۱۷٬۸۳۰
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش مطلب) |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== زمان و نحوه تحقق== | == زمان و نحوه تحقق== | ||
بر اساس روایات، وقوع تعدادی از نشانههای پیش از ظهور و متصل به آن خواهد بود و تعدادی در طول دوران [[غیبت کبرا]] اتفاق میافتد.<ref> سلیمیان، | بر اساس روایات، وقوع تعدادی از نشانههای پیش از ظهور و متصل به آن خواهد بود و تعدادی در طول دوران [[غیبت کبرا]] اتفاق میافتد.<ref> سلیمیان، فرهنگنامه مهدویت، ج۱، ص۴۴۵.</ref> همچنین بر پایه روایتی که در [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین صدوق]] نقل شده خروج سفیانی، قیام یمانی، صیحه آسمانی، قتل نفس زکیه و خسف بیداء قبل از قیام امام مهدی(ع) به وقوع میپیوندند.<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰، ح۷. </ref> شیخ مفید از آنان به علائم قیام قائم یاد کرده است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۶۸.</ref> از اینرو، این علائم به نشانههای قیام امام مهدی(ع) نیز نامیده شدهاند.<ref> سلیمیان، فرهنگنامه مهدویت، ج۱، ص۴۴۵ (پانویس).</ref> | ||
برخی از نشانههای ظهور مانند سایر پدیدهها به روال طبیعی تحقق مییابد و تحقق برخی دیگر مانند [[صیحه آسمانی]]، به طور عادی ممکن نیست و در قالب [[معجزه]] خواهد بود.<ref> سلیمیان، | برخی از نشانههای ظهور مانند سایر پدیدهها به روال طبیعی تحقق مییابد و تحقق برخی دیگر مانند [[صیحه آسمانی]]، به طور عادی ممکن نیست و در قالب [[معجزه]] خواهد بود.<ref> سلیمیان، فرهنگنامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۴۴۷.</ref> | ||
==نشانههای حتمی و غیرحتمی== | ==نشانههای حتمی و غیرحتمی== | ||
نشانههای ظهور به دو دسته تقسیم میشوند: | نشانههای ظهور به دو دسته حتمی و غیرحتمی تقسیم میشوند:<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۷۰.</ref> | ||
نشانههای حتمی، علائمی هستند که پدیدار شدن آنها قطعی است و تا آنها واقع نگردد، حضرت مهدی (عج) ظهور نخواهد کرد. نشانههای غیرحتمی، علائمی که به قطعی بودن آنها تصریح نشده و امکان دارد بدون تحقق آنها امام زمان ظهور کند.{{مدرک}} | |||
بر پایه روایتی که [[شیخ صدوق]] نقل کرده، [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]] از علائم حتمی ظهور هستند.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۵۰.</ref> همچنین شیخ مفید در کتاب الارشاد فهرستی از علائم ظهور ارائه کرده برخی از آنها عبارتند از: خسوف و کسوف، مرگ و میرها، جنگ و آشوبهای فراگیر، [[پرچمهای سیاه|پرچمهای سیاه]] از مشرق، بارانهای پیاپی و قتل [[سید حسنی]].<ref>نگاه کنید به مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۶۸-۳۶۹.</ref> برخی با استناد به عبارت «والله اعلم» که شیخ مفید در پایان فهرست مذکور آورده<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۷۰.</ref> گفتهاند شیخ مفید نسبت به برخی از این علائم تردید کرده است.<ref>محمدی ریشهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ص۴۲۵.</ref> | |||
==آمیختگی با نشانههای قیامت== | ==آمیختگی با نشانههای قیامت== | ||
در برخی از منابع روایی، نشانههای ظهور مهدی(عج) با علامتهای برپایی قیامت آمیخته شده است. به عنوان نمونه [[طلوع خورشید از مغرب]] که در | در برخی از منابع روایی، نشانههای ظهور مهدی(عج) با علامتهای برپایی قیامت آمیخته شده است. به عنوان نمونه [[طلوع خورشید از مغرب]] که در روایات از [[نشانههای قیامت]] دانسته شده<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ص۳۵۷؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۷۱.</ref> برخی آن را به عنوان نشانه ظهور پنداشتهاند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۶۸؛ اسماعیلی، «بررسی نشانههای ظهور»، ص۲۲۴.</ref> | ||
