برای اصلاح دین و دنیا بیان کرده است که یک مورد ان مربوط به آیت الکرسی است که اگر کسی هنگامی که ناراحتی چشم دارد آن را بخواند و در دلش و نیتش این باشد که بهبود می یابد ان شاء الله عافیت نصیبش می شود.{{یادداشت|الاما علی(ع) إِذَا اشْتَكَى أَحَدُكُمْ عَيْنَيْهِ فَلْيَقْرَأْ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ لْيُضْمِرْ فِي نَفْسِهِ أَنَّهَا تَبْرَأُ فَإِنَّهُ يُعَافَى إِنْ شَاءَ اللهُ. البته دست گذاشتن روی چشم و خواندن آیت الکرسی سند معتبری ندارد ولی کفعمی در[[جنة الامان الواقیة و جنة الایمان الباقیة (کتاب)]] (مشهور به مصباح) ج ۱، ص۱۷۶ از سید بن طاووس داستانی را در تایید این کار نقل کرده است. }} <ref>الشيخ الصدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶، نشر جامعه مدرسین، قم،۱۳۶۲ش.</ref> | ||
==موارد قرائت == | ==موارد قرائت == | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
== کتاب‌شناسی == | == کتاب‌شناسی == | ||
عالمان بسیاری به طور مستقل بر این [[آیه]] تفسیر نوشته‌اند؛ از جمله [[کمال الدین عبدالرزاق کاشانی]]، [[شمس الدین خفری]]، [[ملاصدرا]] تحت عنوان «تفسیر آیة الکرسی» و از معاصرین، [[محمدتقی فلسفی]] با عنوان «آیه الکرسی، پیام آسمانی توحید». این کتاب توسط حسین سوزنچی تلخیص و تنظیم شده و ناشران مختلف آن را چاپ کرده‌اند. | عالمان بسیاری به طور مستقل بر این [[آیه]] تفسیر نوشته‌اند؛ از جمله [[کمال الدین عبدالرزاق کاشانی]]، [[شمس الدین خفری]]، [[ملاصدرا]] تحت عنوان «تفسیر آیة الکرسی» و از معاصرین، [[محمدتقی فلسفی]] با عنوان «آیه الکرسی، پیام آسمانی توحید». این کتاب توسط حسین سوزنچی تلخیص و تنظیم شده و ناشران مختلف آن را چاپ کرده‌اند. | ||
آیة الکرسی در ادبیات فارسی، بارها مورد اشاره قرار گرفته است؛ از جمله [[ابوالحسن کسایی مروزی|کسایی مروزی]] در انتقاد از کسانی که حق [[امامان شیعه|امامان]] را غصب کردند، چنین سروده است: | آیة الکرسی در ادبیات فارسی، بارها مورد اشاره قرار گرفته است؛ از جمله [[ابوالحسن کسایی مروزی|کسایی مروزی]] در انتقاد از کسانی که حق [[امامان شیعه|امامان]] را غصب کردند، چنین سروده است: | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
* قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش. | * قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | ||
* کوشا، محمدعلی، «آیه الکرسی»، در | * کوشا، محمدعلی، «آیه الکرسی»، در دانشنامه معاصر قرآن کریم، قم، انتشارات سلمان آزاده، ۱۳۹۷ش. | ||
* معینی، محسن، «آیة الکرسی»، در دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | * معینی، محسن، «آیة الکرسی»، در دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | ||
* مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ق. | * مغنیه، محمدجواد، التفسیر الکاشف، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۴ق. | ||