کاربر ناشناس
کوه ابوقبیس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←نام کوه
imported>Mgolpayegani جز (←اهمیت) |
imported>Mgolpayegani جز (←نام کوه) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==نام کوه== | ==نام کوه== | ||
*درباره معنای ابوقبیس و دلیل | *درباره معنای ابوقبیس و دلیل نامگذاری این کوه، نظرهایی اظهار شده که برخی از آنها ریشه در باورهای عامیانه مردم [[حجاز]] دارد؛ برای مثال برخی نام ابوقبیس را برگرفته از «قبس النار» دانسته‌اند؛ زیرا بنابر برخی حکایت‌ها و اخبار، دو چوب آتش‌زنه (مرخ) از آسمان بر این کوه فرود آمد. [[آدم(ع)]] آنها را برگرفت و از برخورد آن دو، آتش پدیدار شد.<ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۱ـ۱۰۲.</ref> برخی نیز نام این کوه را به مردی با نام قبیس بن شالخ (یا شامخ) نسبت داده‌اند. گفته شده که این مرد از قبیله [[جُرهُم]] بوده است.<ref>سهیلی، ''الروض الانف''، ج۵، ص۱۱۷؛ یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲.</ref> وی گویا میان مردی به نام عمرو بن مضاض و دختر عمویش سخن‌چینی کرد و از بیم کشته شدن به این کوه پناه برد و دیگر از او خبر و اثری نماند.<ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲.</ref> | ||
*ابوقبیس را خشب یا اخشب نیز خوانده‌اند و این کوه و کوه مقابل آن قُعَیقِعان را الاخشبین می‌نامیدند.<ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲؛ ابن فهد، ج۱، ص۳۰۶.</ref> | *ابوقبیس را خشب یا اخشب نیز خوانده‌اند و این کوه و کوه مقابل آن قُعَیقِعان را الاخشبین می‌نامیدند.<ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲؛ ابن فهد، ج۱، ص۳۰۶.</ref> | ||
*[[جاحظ]] ابوقبیس را نام دیگر ابوقابوس، پادشاه عرب دانسته است.<ref>جاحظ، ج۱، ص۳۳۶.</ref> | *[[جاحظ]] ابوقبیس را نام دیگر ابوقابوس، پادشاه عرب دانسته است.<ref>جاحظ، ج۱، ص۳۳۶.</ref> | ||
*در [[دوران جاهلیت]] این کوه را امین می‌نامیدند. <ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲</ref>سبب این | *در [[دوران جاهلیت]] این کوه را امین می‌نامیدند.<ref>یاقوت حموی، ''البلدان''، ج۱، ص۱۰۲</ref> سبب این نامگذاری روایتی است که بنابر آن، [[حجرالاسود]] نخست از سوی [[حضرت آدم|آدم(ع)]]<ref>ابن سعد، ''الطبقات الکبری''، ج۱، ص۳۵. قس: یعقوبی، ''تاریخ یعقوبی''، ج۱، ص۶.</ref> و سپس در عصر [[حضرت نوح|نوح(ع)]] در کوه ابوقبیس به امانت نهاده شد.<ref>ازرقی، ''اخبار مکه''، ج۱، ص۶۵.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
ابوقبیس بنابر منابع تاریخ محلی مکه، محل فرود آمدن [[حضرت آدم]] و [[حوا]] از [[بهشت]] و مدفن حضرت آدم است.<ref>ازرقی، ''اخبار مکه''، ج۱، ص۵ـ۶.</ref> فاکهی (قرن سوم هجری) از وجود [[مسجد]]ی به نام «ابراهیم» بر ابوقبیس خبر داده است، اما در اینکه مراد از نام این مسجد، [[حضرت ابراهیم]] خلیل باشد، اختلاف است.<ref>ر.ک: ابن ظهیره، ''الجامع اللطيف''، ص۲۹۱؛ جعفریان، ''آثار و اماکن اسلامی مکه و مدینه''، ص۱۲۶.</ref> در دوره‌های بعد بناهای دیگری بر آن ساخته شد. این کوه و بناهای برفراز آن از قدیم زیارتگاه [[حج|حج‌گزاران]] و زائران، به‌ویژه [[شیعیان]] [[ایران]]ی بوده است.<ref>برای نمونه ر.ک: جعفریان، ''پنجاه سفرنامه حج قاجاری''، ج۸، صص۲۸۳ و ۴۱۹.</ref> | ابوقبیس بنابر منابع تاریخ محلی مکه، محل فرود آمدن [[حضرت آدم]] و [[حوا]] از [[بهشت]] و مدفن حضرت آدم است.<ref>ازرقی، ''اخبار مکه''، ج۱، ص۵ـ۶.</ref> فاکهی (قرن سوم هجری) از وجود [[مسجد]]ی به نام «ابراهیم» بر ابوقبیس خبر داده است، اما در اینکه مراد از نام این مسجد، [[حضرت ابراهیم]] خلیل باشد، اختلاف است.<ref>ر.ک: ابن ظهیره، ''الجامع اللطيف''، ص۲۹۱؛ جعفریان، ''آثار و اماکن اسلامی مکه و مدینه''، ص۱۲۶.</ref> در دوره‌های بعد بناهای دیگری بر آن ساخته شد. این کوه و بناهای برفراز آن از قدیم زیارتگاه [[حج|حج‌گزاران]] و زائران، به‌ویژه [[شیعیان]] [[ایران]]ی بوده است.<ref>برای نمونه ر.ک: جعفریان، ''پنجاه سفرنامه حج قاجاری''، ج۸، صص۲۸۳ و ۴۱۹.</ref> | ||