همچنین از برخی نشانههای ظهور مانند [[خروج سفیانی]] و [[دجال]] در کنار برخی از نشانههای قیامت مانند [[دابة الارض]]، خروج عیسی، [[قیام امام زمان]] و [[طلوع خورشید از مغرب]] به عنوان نشانه برپایی قیامت یاد شده است.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۶.</ref> گفته شده از آنجا كه در منابع دينى، قيام حضرت مهدى، از نشانههاى برپايى قيامت شمرده شده،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۶.</ref> پارهاى از نشانههاى ظهور، نشانههاى قيامت نيز شمرده مىشود.<ref>سلیمیان، | همچنین از برخی نشانههای ظهور مانند [[خروج سفیانی]] و [[دجال]] در کنار برخی از نشانههای قیامت مانند [[دابة الارض]]، خروج عیسی، [[قیام امام زمان]] و [[طلوع خورشید از مغرب]] به عنوان نشانه برپایی قیامت یاد شده است.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۶.</ref> گفته شده از آنجا كه در منابع دينى، قيام حضرت مهدى، از نشانههاى برپايى قيامت شمرده شده،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۶.</ref> پارهاى از نشانههاى ظهور، نشانههاى قيامت نيز شمرده مىشود.<ref>سلیمیان، فرهنگنامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۴۴۸.</ref> | ||
== نشانههای ظهور منجی در ادیان دیگر== | == نشانههای ظهور منجی در ادیان دیگر== | ||
خط ۲۷: | خط ۲۵: | ||
همچنین به باور مسیحیان ضدمسیح یا [[دجال]] فرد یا افرادیاند که مسیح بودن عیسی را انکار یا تکذیب میکنند،<ref> نامۀ اوّل یوحنای رسول ۲: ۱۸-۲۰.</ref> گفته شده او در [[آخرالزمان]] قیام کرده و هنگامی که مسیح ظهور کند او را از پای در خواهد آورد.<ref> تسالونیکیان،۸:۲ به نقل از دینپناه و خواص، «بررسی پیشگوییهای عهدین درباره کشتارهای جمعی پیش از ظهور»، ص۳۳۱.</ref> گسترش فساد، فراگیر شدن جنگ، آشوب، زلزله، بیماری و قطحی، پدیدارشدن نشانههایی در خورشید، ماه و ستارگان از دیگر حوادثی است که به اعتقاد مسیحیان پیش از آمدن مسیح رخ میدهد.<ref> لوقا، ۲۱: ۵-۲۹.</ref> | همچنین به باور مسیحیان ضدمسیح یا [[دجال]] فرد یا افرادیاند که مسیح بودن عیسی را انکار یا تکذیب میکنند،<ref> نامۀ اوّل یوحنای رسول ۲: ۱۸-۲۰.</ref> گفته شده او در [[آخرالزمان]] قیام کرده و هنگامی که مسیح ظهور کند او را از پای در خواهد آورد.<ref> تسالونیکیان،۸:۲ به نقل از دینپناه و خواص، «بررسی پیشگوییهای عهدین درباره کشتارهای جمعی پیش از ظهور»، ص۳۳۱.</ref> گسترش فساد، فراگیر شدن جنگ، آشوب، زلزله، بیماری و قطحی، پدیدارشدن نشانههایی در خورشید، ماه و ستارگان از دیگر حوادثی است که به اعتقاد مسیحیان پیش از آمدن مسیح رخ میدهد.<ref> لوقا، ۲۱: ۵-۲۹.</ref> | ||
== | == کتابشناسی== | ||
منبع علائم ظهور احادیثی است که در منابع روایی شیعه و سنی نقل شده است. البته در اعتبار برخی از آنها تردید شده چراکه گفتهاند برخی از این روایات از [[معصوم]] صادر نشده است.<ref>صادقی، «تأملی در روایتهای علائم ظهور»، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref> در هر یک از کتابهای [[الغیبه نعمانی]]،<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۴۷-۲۸۳.</ref> [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین صدوق]]،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۴۹-۶۵۶.</ref> [[الغیبه طوسی|الغیبه شیخ طوسی]]<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۳به بعد.</ref> و [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد شیخ مفید]]<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۶۸-۳۷۸.</ref> بابی به روایات علائم ظهور اختصاص دارد.<ref>صادقی، «تأملی در روایتهای علائم ظهور»، ص۳۲۲.</ref> در منابع اهل سنت در بابهای [[ملاحم و فتن]] یا کتابهایی به همین نام مانند الملاحم و الفتن ابن حماد.<ref>صادقی، «تأملی در روایتهای علائم ظهور»، ص۳۲۲.</ref> | |||
درباره نشانههای ظهور آثاری به صورت مستقل نیز نوشته شده است برخی از این آثار به گردآوری احادیث اهتمام داشته و برخی دیگر با رویکردی تحلیلی و انتقادی به بررسی علائم ظهور پرداختهاند. برخی از این آثار عبارتند از: | |||
*دراسة فی علامات الظهور اثر [[جعفر مرتضی عاملی]] است که با رویکرد تحلیلی و انتقادی علائم ظهور را بررسی کرده است.<ref>محمدی ریشهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ص۴۲۲.</ref> | |||
*نوائب الدهور فی علائم الظهور اثر [[محمدحسن میرجهانی]] که در سال ۱۳۸۳ق در دو جلد چاپ شده است. | |||
*مأتان و خمسون علامة، محمدعلی طباطبایی در این کتاب ۲۵۰ علامت برای ظهور ذکر شده است.<ref> محمدی ریشهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ص۴۲۲.</ref> | |||
*«تأملی در نشانههای حتمی ظهور» اثر نصرتالله آیتی درباره [[صیحه آسمانی]]، [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]] به عنوان نشانههای حتمی ظهور است. مؤسسه آینده روشن این کتاب را در سال ۱۳۹۰ش منتشر شده است.<ref>[http://www.m-mahdi.com/persian/books-252#3 «تأملی در نشانههای حتمی ظهور».]</ref> | |||
