۱۷٬۱۹۳
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
| زادروز/زادگاه = | | زادروز/زادگاه = | ||
| محل زندگی = [[مکه]] • [[مدینه]] | | محل زندگی = [[مکه]] • [[مدینه]] | ||
| مهاجر/انصار = مهاجر | | مهاجر/انصار = [[مهاجران|مهاجر]] | ||
| نسب/قبیله =[[خثعم]] | | نسب/قبیله =[[خثعم]] | ||
| خویشاوندان سرشناس =[[جعفر بن ابیطالب]] • [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر]] • [[امام علی(ع)]] • [[محمد بن ابیبکر]] | | خویشاوندان سرشناس =[[جعفر بن ابیطالب]] • [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر]] • [[امام علی(ع)]] • [[محمد بن ابیبکر]] | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اَسْماء بِنت عُمَیس''' از زنان صحابی [[پیامبر اسلام(ص)]] که در غسل دادن جنازه [[فاطمه(س)]] به امام علی(ع) کمک کرد. اسماء همسر [[جعفر بن ابیطالب]] بود و پس از شهادت جعفر، به ازدواج [[ابوبکر بن ابیقحافه]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر | '''اَسْماء بِنت عُمَیس''' از زنان صحابی [[پیامبر اسلام(ص)]] که در غسل دادن جنازه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] به [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] کمک کرد. اسماء همسر [[جعفر بن ابیطالب]] بود و پس از شهادت جعفر، به ازدواج [[ابوبکر بن ابیقحافه]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر امام علی(ع) شد. او مادر [[محمد بن ابیبکر]] است. وی بنابه [[وصیت حضرت فاطمه(س)]] به همراه امام علی(ع)، بدن او را غسل داد. | ||
اسما از نخستین مسلمانان بود | اسما از نخستین مسلمانان بود او به همراه همسرش جعفر به حبشه و مدینه مهاجرت کرد. | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
اسما دختر عمیس بن معد بود. پدرش از قبیله [[خثعم|بنیخثعم]] و مادرش هند دختر عون بن زهیر حِمیری بود.<ref> کلبی، نسب معدو الیمن الکبیر، ۱۴۰۸ق، ج۱، | اسما دختر عمیس بن معد بود. پدرش از قبیله [[خثعم|بنیخثعم]] و مادرش هند دختر عون بن زهیر حِمیری بود.<ref> کلبی، نسب معدو الیمن الکبیر، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۵۶-۳۵۸.</ref> | ||
اسماء با [[جعفر بن ابیطالب]] ازدواج کرد. او جزو نخستین مسلمانان بود و قبل از ورود پیامبر(ص) به [[خانه ارقم بن ابیارقم|خانه ارقم]] اسلام آورد.<ref> | اسماء با [[جعفر بن ابیطالب]] ازدواج کرد. او جزو نخستین مسلمانان بود و قبل از ورود [[پیامبر(ص)]] به [[خانه ارقم بن ابیارقم|خانه ارقم]] اسلام آورد.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء در [[سال ۷ بعثت|سال هفتم بعثت]] همراه همسرش جعفر به [[حبشه]] هجرت کرد<ref> ابنهشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۳۴۶.</ref> و در [[سال ۷ هجری قمری|سال هفتم قمری]]، به [[مدینه]] مهاجرت کرد.{{مدرک}} پس از آنکه جعفر در سال ۸ قمری در [[جنگ موته]] شهید شد،<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> اسماء به همسری [[ابوبکر]] درآمد و پس از درگذشت ابوبکر، همسر [[امام علی(ع)]] شد.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref> | ||
در روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]]، اسماء از زنان بهشتی شمرده شده است.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۶۳.</ref> | |||
==همکاری در غسل جنازه فاطمه(س) == | ==همکاری در غسل جنازه فاطمه(س) == | ||
اسماء بنا به وصیت فاطمه(س) به کمک علی بن ابیطالب(ع) جنازه [[حضرت فاطمه(س)]] را غسل داد<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۴۰۵.</ref> | اسماء بنا به وصیت فاطمه(س) به کمک علی بن ابیطالب(ع)، جنازه [[حضرت فاطمه(س)]] را غسل داد<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۴۰۵.</ref> گفته شده او در مراسم [[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|ازدواج امام علی(ع) با حضرت فاطمه(س)]] نیز حاضر بود.{{مدرک}} اما با توجه به ازدواج فاطمه در سال ۲ یا ۳ قمری و بازگشت اسماء از [[حبشه]] در سال ۷ قمری در این گفته تردید شده است.{{مدرک}} | ||
همچنین اسماء به هنگام بیماری [[پیامبر(ص)]] بر بالین او حاضر بود.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۵۴۵.</ref> | |||
== نقل حدیث == | == نقل حدیث == | ||