همچنین کتابهای عقد الدرر في اخبار المنتظر(عج)، العرف الوردي في اخبار المهدی عليهالسلام و البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان از آثاراهل سنت به علائم ظهور پرداختهاند.<ref> محمدی ریشهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ص۴۲۲.</ref> | |||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== | ||
* [[آخر الزمان]] | * [[آخر الزمان]] | ||
خط ۴۱: | خط ۴۶: | ||
*حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۹ق. | *حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۹ق. | ||
*دینپناه و خواص، حسن و امیر، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1192162 بررسی پیشگوییهای عهدین درباره کشتارهای جمعی پیش از ظهور]»، مشرق موعود، شماره ۴۱، ۱۳۹۶ش. | *دینپناه و خواص، حسن و امیر، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1192162 بررسی پیشگوییهای عهدین درباره کشتارهای جمعی پیش از ظهور]»، مشرق موعود، شماره ۴۱، ۱۳۹۶ش. | ||
*سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، بنیاد فرهنگی مهدی موعود(عج). | *سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، قم، بنیاد فرهنگی مهدی موعود(عج)، ۱۳۸۸ش. | ||
*سیوطی، عبدالرحمن، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، انتشارات آیتالله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | *سیوطی، عبدالرحمن، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، انتشارات آیتالله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | ||
*شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تهران، تصحیح علیاکبر غفاری، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۵ق. | *شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تهران، تصحیح علیاکبر غفاری، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۵ق. | ||
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه للحجه، تصحیح عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۱ق. | *شیخ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه للحجه، تصحیح عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۱ق. | ||
*شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تصحیح مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | |||
*صادقی، مصطفی، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/857862 تأملی در روایتهای علائم ظهور]»، شماره ۸ و۹، تابستان و پاییز ۱۳۸۲ش. | *صادقی، مصطفی، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/857862 تأملی در روایتهای علائم ظهور]»، شماره ۸ و۹، تابستان و پاییز ۱۳۸۲ش. | ||
*صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تصحبح: علیاکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق. | *صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تصحبح: علیاکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق. | ||
*نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، تصحیح علیاکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق. | *نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، تصحیح علیاکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق. | ||
* محمدی ریشهری، محمد، دانشنامه امام مهدی(عج) بر پایه قرآن(ج۷)، حدیث و تاریخ، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۳ش. | |||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110111092424-0%20%283%29.pdf سنتهای تاریخی و علائم ظهور] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110111092424-0%20%283%29.pdf سنتهای تاریخی و علائم ظهور] | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426101652-2178-250.pdf گوشهای از علائم ظهور مهدی موعود] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426101652-2178-250.pdf گوشهای از علائم ظهور مهدی موعود] | ||
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1275070 دفاع از احادیث نشانههای ظهور] | |||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
[[ar:علامات الظهور]] | [[ar:علامات الظهور]] |
ویرایش