اسماء احادیثی را از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] روایت کرده است<ref>واقدی، المغازی، ج۲، ص۷۶۶؛ حمیدی، المسند، ج۱، | اسماء احادیثی را از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] روایت کرده است<ref>واقدی، المغازی، ج۲، ص۷۶۶؛ حمیدی، المسند، ج۱، ص۱۵۸.</ref> و از وی فرزندش [[عبدالله بن جعفر]]، [[سعید بن مسیب]] و [[عروة بن زبیر]] و دیگران روایت کردهاند.<ref>نگاه کنید به ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲، ص۲۸۷.</ref> همچنین [[فاطمه دختر حضرت علی(ع)]]، [[حدیث منزلت]]<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷.</ref> و [[حدیث رد الشمس|رد الشمس]]<ref> عاملی، اثبات الهداة، ج۱، ص۴۱۴.</ref> را از وی روایت کرده است. | ||
[[یعقوبی]] از کتابی نزد اسماء | [[یعقوبی]] از کتابی نزد اسماء نام برده که ظاهراً مشتمل بر سخنان پیامبر(ص) بوده است<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۰۱.</ref> اما با توجه به سکوت منابع درباره آن، در صحت انتساب این کتاب تردید شده است.<ref>نیز نک: S , 2 EI.</ref> | ||
== فرزندان == | == فرزندان == | ||
اسماء، [[عبدالله بن جعفر بن ابیطالب|عبدالله]]، محمد و عون را برای [[جعفر بن ابیطالب]] به دنیا آورد.<ref> ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> او همچنین [[محمد بن ابیبکر]] را برای ابوبکر و یحیی را برای [[امام علی(ع)]] به دنیا آورد.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ص۱۷۸۴-۱۷۸۵.</ref> اما یحیی در کودکی از دنیا رفت.<ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص۲۱.</ref> | |||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
ابنکثیر دمشقی (درگذشته ۷۷۴ق) تاریخنگار، درگذشت اسما را در حوادث [[سال ۳۸ قمری|سال ۳۸ق]] آورده است.<ref>ابنکثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۱۸.</ref> البته در برخی منابع، به درگذشت او پس از شهادت امام علی(ع) اشاره شده است.<ref>ابنحجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ص۷۴۳.</ref> قبری در [[قبرستان باب الصغیر]] در دمشق به وی منسوب است.{{مدرک}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس۲}} | {{پانویس۲}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، به کوشش احمد صقر، ۱۹۴۹م. | * ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، به کوشش احمد صقر، ۱۹۴۹م. | ||
* ابنحجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، تحقیق محمد عوامة، دار الرشید، سوریا، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م. | |||
* ابنسعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. | |||
* ابنعبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م | |||
* ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م. | |||
* ابنهشام، عبدالملک، السیره النبویه، به کوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، ۱۳۵۵ق/۱۹۳۶م. | |||
* بلاذری، احمد، انساب الاشراف، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دار المعارف، ۱۹۵۹م. | * بلاذری، احمد، انساب الاشراف، تحقیق محمد حمیدالله، مصر، دار المعارف، ۱۹۵۹م. | ||
* حمیدی، عبدالله، المسند، به کوشش حبیب الرحمان اعظمی، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۰-۱۳۸۲ق. | * حمیدی، عبدالله، المسند، به کوشش حبیب الرحمان اعظمی، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۰-۱۳۸۲ق. | ||
* قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، اعلام التقی، تابستان ۱۳۸۲ش. | |||
* کشی، محمد، معرفه الرجال، اختیار طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش. | * کشی، محمد، معرفه الرجال، اختیار طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش. | ||
* کلبی، هشام، نسب معدو الیمن الکبیر، به کوشش ناجی حسن، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | * کلبی، هشام، نسب معدو الیمن الکبیر، به کوشش ناجی حسن، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق. | * مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق. | ||
* واقدی، محمد، المغازی، به کوشش مارسدن جونز، لندن، ۱۹۶۶م. | * واقدی، محمد، المغازی، به کوشش مارسدن جونز، لندن، ۱۹۶۶م. | ||
* یعقوبی، احمد، تاریخ، بیروت، دارصادر. | * یعقوبی، احمد، تاریخ، بیروت، دارصادر. | ||
* | *شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، تصحیح علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش. | ||
*عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، اعلمی، بیروت، ۱۴۲۵ق. | *عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، اعلمی، بیروت، ۱۴۲۵ق. | ||
{{چپچین}} | {{چپچین}} |
ویرایش